Στο «διά ταύτα» μπαίνουν από σήμερα οι συνομιλίες των εμπλεκομένων μερών στην πενταμερή Διάσκεψη για το Κυπριακό. Η παρουσία και η συμβολή του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γουτέρες, την περασμένη Παρασκευή, έδωσε την αναγκαία ώθηση. Έτσι σήμερα, πρώτη ημέρα της δεύτερης και σημαντικότερης εβδομάδας της Διάσκεψης στο Κραν Μοντάνα της Ελβετίας, οι συμμετέχοντες, μετά από μία παύση των εργασιών για το Σαββατοκύριακο - με εντατικές εργασίες και διαβουλεύσεις των αντιπροσωπειών από κάθε πλευρά - θα παρουσιάσουν γραπτώς τις θέσεις τους.
Στα βασικά θέματα, πού είναι και το κύριο ζητούμενο της παρούσας Διάσκεψης, των Εγγυήσεων και της Ασφάλειας, αλλά και τα εσωτερικά ζητήματα. Το πρώτο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα αρχίσει τις εργασίες του στις 10 το πρωί (11.00 ώρα Ελλάδος), ενώ έπεται το δεύτερο για τα διακοινοτικά ζητήματα, εδαφικό, περιουσιακό, διακυβέρνηση.
Αθήνα και Λευκωσία, με απόλυτο συντονισμό σε κοινό μέτωπο, προσέρχονται σήμερα καλά προετοιμασμένες στη νέα φάση της Διάσκεψης. Οι διαβουλεύσεις των δύο αντιπροσωπειών, μετά από πολλή δουλειά των ομάδων εργασίας των δύο πλευρών το Σαββατοκύριακο, κορυφώθηκαν χθες το απόγευμα με τη συνάντηση των δύο επικεφαλής, του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη και του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά.
Η σημερινή ημέρα σηματοδοτεί, λοιπόν, την έναρξη της ουσίας των διαπραγματεύσεων. Η κατάργηση των Εγγυήσεων, η αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων με καταληκτική ημερομηνία, το τέλος των παρεμβατικών δικαιωμάτων και το άνοιγμα της συζήτησης για μηχανισμό επιτήρησης της λύσης θεωρούνται από ελληνικής πλευράς θέματα κλειδιά για μία προσέγγιση λύσης του Κυπριακού.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών στο δείπνο όλων των εμπλεκόμενων μερών την περασμένη Παρασκευή υπό τον κ. Γκουτέρες ζήτησε να υπάρξει σαφήνεια επί όλων των ανωτέρω θεμάτων και χρόνος για συζήτηση πριν από κάθε βήμα της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Η Διάσκεψη αναμένεται να διαρκέσει όλη την εβδομάδα καλύπτοντας το χρονοδιάγραμμα που είχαν θέσει τα Ηνωμένα Έθνη.
Οι δηλώσεις του Νίκου Κοτζιά
«Ξεκινάει μια εβδομάδα, έχουμε ετοιμάσει τα κείμενά μας και τα έχουμε καταθέσει. Αφορούν στο μηχανισμό ελέγχου και εφαρμογής των αποφάσεων, στο ζήτημα της απομάκρυνσης των κατοχικών στρατευμάτων και της κατάργησης των συνθηκών Εγγυήσεων», είπε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών προσερχόμενος τση σημερινή συνεδρίαση. «Νομίζω ότι είναι μια εβδομάδα που χρειάζεται νηφαλιότητα, προσοχή, αναστοχασμό, γιατί η ευθύνη είναι μεγάλη για όλους μας και δε θα επιτρέψουμε σε κάποιους να νομίζουν ότι μπορούν να εμποδίσουν να εξελιχθεί η Κύπρος σε αυτό που ονομάζω - και υιοθέτησε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ- φυσιολογικό κράτος», σημείωσε. «Όχι σε ένα τέλειο κράτος, αλλά σε ένα κράτος όπως όλα τα άλλα που κανονίζει το ίδιο την τύχη του, αποφασίζει για το μέλλον του και μπορεί να ονειρεύεται ότι τα παιδιά του θα ζήσουν σε ένα ανεξάρτητο και κυρίαρχο κυπριακό κράτος», κατέληξε ο Ν. Κοτζιάς.
Μετά το πέρας της πρώτης πρωινής συνεδρίασης ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών απάντησε με αυστηρούς και δηκτικούς τόνους σε όσους «δεν θέλουν να κάνουν τη διαπραγμάτευση πάνω στις δύο συνθήκες Εγγυήσεων και Στρατευμάτων» και ρίχνουν στο τραπέζι σκέψεις για προσέλευση των πρωθυπουργών Ελλάδας και Τουρκίας στη Διάσκεψη.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους σε συνέχεια της πρωινής συνεδρίασης στο πλαίσιο της διεθνούς Διάσκεψης για το Κυπριακό που διεξάγεται στο Κραν Μοντάνα της Ελβετίας, τόνισε χαρακτιστικά ότι «αυτή η διαπραγμάτευση πρέπει να γίνει» διαμηνύοντας σε όσους «θέλουν να βάλουν το κάρο μπροστά από το άλογο, ας αφήσουν το άλογο της διαπραγμάτευσης να εργαστεί και μετά μπορούμε να συμφωνήσουμε για ό,τι κάρα θέλουμε».
Και επισήμανε: «Νομίζω ότι μερικοί βιάζονται, είτε γιατί δυσκολεύονται να κάνουν τη διαπραγμάτευση, είτε γιατί δεν θέλουν να κάνουν τη διαπραγμάτευση επί του συγκεκριμένου, είτε γιατί θέλουν να φέρουν τους πρωθυπουργούς ενώπιον τετελεσμένων, είτε για να σφραγίσουν ότι δεν έγινε μέχρι το τέλος διαπραγμάτευση», είπε ο κ. Κοτζιάς.
Αποσαφήνισε δε για άλλη μία φορά ότι «η ελληνική πλευρά επιμένει, θέλει, επιδιώκει και εργάζεται σε υπάρχοντα, πραγματικά αποτελέσματα και λύση πάνω στο Κυπριακό». «Με αυτό το κριτήριο», ανέφερε, «ο Έλληνας πρωθυπουργός -στο πλαίσιο της πολύ καλής συνεργασίας που έχουμε στην ελληνική κυβέρνηση- θα αποφασίσει να έρθει όταν θα έχει την εκτίμηση και από την πλευρά της δικής μας αντιπροσωπείας, ότι έχουμε φτάσει σε εκείνο το σημείο όπου χρειάζεται η παρουσία του κι όχι επειδή κάποιοι βιάζονται και δεν επιθυμούν να καθίσουν μέρες να κάνουν διαπραγμάτευση πάνω στις δύο συνθήκες, εγγυήσεων και στρατευμάτων. Αυτή η διαπραγμάτευση πρέπει να γίνει».
Ο υπουργός Εξωτερικών εξήγησε ότι αντί να εφαρμοστούν τα συμφωνηθέντα της περασμένης Παρασκευής και να συζητηθεί το θέμα των Εγγυήσεων και της Ασφάλειας, ο μηχανισμός εμπέδωσης και εφαρμογής και τα ερωτήματα που αφορούν τα στρατεύματα και ιδίως τα κατοχικά, «παρατηρήθηκε από κάποιους αυτή η τάση να βιαστούν να έρθουν οι πρωθυπουργοί».
«Εξηγήσαμε για άλλη μια φορά», είπε, «ότι πρέπει να γίνει ουσιαστική συζήτηση, γιατί έχουμε φτάσει στην έκτη μέρα της διαπραγμάτευσης και δεν έχουμε ανοίξει την κουβέντα. Έχουν δοθεί από όλες τις πλευρές κείμενα τα οποία θα παραλάβουμε σε λίγο. Θα τα μελετήσουμε και θα επανέλθουμε αργά το απόγευμα για να κουβεντιάσουμε στη βάση των όσων θα έχουμε διαβάσει».
Ο κ. Κοτζιάς επανέλαβε ότι η ελληνική πλευρά παραμένει στη θέση ότι δεν μπορούν να υπάρχουν παρεμβατικά δικαιώματα και το ξαναέγραψε στο κείμενο που κατέθεσε σήμερα, όπως επίσης και ότι πρέπει να φύγουν τα στρατεύματα κατοχής, ότι πρέπει να φτιαχτεί ένα σύμφωνο φιλίας για τη συνεργασία των κρατών της περιοχής με σημαντικό ρόλο για την ίδια την Κύπρο, καθώς και ότι θα πρέπει να υπάρξει μία Συνθήκη που θα προβλέπει τον τρόπο και τη διαδικασία αποχώρησης των στρατευμάτων.
Επίσης, όπως προσέθεσε ο υπουργός Εξωτερικών, στο ελληνικό κείμενο «υπάρχει και μια εκτεταμένη πρόταση που μας φάνηκε πάρα πολύ λογική από την κυπριακή πλευρά, γύρω από τους μηχανισμούς ελέγχου της εφαρμογής των συμφωνηθέντων», θέμα για το οποίο η Ελλάδα ενδιαφέρεται και είναι εμπλεκόμενη ως προς το σημείο του ελέγχου της απομάκρυνσης των κατοχικών στρατευμάτων.
* Με πληροφορίες από το ΑΠΕ - ΜΠΕ
