Καθώς πάνω από 3,1 εκατομμύρια πρόσφυγες έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν την Ουκρανία τις τελευταίες τρεις εβδομάδες και εκατομμύρια ακόμα άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί στο εσωτερικό της χώρας, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες προειδοποιεί ότι οι ανθρωπιστικές ανάγκες αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο.
Περίπου 13 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν πληγεί στις περιοχές που μαστίζονται περισσότερο από τον πόλεμο εντός της Ουκρανίας και χρειάζονται ανθρωπιστική βοήθεια και προστασία, επιπρόσθετα σε όσους αναγκάστηκαν να τραπούν σε φυγή σε άλλες χώρες.
Πολλοί άνθρωποι παραμένουν εγκλωβισμένοι σε περιοχές όπου οι συγκρούσεις κλιμακώνονται και αδυνατούν να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες όπως το φαγητό, το νερό και τα φάρμακα καθώς η παροχή βασικών υπηρεσιών έχει διακοπεί.
Οι αναφορές που φτάνουν από τις περιοχές αυτές για την ανθρωπιστική κατάσταση που επικρατεί είναι τρομακτικές. Επαναλαμβάνουμε την έκκλησή μας για την προστασία του άμαχου πληθυσμού και των μη στρατιωτικών υποδομών και για τον σεβασμό του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Καλούμε επίσης τις γειτονικές χώρες να συνεχίσουν να κρατούν τα σύνορά τους ανοιχτά για όσους ανθρώπους διαφεύγουν από την Ουκρανία αναζητώντας ασφάλεια.
Όπως έχουμε προειδοποιήσει από την αρχή, ο ρυθμός και το μέγεθος του εσωτερικού εκτοπισμού και της φυγής των προσφύγων από την Ουκρανία, καθώς και οι ανθρωπιστικές ανάγκες που προκύπτουν, ολοένα και θα αυξάνονται εάν η κατάσταση επιδεινωθεί.
Στην Ουκρανία:
Η ανθρωπιστική κατάσταση σε πόλεις όπως η Μαριούπολη και το Σούμι είναι εξαιρετικά άσχημη, με τους κατοίκους να αντιμετωπίζουν κρίσιμες και πιθανά ολέθριες ελλείψεις σε τρόφιμα, νερό και φάρμακα. Η Ύπατη Αρμοστεία παρακολουθεί στενά τις διαπραγματεύσεις για ασφαλή περάσματα ενώ έχει αποθέματα ανθρωπιστικής βοήθειας σε ετοιμότητα. Είμαστε σε θέση να στείλουμε προμήθειες ζωτικής σημασίας στο Σούμι αμέσως μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες.
Στην Οδησσό, οι αρχές έχουν απευθύνει έκκληση για γενικευμένη επισιτιστική βοήθεια ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες περίπου 450.000 ανθρώπων στην πόλη, όπως και για φάρμακα. Από τις 17 Μαρτίου λειτουργεί ένα μόνιμο σημείο παροχής συμβουλών για νομικά και κοινωνικά θέματα και ζητήματα προστασίας στον σιδηροδρομικό σταθμό της Οδησσού από όπου 600 με 800 άτομα διέρχονται καθημερινά κατά τη διαδρομή τους από το Mykolaiv προς τις δυτικές περιφέρειες της Ουκρανίας.
Οι ανθρωπιστικές ανάγκες στην ανατολική Ουκρανία γίνονται ακόμα πιο επείγουσες. Περισσότεροι από 200.000 άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε νερό αυτή τη στιγμή σε αρκετές γειτονιές της περιφέρειας Donetsk ενώ οι συνεχείς βομβαρδισμοί στην περιοχή του Luhansk έχουν καταστρέψει το ογδόντα τοις εκατό των υποδομών σε ορισμένες γειτονιές, αφήνοντας 97.800 οικογένειες χωρίς ρεύμα.
Οι στοχευμένες επιθέσεις σε αμάχους και μη στρατιωτικές υποδομές και η έλλειψη ασφαλών περασμάτων αυξάνουν τους κινδύνους και απειλούν σοβαρά τις ζωές χιλιάδων αμάχων. Οι ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες – όπως οι γυναίκες και τα παιδιά, τα άτομα με αναπηρίες ή με σοβαρές ιατρικές παθήσεις, καθώς και οι ηλικιωμένοι και οι μειονοτικές ομάδες – αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερα εμπόδια στην πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες όπως οι μεταφορές, τα τρόφιμα, το νερό, τα φάρμακα και η επείγουσα ιατρική φροντίδα στις πληττόμενες περιοχές.
Στο πλαίσιο της ανθρωπιστικής ανταπόκρισης στην Ουκρανία, και σε στενή συνεργασία με τις τοπικές αρχές και άλλους ανθρωπιστικούς οργανισμούς, συνεχίζουμε να στηρίζουμε τη δημιουργία κέντρων υποδοχής, να μοιράζουμε βασικά είδη και καταλύματα έκτακτης ανάγκης και να ενισχύουμε τη στήριξή μας στους συνοριακούς σταθμούς εντός της Ουκρανίας. Η παροχή υπηρεσιών προστασίας είναι επίσης τεράστιας σημασίας. Συνεχίζουμε να διευκολύνουμε την πρόσβαση σε νομική βοήθεια, ψυχο-κοινωνική στήριξη και σε άλλες υπηρεσίες αρωγής για τους πιο ευάλωτους πληθυσμούς.
Η Ύπατη Αρμοστεία ξεκινάει ένα πολύπλευρο πρόγραμμα μεγάλης κλίμακας για την παροχή οικονομικής βοήθειας στους εσωτερικά εκτοπισμένους (IDPs) που έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και έχουν αφήσει πίσω τους τα υπάρχοντά τους. Το πρόγραμμα θα τους βοηθήσει να καλύψουν βασικές ανάγκες όπως το ενοίκιο, τα τρόφιμα και τα είδη προσωπικής υγιεινής. Το οικονομικό βοήθημα δίνει τη δυνατότητα στους ανθρώπους να κάνουν τις δικές τους επιλογές και να προτεραιοποιήσουν τις ανάγκες τους, ενώ ενισχύει την τοπική οικονομία. Η Ύπατη Αρμοστεία άρχισε στις 17 Μαρτίου την εγγραφή εσωτερικά εκτοπισμένων στο πρόγραμμά της στο Lviv και σταδιακά οι εγγραφές θα επεκταθούν και σε άλλες πόλεις και περιοχές.
Εκτός Ουκρανίας:
Το προσωπικό της Ύπατης Αρμοστείας στο πεδίο παρακολουθεί σε τακτική βάση τα ζητήματα προστασίας– στους κύριους συνοριακούς σταθμούς, στα κέντρα διέλευσης και τα κέντρα υποδοχής, καθώς και σε άλλες τοποθεσίες όπου περνούν ή συγκεντρώνονται οι πρόσφυγες -– προκειμένου να εκτιμήσουμε τους κινδύνους από πλευράς προστασίας και να συνδράμουμε τις αρχές στην αντιμετώπισή τους.
Καθώς οι γυναίκες και τα παιδιά αποτελούν το ενενήντα τοις εκατό περίπου του πληθυσμού που έχει διαφύγει από την Ουκρανία προς τις γειτονικές χώρες, η Ύπατη Αρμοστεία και άλλοι οργανισμοί έχουν επισημάνει τους αυξημένους κινδύνους εμπορίας ανθρώπων (trafficking) και εκμετάλλευσης. Δεδομένων των πολύ υψηλών κινδύνων για την προστασία του πληθυσμού, μαζί με τους εταίρους μας διανέμουμε υλικό με βασικές πληροφορίες και μηνύματα για να προειδοποιήσουμε τους πρόσφυγες σχετικά με τον κίνδυνο εμπορίας ανθρώπων, εκμετάλλευσης και κακοποίησης.
Έχουμε στείλει Συντονιστές για την Προστασία από τη Σεξουαλική Εκμετάλλευση και την Κακοποίηση (PSEA) και ειδικούς στους τομείς της έμφυλης και της παιδικής προστασίας στην Πολωνία, τη Μολδαβία, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία και έχουμε θέσει σε λειτουργία συστήματα για τον συντονισμό των θεμάτων προστασίας μαζί με άλλους εταίρους και τις εθνικές αρχές προκειμένου να διασφαλίσουμε μια αποτελεσματική και συνεκτική προσέγγιση.
Προκειμένου να ανταποκριθούμε στην κρίση στην Ουκρανία, η Ύπατη Αρμοστεία και η UNICEF συμφωνήσαμε να ξεκινήσουμε από κοινού τη λειτουργία «Μπλε Κουκίδων» (Κέντρων Παιδικής και Οικογενειακής Φροντίδας/“BlueDots”) σε έξι χώρες (Τσεχική Δημοκρατία, Ουγγαρία, Δημοκρατία της Μολδαβίας, Πολωνία, Ρουμανία και Σλοβακία). Σε αυτές μπορεί να προστεθούν κι άλλες χώρες όσο η κατάσταση εξελίσσεται και ανάλογα με τις ανάγκες στο πεδίο.
Οι «Μπλε Κουκίδες» αποτελούν ασφαλείς ενιαίους χώρους, όπου παρέχεται συγκεντρωμένο ένα σύνολο ελάχιστων υπηρεσιών προστασίας για τα παιδιά, τις οικογένειες και άλλα άτομα με ιδιαίτερες ανάγκες συμπληρώνοντας τις υφιστάμενες υπηρεσίες και τις κρατικές προσπάθειες.
Στόχος τους είναι να βελτιώσουν την προσβασιμότητα και την τυποποίηση των υπηρεσιών που παρέχουν διάφοροι εταίροι. Έτσι, η παροχή υπηρεσιών γίνεται επίσης πιο προβλέψιμη μέσα από ένα αναγνωρίσιμο σήμα – την «Μπλε Κουκίδα». Αποτελούν πλέον ένα αναγνωρίσιμο στοιχείο της βοήθειας σε περιόδους κρίσεων και ένα καλό παράδειγμα της συμπερίληψης στο πλαίσιο της συνεργασίας, όπου όλοι οι φορείς παροχής υπηρεσιών είναι ευπρόσδεκτοι να λειτουργούν, εφόσον οι υπηρεσίες που παρέχουν πληρούν τα αντίστοιχα πρότυπα προστασίας.
