Τα γουέστερν κατέγραψαν ήδη έναν αιώνα ζωής. Ήταν ο αρχετυπικός αμερικανικός κινηματογράφος, δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Η εποχή της άγριας Δύσης είναι αυτή που έβαλε τα θεμέλια της αμερικάνικης ιστορίας. Οι ήρωες του είναι οι πρόγονοι, πολύ αργότερα, του «γουέστερν σπαγγέτι», με πρωτοπόρο τον Σέρτζιο Λεόνε. Έκτοτε υπήρξαν ορισμένες αναλαμπές, όπως ο «Σιωπηλός καβαλάρης» και οι «Ασυγχώρητοι» του Κλιντ Ίστγουντ.
Όπως και νά ’ναι το γουέστερν όχι μόνο είχε σφραγίσει την αισθητική, αλλά επηρέασε και το χαρακτήρα μας -κυρίως όσων έχουμε κάποια ηλικία. Άσε που σε πολλά γουέστερν βλέπουμε ακόμα και σήμερα σκηνές της ελληνικής πραγματικότητας. Ακόμα και οι τίτλοι των ταινιών παραπέμπουν στα, μικρά ή μεγάλα, καθημερινά μας. «Ο νόμος στα χέρια του», «Αίμα στον πράσινο βάλτο», «Η πόλη του μίσους» ή «Κάποτε στη Δύση». Σ’ αυτό το τελευταίο, ο Χένρι Φόντα λέει: «Για να δούμε, ποιον εδώ μέσα δεν συμπαθώ ιδιαίτερα;», ενώ ο Μελ Φερέρ στο « Ράντζο Νοτόριους» λέει: «Υπάρχουν δύο είδη ανθρώπων σ’ αυτό τον κόσμο. Αυτοί που κρατούν πιστόλι και αυτοί που σκάβουν. Εσύ σκάβεις!».
Στους Ασυγχώρητους, ο διεφθαρμένος σερίφης Τζιν Χάκμαν αφήνει ελεύθερους δύο δολοφόνους και καλείται ο Κλιντ Ίστγουντ να ξεκαθαρίσει την κατάσταση. Ο Τζον Γουέιν στη «Σύγκρουση γιγάντων» λέει (το προφητικό για μας μεταφορικά): «Δε θά ’ναι πρώτη φορά που κρεμάνε διεφθαρμένους πολιτικούς».
Γουέστερν στα καθ΄ ημάς
Δεν έγινα ξαφνικά κριτικός κινηματογράφου. Απλώς, διαβάζοντας την πρόσφατη ειδησεογραφία, πληροφορήθηκα ότι ο, για μια ακόμα φορά νικητής των τελευταίων εκλογών από τον πρώτο γύρο, δήμαρχος Ζαχάρως-Φυγαλείας Πανταζής Χρονόπουλος, μετά την εκ νέου έκπτωσή του από το δημαρχικό αξίωμα, έβαλε μέσω του συνδυασμού του έναν υπέργηρο απόστρατο στρατηγό στη θέση του, «μέχρι να δικαιωθώ από το Συμβούλιο της Επικρατείας, στο οποίο προσέφυγα», όπως δηλώνει δεξιά και αριστερά.
Η Ζαχάρω, η όμορφη πόλη της δυτικής Πελοποννήσου μοιάζει σαν τις πόλεις των γουέστερν που αναφέραμε, όπως η «Άγρια Δύση ή «Ο νόμος στα χέρια του». Ο Σέρτζιο Λεόνε είχε πει «στα γουέστερν δεν υπάρχουν καλοί και κακοί, παρά μόνο αμοραλιστές».
Ο Πανταζής Χρονόπουλος έχει καταδικαστεί πολλάκις, πότε για την ανεύθυνη αμέλεια που επέδειξε στις καταστροφικές πυρκαγιές με δεκάδες νεκρούς στην περιοχή του το 2007, πότε για την εγκληματική ενέργεια για ανθρώπους που βρίσκονταν μέσα στα σπίτια τους όταν προχωρούσε σε κατεδάφιση αυθαιρέτων, πότε για διασπάθιση δημόσιου χρήματος, πότε για παράνομη ανέγερση ξενοδοχειακής μονάδας του σε ζώνη υψηλής προστασίας Natura 2000 στο οικοσύστημα της Λίμνης Καϊάφα. Ο ίδιος, ενώ ήταν έκπτωτος, κατέβηκε επικεφαλής συνδυασμού και εξελέγη από την πρώτη Κυριακή!
Παρεμπιπτόντως, είναι αυτός που ενέπνευσε τον σκηνοθέτη Κίμωνα Τσακίρη, που δείχνει τον δήμαρχο με τους κολλητούς του να πηγαίνουν σε ρώσικη πόλη για να βρουν συζύγους για τους εργένηδες της πόλης Sugar Tοwn. Αργότερα γύρισε το ντοκιμαντέρ «Sugar Town: Η επόμενη μέρα», όπου ο Χρονόπουλος εμφανίζεται να απειλεί να εκτελέσει δημοσιογράφους και δημοτικούς συμβούλους με περίστροφο που κατείχε παράνομα, από τότε που ήταν φρουρός του Ευάγγελου Γιαννόπουλου και σύμβουλός του για χαρακτηρισμό των σκυλάδικων ως ευαγή ιδρύματα.
Εμείς τι κάνουμε;
Το πρόβλημα για μας, προφανώς, δεν είναι, μόνο, ο πιστολέρο, παραβατικός και λαϊκιστής κ. Χρονόπουλος. Όλο το σύστημα πάσχει. Βουλευτές της ΝΔ από τον νομό Ηλείας επιχειρούν να περάσουν δύο φορές τροπολογία σε νομοσχέδιο (για τα υδατορέματα!), προκειμένου να παραμείνει δήμαρχος έως ότου βγει αμετάκλητη απόφαση. Τα δικαστήρια, από την άλλη, ενώ έβγαλαν έκπτωτο τον δήμαρχο, δεν ακύρωσαν το αποτέλεσμα των εκλογών και την επανάληψή τους, αλλά άφησαν τη δημοτική εξουσία στην παράταξή του, ενώ είναι γνωστό ότι ο κώδικας είναι δημαρχοκεντρικός, τόσο που καθιστά τον επικεφαλής απόλυτο άρχοντα, από το σχηματισμό του ψηφοδελτίου μέχρι όλα τα μείζονα ζητήματα του δήμου.
Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές δεν γνωρίζουμε την απόφαση του Συμβούλιου της Επικρατείας, αν δηλαδή θα δικαιώσει τον κ. Χρονόπουλο επαναφέροντάς τον στο δημαρχιακό θώκο ή τον αντίπαλο συνδυασμό που ζητά επανάληψη των εκλογών, όπως έγινε και σε άλλους δήμους για ήσσονος σημασίας ζητήματα.
Το θέμα όμως είναι δικό μας. Πώς οι κάτοικοι, οι καλοί, όπως στο γουέστερν «Η πόλη του μίσους», δεν συσπειρώθηκαν εγκαίρως παίρνοντας κινηματικές πρωτοβουλίες προκειμένου να σπάσουν την τρομοκρατία και να αναποδογυρίσουν το λαϊκισμό, επαναφέροντας την πολιτική και τις συλλογικές διαδικασίες, αναδεικνύοντας τα σοβαρά προβλήματα της περιοχής. Είναι γνωστή πανελληνίως η προσπάθεια των πολιτών του δήμου Αριστοτέλη (εκεί όπου γίνεται η εξόρυξη χρυσού στη Χαλκιδική) οι οποίοι με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες, έδιωξαν τον Χρήστο Πάχτα, τον παντοκράτορα δήμαρχο, ο οποίος με κάθε τρόπο και μεθόδευση υποστήριζε την εταιρεία εξόρυξης χρυσού.
Ας μελετήσουμε τα μηνύματα των καιρών. Η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική, είναι κρίση αξιών, συμπεριφορών, δράσης και θεσμών.
Μάκης Μπαλαούρας
