Η τροπολογία κατατέθηκε από το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων σε νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και ορίζει ότι ο κατάλογος των προϊόντων που συμμετέχουν στο «καλάθι του νοικοκυριού» και οι τιμές τους διαμορψώνονται ελεύθερα από τις επιχειρήσεις, τηρουμένου του άρθρου 58 του ν. 4818/2021 (Α' 124), περί αθέμιτης κερδοφορίας. Αλλά όπως προβλέπεται τα σούπερ μάρκετ που υποχρεωτικά συμμετέχουν στη διαδικασία αυτή πρέπει να εντάσσουν ένα, τουλάχιστον, προϊόν από κάθε κατηγορία προϊόντων που περιλαμβάνεται καλάθι του νοικοκυριού και διαθέτουν σε προσιτή τιμή, ιδίως συγκριτικά με τα υπόλοιπα προϊόντα ίδιας κατηγορίας, ενημερώνοντας τους καταναλωτές, που προσέρχονται στα φυσικά ή ψηψιακά καταστήματά τους, ως προς τη σύνθεση του «καλαθιού του νοικοκυριού» που προτείνουν. Η ενημέρωση αυτή γίνεται με κάθε πρόσφορό μέσο, ιδίως λίστες, φυλλάδια και ειδική σήμανση επί των προϊόντων ή του χώρου πώλησής τους».
Ακόμη, αναφέρεται ότι υπόχρεες συμμετοχής στο καλάθι είναι τα σούπερ μάρκετ των οποίων ο συνολικός ετήσιος κύκλος εργασιών υπερβαίνει τα 90.000.000 ευρώ ετησίως, βάσει των οικονομικών καταστάσεων της αμέσως προηγούμενης, από έναρξη ισχύος του παρόντος, διαχειριστικής περιόδου.
Τα προϊόντα που εντάσσονται στο «καλάθι του νοικοκυριού» ελέγχονται, κατά προτεραιότητα, από τις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές και μπορούν να διαφοροποιούνται κάθε φορά που αποστέλλεται από τους υπόχρεους κατάλογος προς το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Σημειώνεται ότι δίνεται η δυνατότητα στο «καλάθι του νοικοκυριού» να ενταχθούν και επιχειρήσεις που δεν εντάσσονται στους βασικούς υπόχρεους. «Οι ως άνω επιχειρήσεις, εφόσον αποστείλουν κατάλογο προϊόντων, καθίστανται υπόχρεοι τήρησης του παρόντος μέχρι λήξη ισχύος του, και ελέγχονται, κατά προτεραιότητα».
Στην τροπολογία προβλέπεται, ακόμα, ότι η μη αποστολή καταλόγου προϊόντων ή η ελλιπής αποστολή καταλόγου προϊόντων από τους υπόχρεους τιμωρείται με διοικητικό πρόστιμο ύψους 5.000 ευρώ για κάθε ημέρα καθυστέρησης αποστολής του πλήρους καταλόγου.
Αλέξης Χαρίτσης: «Μικρό καλάθι κρατούν οι καταναλωτές για τις κυβερνητικές εξαγγελίες – Η κρίση δεν αντιμετωπίζεται με επικοινωνιακά παιχνίδια»
Με την παρακάτω δήλωσή του σχολιάζει ο Αλέξης Χαρίτσης, τομεάρχης Ανάπτυξης και Επενδύσεων της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ και βουλευτής Μεσσηνίας, την τροπολογία που κατέθεσε σήμερα το υπουργείο Ανάπτυξης για το «καλάθι του νοικοκυριού»:
«Η τροπολογία που κατέθεσε σήμερα το υπουργείο Ανάπτυξης για το περιβόητο "καλάθι του νοικοκυριού" επιβεβαιώνει την κυβερνητική κοροϊδία απέναντι στους καταναλωτές που αδυνατούν πλέον να βγάλουν τον μήνα.
Αντί να προχωρήσει σε ουσιαστικά μέτρα σύγκρουσης με τον πυρήνα της ακρίβειας, η κυβέρνηση παίρνει την θέση του απλού παρατηρητή των τιμών σε συγκεκριμένα προϊόντα. Η συγκράτηση του πρωτοφανούς κύματος ακρίβειας που σαρώνει την αγορά, εναποτίθεται στην καλή θέληση των μεγάλων αλυσίδων τροφίμων, ενώ ταυτόχρονα δημιουργούνται συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού σε βάρος των πιο μικρών επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν ήδη τον κίνδυνο του λουκέτου.
Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση αρνείται εμμονικά τα μόνα μέτρα που θα μπορούσαν να δώσουν πραγματική ανακούφιση στους πολίτες: μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα και του ΕΦΚ στα καύσιμα και εντατικοποίηση των ελέγχων για την πάταξη της αισχροκέρδειας.
Η αξιοπρεπής διαβίωση των νοικοκυριών δεν διασφαλίζεται με τα επικοινωνιακά παιχνίδια της κυβέρνησης. Απαιτείται άμεσα αλλαγή πολιτικής με μια προοδευτική κυβέρνηση που θα απεγκλωβίσει την κοινωνία από το αδιέξοδο στο οποίο μας έχει οδηγήσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη».
Αντιδράσεις από ΙΝΚΑ, ΚΕΠΚΑ, ΕΚΠΟΙΖΩ
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη με τη ρύθμιση αυτή επιδιώκει στην ουσία να μεταθέσει τις ευθύνες για την ακρίβεια στην αγορά και όχι στην απουσία ελέγχων για την αισχροκέρδεια και την κερδοσκοπία, που ξεπερνά σε κάποιες περιπτώσεις και το 1.000% όπως καταγγέλλει το ΙΝΚΑ.
Σε συνέντευξη του στη κρατική τηλεόραση ο πρόεδρος του ΙΝΚΑ Γιώργος Λεχουρίτης υποστήριξε ότι ως Ινστιτούτο Καταναλωτή και Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας «είχαμε αναδείξει ότι αυτό το περιβόητο "καλάθι του νοικοκυριού" δεν θα φέρει ανακούφιση και αγαλλίαση στην τσέπη του Έλληνα καταναλωτή. Ίσα-ίσα, δεν χρειαζόταν. Είναι καθαρά επικοινωνιακό παιχνίδι της κυβέρνησης ... Αν νομίζει η κυβέρνηση ότι με 50 προϊόντα που θα μπουν στο "καλάθι του νοικοκυριού" θα χτυπηθεί η ακρίβεια, είναι σε λάθος στρατηγική. Άλλος φταίει, άλλος την πληρώνει; ... Για την ακρίβεια φταίει ότι υπάρχει αισχροκέρδεια, κερδοσκοπία. Ότι είναι αυξημένα όσα δίνει ο καταναλωτής και ο επαγγελματίας για καύσιμα, για ρεύμα ... Αν θέλει να χτυπήσει την αισχροκέρδεια τρόποι υπάρχουν, αρκεί να θέλει η κυβέρνηση, κάθε κυβέρνηση. Δεν υπάρχει "δεν μπορώ", υπάρχει "δεν θέλω"», όπως είπε χαρακτηριστικά.
Ως ομολογία αποτυχίας της κυβέρνησης στη μάχη της ενάντια στην αισχροκέρδεια χαρακτηρίζει το μέτρο για τη συγκράτηση των τιμών σε πενήντα προϊόντα πρώτης ανάγκης ο πρόεδρος του Κέντρου Προστασίας Καταναλωτών (ΚΕΠΚΑ), Νίκος Τσεμπερλίδης. Όπως λέει, το συγκεκριμένο μέτρο καταδεικνύει ότι το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων αλλά και ολόκληρη η κυβέρνηση αναγνωρίζουν ότι υπάρχει αισχροκέρδεια στην αγορά αλλά δεν έχουν τρόπο να την αντιμετωπίσουν.
Ο ίδιος σημειώνει ακόμα ότι σε περίπτωση που η κυβέρνηση ήθελε πραγματικά να πατάξει την αισχροκέρδεια, θα μπορούσε να επιλέξει πολύ πιο αποτελεσματικούς τρόπους γι’ αυτό.
Ως μέτρο αναποτελεσματικό με ελάχιστα έως και μηδαμινά οφέλη για τους καταναλωτές χαρακτηρίζει το μέτρο της συγκράτησης τιμών πενήντα ειδών πρώτης ανάγκης η πρόεδρος της Ένωσης Καταναλωτών για την Ποιότητα Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ), Παναγιώτα Καλαποθαράκου. Όπως υπογραμμίζει, δε μιλάμε για «πάγωμα» των ήδη πολύ υψηλών τιμών αλλά για συγκράτησή τους.
«Οι τιμές των προϊόντων ‘’εκτοξεύονται’’ διαρκώς και έχει παγιωθεί μία κατάσταση με πολύ ακριβά τα βασικά καταναλωτικά αγαθά. Βλέπουμε σε αυτά αυξήσεις από 20%-40% το τελευταίο εξάμηνο και την ίδια στιγμή οι τιμές ανεβαίνουν κάθε εβδομάδα. Από τη στιγμή που με το μέτρο για τα πενήντα προϊόντα δε μιλάμε για πάγωμα αλλά για συγκράτηση τιμών, το μέτρο θα είναι αναποτελεσματικό και θα έχει ελάχιστα ή και μηδαμινά οφέλη για τους καταναλωτές».
