Φίλες και φίλοι είμαστε εδώ για να συζητήσουμε το επονομαζόμενο σχέδιο Αθηνά. Πάντα στα χειρότερα σχέδιά τους οι κυβερνώντες δίναν ονόματα κατ’ ευφημισμό, θεωρώντας έτσι ότι καλύπτουν την ουσία ή ότι ξεγελούν την ελληνική κοινωνία. Είναι ο ίδιος κυνισμός που ονόμασε το κυνήγι των μεταναστών «Ξένιο Δία». Είναι το θράσος μιας εξουσίας που πέρα από τα μέτρα που περνάει σε βάρος του ελληνικού λαού, έχει χάσει και το μέτρο. Έτσι σήμερα δίνει το όνομα της θεάς της Σοφίας, σ’ ένα ανόητο και καταστροφικό σχέδιο για την Ανώτατη εκπαίδευση. Η Αθηνά βέβαια είναι επίσης και θεά του πολέμου και πιθανά η κυβέρνηση να θέλει να συμβολίσει τελικά τον πόλεμο που ανοίγει στην Ανώτατη εκπαίδευση, τον πόλεμο που ανοίγει στην μόρφωση και την παιδεία. Τον πόλεμο που ανοίγει στους νέους και τις νέες.
Το Σχέδιο Αθηνά, ή τουλάχιστον η τρίτη του βερσιόν, έρχεται να εφαρμοστεί σε μία περίοδο που η χώρα και η κοινωνία είναι ρημαγμένες, ως αποτέλεσμα της εφαρμογής της μνημονιακής πολιτικής από την τρικομματική κυβέρνηση.
Οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί έχουν συμπιεστεί σημαντικά, ενώ όλα δείχνουν ότι η Ελλάδα τείνει να επιστρέψει στην εποχή που τα παιδιά της σπούδαζαν μόνο αν μπορούσε να το αντέξει η τσέπη της οικογένειας. Άρα η μόρφωση γίνεται ξανά προνόμιο των λίγων, μίας οικονομικής, κατά βάση, ελίτ.
Το ότι οι συγκυβερνώντες το επιθυμούν αυτό διακαώς δεν μπαίνουνε καν στον κόπο να το κρύψουν. Άλλωστε, 2 φορές σε διάστημα μικρότερο των 2 μηνών, ένας κορυφαίος υπουργός, ο κ. Στυλιανίδης, επιτέθηκε στο συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα όλων των πολιτών της χώρας για πρόσβαση σε δωρεάν παιδεία, σε όλες τις βαθμίδες της, στα κρατικά εκπαιδευτήρια. Την πρώτη φορά μίλησε για το χαμένο στοίχημα της αναθεώρησης του άρθρου 16, ενώ μόλις την περασμένη Τετάρτη επανέλαβε την πρότασή του για αναθεώρηση του άρθρου 16 και το σπάσιμο του κρατικού μονοπωλίου στην Ανώτατη Εκπαίδευση με τη δημιουργία ιδιωτικών ή μεικτών πανεπιστημίων. Μάλιστα συμπλήρωσε ότι «η απελευθέρωση της εκπαιδευτικής αγοράς μπορεί να δώσει έσοδα από πρωτογενή έρευνα, για τη διεθνή βιομηχανία, έσοδα από την προσέλκυση ξένων φοιτητών με δίδακτρα».
Έτσι βλέπουν, αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι, οι συγκυβερνώντες την Παιδεία: ως μία εκπαιδευτική αγορά, στην οποία γίνονται deals και business, κάποιοι βγάζουν χρήματα και κάποιοι απλά μένουν εκτός.
Δυστυχώς δεν είναι μόνο οι κυβερνώντες που το σκέφτονται έτσι αφού ακόμη και μέλη της εκπαιδευτικής και ακαδημαϊκής κοινότητας έχουν παραδεχτεί δημοσίως ότι «δεν μπορούν να σπουδάζουν όλοι». Αυτή η λογική προφανέστατα μας βρίσκει πλήρως αντίθετους και θα την πολεμήσουμε όπως πολεμήσαμε και συνεχίζουμε να αντιμαχόμαστε την εφαρμογή του Σχεδίου Αθηνά. Δικαίωμα και πρόσβαση στην γνώση πρέπει να έχουν όλοι και όλες και δεν μπορεί να κρίνεται η μόρφωση της νέας γενιάς από την αγορά.
Είναι σαφές ότι με το σχέδιο Αθηνά, επιβεβαιώνεται ακόμη μια φορά η πλήρης ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης και η υποταγή της στις επιθυμίες της αγοράς. Έτσι δίνει η κυβέρνηση την άτυπη συνέχεια όσων ψηφίστηκαν στο Μεσοπρόθεσμο αλλά και όσων επιβλήθηκαν με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου: την ακαδημαϊκή και επαγγελματική εξίσωση δηλαδή των αποφοίτων ιδιωτικών Κολλεγίων με αυτούς των δημοσίων ΑΕΙ και ΤΕΙ. Με απλά λόγια τη μετατροπή των πανεπιστημιακών τίτλων σπουδών σε κουρελόχαρτα.
Όμως, όπως και κάθε φορά, από αυτές τις κυβερνήσεις, οι αποφάσεις δε ελήφθησαν με κανένα παιδαγωγικό ή επιστημονικό κριτήριο, παρά μόνο με λογιστικές αλχημείες. Ταυτόχρονα παρατηρούμε θλιβερά φαινόμενα όπως να κλείνει ή να μην κλείνει ένα ΤΕΙ ανάλογα με το ποιος πολιτικός κατάγεται από την συγκεκριμένη περιοχή, γεγονός που αποδεικνύει με ποια κριτήρια προχωράνε στην αναδιάρθρωση αυτή και γεγονός που αποδεικνύει ότι φυσικά και δεν έχουν κανένα όραμα για την παιδεία σ’ αυτή τη χώρα.
Εμείς δεν αναγνωρίζουμε το σχέδιο Αθηνά γιατί δεν πληροί κανένα κριτήριο. Γιατί για την εκπόνησή του δεν προηγήθηκε κανένας διάλογος με την ακαδημαϊκή κοινότητα, με τους φοιτητές που είναι αυτοί –μαζί με τους γονείς τους- που θα σηκώσουν το βάρος μίας ακόμη μετακίνησης. Όλος ο σχεδιασμός και η επικείμενη υλοποίηση του Αθηνά έγιναν αντιδημοκρατικά, στη λογική που από την πρώτη στιγμή χαρακτηρίζει την κυβέρνηση, αυτή του «αποφασίζομεν και διατάσσομεν», και μάλιστα άνευ κανενός συγκροτημένου σχεδίου. Αυτή η αντιδημοκράτικοτητα έγινε κατάδηλη όταν, την ώρα που χιλιάδες φοιτητές από όλη τη χώρα διαδήλωναν εναντίον του σχεδίου «Αθηνά», η τρικομματική συγκυβέρνηση ψήφιζε στη Βουλή μία επαίσχυντη τροπολογία «Δούρειο Ίππο», της εφαρμογής του σχεδίου διάλυσης της Δημόσιας Εκπαίδευσης. Με την τροπολογία αυτή, δίνεται η δυνατότητα στον Υπουργό Παιδείας να συγχωνεύει τμήματα, να δημιουργεί κατευθύνσεις σε αρχικό ή προχωρημένο εξάμηνο σπουδών, να διαλύει και να ιδρύει σχολές με παράκαμψη της Βουλής μέσω της οδού των Προεδρικών Διαταγμάτων.
Και το πλέον φαιδρό στη διαδικασία εκείνης της ψηφοφορίας είναι ότι οι κυβερνητικοί βουλευτές που υπερψήφισαν την τροπολογία είναι οι ίδιοι που
έτρεχαν σε επισκέψεις σε υπουργεία και περιφέρειας για να στηρίξουν τα τμήματα της περιοχής τους
ωρύονταν για να παραμείνουν διάφορα Τμήματα στις περιοχές τους
διακήρυτταν σε όλους τους τόνους ότι εάν το Σχέδιο Αθηνά ερχόταν υπό τη μορφή νομοσχεδίου στη Βουλή θα το καταψήφιζαν!
Για εμάς το σχέδιο Αθηνά, εκτός από σχέδιο ξεπουλήματος και διάλυσης, είναι και ένα σχέδιο επιβολής μιας νέας ιδεολογίας της γνώσης. Η στόχευσή του αφορά φυσικά στο “real estate” των εγκαταστάσεων, αφορά στην διάλυση του μαζικού πανεπιστημίου, αφορά στην διάλυση του δημοσίου χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Το σχέδιο σπεύδει να αδειάσει τις εγκαταστάσεις των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων για «κτηματομεσιτικούς» λόγους και όχι με ακαδημαϊκά κριτήρια, για να μπορέσουν τα ιδρύματα να «αξιοποιήσουν» τις εγκαταστάσεις τους, με βάση την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που επιτρέπει σε κάθε ανώτατο ίδρυμα να ιδρύει νέα προγράμματα σπουδών με κερδοσκοπική στόχευση και για την πιθανή μεταβίβαση των κτιρίων και των οικοπέδων στο ΤΑΙΠΕΔ. Άρα είναι ξεκάθαρο ότι στόχος της κυβέρνησης είναι η ιδιωτικοποίηση της περιουσίας και της υποδομής των Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων της χώρας με βάση της επιταγές της τρόικας, των ιδιωτών των κολεγίων και των παρόχων της ιδιωτικής μεταλυκειακής εκπαίδευσης. Στόχος είναι επίσης οι αμόρφωτες γενιές νέων ανθρώπων που θα είναι έτοιμες και κατάλληλα εξειδικευμένες με βάση τα κριτήρια και τις ανάγκες της αγοράς, να δώσουν φτηνή εργασία όποτε και όπου χρειαστεί, πλήρως πειθαρχημένες και φοβισμένες.
Για να συνοψίσω όσα είπα μέχρι τώρα και να κλείσω: Εμείς ως ΣΥΡΙΖΑ – Ενωτικό Κοινωνικό Μέτωπο, λέμε πως τα προβλήματα στην Ανώτατη εκπαίδευση, είτε είναι προβλήματα ανορθολογισμού στην κατανομή των τμημάτων είτε άλλα, δεν λύνονται με τέτοιους τρόπους και επειδή το αποφάσισε η Τρόικα με την Τροικανη κυβέρνηση. Το πιο σημαντικό ζήτημα σε μια κοινωνία από το οποίο κρίνονται σχεδόν τα πάντα είναι η μόρφωση. Δεν μπορεί λοιπόν αυτό το τόσο σοβαρό ζήτημα για μια χώρα να αντιμετωπίζεται με αυτόν τον τρόπο.
Οι όποιες αλλαγές και ανάγκες να σχεδιαστεί αλλιώς ο εκπαιδευτικός χάρτης πανεπιστημίων και ΤΕΙ πρέπει να γίνει πρωτίστως μέσα στην ακαδημαϊκή κοινότητα και σε οριζόντιο επίπεδο, ανάμεσα σε Πανεπιστήμια και Τ.Ε.Ι., ανάμεσα σε ομοειδή Τ.Ε.Ι. έτσι ώστε να υπάρξουν προτάσεις που εξυπηρετούν τις πραγματικές ανάγκες. Σε σύνδεση και σε συνάφεια με την ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών, στο πλαίσιο μιας περιφερειακής ανασυγκρότησης αλλά και ενός σοβαρού και δημοκρατικού σχεδίου για την Ανώτατη εκπαίδευση. Στα χείλη αυτής της κυβέρνησης η λέξη “ανάπτυξη” που πιπιλίζει συνεχώς καταλήγει να παίρνει αρνητικό πρόσημο, αφού συνοδεύεται από ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας και μισθούς πείνας. Ανάπτυξη, για μία κοινωνία είναι οι άνθρωποί της. Με τις δυνατότητές τους, ανθρώπους με κρίση και με όραμα. Και με σύστημα εκπαιδευτικό που να εξυπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας και όχι της αγοράς. Που να εξυψώνει πνευματικά και ηθικά τους ανθρώπους και άρα και τις κοινωνίες.
Εμείς ως ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ δίνουμε σημασία στο οραματικό στοιχείο για την παιδεία στη χώρα αλλά μετράμε και τις ανάγκες. Δεν λέμε, και ποτέ δεν είπαμε, ότι πρέπει να μείνουν τα πράγματα όπως είναι. Λέμε ότι χρειάζεται χρόνος, ενδιαφέρον μεράκι και δημοκρατικές διαδικασίες. Στη χώρα μας ο κάθε τυχάρπαστος γινόταν Υπουργός παιδείας και όλες οι αλλαγές γινόντουσαν έξω από οποιοδήποτε πλαίσιο δημοκρατικής συζήτησης. Το ζήτημα το οικονομικό θα λυθεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ούτως ή άλλως το Υπουργείο παιδείας στην Ελλάδα σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, έχει δυστυχώς από τους μικρότερους προϋπολογισμούς και αυτό δείχνει κάτι.
Φίλες και φίλοι οι πιο συγκλονιστικοί αγώνες για την πρόοδο, την ελευθερία, την παιδεία, δόθηκαν σε αυτή τη χώρα από το φοιτητικό κίνημα και την πανεπιστημιακή κοινότητα ή με την στήριξη του φοιτητικού κινήματος. Και τώρα πιστεύουμε πως οι νέοι και οι νέες που διψούν για μια καλύτερη ζωή δεν θα επιτρέψουν να γυρίσουμε πίσω. Θα διαλέξουν την ζωή και όχι την επιβίωση. Οι νέοι και οι νέες με τους αγώνες τους μπορούν να μας βγάλουν από το αδιέξοδο και την κρίση. Και μείς θα στηρίζουμε όσο μπορούμε αυτούς τους αγώνες και σαν αυριανή αριστερή κυβέρνηση θα ανοίξουμε επιτέλους μαζί με τους πρωταγωνιστές και τις πρωταγωνίστριες στην παιδεία μια συζήτηση για το τι εκπαίδευση θέλουμε και με ποιόν τρόπο θα την κάνουμε πράξη. Στις φοιτητικές εκλογές έχει πολύ μεγάλη σημασία κατά τη γνώμη μας ο συσχετισμός δυνάμεων. Αν η πλειοψηφία ανήκει στις δυνάμεις που δεν στηρίζουν το κυβερνητικό σχέδιο ήδη έχουμε καταγράψει μια νίκη και έχουμε κερδίσει μια μάχη. Πιστεύουμε πως θα κερδίσουμε και τον πόλεμο.
