(ΑΡ)

Ένα μαυροφορεμένο Ιρανό κορίτσι στέκεται πάνω από έναν αναποδογυρισμένο κάδο σκουπιδιών, κουνώντας τη φλεγόμενη μαντίλα της, εν μέσω συνθημάτων "θάνατος στον δικτάτορα".

Λίγη ώρα αργότερα, όπως αποτυπώνεται σε βίντεο, σκύβει για να μαζέψει άλλη μια μαντίλα, από μια φίλη της, η οποία επίσης θα πάρει φωτιά μπροστά στους διαδηλωτές.

Το κορίτσι ήταν η 16χρονη Nika Shahkarami, από την Τεχεράνη. Λίγες ώρες αφότου καταγράφηκαν αυτές οι σκηνές στις 20 Σεπτεμβρίου, σε βίντεο που εξασφάλισε και επαληθεύτηκε αποκλειστικά από το CNN, η Nika εξαφανίστηκε. Πέρασε τουλάχιστον μια εβδομάδα για να ενημερωθεί η οικογένειά της για το θάνατό της.

Οι ιρανικές αρχές ισχυρίστηκαν ότι το σώμα της Nika βρέθηκε στο πίσω μέρος μιας αυλής το πρωί της 21ης Σεπτεμβρίου. Δεν επέτρεψαν στη μητέρα της να δει το νεκρή σώμα της κόρης της, προκειμένου να το αναγνωρίσει, παρά μόνο 8 ημέρες αργότερα. Πλάνα από κάμερες ασφαλείας που κυκλοφόρησαν από τις αρχές σημείωσαν χρόνο λίγο μετά τα μεσάνυχτα, μετατρέποντας την 20ή Σεπτεμβρίου σε 21η Σεπτεμβρίου.

Οι εικόνες έδειχναν τη φιγούρα ενός μασκοφόρου που έλεγαν ότι ήταν η Nika που έμπαινε σε ένα εγκαταλελειμμένο κτίριο.

Ένας εισαγγελέας της Τεχεράνης απέδωσε τον θάνατό της σε αυτοκτονία, τονίζοντας ότι "δεν είχε καμία σχέση με τις διαδηλώσεις" εκείνης της ημέρας. Κρατικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν για τη 16χρονη ότι "έπεσε", αλλά δεν δημοσίευσαν στοιχεία που να υποστηρίζουν ότι ήταν ατύχημα.

Την Τετάρτη, αφού το CNN ζήτησε από την κυβέρνηση να σχολιάσει τα αποδεικτικά στοιχεία αυτής της έρευνας, δημοσίευμα ιρανικών μέσων ενημέρωσης ανέφερε έναν εισαγγελέα της Τεχεράνης που δήλωσε ότι ο θάνατος της Nika ήταν αυτοκτονία. Οι ιρανικές αρχές ακόμη δεν έχουν απαντήσει στις επανειλημμένες έρευνες του CNN σχετικά με τον θάνατό της.

Τα ντοκουμέντα που διαψεύδουν τους ισχυρισμούς του Ιράν

Ωστόσο, δεκάδες βίντεο και μαρτυρίες ανθρώπων που έλαβε αποκλειστικά το CNN αποκαλύπτουν ότι η Nika φαίνεται να κυνηγήθηκε και να τέθηκε υπό κράτηση από τις ιρανικές δυνάμεις ασφαλείας εκείνο το βράδυ. Βασικός αυτόπτης μάρτυρας είπε στο CNN ότι είδε τη Nika να συλλαμβάνεται στη διαδήλωση από "πολλούς μεγαλόσωμους αστυνομικούς με πολιτικά ρούχα" που την έδεσαν σε ένα αυτοκίνητο.

Επτά άτομα που γνώριζαν τη Nika και μίλησαν στο CNN επιβεβαίωσαν ότι ήταν αυτή. Στα ίδια πλάνα, που γυρίστηκαν στις 20.37 της 20ής Σεπτεμβρίου, φαίνονται επίσης άνδρες των δυνάμεων ασφαλείας με μοτοσικλέτες να περιπολούν την περιοχή.

«Ήθελα να τη σώσω, αλλά δεν μπορούσα», είπε ο Λάνταν. «Υπήρχαν περίπου 20 ή 30 Μπασίζι με μοτοσικλέτες στο πεζοδρόμιο», είπε, χρησιμοποιώντας την τοπική ονομασία για την παραστρατιωτική οργάνωση που ήταν στην πρώτη γραμμή της καταστολής των διαδηλωτών από το κράτος.

«Ο Σαχκαράμι τους πετούσε πέτρες. Φοβήθηκα και πέρασα από δίπλα της και της είπα, "Να προσέχεις" γιατί υπήρχαν αρκετοί αστυνομικοί με πολιτικά ρούχα στους δρόμους που περνούσαν από τα αυτοκίνητα και την αναζητούσαν. Πενήντα μέτρα μπροστά την πήραν», πρόσθεσε ο μάρτυρας.

Άλλα βίντεο, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δείχνουν φλεγόμενες μαντίλες, αποδεικνύουν ότι η Nika ήταν στην πρώτη γραμμή των διαδηλώσεων νωρίτερα το βράδυ, πριν ξεκινήσει η καταστολή. Στις διαδηλώσεις, φώναζε και πετούσε πέτρες, σύμφωνα με διάφορες μαρτυρίες.

CNN revealed last footage of brave girl #nikashakarami in centre of Tehran before taken and brutaly killed by the authorities . #MahsaAmini #مهسا_امینی pic.twitter.com/VGFFKH67y0

— Hannah "هانا" (@hanahavar) October 27, 2022

Αυτό θα την έκανε στόχο των δυνάμεων ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων των μελών της τρομοκρατικής πολιτοφυλακής Basij του Ιράν, καθώς άρχισαν να κατεβαίνουν στην περιοχή γύρω από το Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης και τη λεωφόρο Keshavarz όπου συγκεντρώθηκαν οι περισσότεροι διαδηλωτές εκείνο το βράδυ, είπαν μάρτυρες.

«Θυμάμαι πόσο γενναία ήταν γιατί ανέβαινε στον κάδο σκουπιδιών και δεν κατέβαινε. Έκαψε επίσης τη μαντίλα της», είπε η Najmeh, μια διαδηλώτρια που ήταν μαζί με τη Nika στη διαδήλωση.

Η αστυνομία «πυροβολεί με σφαιρίδια και πετάει δακρυγόνα»

Φοιτητές είχαν συγκεντρωθεί κοντά στο πάρκο Laleh γύρω στις 5 με 6 το απόγευμα της 20ης Σεπτεμβρίου για να διαμαρτυρηθούν για τον θάνατο της Μαχσά Αμινί.

Η σκηνή ήταν γνωστή στην Τεχεράνη τις τελευταίες εβδομάδες: νέοι, κυρίως γυναίκες, φώναζαν "θάνατος στον δικτάτορα", έκαιγαν μαντίλες και πετούσαν πέτρες προς τις δυνάμεις ασφαλείας.

Κάποια στιγμή μεταφέρθηκε ένας κάδος απορριμμάτων και ανατράπηκε για να κλείσει ο δρόμος. Η Nika ανέβηκε στην κορυφή μαζί με μερικούς άλλους, έδειξε πλάνα βίντεο.

But Iranian authorities have always denied her death was connected to the protests. With the help of @1500tasvir we analysed 50+ videos from that night and spoke to 6 key eyewitnesses which reveal a very different tale regarding her final hours. 3/9

— Katie Polglase (@katie_polglase) October 27, 2022

«Έκαψε τη μαντήλα της και την κούνησε. Της είπα να μην την κουνήσει γιατί μπορεί να καεί, απλά να την κρατάει μέχρι να καεί», είπε η Νίμα, η οποία ήταν επίσης στη διαμαρτυρία και είδε τα γεγονότα να εξελίσσονται. «Μετά πήρε τις μαντίλες των δύο φίλων που ήταν μαζί της και τις έκαψε κι αυτές».

Σε άλλα βίντεο από εκείνο το βράδυ που εντοπίστηκαν και επαληθεύτηκαν από το CNN, η 16χρονη εμφανίζεται να εκτοξεύει πέτρες στις δυνάμεις της αστυνομίας. Φοράει ένα χαρακτηριστικό σακίδιο και μαύρη μάσκα και καπέλο στο κεφάλι της. Ακούγονται ήχοι που φαίνεται να είναι πυροβολισμοί.

Από τις 7 έως τις 8 μ.μ., η καταστολή των δυνάμεων ασφαλείας εντάθηκε, είπαν αυτόπτες μάρτυρες. «Έριχναν δακρυγόνα και πυροβολισμούς σφαιριδίων και άρπαζαν τους διαδηλωτές. Σχεδόν όλοι μας αντιμετωπίζαμε κίνδυνο και τρέχαμε μακριά», είπε ο Ρέζα, ένας άλλος μάρτυρας.

Καθώς η αστυνομία κατά των ταραχών και οι δυνάμεις γέμισαν τους δρόμους, οι διαδηλωτές άρχισαν να κινούνται προς όλες τις κατευθύνσεις για να γλιτώσουν από την καταστολή.

Μια άλλη μάρτυρας, η Ντίνα, η οποία πέρασε μέρος της διαδήλωσης περπατώντας στο πλευρό της Nika, είπε στο CNN ότι την είδε μπροστά από ένα βενζινάδικο κοντά στο Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης, όπου η ομάδα διαδηλωτών είχε συγκεντρωθεί μετά από φυγή δακρυγόνων που εκτόξευσαν οι δυνάμεις ασφαλείας. Άλλοι κατάφεραν να απαθανατίσουν σε βίντεο όσους κρατούνταν από αστυνομικούς με πολιτικά ρούχα.

Ο Ρέζα πρόσθεσε: «Είδα με τα μάτια μου τις δυνάμεις ασφαλείας να χτυπούν γυναίκες με ρόπαλα, και άρπαξαν πολλές από αυτές και τις μετέφεραν σε βαν της αστυνομίας».

Σε αυτό το πλαίσιο ακραίας καταστολής της διαμαρτυρίας, η Nika εθεάθη για τελευταία φορά από τους μάρτυρες που μίλησαν στο CNN - και θα περνούσαν ακόμη εννέα ημέρες προτού η οικογένειά της ενημερωθεί επίσημα για το πού βρίσκεται. Βίντεο που επαληθεύτηκαν και εντοπίστηκαν από το CNN αποδεικνύουν ότι η κοπέλα, στa τελευταίο πλάνα που την δείχνουν ζωντανή, κατακλύσθηκε από τις δυνάμεις ασφαλείας σε τρεις πλευρές.

Οι αντικρουόμενες απόψεις

Ενώ οι ιρανικές αρχές επιμένουν ότι η Nika πέθανε στο έδαφος αυτού του ακατοίκητου κτιρίου, η μητέρα της Nasrin είπε στην Etemad, μια ιρανική εφημερίδα, σε συνέντευξή της που δημοσιεύτηκε στις 10 Οκτωβρίου ότι πιστεύει ότι η κόρη της «ήταν στις διαδηλώσεις και σκοτώθηκε εκεί».

Ο εισαγγελέας της Τεχεράνης Αλί Σαλεχί είπε ότι η υπόθεση θα λάβει το νομικό δρόμο και εξέφρασε τα συλλυπητήριά του στην οικογένεια της Nika, ανέφερε το κρατικό IRNA.

Το CNN έχει ζητήσει επανειλημμένα σχόλια από τις ιρανικές αρχές σχετικά με το εάν η Nika συνελήφθη στις διαδηλώσεις εκείνο το βράδυ και εάν άλλες γυναίκες δέχτηκαν επίθεση και μπήκαν σε αστυνομικά οχήματα. Το CNN ρώτησε επίσης την εισαγγελία της Τεχεράνης για την κατάσταση της ποινικής έρευνας για τον θάνατο της Νίκα. Δεν ελήφθησαν απαντήσεις πριν από τη δημοσίευση αυτής της ιστορίας.

Την Τετάρτη, το διαδικτυακό ειδησεογραφικό πρακτορείο Mizan, το οποίο συνδέεται με το δικαστικό σώμα του Ιράν, δημοσίευσε μια αναφορά λέγοντας ότι ο θάνατος της Nika ήταν αυτοκτονία, επικαλούμενος εισαγγελική απόφαση.

Ωστόσο, ένα πιστοποιητικό θανάτου που είδε για πρώτη φορά το BBC Persian και επαληθεύτηκε από το CNN αναφέρει ότι η 16χρονη πέθανε από πολλαπλούς τραυματισμούς που προκλήθηκαν από χτυπήματα με σκληρό αντικείμενο.

Για μέρες, η οικογένειά της πήγαινε σε αστυνομικά τμήματα, φυλακές και νοσοκομεία αναζητώντας τα ίχνη της, όμως χωρίς αποτέλεσμα. Τελικά, στις 30 Σεπτεμβρίου, η μητέρα και ο αδερφός της Nika κλήθηκαν να ταυτοποιήσουν το πτώμα της Nika, είπε στο BBC Persian.

Ενώ η οικογένεια αναζητά απαντήσεις, οι άνθρωποι που ήταν μαζί με τη Nika εκείνη την ημέρα εξακολουθούν να αναστατώνονται από τον θάνατό της.

«Δεν μπορώ να συγχωρήσω τον θάνατο της Nika. Ήταν παιδί».