Η διαμόρφωση του λεγόμενου «Μεγάλου Περιπάτου» έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις. Εχω από θέση αρχής υποστηρίξει τα έργα που αυξάνουν τον διαθέσιμο χώρο στον πεζό και στον ποδηλάτη στις μεγαλύτερες ελληνικές πόλεις. Ξέρω επίσης ότι οι αλλαγές αιφνιδιάζουν και προκαλούν αντιδράσεις, συχνά όμως ξεπερνιούνται όταν το έργο ολοκληρωθεί, γίνει αποδεκτό και αξιοποιηθεί από τους πολίτες. Συνήθως λοιπόν συνιστώ υπομονή. «Δώστε χρόνο».
Τα γράφω αυτά εισαγωγικά, για να μη θεωρηθεί ότι κάνω «κομματική και αντιδραστική» κριτική στο έργο. Κάθε άλλο, θα περιμένω κι εδώ την τελική εικόνα. Στο μεταξύ όμως ορισμένες αναγκαίες παρατηρήσεις: η αισθητική εικόνα, όπως διαμορφώνεται, είναι άσχημη.
Η δημιουργία πεζόδρομων στο μέσο της ασφάλτου, ακατανόητη. Μακριά από τη σκιά δέντρων ή κτιρίων, πόσοι θα τους αξιοποιούν στη διάρκεια της ημέρας; Αν όλοι αυτοί οι τροχονόμοι είναι αναγκαίοι 18 ώρες τη μέρα σε σχεδόν κάθε φανάρι της Πανεπιστημίου, ποιο είναι τότε το πραγματικό λειτουργικό κόστος;
Πέραν αυτών, η παράταξη της «Ανοιχτής Πόλης» στον Δήμο Αθηναίων όπως και άλλες της αντιπολίτευσης, που έχουν παρακολουθήσει την πορεία ωρίμανσης εκ του σύνεγγυς, κάνουν σοβαρές καταγγελίες. Εκτόξευση κόστους τουλάχιστον 40 φορές, χωρίς έγκριση του δημοτικού συμβουλίου, πρόχειροι διαγωνισμοί χωρίς χρόνο για πλατιά συμμετοχή και απευθείας αναθέσεις με διαδικασίες της ΠΝΠ για τον κορονοϊό, ελλιπείς μελέτες και άλλα πολύ σοβαρά.
Στις γειτονιές;
Εκεί όμως που διαφωνώ ριζικά με την προσέγγιση του δημάρχου Αθηναίων στον «μεγάλο του περίπατο», είναι ότι δεν θα τον κάνουν οι 9 κάτοικοι στους 10, αυτοί που ζουν σε κακές συνθήκες στις πυκνοδομημένες γειτονιές. Δεν μιλώ αορίστως. Εκανα προχθές ένα δικό μου «μεγάλο περίπατο» σε ένα τμήμα της Μαυρομιχάλη, της Χαριλάου Τρικούπη και κάποιων μικρότερων μεταξύ τους καθέτων.
Η κατάσταση των πεζοδρομίων είναι κυριολεκτικά άθλια. Αλλη λέξη δεν υπάρχει. Μόνιμοι κάτοικοι που με σταμάτησαν να συζητήσουμε, με βεβαίωσαν ότι δεν τα έχει αγγίξει συνεργείο του δήμου τουλάχιστον δύο δεκαετίες. Μόνο για μπαλώματα, που τα κάνουν χειρότερα.
Ποια είναι η εικόνα: σπασμένες πλάκες σε ποσοστό τουλάχιστον 20%, είτε αφημένες στην τύχη τους είτε πρόχειρα και ανώμαλα τσιμενταρισμένες. Σπασμένες μεταλλικές ράβδοι που εξέχουν σε διάφορα ύψη (κάποτε ήταν μπάρες...), κατάλληλες μόνο για να σκουντουφλάει κανείς.
Σημεία στα οποία το βάδισμα του πεζού είναι παντελώς αδύνατο, όχι μόνο από σκαρφαλωμένα αυτοκίνητα (αυτό ο δήμαρχος θα το χρεώσει στους οδηγούς), αλλά από σήματα και κάδους του ίδιου του δήμου του! Λόγω των μόνιμων ή προσωρινών εμποδίων, ελεύθερο πλάτος πεζοδρομίου ελάχιστο, παρανόμως. Αλλού πεζοδρόμια πλήρως αποκλεισμένα, και μάλιστα με εμπόδια τοποθετημένα επίσης από τον δήμο, όπως π.χ. μπροστά από επικίνδυνα κτίρια. Χωρίς όμως να δημιουργείται παράπλευρη διάβαση για τους πεζούς. Κι όλα εκεί, επί χρόνια!
Εγώ όμως ήμουν ένας απλός πεζός, μόνος μου στον δρόμο. Τι γίνεται με τον γονιό με το καροτσάκι; Τι γίνεται με τον ανάπηρο; Οσο περπατούσα, προσπαθούσα να εντοπίσω ευθεία διαδρομή που θα μπορούσε να ακολουθήσει αναπηρικό καροτσάκι. Μέγιστο, 30-40 μέτρα ανάμεσα σε δύο αδιάβατα εμπόδια και χωρίς να υπάρχει σε κανένα σημείο ράμπα ανόδου/καθόδου.
Διάβασα κατόπιν μια προεκλογική δήλωση του κ. Μπακογιάννη: «Τα άτομα με αναπηρία μάς εμπνέουν καθημερινά και κερδίζουν τον σεβασμό μας για τη δύναμή τους». Και παρακάτω: «Η Αθήνα είναι αφιλόξενη πόλη για τα ΑμεΑ» (3.12.18). Αυτά πριν εκλεγεί. Αφού λοιπόν εμπνέεται, του προτείνω ένα... challenge: να πάρει ένα αναπηρικό καροτσάκι, να πάει στους δρόμους που λέω ή όποιον άλλο διαλέξει, και να προσπαθήσει να το σπρώξει 100 μέτρα συνεχόμενα. Ή να κάνει 100 μέτρα ακολουθώντας τη διάβαση τυφλών, χωρίς να τρακάρει!
Γιατί ωραία τα μεγάλα λόγια που ετοιμάζουν οι εταιρείες επικοινωνίας, αλλά έχει περάσει ένας χρόνος που έχει εκλεγεί δήμαρχος. Τι έχει κάνει για τον πεζό; Τι έχει κάνει για τον γονιό με το βρέφος σε καροτσάκι, τον ηλικιωμένο, το παιδί που πρέπει να πάει με ασφάλεια στο σχολείο, τον ανάπηρο; Στις γειτονιές, εκεί που ζουν οι μόνιμοι κάτοικοι της Αθήνας, απολύτως τίποτα. Στην Πανεπιστημίου και στο Σύνταγμα, όπου ο ανάπηρος και ο ηλικιωμένος δεν θα κατορθώσουν να φτάσουν ποτέ, ναι! Εκεί κάνει τον... κόκκινο περίπατο!
Τα πολιτικά αίτια
Γιατί για τις γειτονιές ο δήμαρχος, όπως και ο Γ. Καμίνης επί 9 χρόνια πριν από αυτόν και άλλοι που προηγήθηκαν, δείχνουν τέτοια αδιαφορία; Πρωτίστως είναι θέμα κουλτούρας, προτεραιοτήτων και ικανοτήτων. Αλλά υπάρχουν ακόμα δύο σημαντικοί λόγοι.
Πρώτον, γιατί ο εκάστοτε δήμαρχος Αθηναίων αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως φιγούρα της κεντρικής πολιτικής σκηνής, για την οποία ο μεγαλύτερος δήμος της χώρας είναι σκαλοπάτι. Δεν χρειάζεται να απαριθμήσω ονόματα, όποιος ανοίξει το λήμμα «δήμαρχοι Αθηναίων» στη wikipedia θα καταλάβει τι λέω. Πώς σκέφτεται σχετικά το απέδειξε ο ίδιος προχθές, όταν σε κριτική βουλευτή της αντιπολίτευσης για το έργο, σκέφτηκε ότι η κατάλληλη απάντηση ήταν να ασχοληθεί με τα... κομματικά όργανα του ΣΥΡΙΖΑ!
Δεύτερον, γιατί το να αναθέσεις σε εργολάβο ένα μεγάλο έργο είναι συγκριτικά εύκολο (οι υπηρεσίες θα το ωριμάσουν και θα επιβλέψουν, χωρίς να σε πολυαπασχολήσουν), πολιτικά ανέξοδο και σαν κερασάκι απολαμβάνεις γκλάμορ φωτογραφίες με επιτόπιες επισκέψεις. Αλλά το να φτιάξεις τα αθηναϊκά πεζοδρόμια, απαιτεί κόπο και κότσια, φτάνοντας μέχρι και σε συγκρούσεις. Απαιτεί, μαζί με τις εργασίες, να απομακρυνθούν αυθαίρετες κατασκευές, ιδιωτικές ζαρντινιέρες, καταλήψεις χώρων («καβατζώματα») από οδηγούς και επιχειρηματίες και όλα τα συναφή.
Δεν έχει δείξει να τον απασχολούν αυτά ο δήμαρχος Αθηναίων. Θα ήθελα πολύ να με διαψεύσει με τα έργα του στα υπόλοιπα ¾ της θητείας του, για το καλό των συμπολιτών μου, αλλά δεν το νομίζω. Θα μείνει στις θεαματικές κόκκινες-κίτρινες λωρίδες, γιατί τέτοιες παρεμβάσεις συγκινούν το κομματικό του ακροατήριο από όλη την Ελλάδα. Σε αυτό και μόνο μιλάει ο δήμαρχος Αθηναίων.
*Βουλευτής Α’ Αθηνών ΣΥΡΙΖΑ
