Η τραγική κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο σιδηρόδρομος στην Ελλάδα αποδεικνύεται για άλλη μία φορά, καθώς έγγραφο από την έρευνα της Δικαιοσύνης για το δυστύχημα στα Τέμπη, που έρχεται στη δημοσιότητα, αποκαλύπτει τις τραγικές ελλείψεις.
Συγκεκριμένα σύμφωνα έγγραφο της Hellenic Train προς τον ειδικό εφέτη ανακριτή Σωτήρη Μπακαΐμη που αποκαλύπτει το documentonews.gr, τα τρένα στη χώρα δεν διαθέτουν σύγχρονο σύστημα γεωεντοπισμού όπως τα υπόλοιπα στην Ευρώπη. Αντίθετα, χρησιμοποιούσαν υπηρεσία γεωεντοπισμού της Vodafone που έχει κατασκευαστεί για οδικό δίκτυο και αυτοκίνητα και χρησιμοποιούν ιδιωτικές εταιρείες προκειμένου να γνωρίζουν που βρίσκονται τα οχήματα που χρησιμοποιούν.
Η σχετική σύμβαση υπεγράφη τον Αύγουστο του 2022 και επρόκειτο για πιλοτική λειτουργία αρχικά σε 20 «μονάδες τροχαίου υλικού» και στη συνέχεια εγκατασταθήκαν συνολικά 139 συσκευές γεωεντοπισμού. Το κόστος για κάθε σύστημα που τοποθετήθηκε ανήλθε σε 16,26 ευρώ ανά μήνα, με δωρεάν 10 ΜΒ, ενώ το συνολικό κόστος και για τις 139 συσκευές που εγκατασταθήκαν ανέρχονταν μηνιαίως σε 2.260 ευρώ.
Όπως προκύπτει από έγγραφο της Hellenic Train προς τον ειδικό εφέτη ανακριτή Σωτήρη Μπακαΐμη, το συγκεκριμένο σύστημα καταγράφει «κατά προσέγγιση» που βρίσκονται οι συρμοί, καθώς η υπηρεσία δεν έχει σήμα σε όλα τα σημεία της διαδρομής των τρένων και ειδικά μέσα σε… τούνελ. Και πώς να έχει, αφού το συγκεκριμένο σύστημα έχει κατασκευαστεί για αυτοκίνητα, μηχανάκια και οδικό δίκτυο και εδώ το έβαλαν σε τρένα επειδή το GPS ήταν εκτός λειτουργίας. Πάλι καλά που δεν έβαλαν και σύστημα εντοπισμού που χρησιμοποιούν τα πλοία στη θάλασσα.
Αδυναμία του ΟΣΕ να λειτουργήσει το GPS
Το έγγραφο της Hellenic Train απεστάλη πριν από λίγες μέρες στον ειδικό εφέτη ανακριτή Σωτήρη Μπακαΐμη και περιείχε στοιχεία από την «καταγραφή του συστήματος γεωεντοπισμού» που τηρούσε η εταιρεία για τις δύο μοιραίες αμαξοστοιχίες το δυστυχήματος: Την εμπορική και την επιβατική.
Όπως αναφέρει η Hellenic Train, από τα τέλη του 2017 και κυρίως το 2018, «εξαιτίας της αδυναμίας του ΟΣΕ να λειτουργεί ολοκληρωμένο σύστημα εντοπισμού των αμαξοστοιχιών κινούνται επί γραμμή λόγω της από ετών λεηλάτησης τω κυκλωμάτων γραμμής που κατέγραφαν τη θέση των συρμών, αποφάσισε προς σκοπό ενημέρωσης κυρίως των επιβατών για τους χρόνους εκτέλεσης των δρομολογίων να εγκαταστήσει, παρότι δεν υποχρεούται σύστημα εντοπισμού μέσω δορυφόρου (GPS) στο κινητήριο τροχαίο υλικό».
Για το λόγο αυτό απευθύνθηκαν στην εταιρεία κινητής τηλεφωνίας Vodafone προκειμένου να χρησιμοποιήσουν το πρόγραμμα «IoT Fleet Control». Πρόκειται για υπηρεσία που παρέχει η εταιρεία «για τον εντοπισμό κίνησης οχημάτων επί του οδικού δικτύου» αλλά όχι για τρένα.
Η υπηρεσία «IoT Fleet Control», χρησιμοποιείται από μεγάλες εταιρείες στον κλάδο του φαρμάκου, του τουρισμού, από όσους παρέχουν υπηρεσίες delivery, βιοτεχνίες παγωτού κτλ. Όπως υπογραμμίζεται στην ιστοσελίδα της Vodafone με το ««IoT Fleet Control»,« γνωρίζεις ανά πάσα στιγμή την θέση των οχημάτων σου και σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι παραλαβές ή οι παραδόσεις σου» καθώς επίσης και «τις διαδρομές που ακολουθούν ώστε να μπορείς να τις αλλάξεις σε πιο ‘έξυπνες’ αν χρειαστεί, κερδίζοντας χρόνο παραδόσεων και οικονομία στα καύσιμα».
Πράγματι μεταξύ της Vodafone και της Hellenic Train υπεγράφη τον Αύγουστο του 2022 σύμβαση παροχής υπηρεσιών. Επρόκειτο για πιλοτική λειτουργία αρχικά σε 20 «μονάδες τροχαίου υλικού» και στη συνέχεια εγκατασταθήκαν συνολικά 139 συσκευές γεωεντοπισμού. Το κόστος για κάθε σύστημα που τοποθετήθηκε ανήλθε σε 16,26 ευρώ ανά μήνα, με δωρεάν 10 ΜΒ, ενώ το συνολικό κόστος και για τις 139 συσκευές που εγκατασταθήκαν ανέρχονταν μηνιαίως σε 2.260 ευρώ. 
Δεν πιάνει παντού σήμα και δεν καταγράφονται
Τελικά μετά από «από πολλές προσπάθειες των τεχνικών της Vodafone», το σύστημα λειτούργησε. Όπως βέβαια μπορούσε να λειτουργήσει ένα σύστημα γεωεντοπισμού που είναι για αυτοκίνητα και οδικό δίκτυο και όχι για τρένα. Είναι χαρακτηριστικό ότι όπως αναφέρει η Hellenic Train, το εν λόγω σύστημα λειτουργεί «κατά προσέγγιση» σε ότι αφορά τη θέση κάθε συρμού, «λόγω της μη συνεχούς ροής σήματος».
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα «μικρής χρονικής διάρκειας στάσεις να μην καταγράφονται, αλλά να εμφανίζεται ο συρμός ως κινούμενος, ενώ δεν είναι εφικτή η καταγραφή οποιαδήποτε κίνησης εντός σηράγγων ή σε περιοχές με ιδιόμορφο ανάγλυφο».
Στην προκειμένη περίπτωση όπως επισημαίνεται, η στάση που έκανε η επιβατική αμαξοστοιχία στους σταθμούς Θήβα, Λειβαδιά, Τιθορέα και Λιανοκλάδι, δεν έχει καταγραφεί, «λόγω της μικρής χρονικής διάρκειάς τους».
