Δύο μήνες προτού γίνει 100 ετών, ο Δούκας του Εδιμβούργου έσβησε "γαλήνια" στον πύργο του Ουίνδσορ, στο δυτικό Λονδίνο, χθες Παρασκευή το πρωί. Η βασίλισσα εξέφρασε τη "βαθειά της θλίψη" που έχασε αυτόν που ήταν ο σύζυγός της για περισσότερο από 70 χρόνια και αποτελούσε με τον ισχυρό του χαρακτήρα μια οικία προσωπικότητα για γενιές πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου και περίπου 15 χωρών των οποίων η Ελισάβετ είναι αρχηγός κράτους.
Στο Λονδίνο, το Μπέλφαστ, το Εδιμβούργο, το Γιβραλτάρ και από πλοία του Βασιλικού Ναυτικού στη θάλασσα... κανονιοβολισμοί θα ριφθούν στις 12:00 τοπική ώρα (13:00 ώρα Ελλάδος) για να αποτίσουν φόρο τιμής σε αυτόν που έγινε ο πατριάρχης της βρετανικής βασιλικής οικογένειας.
Στις 17 Απριλίου η κηδεία του πρίγκιπα Φίλιππου
Η κηδεία του πρίγκιπα Φίλιππου, συζύγου της βασίλισσας της Βρετανίας Ελισάβετ, θα πραγματοποιηθεί στις 17 Απριλίου, ανακοίνωσαν σήμερα τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, που επιβεβαίωσαν πως ο πρίγκιπας Χάρι σχεδιάζει να παραστεί σε αυτήν.
Η κηδεία του Φίλιππου, που απεβίωσε χθες σε ηλικία 99 ετών, θα τελεστεί στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου στο κάστρο Ουίνδσορ και θα προηγηθεί ενός λεπτού σιγή σε όλη τη χώρα.
Ο αριθμός των συμμετεχόντων θα είναι 30, με τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ να τονίζουν πως η τελετή θα διεξαχθεί σύμφωνα με τους περιορισμούς που ισχύουν λόγω της πανδημίας της COVID-19, κάτι που σημαίνει πως τα μέλη της βασιλικής οικογένειας περιλαμβανομένης της βασίλισσας αναμένεται να φορούν μάσκα.
Εκπρόσωπος των Ανακτόρων του Μπάκιγχαμ επιβεβαίωσε πως ο Χάρι, ο οποίος μετακόμισε στο Λος Άντζελες μετά την παραίτηση από τα καθήκοντά του, σχεδιάζει να παραστεί στην κηδεία του παππού του, όμως η έγκυος σύζυγός του Μέγκαν έχει λάβει συμβουλή από τον γιατρό της να μην ταξιδέψει.
Σιγή ενός λεπτού θα τηρηθεί επίσης πριν από τους αγώνες ποδοσφαίρου της Premier League.
Από χθες το βράδυ οι καμπάνες του Αββαείου του Ουέστμινστερ, όπου τελέστηκε ο γάμος του με την Ελισάβετ το 1947, χτύπησαν 99 φορές, μία το λεπτό, αποτίοντας φόρο τιμής στον 99χρονο πρίγκιπα.
Φωτογραφία του, μόνου ή συνοδεία της συζύγου του, βρίσκεται στο πρωτοσέλιδο των εφημερίδων σήμερα μαζί με τη χρονολογία γέννησης και θανάτου του: 1921-2021. Η ταμπλόιντ Daily Mail δημοσιεύει ειδικό αφιέρωμα 144 σελίδων.
Πολλές εφημερίδες αναφέρονται στην μακροβιότητα του ζευγαριού αυτού και στο ότι ο Φίλιππος ήταν "το ακλόνητο στήριγμα" της βασίλισσας, σύμφωνα με τους Times και τον Guardian, ή ακόμη "ο βράχος της", σύμφωνα με την Daily Star.
Σύμφωνα με την τελευταία, ο πρίγκιπας Φίλιππος ήταν επίσης αυτός που "έκανε την Λίλιμπετ να γελάει", όπως ονόμαζε χαϊδευτικά την βασίλισσα ο σύζυγός της.
Τα τηλεοπτικά δίκτυα άλλαξαν τα προγράμματά τους και τα παιδιά του εκλιπόντος πρίγκιπα μοιράστηκαν τις αναμνήσεις του σε ένα βιντεοσκοπημένο πρόγραμμα που μεταδόθηκε από το BBC.
"Αν έλεγες κάτι διφορούμενο, σου έλεγε: 'αποφάσισε εσύ'", διηγήθηκε ο πρωτότοκος γιος του και διάδοχος του θρόνου πρίγκιπας Κάρολος.
Μόλις ανακοινώθηκε ο θάνατός του, χιλιάδες συλλυπητήρια μηνύματα έφτασαν από όλον τον κόσμο ενώ πολίτες έσπευσαν στον πύργο του Ουίνδσορ ή στο Ανάκτορο του Μπάκιγχαμ, την επίσημη κατοικία της βασίλισσας στο Λονδίνο, για να εναποθέσουν λουλούδια και μηνύματα υποστήριξης.
Ο θάνατός του σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής, υπογραμμίζουν κάποιοι, σε μια στιγμή που η χώρα αναζητεί νέα ταυτότητα μετά το Brexit.
"Εκπροσωπούσε τη σταθερότητα. Είμαι ηλικιωμένη και εκείνος υπήρχε πάντα από τότε που γεννήθηκα", είπε στο AFP η Κριστίν Πλέιλ, μια 75χρονη Αγγλίδα, στο Ουίνδσορ. "Πιστεύω ότι θα είναι μια μεγάλη απώλεια, ήταν ένας τόσο πιστός σύζυγος στη βασίλισσα. Ήταν πάντα εκεί, ένα βήμα πίσω της, υποστηρίζοντάς την".
Στο πλευρό της Ελισάβετ, ο πρίγκιπας Φίλιππος εκπλήρωσε χιλιάδες δημόσιες υποχρεώσεις ως την παραίτησή του από τα βασιλικά του καθήκοντα το 2017. Η βασίλισσα εξήρε την αφοσίωσή του, εμπιστευόμενη δημοσίως ότι ήταν "η δύναμη" και "το στήριγμά" της.
"Δεν θα τελεστεί κρατική κηδεία με πλήρεις τιμές"
Η Ελισάβετ, η οποία θα γίνει 95 ετών στις 21 Απριλίου, θα πρέπει εφεξής να αντιμετωπίζει μόνη τις κρίσεις που συγκλονίζουν την βρετανική βασιλική οικογένεια, όπως η πρόσφατη κριτική που άσκησαν ο εγγονός της Χάρι και η σύζυγός του Μέγκαν.
Αυτοί κατηγόρησαν για έλλειψη υποστήριξης προς την Μέγκαν, παρά τις σκέψεις αυτοκτονίας που είχε. Η πρώην ηθοποιός και ο σύζυγός της δήλωσαν επίσης ότι ένα μέλος της βασιλικής οικογένειας, το οποίο δεν κατονόμασαν, αλλά διευκρίνισαν ότι δεν επρόκειτο ούτε για τη βασίλισσα ούτε για τον σύζυγό της, είχε διερωτηθεί για το χρώμα του δέρματος που θα είχε ο γιος τους Άρτσι πριν από τη γέννησή του.
Αυτό που μένει να φανεί είναι αν το ζευγάρι, το οποίο έχει αποσυρθεί από τα βασιλικά του καθήκοντα, θα παραστεί στην κηδεία του πρίγκιπα Φιλίππου.
Το College of Arms, η βασιλική εταιρεία που εμπλέκεται στην τήρηση του βασιλικού πρωτοκόλλου, ανακοίνωσε ότι για τον εκλιπόντα πρίγκιπα Φίλιππο δεν θα τελεστεί κρατική κηδεία και δεν θα οργανωθεί λαϊκό προσκύνημα λόγω των περιορισμών κατά της COVID-19.
"Η σορός της Αυτού Βασιλικής Υψηλότητας θα μεταφερθεί στο Κάστρο του Ουίνδσορ ενόψει της κηδείας στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου. Αυτό συμβαδίζει με την παράδοση και τις επιθυμίες του εκλιπόντα", αναφέρει το College of Arms σε ανακοίνωσή του.
Το Ανάκτορο του Μπάκιγχαμ ανακοίνωσε χθες ότι η βασίλισσα "εξετάζει" τις ρυθμίσεις για την κηδεία του συζύγου της.
Την περίοδο αυτή της πανδημίας του νέου κορονοϊού, ο κόσμος εκλήθη να μην μεταβεί κοντά στις βασιλικές κατοικίες για να αποφευχθεί ο συνωστισμός, αλλά μάλλον να κάνει μια δωρεά στη μνήμη του Φιλίππου σε κάποια οργάνωση.
Επίσης δημιουργήθηκε σελίδα συλλυπητηρίων στο ίντερνετ.
Ο Φίλιππος, γεννηθείς στις 10 Ιουνίου του 1921 στην Κέρκυρα με τους τίτλους του πρίγκιπα της Ελλάδος και της Δανίας, έσπασε το 2009 το ρεκόρ του μακροβιότερου συζύγου βρετανού μονάρχη.
Ο εκλιπών αποσύρθηκε από τα βασιλικά του καθήκοντα τον Αύγουστο του 2017, αφού είχε μετάσχει σε 22.000 επίσημες δημόσιες υποχρεώσεις από την άνοδο της συζύγου του στον θρόνο το 1952.
[Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ]
Ο Φίλιππος μέσα από 15 φωτογραφίες: Αφιέρωμα της Λίνας Μανδράκου
Γιος του πρίγκιπα Ανδρέα της Ελλάδας και της Δανίας και της πριγκίπισσας Αλίκης του Μπάτενμπεργκ, απόγονος του Οίκου του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν-Σόντερμπουργκ-Γκλύξμπουργκ, ο Φίλιππος γεννήθηκε στις 10 Ιουνίου του 1921 στο Μον Ρεπό της Κέρκυρας. Ήταν ο μοναδικός γιος και ο Βενιαμίν μιας οικογένειας με 5 παιδιά. Έναν χρόνο μετά τη γέννησή του ο θείος του, βασιλιάς Κωνσταντίνος, θεωρήθηκε ένας από τους υπαίτιους για τη Μικρασιατική Καταστροφή και έφυγε κρυφά για τη Γαλλία. Ο πρίγκιπας Ανδρέας εξορίστηκε τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς και έφυγε επίσης για τη Γαλλία, με τον μικρό Φίλιππο κρυμμένο μέσα σε ένα καλάθι.
Οι γονείς του Φίλιππου, Ανδρέας και Αλίκη
Topical Press Agency/Hulton Archive/Getty Images
Φοίτησε αρχικά στο Elms, ένα αμερικανικό σχολείο του Παρισιού υπό τη διεύθυνση του Donald MacJannet, ο οποίος περιέγραφε τον Φίλιππο «ως έξυπνο άτομο, και αξιοσημείωτα ευγενικό». Το 1928 στάλθηκε στο Cheam School της Μεγάλης Βρετανίας, όπου φιλοξενούνταν από τους θείους του Βικτόρια και Τζορτζ Μάουντμπατεν στο Παλάτι του Κένσινγκτον, ενώ στη συνέχεια κάνοντας ζάπινγκ σε χώρες και σχολεία, μετακόμισε στη Γερμανία και στη Σκωτία.
Ο Φίλιππος το 1922 / © Hulton Archive/Getty Images)
Ο πρίγκιπας Φίλιππος (δεύτερος από αριστερά) με τους συμμαθητές του στο Elms το 1929 / © Picture Post/Hulton Archive/Getty Images
Το 1935 ο νεαρός Φίλιππος σε αθλοπαιδιές. Δύο χρόνια αργότερα θα χάσει την αδελφή του Καικιλία, τον γαμπρό του και τα δύο του ανίψια σε αεροπορική τραγωδία και την επόμενη χρονιά τον θείο του Τζορτζ από καρκίνο του μυελού των οστών.
Hulton Archive/Getty Images
Ιούλιος του 1935. Ο Φίλιππος με το κοστούμι της σχολικής παράστασης Μάκμπεθ, που ανέβασε το σχολείο του Γκόρντονστοουν, στη Σκωτία.
© Fox Photos/Getty Images
Σε ηλικία 18 χρονών κατατάσσεται στο Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό και αποφοιτά από το Βασιλικό Ναυτικό Κολέγιο Μπριτάννια ως ο καλύτερος δόκιμος της σειράς του. Είναι μάχιμος κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και παίρνει μέρος στη Μάχη της Κρήτης και τη νυαμαχία του Ταινάρου. Το ελληνικό κράτος θα τον τιμήσει με τον Ελληνικό Πολεμικό Σταυρό. Αριστούχος στις σχολές στις οποίες φοιτά, θα λάβει τον βαθμό του υποπλοιάρχου σε ηλικία μόλις 21 χρονών, θα ξεχωρίσει για τους ελιγμούς, την ευφυία και τις ηγετικές του ικανότητες κατά την εισβολή στη Σικελία το 1943, θα είναι παρών στην ιαπωνική παράδοση το 1945. Η ενεργός δράση του στο Ναυτικό θα τερματιστεί αισίως το 1951.
© Keystone/Getty Images
Η Ελισάβετ μπαίνει στη ζωή του το 1939. Είναι δεκατριών χρονών και ερωτεύεται τον Φίλιππο παράφορα, όπως ήταν αναμενόμενο για την ηλικία της. Τον παρομοιάζει με «θεό των Βίκινγκ» στη μεταξύ τους αλληλογραφία. Η επίσημη πρόταση γάμου έρχεται το 1946. Ο πατέρας Γεώργιος συναινεί με τον όρο ο δεσμός να επισημοποιηθεί όταν η Ελισάβετ θα γίνει 20 χρονών. Ο γάμος πραγματοποιείται στις 20 Νοεμβρίου του 1947 σε μια λαμπρή τελετή στο Αββαείο του Γουεστμίνστερ. Ο Φίλιππος παίρνει τον τίτλο Δούκας του Εδιμβούργου.
ΑΠΕ
Είναι Φεβρουάριος του 1952. Ελισάβετ και Φίλιππος βρίσκονται στην Κένυα όταν πληροφορούνται πως απεβίωσε ο πατέρας της Ελισάβετ βασιλιάς Γεώργιος. Η ενθρόνιση της Ελισάβετ λαμβάνει χώρα τον Ιούνιο του 1953. Ως σύζυγος της βασίλισσας, ο Φίλιππος ανταποκρινόταν με ενθουσιασμό και συνέπεια στα καθήκοντά του. Και πάντα «ένα βήμα πίσω» από τη Μεγαλειοτάτη. Κατά το Διαμαντένιο Ιωβηλαίο του 2012, η Ελισάβετ αναγνώρισε την προσφορά του συζύγου της χαρακτηρίζοντάς τον «σταθερή δύναμη και οδηγό της». Στεκόμενος για ώρες μέσα στη βροχή και το κρύο, ο Διαμαντένιος Φίλιππος άρπαξε μια γερή πούντα. Στην παράκληση της Ελισάβετ «μη μου πεθάνεις», απάντησε: «Σίγουρα δεν θα το κάνω. Όχι μέχρι να τελειώσει όλο αυτό».
Cecil Beaton - Library and Archives Canada/wikipedia
Με τη «Λίλιμπετ» απέκτησαν τέσσερα παιδιά: τον Κάρολο στις 14 Νοεμβρίου 1948, την Άννα στις 15 Αυγούστου 1950, τον Ανδρέα στις 19 Φεβρουαρίου 1960 και τον Εδουάρδο στις 10 Μαρτίου 1964. Πολυταξιδεμένος και δραστήριος, στήριξε πρωτοβουλίες με αντικείμενο το περιβάλλον, τον αθλητισμό, την παιδεία.
ΑΠΕ
Μια υπερπολύτιμη μονάδα του φιλανθρωπικού δυναμικού του παλατιού, από το 2017 όταν αποσύρθηκε από τα υπόλοιπα καθήκοντά του συντονίζει 800 φιλανθρωπικές πρωτοβουλίες. Το Βραβείο του Δούκα του Εδιμβούργου, που καθιερώθηκε από τον ίδιο, άλλαξε τη ζωή εκατομμυρίων νέων της κοινοπολιτείας για περισσότερα από 60 χρόνια.
Στο πλαίσιο των φιλανθρωπικών του δραστηριοτήτων, συναντήθηκε με τη Μητέρα Τερέζα στην Καλκούτα, στις 26 Απριλίου του 1973.
© Monti Spry/Central Press/Getty Images
Τον Μάιο του 2017, όταν αποσύρθηκε από τη δημόσια ζωή και τις υποχρεώσεις της, έκανε τον απολογισμό του. Είχε παρεβρεθεί σε 22.000 συναντήσεις, είχε εκφωνήσει 5.500 λόγους και είχε πραγματοποιήσει 637 ταξίδια εκτός χώρας. Παράλληλα, ήταν σπόρτσμαν και χομπίστας, όπως άρμοζε στα οφίτσιά του. Αγαπούσε τα άλογα, την ιπασσία, τη ζωγραφική, τα αεροπλάνα, το πιλοτάρισμα.
EPA PHOTO PA/CHRIS ISON
Τα τέσσερα παιδιά του Φιλίππου και της Ελισάβετ μεγάλωσαν κυρίως με νταντάδες. Το 1954, όταν το βασιλικό ζεύγος επέστρεψε στο παλάτι μετά από εξάμηνη απουσία, λέγεται ότι χαιρέτησε τον πεντάχρονο Κάρολο και την τρίχρονη Άννα διά χειραψίας. Ο Κάρολος μιλώντας στον βιογράφο Τζόναθαν Ντίμπλεμπι, χαρακτήρισε τον πατέρα του «ισχυρή προσωπικότητα» ακόμα και απέναντι στα παιδιά του, γεγονός που προκαλούσε ανάμεσα στον πρωτότοκο και τον πατέρα ιδιαίτερες τριβές.
© Fox Photos/Hulton Archive/Getty Images
Εμπλέχτηκε ενεργά στα πάνω και κάτω του γάμου του Καρόλου με την Νταϊάνα. Έστειλε επιστολή στον γιο του το 1981 πιέζοντάς τον να παντρευτεί τη Λέιντι Ντι, ενώ το 1992 έστειλε επιστολή στην Νταϊάνα προκειμένου να αποτρέψει το διαζύγιο. Μερικά χρόνια μετά τον θάνατο της Νταϊάνας, ο Μοχάμεντ Φαγιέντ, πατέρας του Ντόντι που σκοτώθηκε επίσης στο δυστύχημα του Παρισιού, εξαπέλυσε την κατηγορία ότι το δυστύχημα συνέβη με «πρωτοβουλία» του Φιλίππου. Η υπόθεση εξετάστηκε από τη δικαιοσύνη που αποφάνθηκε ότι δεν υπήρχαν ενδείξεις περί της ενοχής του Φιλίππου.
© Central Press/Getty Images
Είχε ένα ιδιαίτερο, σχεδόν χοντροδειδές, και σίγουρα καθόλου πολιτικώς ορθό χιούμορ. Όσα του έμαθε η ζωή: «Δεν νομίζω πως μια πόρνη είναι πιο ηθική από μια σύζυγο. Κάνουν το ίδιο πράγμα». «Τόσος χρόνος και τόση ενέργεια σπαταλιούνται ώστε να κανονίσετε να ακούσετε εμένα να σας ανακοινώνω ότι ανοίγει ένα κτίριο όταν όλοι ξέρουν ότι είναι ήδη ανοικτό». «Όταν ένας άνδρας ανοίγει την πόρτα του αυτοκινήτου στη σύζυγό του, είτε είναι καινούργιο το αυτοκίνητο είτε καινούργια η σύζυγος».
So long, Philip!
EPA/STRINGER
