Την περασμένη Κυριακή ο Αλέξης Πατέλης, οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού, δήλωσε σε συνέντευξή του για τις αλλαγές στο συνταξιοδοτικό: «Σταματάμε να παίρνουμε τα λεφτά των νέων και να τα δίνουμε στους ηλικιωμένους». Χθες ο νεοδημοκράτης βουλευτής Κώστας Κυρανάκης πρόσθεσε πως η ανεργία των νέων οφείλεται στο γεγονός ότι δεν ψάχνουν για εργασία και δεν έχουν καλά βιογραφικά. Τα τεράστια προβλήματα των συντάξεων και της ανεργίας παρουσιάζονται ως επεισόδια της πάλης των γενεών και της ανευθυνότητας των νέων. Οι δηλώσεις είναι εξίσου ιδεολογικά συνεπείς και αποκρουστικές.
Αλλά η πανδημία αναδεικνύει μια πιο σκληρή πλευρά της νεοφιλελεύθερης πάλης των γενεών που υποβόσκει και σε μας. Ο Τόνι Αμποτ, ακραία νεοφιλελεύθερος και αποτυχημένος πρώην πρωθυπουργός της Αυστραλίας και τώρα αντιπρόσωπος του Μπόρις στις εμπορικές διαπραγματεύσεις, έδωσε διάλεξη σε δεξιό thinktank του Λονδίνου για την πανδημία. Ο Αμποτ κατήγγειλε τις «δικτατορίες υγείας» γιατί προστατεύουν τους ηλικιωμένους και δίνουν επιδόματα στους νέους. Κοστίζει $200.000 στην αυστραλιανή κυβέρνηση, ισχυρίστηκε, να δώσει επιπλέον χρόνο ζωής σε ηλικιωμένο.
Δεν υπάρχουν δυστυχώς αρκετοί πολιτικοί που να «βάζουν άβολα ερωτήματα για τον αποδεκτό αριθμό θανάτων». Σε αυτό το «κλίμα φόβου» είναι δύσκολο για τις κυβερνήσεις να ρωτήσουν πόσο αξίζει μια ζωή και να αφήσουν τη φύση να πάρει τον δρόμο της. Αλλά ο Αμποτ δεν περιορίστηκε στην επικαιροποίηση της ευγονικής. Τα μέτρα υποστήριξης των εργαζόμενων, ισχυρίστηκε, δημιουργούν στους νέους που είναι σε αναστολή εργασίας την ιδεολογία ότι «μπορούν να πληρώνονται χωρίς να κάνουν τίποτα».
Οι ιδεολογικές ομοιότητες είναι προφανείς. Δεν υποστηρίζω ότι η εγκατάλειψη των ελληνικών οίκων ευγηρίας ήταν πολιτική απόφαση. Αλλά κάνει εντύπωση ότι μετά την πασίγνωστη «γενοκτονία» των ηλικιωμένων στη Δυτική Ευρώπη με περίπου το ένα τρίτο των νεκρών στα κατ’ ευφημισμόν care homes, η κυβέρνηση δεν επέβαλε αυστηρά μέτρα προστασίας τους σε χώρους όπου τριγυρνούν η αρρώστια και ο θάνατος.
Οσο για τα επιδόματα αναστολής εργασίας, είναι τόσο μικρά και χρονικά περιορισμένα στην Ελλάδα, που δεν χρειάζεται ν’ ανησυχεί ο κ. Κυρανάκης ότι δημιουργούν ιδεολογία αργομισθίας. Αλλά η πρόταση για απλήρωτη εργασία όσων παίρνουν τα μικρά επιδόματα δείχνει την παγκοσμιότητα της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας.
*Ο Κώστας Δουζίνας είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και πρόεδρος του Ινστιτούτου «Νίκος Πουλαντζάς»
