Δεκέμβρης του ΄44. Ο Μίμης είναι 31 χρόνων, τον γνωρίζουν αρκετοί Αθηναίοι θεατρόφιλοι για τους ρόλους που ερμηνεύει... αλλά και ορισμένοι για τις «επικίνδυνες» απόψεις του. Ένας ταξιθέτης έχει διαβεβαιώσει τις αρχές πως ο Μίμης φώναζε δημοσίως για «λαοκρατία». Αδίκημα βαρύτατο και γι αυτό οδηγείται δια τα περαιτέρω στο Γ΄ αστυνομικό τμήμα στη
Βαλαωρίτου.
Ο αρχιφύλακας που τον αναλαμβάνει έντρομος διαπιστώνει ότι από το παντελόνι του Μίμη βγαίνει ένα κομμάτι κόκκινο πανί.
«Αυτό το κόκκινο κομμάτι που βγαίνει από το παντελόνι σου... Τι είναι;»
«Η πιτζάμα μου κύριε πόλισμαν!»
«Και γιατί φοράς κόκκινη πιτζάμα;»
«Δεν είναι μόνο κόκκινη, έχει και μαύρα και άσπρα. Κατοχή, βλέπετε, είχε μια παλιά ρόμπα η μάνα μου και μου την έραψε την πιτζάμα. Κι επειδή σήμερα κρύωνα πολύ, την άφησα από μέσα»....
Είναι σαν να στέκεται μπροστά μου καθώς αφηγείται με την χαρακτηριστική μπάσα φωνή του τι έγινε εκείνο τον Δεκέμβρη.
«Το Κολωνάκι χορτάτο από εγγλέζικες κονσέρβες ετοιμαζόταν να γιορτάσει την παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 1945. Από κάτι φωτισμένα παράθυρα φαινόντουσαν Άγγλοι αξιωματικοί που χορεύανε με «Ελληνίδες οικοκυρές» . Και τα αυτοκίνητα της Αγγλικής αυτοκρατορίας, φορτωμένα με ανθρώπινο πόνο και δυστυχία, φεύγανε».Σε ένα από αυτά τα εγγλέζικα στρατιωτικά αυτοκίνητα βρισκόταν και ο Μίμης Φωτόπουλος, που χωρίς να το καταλάβει βρέθηκε από την Αθήνα στην Αίγυπτο, 180 χιλιόμετρα δυτικά της Αλεξάνδρειας, στο στρατόπεδο El Daba της Βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας της Βρετανίας. Ο Μίμης και άλλοι 8.000-10.000 Έλληνες, που είχαν διαπράξει το «έγκλημα» να είναι φίλοι ή μέλη του ΕΑΜ......
Η απαγωγή των πατριωτών και ο εγκλεισμός τους στο στρατόπεδο El Daba είναι η «συνεισφορά» της Βρετανίας στην προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης να βάλει στο περιθώριο τους «ενοχλητικούς» ΕΑΜίτες..
Η «συνάντηση» με τον Μίμη Φωτόπουλο γίνεται στον Πολυχώρο 24 γράμματα, στο Χαλάνδρι, όπου εκτίθενται οι πίνακες που έχει φτιάξει ο μεγάλος ηθοποιός με μία δική του τεχνική- χρησιμοποιώντας γραμματόσημα. Στον χώρο αυτό βρίσκονται εκτός από τους πίνακες και τα βιβλία που έχει γράψει ο Μίμης Φωτόπουλος, που ήταν ένας πολυτάλαντος και ανήσυχος άνθρωπος. Το έργο του Φωτόπουλου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις 24 γράμματα και είναι μάλιστα αρκετά πλούσιο: τέσσερις ποιητικές συλλογές, δύο θεατρικά, δύο αυτοβιογραφίες και ένα χρονικό - το Ελ Ντάμπα, από το οποίο παίρνουμε τα αποσπάσματα που παραθέτουμε εντός εισαγωγικών.
Το χρονικό της ομηρείας είναι η αφήγηση του Μίμη Φωτόπουλου στο Ελ Ντάμπα.
Μια αφήγηση «με αξιοζήλευτο μέτρο. Λες και δεν γράφεται το βιβλίο αυτό από άνθρωπο με νεύρα, μα από μια δύναμη υπεράνθρωπη, που μπορεί να συγκρατεί και να υποτάσσει τα πιο φυσικά και επιτρεπτά ξεσπάσματα», όπως γράφει η Έλλη Αλεξίου.
«Βγαίνεις άλλος άνθρωπος από τη φυλακή. Σκέφτεσαι και δεν μπορεί να χωρέσει το μυαλό σου, πώς είναι δυνατόν να βρεθούνε οκτώ χιλιάδες άνθρωποι στην Αφρική, στα καλά καθούμενα. Πώς είναι δυνατόν, Έλληνες να παραδώσουνε οκτώ χιλιάδες ανθρώπους, ταλαιπωρημένους από τη γερμανική πείνα και τον θάνατο, ομήρους σε ... ξένους».... Στη φυλακή αυτή « καθόμουνα και σκεφτόμουνα πόσες ιδεολογίες, θρησκείες, πολιτισμοί, βασίλεια και αυτοκρατορίες χάθηκαν... Μονάχα το θέατρο, αλλάζοντας περίβλημα, ζει εκατοντάδες χρόνια τώρα. Και δεν είναι μοναδική θρησκεία το θέατρο όταν μαζεύει στους ναούς του, σε όλα τα πλάτη της γης,
χιλιάδες ανθρώπους και τους «αποδίδει την ανθρώπινη τρυφερότητα»;
Κι όταν πια ήρθε καιρός κι επέστρεψαν οι όμηροι στην Αθήνα... «Σουρούπωνε όταν βγήκαμε από το Γουδί. Τραβήξαμε μια παρέα για τη λεωφόρο Αλεξάνδρας. Από κάτι νοσοκομεία άρχισαν να μας πετροβολάνε. Μας είχαν κατευοδώσει με μούντζες, μας υποδέχονταν με λιθοβολισμό. Ξέρανε αυτοί οι άνθρωποι ποιοι είμαστε; Τι λέγανε οι ψυχές μας; ... Όταν ύστερα από πολλούς κόπους βρήκα κάπου τους δικού μου, η μάνα μου καθώς με αντίκρισε έπεσε στα πόδια μου και τα φιλούσε. Ντρεπόμουνα, μα όσο κι αν την παρακαλούσα, όση δύναμη κι αν έβαλα, δεν μπορούσα να τη σηκώσω από τα πόδια μου».
Αυλαία, ο Μίμης Φωτόπουλος υποκλίνεται. Κλείνω το βιβλίο Ελ Ντάμπα καθώς στο ραδιόφωνο ακούγεται το Ανεμολόγιο (Στίχοι Κώστας Τριπολίτης, Μουσική Θάνος Μικρούτσικος):
Έβγαλε βρώμα η ιστορία ότι ξοφλήσαμε
είμαστε λέει το παρατράγουδο στα ωραία άσματα
και επιτέλους σκασμός οι ρήτορες πολύ μιλήσαμε
στο εξής θα παίζουμε σ’ αυτό το θίασο μόνο ως φαντάσματα
