Πρόσκληση σε σινεμά
Το cine 11,Τερψιχόρης 11 και Κουντουριώτου στον Χολαργό, ανανεώνει -μετά και τη θερμή ανταπόκριση της εναρκτήριας προβολής- το κινηματογραφικό μας ραντεβού με τα «Μανταρίνια», ταινία που αναφέρεται στον εν πολλοίς άγνωστο πόλεμο ανάμεσα στην Αμπχαζία και την Γεωργία, την περίοδο 1992-1993.
Μόνο που το πεδίο των μαχών δεν ανήκει αποκλειστικά στους εμπόλεμους, αφού αρκετές χιλιάδες Εσθονοί μετανάστες ζουν εκεί, σε αρμονία με τους ντόπιους, για περίπου έναν αιώνα. Όταν με την έναρξη του εμφυλίου σύσσωμη η εσθονική κοινότητα εγκαταλείπει τη γη που καλλιεργεί, ο ηλικιωμένος Ίζο θα μείνει, για να βοηθήσει τον γείτονά του Μάργκους να μαζέψει την πλούσια σοδειά του από μανταρίνια.
Ο πόλεμος θα χτυπήσει την πόρτα του Ίζο, ο οποίος δεν θα διστάσει να την ανοίξει διάπλατα για να περιθάλψει τον μισθοφόρο Τσετσένο και τον Γεωργιανό, τους δύο εχθρούς που προσπάθησαν να σκοτώσουν ο ένας τον άλλον στην αυλή του. Από εκεί και μετά, με τους αντιπάλους καθισμένους γύρω από το τραπέζι του σπιτιού, οι απαντήσεις για τον πόλεμο, την πατρίδα, τη γη, το δίκιο, το δικαίωμα και τη φιλία θα πάρει άλλο δρόμο. Έναν δρόμο που αξίζει να παρακολουθήσουμε.
Σας περιμένουμε, λοιπόν, την Κυριακή, 25/10, στις 7:30 μμ Μπορείτε να φέρετε μαζί σας ξηρούς καρπούς, "ανθυγιεινά" πατατάκια, τυροπιτάκια και γλυκά, ακόμα και μεζεδάκια(!), για να κάνουμε τη βραδιά ακόμα πιο ενδιαφέρουσα. Μπύρες και ρακί διατίθενται σε λογικές τιμές.
Στο τέλος της προβολής συζητάμε από κοινού για το πρόγραμμα των ταινιών που θα ακολουθήσουν καθώς και για σχετικές δραστηριότητες που μπορούμε να οργανώσουμε.
Παράλληλα, όπως και κάθε Κυριακή μαζεύουμε και αδιάβροχα, κάλτσες, μπουφαν για τους πρόσφυγες
Επισυνάπτουμε ένα trailer της ταινίας, την κριτική του Στράτου Κερσανίδη και την ενδιαφέρουσα συνέντευξη του γεωργιανού σκηνοθέτη Ζάζα Ουρουσάντζε.
***************************************
(αναδημοσίευση από την ΕΠΟΧΗ, 31/5/2015)
Ο πόλεμος των εσπεριδοειδών
Του Στράτου Κερσανίδη
Η Αμπχαζία, με πρωτεύουσα το Σοχούμι (Σεβαστούπολη) βρίσκεται στην περιοχή του Καυκάσου, στη Μαύρη θάλασσα. Νομικά είναι αυτόνομη δημοκρατία της Γεωργίας αλλά το 1992, μετά από έναν αιματηρό πόλεμο, διακήρυξε την ανεξαρτησία της. Ως ανεξάρτητη χώρα έχει αναγνωριστεί αρχικά από τη Ρωσία και στη συνέχεια από τη Νικαράγουα, τη Βενεζουέλα και τα νησιά Ναούρου.
Στα μέσα του 19ου αιώνα μετακινήθηκαν και εγκαταστάθηκαν στη Γεωργία μερικές χιλιάδες Εσθονοί. Οι άνθρωποι αυτοί δημιούργησαν τα δικά τους χωριά και έζησαν ειρηνικά με τους ντόπιους για περισσότερο από έναν αιώνα, μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Τότε ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος στην Αμπχαζία και οι περισσότεροι από αυτούς επέστρεψαν στη γη των προγόνων τους.
Τα «Μανταρίνια» (Mandariniid / Tangerines) του Ζάζα Ουρουσάντζε, υποψήφια ταινία για ξενόγλωσσο Όσκαρ, μας μεταφέρει σε ένα εσθονικό χωριό στην Αμπχαζία, οι περισσότεροι κάτοικοι του οποίου έχουν φύγει. Εκεί ζει ο Ίβο, ένας ηλικιωμένος άνδρας, ο οποίος κατασκευάζει καφάσια. Στο απέναντι σπίτι ζει ο Μάργκους, ο οποίος καλλιεργεί μανταρίνια. Οι δύο άνδρες προσπαθούν να συγκεντρώσουν τη σοδειά και να την πουλήσουν πριν φτάσει ο πόλεμος στο χωριό. Όμως ο πόλεμος τρέχει με ταχύτητα και θα έρθει μπροστά στα σπίτια τους. Μια μικρή μάχη, τέσσερις νεκροί και δύο τραυματίες. Ένας Τσετσένος μισθοφόρος, ο Αχμέντ, που πολεμά για τους Αμπχάζιους και ένας Γεωργιανός, ο Νίκο. Δύο εχθροί βρίσκονται σε διπλανά δωμάτια στο σπίτι του Ίβο ο οποίος τους περιθάλπει. Οι δύο άνδρες μισούνται, όμως σέβονται τον Ίβο που τους έσωσε τη ζωή. Μίσος στα μάτια τους, ανταλλαγές απειλών, ο Ίβο ανάμεσά τους κρατά ίσες αποστάσεις. Κι ο Μάργκους προσπαθεί να μαζέψει τα μανταρίνια του. «Αυτός είναι ο πόλεμος των εσπεριδοειδών», λέει. «Πολεμούν για τη γη που γίνονται τα μανταρίνια μου». Μια τόσο απλή μα τόσο αληθινή φράση η οποία δείχνει το μέγεθος του εθνικιστικού παραλογισμού και της μισαλλοδοξίας.
Ενώ οι δύο εχθροί αναρρώνουν αρχίζουν να γνωρίζουν καλύτερα ο ένας τον άλλον. Το μίσος αρχίζει να μετριάζεται καθώς ανακαλύπτουν τις ανθρώπινες πλευρές τους. Πίνουν τσάι, συζητούν, λογομαχούν και κάποιες φορές κοιτάζονται φευγαλέα στα μάτια. Κι όταν ο πόλεμος θα έρθει και θα πρέπει να πάρουν θέση, ο Αχμέντ κι ο Νίκο ξεπερνούν τους εαυτούς τους, νικούν το μίσος και αναδεικνύουν το μεγαλείο που κρύβουν οι άνθρωποι μέσα τους. Θα νικήσει αυτό το μεγαλείο αλλά το τίμημα θα είναι πολύ βαρύ σε ένα σπαρακτικά συγκινητικό φινάλε.
Τα «Μανταρίνια» δεν είναι απλά μια αντιπολεμική ταινία. Σπάει το κέλυφος του πολέμου κι αφήνει τους ανθρώπινους χαρακτήρες να τα βγάλουν πέρα μεταξύ τους. Ο σκηνοθέτης δεν κάνει μια ταινία για το πόλεμο αλλά μια ταινία για τους ανθρώπους στο πόλεμο. Για όλους, συμμετέχοντες και μη. Και τους φέρνει ενώπιους ενωπίων. Και είναι πολύ επίπονη αυτή η διαδικασία και γίνεται ακόμη πιο δύσκολη όσο κορυφώνεται η δράση. Και στο τέλος μιλούν μόνον τα μάτια. Ο Αχμέντ κοιτάζει τον Ίβο, αποχαιρετιούνται, η κάμερα κινηματογραφεί από ψηλά το τζιπ που φεύγει, το τοπίο είναι ήρεμο ενώ τα υγρά μάτια των θεατών ρουφούν τις τελευταίες εικόνες από αυτό το κινηματογραφικό διαμάντι που δεν πρέπει να χάσετε.
[email protected]
http://kersanidis.wordpress.com
**********************************************************
Ζάζα Ουρουσάντζε: «Ελπίδα υπάρχει ακόμη και στα πεδία των μαχών»
Παρότι ο Ζάζα Ουρουσάντζε είναι Γεωργιανός, ο 50χρονος σκηνοθέτης βρέθηκε να διεκδικεί το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας εκπροσωπώντας τη μακρινή… Εσθονία. Τα «Μανταρίνια» ήταν μια από τις αναπάντεχες εκπλήξεις της προπέρσινης χρονιάς, αφού κατάφερε, χωρίς να το συνοδεύουν ιδιαίτερες φεστιβαλικές διακρίσεις, να πλασαριστεί στην τελική πεντάδα τόσο των Χρυσών Σφαιρών όσο και των Όσκαρ. Ο σκηνοθέτης της μας μιλά στο «α» για την ανοιχτή πληγή που άφησε πίσω του ο Αμπχαζιο-γεωργιανός πόλεμος, για το πώς βρέθηκαν χιλιάδες Εσθονοί να κατοικούν στην Γεωργία και για τις ευκαιρίες ανοίγονται μπροστά του μετά την οσκαρική του υποψηφιότητα.
Παρότι είστε Γεωργιανός, η ταινία σας κατατέθηκε από την Εσθονία στην κατηγορία των Ξενόγλωσσων Όσκαρ. Πώς έγινε αυτό; Από ότι διάβασα πρόσφατα, μετά τη μεγάλη επιτυχία του φιλμ η Γεωργία προσπάθησε να κερδίσει εκ των υστέρων την κηδεμονία του.
Η ιδέα για την ταινία ήταν εσθονική, ενώ τα περισσότερα κεφάλαια ήρθαν από εκεί. Επίσης, ο παραγωγός ήταν Εσθονός, ενώ οι γλώσσες που ακούγονται στο φιλμ είναι Εσθονικά και Ρώσικα. Στην πραγματικότητα δεν υπήρξε καμία αντιπαράθεση σε σχέση με την προέλευση της ταινίας, αφού η παραγωγή ήταν από την αρχή εσθονική. Αυτό που με ευχαριστεί ιδιαίτερα είναι ότι στην Γεωργία το φιλμ θεωρείται γεωργιανό και στην Εσθονία, εσθονικό. Πάντως, σημασία έχει ότι αυτή η εσθονο-γεωργιανή συνεργασία αποδείχτηκε εξαιρετικά καρποφόρα. Επίσης, με τιμά που η Εσθονία επέλεξε ένα φιλμ που γυρίστηκε από έναν Γεωργιανό σκηνοθέτη και όχι από κάποιον Εσθονό.
Η ταινία μας μεταφέρει στον πόλεμο μεταξύ Αμπχαζίας- Γεωργίας που έγινε το 1992. Έχει αφήσει αυτή η σύρραξη ανοιχτές πληγές στην πατρίδα σας μέχρι σήμερα;
Και φυσικά έχει αφήσει, αφού εδάφη της Γεωργίας συνεχίζουν να είναι κατειλημμένα από γειτονική χώρα μέχρι σήμερα. Επιπλέον, ένας τεράστιος Αμπχαζιών και Γεωργιανών νέων σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου, μεταξύ των οποίων και αρκετοί φίλοι μου.
Τι γυρεύει ο πρωταγωνιστής Ίβο στην γεωργιανή ύπαιθρο; Πώς βρέθηκαν Εσθονοί στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας;
Περίπου 2.000 – 3.000 Εσθονοί μετακόμισαν στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Η τρομακτική φτώχια που γνώριζε τότε η Εσθονία ανάγκασε τον Τσάρο να δωρίσει γεωργιανή γη στους Εσθονούς. Αυτό εξυπηρετούσε, παράλληλα, το σχέδιο ενίσχυσης της γεωργικής παραγωγής στην Ρωσική Αυτοκρατορία. Καθώς το κλίμα της Αμπχαζίας είναι πολύ καλό, αρκετοί ήταν οι Εσθονοί που αποφάσισαν να μετακομίσουν σε εκείνα τα εδάφη. Η εσθονική μειονότητα έζησε για γενιές ολόκληρες στην περιοχή μέχρι ο πόλεμος να τους αναγκάσει να επιστρέψουν στις πατρίδες τους. Ελάχιστοι παρέμειναν στην Γεωργία μετά το τέλος του.
Η ευγενής φιγούρα του ηλικιωμένου πρωταγωνιστή Ίβο αντιτίθεται στον παραλογισμό του πολέμου. Πιστεύεις ότι μπορεί να υπάρξει ελπίδα ακόμη και στα φρικαλέα πεδία των μαχών;
Πιστεύω ότι η ελπίδα υπάρχει παντού κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες.
Θεωρείς ότι τα «Μανταρίνια» είναι ένα αντιπολεμικό φιλμ ή ένα ανθρωπιστικό δράμα;
Με φόντο την ανοιχτή υπόθεση της Αμπχαζίας θέλησα να σκηνοθετήσω ένα αντιπολεμικό φιλμ βασισμένο σε αρχετυπικές ανθρώπινες αξίες, όπως η ανεκτικότητα και η συγχώρεση. Αυτά νομίζω ότι προσδίδουν στο φιλμ ένα, τόσο ανθρωπιστικό περιεχόμενο, όσο και αντιπολεμικό περιεχόμενο.
Νοιώθεις ότι η καριέρα σου άλλαξε μετά την επιλογή της ταινίας σου στην τελική πεντάδα των Όσκαρ και των Χρυσών Σφαιρών; Χτυπάει το τηλέφωνό σου με προσφορές από ατζέντηδες;
Έχει αλλάξει. Υπάρχουν πλέον αρκετές ανοιχτές προτάσεις, ενώ η ταινία μου αγοράστηκε από διανομείς σε ολόκληρο τον κόσμο μετά την οσκαρική της διάκριση.
Βλέπουμε ότι σήμερα οι φλόγες του πολέμου έχουν τυλίξει αρκετές χώρες, όπως η Συρία, η Λιβυή, το Ιράκ και αρκετές ακόμη. Πιστεύεις ότι θα υπάρξει κάποια στιγμή στην ανθρώπινη ιστορία που δεν θα υπάρξει ούτε μια εμπόλεμη ζώνη στον πλανήτη;
Θέλω να πιστεύω ότι όλοι οι πόλεμοι κάποια στιγμή θα τερματιστούν και η ειρήνη θα επικρατήσει. Όλοι μας προσπαθούμε να περάσουμε αυτό το μήνυμα σε όσους περισσότερους ανθρώπους γίνεται και το κινηματογραφικό μέσο σίγουρα βοηθά πολύ σε αυτό. Την ίδια στιγμή δεν είμαι τόσο αφελής. Γνωρίζω ότι δεν υπάρχουν πολλές πιθανότητες για να γίνουμε μάρτυρες της παγκόσμιας ειρήνης.
(συνέντευξη: Γιάγκος Αντίοχος, Αθηνόραμα)
