"Σήμερα απονεμήθηκε δικαιοσύνη για μια ομάδα και αυτό είναι κάτι καλό, αλλά πώς μπορούμε να εξηγήσουμε σε μια μητέρα ότι οι Ολλανδοί ευθύνονται για τον θάνατο του ενός γιου που βρισκόταν στην μία πλευρά του φράχτη κι όχι για τον θάνατο του άλλου που βρισκόταν στην άλλη πλευρά;", δήλωσε η Μούνιρα Σούμπασιτς, μια από τις Μητέρες της Σρεμπρένιτσας.

"Η στρατιωτική βάση ήταν τόσο μεγάλη που όλος ο κόσμος όφειλε να έχει γίνει δεκτός σε αυτήν", πρόσθεσε η ίδια, υπογραμμίζοντας με δάκρυα στα μάτια: "θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για την αλήθεια και την δικαιοσύνη".

Όσον αφορά μια ενδεχόμενη αποζημίωσή τους, ο δικηγόρος τους Μάρκο Γκέριτσεν διαβεβαίωσε ότι αυτή θα εξαρτηθεί από την ολλανδική κυβέρνηση: "αν αποδεχθεί την ετυμηγορία, αυτό μπορεί να προχωρήσει πολύ γρήγορα, αλλά πιστεύω ότι αυτή η υπόθεση δεν έκλεισε σήμερα".

Το δικαστήριο της Χάγης που εκδίκασε την υπόθεση αυτή απεφάνθη σήμερα ότι "το Κράτος είναι υπεύθυνο για την απώλεια που υπέστησαν οι συγγενείς των ανδρών που μεταφέρθηκαν από τους Σέρβους της Βοσνίας από τα κτίρια του (σώματος) DUTCHBAT στο Ποτοτσάρι το απόγευμα της 13ης Ιουλίου 1995".

"Το απόγευμα της 13ης Ιουλίου, η ολλανδική δύναμη των κυανοκράνων δεν έπρεπε να επιτρέψει την αποχώρηση των ανδρών από τη βάση της", δήλωσε η δικαστής Λαρίσα Έλβιν, ανακοινώνοντας την απόφαση του δικαστηρίου της Χάγης, τονίζοντας ότι οι Ολλανδοί στρατιώτες "όφειλαν να λάβουν υπ΄ όψιν τους ότι αυτοί οι άνθρωποι θα έπεφταν θύματα γενοκτονίας".

"Μπορούμε να δηλώσουμε με επαρκή βεβαιότητα ότι εάν η δύναμη των Ολλανδών κυανοκράνων είχε επιτρέψει στους ανθρώπους αυτούς να παραμείνουν" στη βάση των κυανοκράνων όπου είχαν καταφύγει, θα παρέμεναν εν ζωή, πρόσθεσε.

Το δικαστήριο ωστόσο δεν δικαίωσε τους ενάγοντες, κυρίως μητέρες των θυμάτων, ως προς τις υπόλοιπες κατηγορίες.

Το ολλανδικό κράτος δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνο για πράξεις των κυανοκράνων του που προηγήθηκαν της πτώσης του θύλακα της Σρεμπρένιτσα, επειδή αρνήθηκαν την πρόσβαση στην βάση τους ή για τον θάνατο πολλών χιλιάδων μουσουλμάνων ανδρών και αγοριών, οι οποίοι ενταφιάστηκαν στην συνέχεια σε ομαδικούς τάφους, σύμφωνα με το δικαστήριο.

"Πολλοί άρρενες δεν διέφυγαν προς το Ποτοτσάρι, αλλά προς τα γειτονικά δάση στη Σρεμπρένιτσα και το δικαστήριο θεωρεί ότι το DUTCHBAT δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνο για την μοίρα τους", σημείωσε επίσης η δικαστής.

Επίσης ήταν "λογικό" να μην επιτρέψουν να εισέλθουν παρά μόνον 5.000 άνθρωποι στην ολλανδική στρατιωτική βάση καθώς οι υγειονομικές συνθήκες σε αυτήν δεν ήταν επαρκείς, σύμφωνα με την ίδια.

Αν και οι ολλανδοί στρατιώτες όφειλαν να έχουν καταγγείλει άμεσα τα εγκλήματα πολέμου, το ολλανδικό Κράτος δεν μπορεί να επέχει ευθύνη, διότι μία τέτοια πράξη δεν θα είχε προκαλέσει "μία απευθείας στρατιωτική επέμβαση του ΟΗΕ" και, κατά συνέπεια, δεν θα είχε εμποδίσει τη γενοκτονία, σύμφωνα με το δικαστήριο.

Ο θύλακας της Σρεμπρένιτσας είχε τεθεί υπό την προστασία του ΟΗΕ όταν κατελήφθη από τις σερβικές δυνάμεις της Βοσνίας τον Ιούλιο 1995.

Οι σερβικές δυνάμεις της Βοσνίας υπό τη διοίκηση του Ράτκο Μλάντιτς σκότωσαν τότε 8.000 Μουσουλμάνους, άνδρες και αγόρια, στη χειρότερη σφαγή που συνέβη στην Ευρώπη από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Οι ελαφρά οπλισμένοι και ολιγάριθμοι Ολλανδοί κυανόκρανοι του σώματος DUTCHBAT, που είχαν καταφύγει σε στρατιωτική βάση μαζί με 5.000 Μουσουλμάνους κατοίκους των γειτονικών χωριών, κυρίως γυναίκες, δεν αντιστάθηκαν στην προέλαση των σερβικών δυνάμεων της Βοσνίας.

"Το δικαστήριο έκρινε ότι το ολλανδικό κράτος δεν ευθύνεται για την ίδια την πτώση του θύλακα", υπογραμμίζει από την πλευρά του το ολλανδικό υπουργείο Άμυνας σε ανακοίνωσή του, στην οποία αναγνωρίζει ωστόσο ότι "το κράτος λυπάται γι΄ αυτό που συνέβη εκείνη την εποχή στον τοπικό πληθυσμό" και επισημαίνει ότι ακόμη δεν έχει καταλήξει στο αν θα ασκήσει ή όχι έφεση στην σημερινή απόφαση.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ