Κι όμως στην αποχαιρετιστήρια περιοδεία του στη Γηραιά Ήπειρο, κατά την οποία μεταξύ άλλων υπέβαλε τα σέβη του στην 90χρονη πλέον βασίλισσα Ελισάβετ στο Λονδίνο κι έκανε περίπου... ερωτική εξομολόγηση στην καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ στο Ανόβερο, ο Ομπάμα εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην οκτάχρονη θητεία του ως ένθερμος ευρωπαϊστής. "Ίσως χρειάζεστε κάποιον απ' έξω, κάποιον μη Ευρωπαίο, για να σας πει πόσα πετύχατε τις τελευταίες δεκαετίες" είπε με το γνωστό του πάθος και χαρακτήρισε την ευρωπαϊκή ενοποίηση "μια από τις μεγαλύτερες πολιτικές επιτυχίες της σύγχρονης εποχής".
Τι συνέβη; Θέλησε να κάνει μια κίνηση αβροφροσύνης πριν αρχίσει να ζητάει -όπως και πολλοί προκάτοχοί του- μεγαλύτερη οικονομική και στρατιωτική συμμετοχή της Ευρώπης στον "πόλεμο ενάντια στην τρομοκρατία" ή στη διαχείριση των ανοιχτών εστιών κρίσης στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή;
Αυτή θα ήταν μια εξήγηση. Μια άλλη εξήγηση, πιο... ανησυχητική, είναι ότι ο Αμερικανός πρόεδρος βλέπει την Ευρώπη, τον πιστό και ισχυρό σύμμαχο των ΗΠΑ, σ' αυτή την πλευρά του Ατλαντικού να υποχωρεί. Κάτι το Brexit, κάτι τα σύνορα που έκλεισαν λόγω προσφυγικού, κάτι η διαρκής... εκκρεμότητα της Ελλάδας, κάτι η ενίσχυση της Ακροδεξιάς ακόμη και στις χώρες του απόλυτου πυρήνα, στη Γαλλία και τη Γερμανία -με την έντονη αντιευρωπαϊκή της ρητορεία-, κι ο Αμερικανός επισκέπτης δείχνει να φοβάται ότι τα δεδομένα στη Γηραιά Ήπειρο κατά την έναρξη της θητείας του πριν από επτά και κάτι χρόνια δεν είναι πια δεδομένα.
Τις διαλυτικές τάσεις στην Ευρώπη ο Ομπάμα τις απέδωσε εμμέσως σε παρενέργειες της... παγκοσμιοποίησης. Καταλαβαίνω, είπε, ότι η παγκοσμιοποίηση, "μέσω της απώλειας θέσεων εργασίας, της καθήλωσης των μισθών των εργαζομένων και της αυξανόμενης ανισότητας", φοβίζει τους ανθρώπους και στις βιομηχανικές χώρες. Αλλά δεν αποτελεί λύση στον 21ο αιώνα η εθνική περιχαράκωση, προειδοποίησε. Ποια είναι η δική του λύση; Περισσότερη παγκοσμιοποίηση με τον αμερικανικό τρόπο: η διατλαντική συμφωνία για το εμπόριο και τις επενδύσεις, το περιβόητο TTIP, που και μόνο με την αδιαφάνειά του φοβίζει ακόμη περισσότερο τους ανθρώπους.
