«Η παραγωγή ειδήσεων γίνεται από λίγες πηγές και λίγα μέσα παραγωγής. Σ' αυτό τον κύκλο επικρατούν οι απόψεις των ελίτ. Για παράδειγμα, σκοτώνονται άνθρωποι στην Υεμένη αλλά όλοι εμείς γινόμαστε 'je suis' μόνο όταν έχουμε θύματα στην Ευρώπη», λέει ο Καθηγητής στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ελευθερία του Τύπου και των ΜΜΕ και μέλος του ΕΣΡ, Γιώργος Πλειός.

 

«Την τελευταία 25ετία παρατηρείται μετατόπιση του προγράμματος από την ψυχαγωγία προς την πληροφόρηση και αντίστροφα. Τα μέσα είναι η έμφαση, οι δραματικοί τόνοι, η λούπα κλπ. Ένα παράδειγμα είναι οι εκπομπές σάτιρας, οι 'ψυχαγωγικές' αλλά και τα reality show, ένα τσουνάμι που σαρώνει και την ελληνική πραγματικότητα. Τα περισσότερα κανάλια συγκλίνουν σ' αυτή τη γκρίζα ζώνη, ίσως γιατί ο τηλεθεατής προτιμά να προσέχει πρόσωπα, καταστάσεις και πράγματα που ταιριάζουν με το γούστο του κι όχι να ασχολούνται με κοινωνικά και πολιτικά θέματα.

 

Η λεγόμενη 'ελαφριά ενημέρωση' είναι πολύ πιο εύκολη για το κοινό που αντιμετωπίζει μια σειρά από προβλήματα καθημερινότητας, αγωνίας για το μεροκάματο, θέματα υγείας. Τον χαλαρώνει. Κυρίως το κοινό που δε συμμετέχει στο πολιτικό γίγνεσθαι, και είναι πολύ πιο εύκολος στόχος. Ας πούμε στις ΗΠΑ οι έρευνες δείχνουν πως ένα 20% των θεατών ενημερώνεται για τις ειδήσεις από εκπομπές life style και τις σατιρικές. Αυτές οι εκπομπές κερδίζουν το 'αναποφάσιστο' κοινό, γιατί αυτό μετατοπίζεται πιο εύκολα.

 

Η ψυχαγωγία είναι μια πολύ σοβαρή πολιτική υπόθεση.

 

Μέσα από αυτές τις εκπομπές επειδή όλα λέγονται ανώδυνα, αναπαράγονται ρατσιστικές, σεξιστικές και άλλες απόψεις επώδυνες ή και βλαπτικές για τον δημόσιο βίο, τις οποίες ακολουθούν και επίσημοι θεσμοί όπως η εκκλησία που επιμένει να υποτιμά τη θέση της γυναίκας.

 

Αντίστοιχα στερεότυπα βλέπουμε συχνά και στις τηλεοπτικές σειρές, με τις γυναίκες σε παραδοσιακούς ρόλους και τους άντρες αντίστοιχα σε πιο δυναμικούς ρόλους. Ή παρατηρούμε να παρουσιάζουν 'εθνικούς χαρακτήρες', όπως βούλγαρους, αλβανούς σε ρόλο μπράβων ή υπηρετικού προσωπικού. Απ' την άλλη μπορούν να φέρουν στην επιφανεια προβλήματα που θεωρούνται ιδιωτικά, όπως η κακοποίηση, η ενδοοικογενειακή βία και να τα κάνουν δημόσιο πρόβλημα. Θα ήταν πολύ σημαντικό, όμως όταν ο σκοπός ενός παραγωγού είναι να βγάλει κέρδος, θα βάλει το θέμα στο πρόγραμμά του, μόνο τόσο όσο για να εμπλουτίσει το θέμα του».