Ο κ. Συλικιώτης, ο οποίος βρέθηκε πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη για τις Ημερίδες Μελέτης, που διοργάνωσε η Ευρωομάδα της Αριστεράς (GUE/NGL), αναφέρεται ακόμα στην οικονομική κρίση στην Κύπρο και τον τρόπο που αντιμετωπίστηκε, υποστηρίζοντας πως δεν πρόκειται για "success story", καθώς «δεν φτάνει μόνο να ξεφύγεις από το μνημόνιο, πρέπει να ξεφύγεις και από τις πολιτικές που καθορίζουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί». Για το Κυπριακό λέει ότι «θα πρέπει σαφέστατα οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων, εφόσον αποδέχονται το πλαίσιο Γκουτέρες, να πάνε στα Ηνωμένα Έθνη για να επαναρχίσει ο διάλογος» καθώς «όσο διαιωνίζεται το “ ναυάγιο”, τόσο τα δεινά μας θα είναι μεγαλύτερα».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του Νεοκλή Συλικιώτη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στη Σοφία Παπαδοπούλου

- Συχνά ασκείτε κριτική στις πολιτικές που ακολουθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση. Μιλάτε για “ καταστροφικές πολιτικές”. Εννοείτε στο πεδίο της οικονομίας ή ευρύτερα;

Η Ευρωπαϊκή Ένωση κατά την άποψή μας βρίσκεται σε μια θεσμική, πολιτική, οικονομική και κοινωνική κρίση. Άρα, οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές που εφαρμόζονται έχουν την έκφρασή τους σε όλους τους τομείς -βλέπουμε εκατομμύρια να οδηγούνται στη φτώχεια, να οδηγούνται σε ανεργία, να διαλύονται οι εργασιακές σχέσεις, να διευρύνονται οι κοινωνικές και περιφερειακές ανισότητες, να μαζεύεται ο πλούτος σε λίγα χέρια, να ξηλώνεται το κοινωνικό κράτος εκεί που υπάρχουν κοινωνικές πολιτικές, να διαλύονται οι εργασιακές σχέσεις. Αυτό είναι ένα αποτέλεσμα όλων αυτών των πολιτικών. Και αυτό που βλέπουμε από τους κυρίαρχους κύκλους, κυρίως στην ευρωπαϊκή Δεξιά και τη Σοσιαλδημοκρατία σε μερικές χώρες που συνεργάζεται μαζί τους, είναι να ακολουθούν αυτές τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές και το χειρότερο είναι πως θέλουν να εμβαθύνουν σ’ αυτές και να τις θεσμοθετήσουν. Ήδη, το πρώτο βήμα έγινε με τη συνθήκη της Λισσαβόνας και με το ευρωπαϊκό εξάμηνο και το σύμφωνο σταθερότητας, αλλά τώρα μιλάνε για να βάλουν υπουργό Οικονομικών στην ευρωζώνη, να πάρουν μέτρα δηλαδή, που στο τέλος της ημέρας θα σημαίνουν θεσμοθέτηση αυτού του νεοφιλελεύθερου μοντέλου, το οποίο αποδείχτηκε καταστροφικό για τους λαούς της Ευρώπης. 

- Πώς μπορούν αυτές οι πολιτικές λιτότητας να καμφθούν και ποιος μπορεί ή πρέπει να είναι ο ρόλος της ευρωπαϊκής Αριστεράς σε ένα τέτοιο περιβάλλον;

Θεωρούμε ότι η Ευρωπαϊκή Αριστερά πρώτα-πρώτα πρέπει να έχει ένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα και ένα ρόλο διακριτό και από τη Σοσιαλδημοκρατία, η οποία βλέπουμε σε πολλές χώρες να καταρρέει -- ήδη σε κάποιες χώρες οδηγήθηκε σε μονοψήφιο αριθμό, αν και υπάρχουν και στοιχεία μέσα από τη Σοσιαλδημοκρατία που διαφοροποιούνται. Η Αριστερά πρέπει ακριβώς σε ένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα να συσπειρώσει όλες αυτές τις δυνάμεις για να μπορεί πρώτα-πρώτα να είναι ανάχωμα στην άνοδο της ακροδεξιάς. Μόνον η Αριστερά μπορεί να είναι ανάχωμα στην ακροδεξιά, η οποία εκμεταλλεύεται αυτές τις πολιτικές κρίσης, προσπαθεί με μια ρητορική ξενοφοβική και ρατσιστική να κερδίσει τις μάζες, δηλαδή στρέφει αλλού την προσοχή στον κόσμο που φτωχοποιείται. Βεβαίως, από την άλλη, στη Δεξιά, δυστυχώς σε πολλές χώρες -βλέπουμε κόμματα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος να συνεργάζονται ανοιχτά πλέον με ακροδεξιά κόμματα, όπως στην Ουγγαρία, στην Ιταλία, στην Αυστρία-  υιοθετεί και σε επίπεδο ευρωπαϊκό και στο ευρωκοινοβούλιο μια ρητορική ξενοφοβική, για να μην πω και ρατσιστική, δηλαδή χάνει τους ψηφοφόρους της. Εμείς θεωρούμε ότι αυτό που θα πρέπει να γίνει είναι να διατηρήσουμε πρώτα-πρώτα την ενότητα της Αριστεράς, μέσα από τη μεγάλη διαφορετικότητα. Στο Ευρωκοινοβούλιο είναι πιο ενισχυμένη η Αριστερά απ’ ό,τι ήταν σε προηγούμενες ευρωεκλογές και αναμένεται στις επόμενες ευρωεκλογές να ενισχυθεί περαιτέρω κατά την άποψή μου, όμως χρειάζεται να διατηρήσουμε την ενότητα. Πρώτα-πρώτα την ενότητα στη βάση του προγράμματος ότι κριτικάρουμε αυτό το νεοφιλελεύθερο μοντέλο, ζητούμε αλλαγή ρότας αυτής της πολιτικής. Πρέπει να διαμορφώσουμε ένα πιο συγκεκριμένο και ριζοσπαστικό αριστερό πρόγραμμα.

- Η Κύπρος πέρασε τη δική της οικονομική κρίση, κατορθώνοντας να επανακάμψει. Πού βρίσκονται σήμερα τα πράγματα στο πεδίο της οικονομίας;

Όχι θεωρώ ότι η Κύπρος δεν είναι success story όσο κι αν προσπαθούν να το προβάλλουν. Το ίδιο έλεγαν και για την Ιρλανδία. Εγώ θα έλεγα -εάν υπάρχει και κάτι που μπορεί κάποιος να πει- ότι είναι “ success story” η Πορτογαλία, γιατί η Πορτογαλία σήμερα, η σοσιαλιστική κυβέρνηση, παρά τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των θεσμών να τής επιβάλλουν πράγματα -μάλιστα την απείλησαν και με κυρώσεις- ακολούθησε μια πολιτική μακριά από τη λιτότητα, με τη στήριξη βεβαίως των αριστερών κομμάτων, του Κομμουνιστικού Κόμματος Πορτογαλίας και του αριστερού Μπλόκο. Ένα πρόγραμμα πιο φιλολαϊκό, με περιορισμό της λιτότητας και αποδείχτηκε ότι είναι σε μία ανάπτυξη. Μάλιστα μπορεί και ξεπληρώνει το χρέος της πριν από προκαθορισμένες ημερομηνίες. Αυτό βεβαίως θα δούμε μέχρι πού θα πάει γιατί ήδη αντιμετωπίζουν κάποιες δυσκολίες. 
Όμως, στην Κύπρο ακολουθούνται πολιτικές λιτότητας. Να πω ότι παρόλο που βγήκαμε από το μνημόνιο -κι αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό το πώς έχουν διαμορφώσει το σύμφωνο σταθερότητας - με τους όρους που βάζει το Eurogroup και η Ευρωπαϊκή Ένωση, δυστυχώς ακόμα και να βγεις από το μνημόνιο χρειάζεσαι να αντιπαλέψεις πολιτικές, είσαι ακόμα υπό επιτήρηση. Η Κύπρος με βάση όλες τις προβλέψεις θα είναι υπό επιτήρηση μέχρι το 2031, η Πορτογαλία αν δεν κάνω λάθος μέχρι το 2035, μέχρι δηλαδή να ξεπληρώσουν το 75% των δανείων που έχουν πάρει. Στην Κύπρο επιμένουν και πιέζουν για να προχωρήσουν οι ιδιωτικοποιήσεις, για να προχωρήσει, να συνεχίσει η πολιτική λιτότητας κι εμείς αυτό που ασκούμε κριτική στη δεξιά κυβέρνηση στην Κύπρο είναι πως δεν πρέπει να ακολουθεί όλες τις επιλογές τους, αλλά να διαμορφώσει μια πιο δυναμική πολιτική. 
Υπάρχουν στοιχεία ανάκαμψης της οικονομίας, αλλά αυτά είναι πολύ επιφανειακά. Στηριχθήκαμε στον τουρισμό, υπάρχει η λογική της πώλησης ουσιαστικά των «χρυσών διαβατηρίων», δημιουργούνται κάποιες συνθήκες ανάπτυξης αλλά δεν είναι σε στερεή βάση. Βλέπουμε τα δομικά προβλήματα της οικονομίας να συνεχίζουν, να υπάρχουν μεγάλα ποσοστά ανεργίας ιδιαίτερα στους νέους, οι οποίοι μεταναστεύουν, να διευρύνονται οι ανισότητες, να γίνεται προσπάθεια να διαλυθούν οι εργασιακές σχέσεις κι εκεί που υπάρχουν. Να πω ότι αυτή τη στιγμή και η Αριστερά και το εργατικό κίνημα βρίσκονται σε μία πολιτική κινητοποιήσεων για να διατηρήσουμε τα κεκτημένα ων εργαζομένων κι εκεί που είναι δυνατόν να τα επαναφέρουμε. 
Άρα, πιστεύω ότι δεν φτάνει μόνο να ξεφύγεις από το μνημόνιο, πρέπει να ξεφύγεις και από τις πολιτικές που καθορίζουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και για να ξεφύγεις από αυτές τις πολιτικές πρέπει να ακολουθήσεις μια πολιτική, η οποία να ξεφεύγει από τη λιτότητα, η οποία να στηρίζεται σε δημόσιες επενδύσεις [...] Εμείς πιστεύουμε ότι θα πρέπει να υπάρξουν περισσότερες δημόσιες επενδύσεις και να δοθεί η δυνατότητα ακριβώς να στηριχτεί η οικονομία σε πιο στερεές βάσεις κι όχι σε τομείς, οι οποίοι θα δημιουργήσουν μια επίπλαστη εικόνα που σε λίγο καιρό θα καταρρεύσει. Αυτό πιστεύω ότι γίνεται στην Κύπρο δυστυχώς.

- Μετά την Ελβετία και τη μη επιτυχή έκβαση των διαπραγματεύσεων σε ποια φάση βρίσκεται το Κυπριακό;

Σε ό,τι αφορά το “ ναυάγιο” του Κραν Μοντανά, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες, που όλοι λέμε πως ήταν πάρα πολύ δραστήριος κι έχει σαφή αντίληψη γύρω από το Κυπριακό,  στην έκθεσή του τον περασμένο Σεπτέμβριο που κατάθεσε στο Συμβούλιο Ασφαλείας έχει σαφείς όρους: είπε ότι φτάσαμε πολύ κοντά, ότι διανύθηκε μια απόσταση, επισήμανε ότι πρέπει οι δυο κοινότητες από κοινού να συνεχίσουν τον διάλογο από εκεί που έμεινε, να διατηρήσουν το κεκτημένο, να κάνουν μια διασταυρούμενη διαπραγμάτευση και να προχωρήσουν. Δυστυχώς, αυτό που βλέπουμε είναι ότι και από τις δυο πλευρές -ανεξάρτητα δηλαδή από το ότι η Τουρκία συνεχίζει να είναι αδιάλλακτη και σκληρή-  μπαίνουν λογικές ότι έπρεπε να ξεκινήσουν από τις εσωτερικές πτυχές [..] Εμείς θεωρούμε ότι μπορούν να ξεκινήσουν οι συνομιλίες με βάση το πλαίσιο Γκουτέρες, το οποίο είναι ένα πλαίσιο που για πρώτη φορά θέτει στο τραπέζι των συνομιλιών τη λογική ότι πρέπει η λύση να μας αποδεσμεύει από τις οποιεσδήποτε εγγυήσεις και μονομερή δικαιώματα επέμβασης και, μάλιστα, να λέει με σαφήνεια ότι θα πρέπει να αποχωρήσουν τα κατοχικά στρατεύματα. Άρα θεωρούμε ότι υπάρχουν αυτά τα πλαίσια κι εμείς ως Αριστερά επιμένουμε ότι θα πρέπει σαφέστατα οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων, εφόσον αποδέχονται το πλαίσιο Γκουτέρες, να πάνε στα Ηνωμένα Έθνη για να επαναρχίσει ο διάλογος. Όσο διαιωνίζεται το “ ναυάγιο”, τόσο τα δεινά μας θα είναι μεγαλύτερα. 
Βλέπουμε τα κατεχόμενα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας, το βόρειο μέρος της Κύπρου, ολοένα και περισσότερο να ενσωματώνεται στην Τουρκία, με πόνο ψυχής βλέπουμε δυστυχώς και στην πλευρά μας κάποιες αναφορές, ότι ίσως πρέπει να αποδεχτούμε τη λογική των δύο κρατών -ακούγονται κι αυτές οι φωνές- και είναι ό,τι πιο καταστροφικό γιατί στο τέλος της μέρας δεν είναι μόνο να αντιμετωπίζεις τα σχέδια της Τουρκίας, με το να λες την Τουρκία αδιάλλακτη. Πρέπει με την πολιτική σου να μπαίνεις εμπόδιο στο να μπορεί να υλοποιήσει τα σχέδιά της και δυστυχώς το αδιέξοδο, “ βοηθάει” την Τουρκία να επιβάλει νέα τετελεσμένα, να ενσωματώνει τα κατεχόμενα. Άρα, εμείς, ως κυπριακός λαός -και αναφέρομαι στο σύνολο του κυπριακού λαού και Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους- που έχουμε στην πλάτη μας το βάρος της κατοχής και της εισβολής, πρέπει εμείς διακαώς να επιμένουμε, να προσπαθούμε να βρούμε γλώσσα συνεννόησης για να επαναρχίσει ο διάλογος για να φτάσουμε στην επανένωση της Κύπρου και του λαού κι από κοινού, εφόσον θα υπάρξει λύση, να μπορούμε να αξιοποιήσουμε και τον ενεργειακό πλούτο που υπάρχει στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κύπρου.

AΠΕ-ΜΠΕ