Μια διαφορετική μέρα για την Ευρώπη ξημέρωσε το πρωί της 24ης Φεβρουαρίου. Η απρόκλητη εισβολή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στα εδάφη της Ουκρανίας σηματοδότησε μια νέα εποχή για την Ευρωπαϊκή και παγκόσμια πολιτική σκηνή. Μετά από σχεδόν τρεις δεκαετίες ένας νέος πόλεμος ξέσπασε στην γηραιά ήπειρο φέρνοντας άμεσες αλλαγές στις παγκόσμιες πολιτικές και οικονομικές ισορροπίες.
Οι οικονομικές κυρώσεις εναντίων της Ρωσίας δεν θα μπορούσαν να μην έχουν επιπτώσεις και στα ίδια τα κράτη που τις επέβαλαν. Το κύμα ακρίβειας που είχε ήδη αρχίσει να εμφανίζεται πριν τον πόλεμο σε πολλές χώρες όπως η Ελλάδα, επιδεινωθηκε σε βαθμό που πλέον γίνεται λόγος για κρίση. Και όταν μιλούν για κρίση όσοι προσπαθούν να μας πείσουν ότι στον καπιταλισμό η οικονομία αυτορυθμίζεται, γνωρίζουμε πολύ καλά τι εννοούν: για μια ακόμα φορά θα είναι οι αδύναμοι που θα υποφέρουν.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει ήδη τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, με περισσότερους από δέκα εκατομμύρια ανθρώπους να έχουν εγκαταλείψει τις εστίες τους - 6,5 εκατομμύρια εκτοπισμένοι εντός της Ουκρανίας και 3,9 εκατομμύρια που έχουν διαφύγει σε γειτονικές χώρες. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις άνοιξαν τα σύνορά τους και οι πολίτες τα σπίτια τους σε μια πρωτοφανή επίδειξη αλληλεγγύης. Ωστόσο, με δεδομένο το θλιβερό ιστορικό των περιοριστικών πολιτικών ασύλου της Ευρώπης, είναι ευσεβής πόθος ότι η θερμή υποδοχή της ΕΕ στους εκτοπισμένους Ουκρανούς θα επεκταθεί σε όλους τους αιτούντες άσυλο. Η ένδειξη αλληλεγγύης της ΕΕ καταδεικνύει τη βαθιά πολιτικοποιημένη -και πολλές φορές μεροληπτική- φύση της παροχής προστασίας των προσφύγων.
Η κρίση αυτή αποτελεί ένα γλαφυρό παράδειγμα του ότι δεν μπορούμε να έχουμε αιτούντες προστασίας πρώτης και δεύτερης κατηγορίας. Όλοι, ανεξαρτήτως θρησκείας και φυλής, χαίρουν του δικαιώματος της ζωής και αξιοπρέπειας. Η εφαρμογή του διεθνούς δικαίου, όπως και η ευαισθησία και η ανθρωπιά, δεν μπορεί να είναι αυθαίρετη.
Σε μια εποχή που κυριαρχούν τα διπλά στάνταρντ, η αριστερά πρέπει όχι μόνο να απαντήσει στην ανθρωπιστική υποκρισία της δεξιάς αλλά οφείλει και να επαναπροσδιορίσει τον ρόλο και την στάση της στο νέο κίνημα ειρήνης. Οι μαζικές διαδηλώσεις ενάντια στον πόλεμο τις οποίες διοργάνωσαν Ευρωπαϊκές προοδευτικές παρατάξεις αποτελούν το πρώτο βήμα και συγκροτούν εν τοις πράγμασι ένα νέο παγκόσμιο κίνημα ειρήνης και αλληλεγγύης
Είναι αυτονόητη και αμέριστη η στήριξη μας στον αμυνόμενο Ουκρανικό λαό ο οποίος βιώνει τις συνέπειες των ιμπεριαλιστικών βλέψεων της Ρωσίας, αλλά παράλληλα και επιτακτική η ανάγκη να μην παραγνωρίζουμε τις ευθύνες του ΝΑΤΟ του οποίου η περαιτέρω ανάπτυξη στην περιοχή της Ανατολικής Ευρώπης συνετέλεσαν στην δημιουργία ενός ψυχροπολεμικού κλίματος στην περιοχή.
Είναι όμως και ευθύνη των προοδευτικών παρατάξεων να μην περιοριστούν σε απλουστευτικές αναλύσεις που αφήνουν περιθώριο για κριτική των θέσεων τους στο ζήτημα της παγκόσμιας ειρήνης. Μπορεί τα σφάλματα της ΕΕ και των ΗΠΑ να είναι προφανή, αλλά σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογούν ή νομιμοποιούν την απρόκλητη Ρωσική επέμβαση στα εδάφη της Ουκρανίας. Η εσφαλμένη και απρόσεχτη ρητορική όχι μόνο δεν βοηθάει στον τερματισμό της τρέχουσας αιματοχυσίας αλλά υπηρετεί παράλληλα τα σχέδια ενίσχυσης των πολεμικών συγκρούσεων που στηρίζει το κεφάλαιο. Η διαχρονική θέση της αριστεράς είναι σαφής: η διπλωματία μπορεί και πρέπει να είναι ο μοναδικός τρόπος επίλυσης των υφιστάμενων γεωπολιτικών διαφορών. Δεν υπάρχει καμία στρατιωτική λύση, παρά μόνο πολιτική με βάση τις αρχές της κοινής ασφάλειας. Ο ρόλος της αριστεράς λοιπόν στο νέο κίνημα ειρήνης είναι διττός. Πρέπει αφενός να πρωτοστατήσει σε πρωτοβουλίες που απαιτούν την άμεση παύση των πολεμικών συρράξεων και αφετέρου να αντιταχθεί τις πολιτικές εκείνες που θα συνεχίσουν να δημιουργούν παρόμοιες συγκρούσεις στο μέλλον.
Οι πολιτικές οργανώσεις και τα κινήματά μας έχουν μια μακρά ιστορία αντίστασης στον φασισμό και τον πόλεμο. Αυτό μας δίνει ελπίδα, και θα βασιστούμε στους σκληρά κερδισμένους θριάμβους του σήμερα, όπως στη Λατινική Αμερική, όπου οι λαοί κινητοποιούνται για ένα διαφορετικό κοινωνικό όραμα και νικούν το μίσος και το φόβο.
Δεν υφίσταται εναλλακτική στο διάλογο και τη συνεργασία - ιδίως τώρα.
Δεσμευόμαστε να δημιουργήσουμε αυτή την εναλλακτική λύση. Σήμερα η μόνη επιλογή είναι η αριστερά.
Ρόζα Ισμαίλαι
Σπύρος Κασάπης
