Ξεσηκωμός επικρατεί στον Βόλο μετά την κατάθεση σε δημόσια διαβούλευση -που ολοκληρώθηκε- της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του σταθμού εκφόρτωσης υγροποιημένου αερίου (LNG) εντός του Παγασητικού κόλπου και πλησίον οικιστικής περιοχής του Βόλου, που προωθεί η εταιρεία Mediterranean Gas.
Προκειμένου να διαφανεί το μέγεθος των αντιδράσεων, ο «Σύλλογος Προστασίας και Ανάδειξης Παγασητικού - Ο Παγασητικός μάς ενώνει» μαζί με άλλους συλλόγους και συλλογικότητες, μεταξύ των οποίων η Επιτροπή Αγώνα Πολιτών Βόλου κατά της καύσης σκουπιδιών, συνδιοργανώνουν συλλαλητήριο κατά της εγκατάστασης της πλωτής πλατφόρμας του υγροποιημένου φυσικού αερίου το Σάββατο 9 Δεκεμβρίου στην παραλία του Βόλου, στο Ηρώο στις 12.30. Την προηγούμενη μέρα θα πραγματοποιηθεί συναυλία διαμαρτυρίας στο ίδιο σημείο στις 18.30.
Στην εγκατάσταση της πλωτής πλατφόρμας LNG αντιδρούν σύσσωμοι οι κάτοικοι και φορείς, μεταξύ αυτών ο Ιατρικός Σύλλογος Μαγνησίας, το ΤΕΕ Μαγνησίας, οι δήμοι του νομού Μαγνησίας (Βόλου, Αλμυρού, Νοτίου Πηλίου και Ρήγα Φεραίου), η Περιφέρεια Θεσσαλίας, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις και η Ενωση Ξενοδόχων, που μιλούν για ειδεχθές έγκλημα.
Οι λόγοι των έντονων αντιδράσεων αφορούν τη διακινδύνευση της ασφάλειας των κατοίκων λόγω ενδεχόμενων ατυχημάτων, την περιβαλλοντική ρύπανση, την καταστροφή της αλιείας και του τουρισμού και την απώλεια θέσεων εργασίας σε αυτούς τους τομείς, όπως και τη συνολική υποβάθμιση της περιοχής με τη μετατροπή του Παγασητικού σε νεκρή θάλασσα και του Βόλου σε νέο Σκαραμαγκά.
Καταιγιστικά επιχειρήματα κατά της πλωτής εγκατάστασης LNG που θα διαθέτει δεξαμενές προσωρινής αποθήκευσης υγροποιημένου φυσικού αερίου χωρητικότητας 150.000 κυβικών μέτρων έχει διατυπώσει η καθ’ ύλην αρμόδια για το ζήτημα αντιπροσωπεία του ΤΕΕ Μαγνησίας. Πρώτα απ’ όλα, το σημείο εγκατάστασης του πλωτού σταθμού βρίσκεται εντός ή πλησίον οικιστικής ζώνης και σε απόσταση αναπνοής από την πόλη του Βόλου.
Η πλωτή πλατφόρμα LNG σχεδιάζεται να εγκατασταθεί στις βορειοδυτικές ακτές του Παγασητικού κόλπου. Το σημείο βρίσκεται σε ευθεία απόσταση 7,5 χιλιομέτρων νότια από το λιμάνι του Βόλου και 9 χιλιομέτρων ανατολικά της πόλης της Νέας Αγχιάλου, στο παράκτιο μέτωπο μεταξύ των οικισμών Κριθαριά και Αγιος Στέφανος (Σωρός).
Το σημείο όπου σχεδιάζεται η εγκατάσταση του πλωτού σταθμού LNG
Πιο συγκεκριμένα, η εγκατάσταση χωροθετείται σε απόσταση περίπου 150 μέτρων εντός της θαλάσσιας περιοχής που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 1,20 χλμ. νοτιοδυτικά του Αγίου Στεφάνου. Εκτός του πλωτού σταθμού, που θα διαθέτει τις δεξαμενές LNG χωρητικότητας 150.000 κ.μ., το έργο θα περιλαμβάνει υποθαλάσσιους αγωγούς για τη διοχέτευση του φυσικού αερίου από τον πλωτό τερματικό σταθμό σε παράκτιο θάλαμο και χερσαίο αγωγό για τη διοχέτευση του φυσικού αερίου σε σταθμό μέτρησης και ρύθμισης πίεσης.
Υποβάθμιση
Τόσο οι οικισμοί που βρίσκονται ουσιαστικά πάνω στο σημείο χωροθέτησής του όσο και ολόκληρη η Μαγνησία όχι μόνο θα επηρεαστούν και θα υποβαθμιστούν βάναυσα από τον σταθμό, αλλά θα κινδυνεύουν ανά πάσα στιγμή από κάποιο πιθανό ατύχημα, διαρροή αερίου ή έκρηξη που μπορεί να συμβεί και που ουδόλως μπορεί να αποκλειστεί, ακόμη και αν ο σταθμός συμμορφώνεται πλήρως με τις περιβαλλοντικές μελέτες και τους όρους ασφαλείας.
Αυτό αποδεικνύεται και από πολύ πρόσφατα ατυχήματα που έχουν συμβεί ακόμη και σε χώρες πολύ προηγμένες τεχνολογικά, όπως στις εγκαταστάσεις του Hammerfest και του Tjeldergodden στη Νορβηγία στις 28 Σεπτεμβρίου και 2 Δεκεμβρίου 2020 αντίστοιχα, στην εγκατάσταση Freeport στο Τέξας των ΗΠΑ (14/6/2022), στην περιοχή της Ουάσινγκτον (2014), αλλά και στην Αίγυπτο και την Αλγερία παλαιότερα, με αυτό το τελευταίο δυστύχημα να έχει στοιχίσει τη ζωή σε 27 άτομα και τον τραυματισμό άλλων 72.
Επιπλέον, ο Παγασητικός κόλπος αποτελεί μια άκρως σεισμογενή περιοχή, καθώς εντός του βρίσκεται το ενεργό ρήγμα Αλμυρού-Νέας Αγχιάλου, το οποίο εκτείνεται προς την περιοχή των Λεχωνίων και έχει δώσει συχνά μεγάλους αλλά και πολλούς μικρότερους σεισμούς στην περιοχή.
Το ρήγμα είχε δώσει τον σεισμό μεγέθους 6,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στις 9 Ιουλίου 1980, κατά τον οποίο καταστράφηκαν 5.222 οικοδομές σε Μαγνησία, Λάρισα και Φθιώτιδα και τραυματίστηκαν 24 άνθρωποι. Ας σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, δεν επιτρέπεται η κατασκευή και λειτουργία σταθμών LNG σε σεισμογενείς ζώνες, καθώς ο κίνδυνος ατυχήματος πολλαπλασιάζεται εκθετικά.
Εξάλλου, σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική, οι σταθμοί FSRU κατασκευάζονται και λειτουργούν σε ανοιχτές θάλασσες και οπωσδήποτε μακριά από κατοικημένες περιοχές. Στη χώρα μας ο σταθμός της Αλεξανδρούπολης κατασκευάστηκε σε απόσταση 17,6 χιλιομέτρων από το λιμάνι της πόλης, σε ανοιχτή θάλασσα και σε απόσταση περίπου 10 χιλιομέτρων από την πλησιέστερη ακτή. Ο Παγασητικός είναι ένας κλειστός και αβαθής κόλπος, με βάθος που δεν ξεπερνά τα 110 μέτρα και άνοιγμα προς το Αιγαίο πέλαγος μόλις 4 χιλιομέτρων, ο δε σχεδιαζόμενος σταθμός θα απέχει 300 μέτρα από την ακτή.
Εάν υπάρξει κάποια διαρροή αερίου ή ψυκτικού υλικού που χρησιμοποιείται σε εκατοντάδες τόνους προκειμένου το φυσικό αέριο να διατηρείται στις πλωτές αποθήκες σε υγρή μορφή υπό θερμοκρασία -162 βαθμών Κελσίου και γίνει χρήση θαλασσινού νερού για την ανύψωση της θερμοκρασίας των δεξαμενών, θα μεταβληθεί σημειακά η θερμοκρασία του θαλασσινού νερού κατά 7 έως 9 βαθμούς Κελσίου. Κάτι που θα έχει δραματικές και ανυπολόγιστες συνέπειες για το θαλάσσιο οικοσύστημα και όλες τις δραστηριότητες που σχετίζονται με την περιοχή (αναψυχή, τουρισμός, αλιεία, καταδύσεις κ.ά.).
Πέραν αυτών, η λειτουργία και μόνο του σταθμού και η είσοδος στον Παγασητικό των πλοίων που μεταφέρουν LNG (LNG carriers), μήκους περί τα 350 μέτρα, και θα τροφοδοτούν την πλωτή αποθήκη θα επιβαρύνουν βάναυσα το υδάτινο οικοσύστημα του κόλπου, με σοβαρή επιβάρυνση και της ναυσιπλοΐας και των τουριστικών δραστηριοτήτων των παρακείμενων περιοχών και με απολύτως καταστροφικές συνέπειες για την αλιεία, που αποτελεί μια βασική πλουτοπαραγωγική δραστηριότητα της Μαγνησίας και προσπαθεί να ορθοποδήσει από την οικονομική κρίση κατά την οποία οι επαγγελματίες αλιείς μειώθηκαν σημαντικά από τα 900 άτομα στα 600 περίπου, σύμφωνα με στοιχεία του Συλλόγου Αλιέων Βόλου που έχουν δημοσιευθεί και στον τοπικό Τύπο.
Ρύπανση
Σε αυτά πρέπει να προστεθεί και η σοβαρή ατμοσφαιρική ρύπανση λόγω της καθημερινής έκλυσης μεγάλων ποσοτήτων άνθρακα και μεθανίου, καθώς η παραγωγή και μεταφορά του LNG προκαλεί έως και δεκαπλάσιες εκπομπές άνθρακα σε σύγκριση με το αέριο αγωγού. Κι αυτό θα συμβεί όταν η Μαγνησία είναι ήδη μία από τις πιο επιβαρυμένες περιοχές της Ελλάδας σε επίπεδο ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Τους κινδύνους και τις επιπτώσεις από την εγκατάσταση του πλωτού σταθμού LNG έχει επισημάνει η πρόεδρος του ΤΕΕ Μαγνησίας, Νάνσυ Καπούλα, στον τοπικό σταθμό «Ράδιο ΕΝΑ». Οπως εξήγησε, «στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της μονάδας παρουσιάζονται τρεις κύκλοι στον χάρτη που δείχνουν κάποιες αποστάσεις, δηλαδή τι θα συμβεί και ποιες περιοχές θα έχουν επίπτωση σε περίπτωση ατυχήματος.
»Το οξύμωρο που βλέπουμε είναι ότι ένας κύκλος περιβάλλει όλη την περιοχή του Αγίου Στεφάνου σε πρώτη φάση και τμήμα των Αλυκών. Κι ανοίγουν οι κύκλοι και σε περίπτωση ατυχήματος οι κύκλοι αυτοί περνούν πάνω από τον Αγιο Στέφανο και τις Αλυκές, δηλαδή πάνω από κατοικημένες περιοχές, πάνω από περιοχές που είναι χαρακτηρισμένες αναψυχής και τουρισμού και παρουσιάζουν στο πρώτο λεπτό του ατυχήματος 100% θνησιμότητα.
»Δηλαδή, με το που συμβεί το ατύχημα, στο πρώτο λεπτό έχουμε 100% θανάτους στην πρώτη ακτίνα των 1.700 μέτρων. Στη δεύτερη ακτίνα θα έχουμε στο πρώτο λεπτό 1% θνησιμότητα, αλλά στα πρώτα δέκα δευτερόλεπτα εγκαύματα τρίτου βαθμού», υποστήριξε, τονίζοντας ότι σε περίπτωση ατυχήματος δεν υπάρχει περιθώριο ενημέρωσης, εκκένωσης ή συναγερμού.
Η κ. Καπούλα αναφέρθηκε και στα υπόλοιπα «κενά» της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων η οποία ουσιαστικά «εξαφάνισε» τους οικισμούς ανάμεσα στο λιμάνι και στη Νέα Αγχίαλο. «Αυτή η μελέτη έχει το θράσος να χωροθετεί την πλατφόρμα του LNG μαζί με την εγκατάσταση 7,5 χιλιόμετρα από το λιμάνι του Βόλου και 9 χιλιόμετρα από τη Νέα Αγχίαλο και ενδιάμεσα δεν παρουσιάζει τίποτα. Η νομοθεσία λέει ότι πρέπει να περιγράψει στη μελέτη τους οικισμούς. Εκτός του ότι είναι προδήλως αυτή η μελέτη ελλιπής σε πολλά σημεία, δεν εφαρμόζει και δεν δίνει απαντήσεις σε αυτά που ορίζει η Συνθήκη Σεβέζο», ανέφερε.
Σημειώνεται ότι στα σενάρια ατυχημάτων που παρουσιάζονται στη Μελέτη Ασφάλειας της εν λόγω εγκατάστασης αποκαλύπτεται ότι οι οικισμοί της Κριθαριάς, του Σωρού και οι Αλυκές βρίσκονται εντός των ζωνών επικινδυνότητας, ακόμη και εντός της «Ζώνης Ι» (υψηλής επικινδυνότητας).
