Το πρόβλημα με τον Fly Over είναι ότι καλείται να αντιμετωπίσει το σύμπτωμα της υπερβολικής επιβάρυνσης της κυκλοφορίας στην περιφερειακή οδό, χωρίς όμως να αντιμετωπίζει την κύρια αιτία που το προκαλεί. Η οποία είναι ο μεγάλος αριθμός ΙΧ αυτοκινήτων που κυκλοφορούν στην πόλη και στην περιφερειακή, επειδή δεν υπάρχουν Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
Η μεγάλη επιβάρυνση δηλαδή της περιφερειακής οδού της Θεσσαλονίκης δεν συμβαίνει γιατί ξαφνικά αυξήθηκαν τα διερχόμενα αυτοκίνητα που επιδιώκουν να παρακάμψουν την πόλη.
Αλλά αντίθετα, γιατί καθημερινά αυξάνονται οι μετακινήσεις στην πόλη που, μέσω της περιφερειακής οδού, επιχειρούν να παρακάμψουν το μποτιλιαρισμένο κέντρο.
Όλες αυτές οι μετακινήσεις που, λόγω έλλειψης Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, επιβαρύνουν υπερβολικά την περιφερειακή οδό δεν θα υπήρχαν, αν σήμερα λειτουργούσε το Μετρό.
Ποιος, για παράδειγμα, θα επιχειρούσε την παράκαμψη της πόλης μέσω της περιφερειακής οδού, όπως συμβαίνει σήμερα, για να μεταβεί από τις δυτικές συνοικίες στην Καλαμαριά, στον Φοίνικα και στο Ντεπό και αντίστροφα, αν υπήρχε γραμμή Μετρό;
Και ποιος θα χρησιμοποιούσε ταξί ή αυτοκίνητο, παρακάμπτοντας την πόλη μέσω περιφερειακής, για να μετακινηθεί από το αεροδρόμιο στην πόλη, στον σταθμό των ΚΤΕΛ ή στον Σιδηροδρομικό Σταθμό και αντίστροφα, αν υπήρχε το Μετρό;
Η αδικαιολόγητη καθυστέρηση του Μετρό μετά το τέλος του 2020, οπότε θα ήταν έτοιμο αν δεν άλλαζε τον σχεδιασμό του η κυβέρνηση Μητσοτάκη αφενός και το πάγωμα των επεκτάσεων του Μετρό δυτικά και ανατολικά προς αεροδρόμιο αφετέρου, οι οποίες από το 2019 περιμένουν την πολιτική απόφαση για την έναρξη της κατασκευής τους, είναι οι κύριες πηγές της κυκλοφοριακής επιβάρυνσης τόσο εντός της πόλης, όσο όμως και της περιφερειακής οδού.
Οι εκτιμήσεις των κυκλοφοριακών μελετών του Μετρό αποκαλύπτουν ότι μόλις λειτουργήσουν οι δυο γραμμές που είναι υπό κατασκευή, η βασική και η γραμμή Καλαμαριάς, θα μειώσουν την κυκλοφορία στην πόλη κατά 120.000 αυτοκίνητα καθημερινά. Σημαντικό μέρος αυτής της μείωσης της κυκλοφορίας θα μεταφερθεί ασφαλώς και στην περιφερειακή οδό, μια και δεν θα υπάρχει πια λόγος παράκαμψης του κέντρου μέσω περιφερειακής.
Και βέβαια, όταν με το καλό λειτουργήσουν και οι επεκτάσεις του Μετρό, η κυκλοφορία στην πόλη θα μειωθεί για άλλα τόσα, περίπου, χιλιάδες αυτοκίνητα.
Αντί λοιπόν οι κυβερνώντες να φροντίσουν να αποκαταστήσουν άμεσα στη Θεσσαλονίκη ένα δίκτυο Μέσων Μαζικής Μεταφοράς για να λύσουν οριστικά το κυκλοφοριακό, μειώνοντας τις μετακινήσεις με αυτοκίνητο, όπως συμβαίνει σε όλες οι ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις, ξεκινούν ένα νέο, φαραωνικό οδικό έργο, τον Fly Over.
Που έχει έξι σοβαρά μειονεκτήματα.
Πρώτο, όταν έρθει η ώρα να τεθεί σε λειτουργία, δεν θα υπάρχει η ανάγκη που καλείται σήμερα να αντιμετωπίσει. Γιατί η λειτουργία του Μετρό, που θα συμβεί πριν τη λειτουργία της υπερυψωμένης περιφερειακής, θα έχει μειώσει δραστικά την κυκλοφορία των αυτοκινήτων. Οπότε θα αποδειχθούν αχρείαστες οι φαραωνικές διαστάσεις της υπερυψωμένης περιφερειακής οδού.
Δεύτερο, αντί να συμβάλει στην ίδια κατεύθυνση με το Μετρό και τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, στη μείωση δηλαδή των μετακινήσεων με ΙΧ αυτοκίνητα, θα δώσει κίνητρο για την αύξησή τους. Με σοβαρές συνέπειες στο κυκλοφοριακό και στην ποιότητα της ατμόσφαιρας στην πόλη.
Τρίτο, γιατί κατασκευάζεται χωρίς να έχουν εξεταστεί, αξιολογηθεί και συγκριθεί μεταξύ τους άλλες εναλλακτικές λύσεις. Γιατί, για παράδειγμα εγκαταλείφθηκε η λύση της εξωτερικής περιφερειακής και γιατί δεν εξετάστηκαν λύσεις ηπιότερης ενίσχυσης της υπάρχουσας περιφερειακής οδού σε διαφορετικές θέσεις;
Τέταρτο, η κατασκευή του Fly Over θα προκαλέσει ανυπέρβλητα εμπόδια για πολλά χρόνια στην πόλη, επιδεινώνοντας το κυκλοφοριακό πρόβλημα που υποτίθεται ότι καλείται να αντιμετωπίσει.
Πέμπτο, η κατασκευή και η λειτουργία του θα προκαλέσουν σοβαρή περιβαλλοντική υποβάθμιση σε ευαίσθητες περιοχές, μεταξύ των οποίων και στο περιαστικό δάσος.
Και έκτο, τόσο η κατασκευή, όσο και η λειτουργία του θα προκαλέσουν σοβαρή όχληση στις κατοικημένες περιοχές από τις οποίες θα διέρχεται.
Η Θεσσαλονίκη πρέπει να είναι η μοναδική μεγαλούπολη σε όλον τον κόσμο που καθυστερεί τόσα χρόνια την κατασκευή δυο γραμμών Μετρό και που αναβάλλει τόσο αδικαιολόγητα την έναρξη των επεκτάσεών του, παραμένοντας όμηρος των κακών υπηρεσιών ενός αναποτελεσματικού ΟΑΣΘ.
Κι ακόμη, είναι η μοναδική πόλη στον κόσμο που για να αποκαταστήσει τη ζημιά που προκαλεί η καθυστέρηση στη λειτουργία Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, κατασκευάζει ένα φαραωνικό οδικό έργο που θα προκαλέσει περισσότερα προβλήματα από όσα υποτίθεται ότι θα λύσει.
Ο Γιάννης Μυλόπουλος είναι Καθηγητής Πολυτεχνικής Σχολής, πρώην Πρύτανης ΑΠΘ, Επικεφαλής παράταξης: «Αλλαγή στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας»
