Ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ήλθε στην Πράγα και δεν βρήκε ευήκοα ώτα στις αιτιάσεις του, ούτε στο πάνελ για την ασφάλεια, που συμμετείχε, ούτε και στις διμερείς επαφές, που είχε καθ' όλη τη διάρκεια της χθεσινής ημέρας, σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζει ελληνική πλευρά.
Το κλίμα που εισέπραξε από τους συνομιλητές του ήταν η σύσταση να σταματήσει τη συγκεκριμένη τακτική και να ακολουθήσει τον δρόμο του διαλόγου επί τη βάσει του Διεθνούς Δικαίου, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες.
Ήταν σε γνώση της ελληνικής αποστολής πως είχε ζητήσει να πάρει τον λόγο κατά την διάρκεια του δείπνου. Κατά την παρέμβαση του εμφανίστηκε αρνητικός ως προς τους χειρισμούς της ΕΕ έναντι της Τουρκίας και ως μη είθισται σε τέτοιες περιπτώσεις επετέθη κατά της Ελλάδος.
Από την ελληνική κυβέρνηση επισημαίνεται πως ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, «δεν υπήρχε περίπτωση να μείνει άφωνος» και να αφήσει αναπάντητα τα όσα είπε ο Τούρκος πρόεδρος.
Κατά την εκτίμηση της ελληνικής πλευράς η απάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη φαίνεται πως αιφνιδίασε τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που έχει συνηθίσει σε μονολόγους, κάτι -που σύμφωνα με τα ίδια πρόσωπα- αποτυπώθηκε και στο «αλλοπρόσαλλο» της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε αργότερα, κατά τη διάρκεια της οποίας σε άλλα σημεία απειλούσε πως «θα έλθουμε νύχτα» και σε άλλα έλεγε πως δεν αμφισβητεί την κυριαρχία των ελληνικών νησιών και ότι η Ελλάδα είναι εκείνη που δεν προσέρχεται στον διάλογο.
Από την ελληνική κυβέρνηση επισημαίνεται, δε, πως οι θέσεις της Ελλάδας είναι γνωστές και πως κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την ελληνική κυριαρχία των νησιών του ελληνικού Αιγαίου. Μέλη της ελληνικής αποστολής στην Πράγα τόνιζαν ότι «η Ελλάδα δεν προκαλεί. Αλλά όταν προκαλείται θα απαντά, όπως έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο δείπνο των ηγετών. Όλοι είδαν τι διημείφθη. Ο κ. Ερντογάν έφυγε από τη Σύνοδο περισσότερο απομονωμένος από όσο ήρθε».
Κυρ. Μητσοτάκης: «Η Ελλάδα δεν κλείνει την πόρτα του διαλόγου»
Η Ελλάδα θα απαντά με αυτοπεποίθηση όποτε προκαλείται, τόνισε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, προσερχόμενος στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής στην Πράγα.
Ο Κυρ. Μητσοτάκης επανέλαβε ότι «η Ελλάδα δεν κλείνει την πόρτα του διαλόγου αλλά κλείνουμε όλα τα παράθυρα σε κάθε πρόκληση». Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι η Τουρκία είναι αυτή που προκαλεί και αμφισβητεί ακόμη και την κυριαρχία των ελληνικών νησιών , σημειώνοντας ότι “είναι αδύνατον να υπάρξει εκτόνωση όσο συνεχίζεται αυτή η ρητορική ” από την πλευράς της Τουρκίας.
Αναλυτικά:
«Στη σημερινή έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην Πράγα, θα έχουμε την ευκαιρία να επανέλθουμε στο κρίσιμο ζήτημα το οποίο μας απασχολεί όλους τους τελευταίους μήνες. Αναφέρομαι στις εξαιρετικά υψηλές τιμές ενέργειας -και ειδικά του φυσικού αερίου- ως αποτέλεσμα της απρόκλητης εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και της απόπειρας της Ρωσίας να εργαλειοποιήσει τις πηγές ενέργειες εις βάρος της Ευρώπης» ανέφερε ξεκινώντας τις δηλώσεις του ο πρωθυπουργός και συμπλήρωσε: «Πιστεύω, ότι οι συνθήκες έχουν πια πλήρως ωριμάσει ώστε στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής, στις Βρυξέλλες, να πάρουμε τις οριστικές μας αποφάσεις για μια δραστική παρέμβαση στην αγορά του φυσικού αερίου.
Όλοι πια αντιλαμβάνονται αυτό το οποίο η Ελληνική Κυβέρνηση ισχυριζόταν εδώ και αρκετούς μήνες: ότι η αγορά του φυσικού αερίου πρακτικά δεν λειτουργεί, ότι χρειάζεται μια δραστική παρέμβαση για να μειώσουμε το κόστος του φυσικού αερίου σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και με αυτόν τον τρόπο να διευκολύνουμε τις εθνικές κυβερνήσεις να υποστηρίξουν τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εκτιμώ ότι και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινείται πια σε αυτή την κατεύθυνση και θα αναμένουμε τις οριστικές της προτάσεις για λήψη αποφάσεων, στο δικό μας επίπεδο, σε λίγες εβδομάδες στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις Βρυξέλλες».
Σε ερώτηση για τη χθεσινή στάση του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν και τα όσα διημείφθησαν στο δείπνο των ηγετών, ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε πως «Η Ελλάδα ουδέποτε προκαλεί, απαντά, όμως, πάντα με αυτοπεποίθηση κάθε φορά που θα προκαλείται. Είχα την ευκαιρία ενώπιον των 43 ηγετών που βρέθηκαν σε αυτή την πρώτη σύναξη της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας να επαναλάβω αυτά τα οποία είπα και στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Ότι δεν νοείται σήμερα να κατηγορείται η Ελλάδα ότι αυξάνει την ένταση στο Αιγαίο, όταν η Τουρκία είναι αυτή η οποία θέτει ευθέως ζητήματα που αφορούν μέχρι και την κυριαρχία των ελληνικών νησιών. Κι ότι είναι αδύνατον να προχωρήσουμε σε μία εκτόνωση των σχέσεων μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, όσο συνεχίζεται αυτή η ρητορική.
Δηλώνω, όμως, για ακόμα μία φορά ότι η Ελλάδα δεν είναι αυτή η οποία κλείνει την πόρτα του διαλόγου. Αισθανόμαστε απόλυτη αυτοπεποίθηση και τη βεβαιότητα ότι έχουμε το δίκιο και το Διεθνές Δίκαιο με το μέρος μας.
Πιστεύω, λοιπόν, ότι ήταν μία πρώτης τάξης ευκαιρία μέσα από αυτόν τον διάλογο, ο οποίος έγινε μπροστά σε όλους τους ηγέτες, να αντιληφθούν και ενδεχομένως συνάδελφοί μου οι οποίοι δεν έχουν βαθιά γνώση των ζητημάτων αυτών, ποιός είναι αυτός ο οποίος προκαλεί, ποιός είναι αυτός ο οποίος υψώνει τους τόνους και ποια είναι εκείνη η χώρα η οποία με αυτοπεποίθηση υπερασπίζεται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα χωρίς ποτέ, όμως, να κλείνει την πόρτα του διαλόγου. Επαναλαμβάνουμε: κλείνουμε όλα τα παράθυρα σε κάθε πρόκληση. Αφήνουμε ανοιχτή την πόρτα του διαλόγου.
Ο πρωθυπουργός ρωτήθηκε και για τα τραγικά ναυάγια στο Αιγαίο για να απαντήσει: «Για ακόμα μια φορά θέλω να εκφράσω τη βαθιά μου θλίψη για αυτά τα οποία έγιναν εχθές σε δύο ναυάγια στη Λέσβο και έξω από τα Κύθηρα. Νομίζω ότι όλοι διαπίστωσαν ότι με αυτοθυσία το Ελληνικό Λιμενικό, η ακτοφυλακή, αλλά και όλες οι άλλες κρατικές υπηρεσίες, έσπευσαν να σώσουν κατατρεγμένους ανθρώπους οι οποίοι δυστυχώς μπήκαν σε βάρκες χωρίς σωσίβια και απέπλευσαν από τις τουρκικές ακτές μέσα σε πάρα πολύ δύσκολες καιρικές συνθήκες.
Πρέπει επιτέλους να σταματήσει αυτή η εργαλειοποίηση του προσφυγικού. Καλώ ακόμα μια φορά την Τουρκία, να συνεργαστεί με την Ελλάδα έτσι ώστε να εξαλείψουμε μια και καλή αυτά τα δίκτυα, τα άθλια δίκτυα των διακινητών κατατρεγμένων ανθρώπων. Να μην χάνονται άλλες ζωές αχρείαστα στο Αιγαίο. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Τουρκία εφόσον το θέλει, το έχει αποδείξει εξάλλου, μπορεί να κάνει περισσότερα ώστε να περιορίσει το πρόβλημα, το οποίο γεννάται στη ρίζα του και αυτό έγκειται στις βάρκες οι οποίες φεύγουν από τις τουρκικές ακτές.
Από εκεί και πέρα η Ελλάδα θα εξακολουθεί να κάνει αυτό το οποίο κάνει πιστεύω με αποτελεσματικότητα και με ανθρωπιά, τα τελευταία τρία χρόνια: να υπερασπίζεται τα σύνορά της - ταυτόχρονα όμως να προστρέχει και να σώζει κάθε άνθρωπο ο οποίος κινδυνεύει να χάσει τη ζωή του στη θάλασσα».
Τέλος, σε ερώτηση του «Bloomberg» αν βλέπει κάποια πρόοδο στις συνομιλίες σχετικά με την επιβολή πλαφόν στις τιμές του αερίου και πότε θεωρεί πώς θα έχει ληφθεί η σχετική απόφαση, ο πρωθυπουργός είπε: «Όπως γνωρίζετε, έχουμε προτείνει και υποστηρίξει ένα πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου από τον περασμένο Μάρτιο. Βλέπω ότι υπάρχει αυξανόμενη υποστήριξη άλλων αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων οι οποίοι έχουν συνταχθεί με το κάλεσμά μας για μία πιο δραστική παρέμβαση στην χονδρική αγορά του φυσικού αερίου και με ενθαρρύνει ιδιαίτερα το γεγονός ότι η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχει αναγνωρίσει την ανάγκη για μία δραστική -προσωρινή αλλά δραστική- παρέμβαση στην αγορά φυσικού αερίου. Εκείνο που θα περιμέναμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή -και αυτό είναι κάτι που πιστεύω ότι θα αναθέσουμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κάνει για ακόμη μια φορά- είναι να καταλήξει σε μια συγκεκριμένη πρόταση μέχρι την επόμενη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, σε μερικές εβδομάδες από τώρα.
Είναι ώρα αποφάσεων. Πρέπει να πάρουμε αποφάσεις τώρα. Πιστεύω ότι έχουμε ήδη χάσει χρόνο. Πληρώνουμε υψηλότερες τιμές απ' ό,τι θα έπρεπε. Στηρίζουμε τα νοικοκυριά από τους εθνικούς προϋπολογισμούς μας, αλλά υπάρχει ένα όριο όσον αφορά τα πόσα μπορούμε να κάνουμε και μας δίνεται η ευκαιρία να επιδείξουμε την ευρωπαϊκή μας δύναμη με ενιαίο τρόπο ώστε να αποτρέψουμε τον Putin από το να εργαλειοποιεί το φυσικό αέριο σε βάρος των ευρωπαϊκών κοινωνιών».
«Μέχρι την επόμενη Σύνοδο Κορυφής;» ρωτήθηκε εκ νέου ο πρωθυπουργός για να απαντήσει: «Στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής. Η απόφαση πρέπει να ληφθεί. Χρειαζόμαστε μια συγκεκριμένη πρόταση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέχρι την επόμενη Σύνοδο και η απόφαση θα πρέπει να ληφθεί μέχρι την επόμενη Σύνοδο. Έχουμε ήδη χάσει χρόνο. Σας ευχαριστώ».
