Τα τελευταία δύο χρόνια γίνεται μια εργώδης προσπάθεια ανασύστασης του Εθνικού Συστήματος Υγείας, ενός ΕΣΥ που άγγιξε τα επίπεδα της διάλυσης με την αποδυνάμωση του σε επίπεδο ανθρώπινων και οικονομικών πόρων τόσο στα πλαίσια μιας βίαιης δημοσιονομικής πολιτικής αλλά και στα πλαίσια μιας φιλελεύθερης προσέγγισης στη βάση πως ο δημόσιος τομέας οφείλει και πρέπει να συρρικνωθεί.
Επίσης οφείλουμε να παραδεχθούμε πως στη χώρα μας δεν υπάρχει η κουλτούρα της μόνιμης και τακτικής χρηματοδότησης έργων Τεχνολογίας και Επικοινωνιών αλλά η επένδυση σε αυτά έχει συνηθίσει να γίνεται μόνο μέσω κεντρικών χρηματοδοτικών πακέτων (ΕΣΠΑ κτλ). Σε αυτό δυστυχώς έπαιξαν ρόλο και ιδιαίτεροι κοινωνιολογικοί παράγοντες τους οποίες σε μία ομιλία των δέκα λεπτών δε θα μπορούσαμε να αναλύσουμε και σαφώς θα μπορούσε να αποτελέσει και αντικείμενο μιας άλλης στοχευμενης ημερίδας, αλλά και η άποψη πως αυτά τα χρήματα δεν είναι του κράτους αλλά μας τα δίνουν και πρέπει να τα καταναλώσουμε με υψηλούς ρυθμούς απορρόφησης και δεν πειράζει εάν το αποτέλεσμα δεν είναι αυτό που θα θέλαμε ,αρκεί να μην υπάρχει δημοσιονομική προσαρμογή και κληθούμε να επιστρέψουμε κάποιο από το ποσό της επιχορήγησης.
Αυτό είχε λοιπόν ως αποτέλεσμα πολλά έργα να γίνουν με μόνο γνώμονα την απορρόφηση και όχι τη στρατηγική σχεδίαση ενός σοβαρού ψηφιακού τοπίου στο οποίο κάθε νέα επένδυση θα έμπαινε ως το επίπεδο λειτουργίας ή υπηρεσίας που θα επέτρεπαν την απόδοση ενός ολοκληρωμένου ψηφιακού κόσμου ηλεκτρονικής υγείας στη χώρα μας.
Και θα γίνω πιο σαφής:
Η χώρα μας ακόμα και σήμερα δε διαθέτει ψηφιακά μητρώα και μηχανισμούς χρήσης τους και σύγχρονης διάδοσης τους προς συστήματα και εφαρμογές που τα θεωρούν ως προϋπόθεση κατανάλωσης για την ορθή και σύγχρονη λειτουργία τους. Η Χώρα μας λοιπόν δεν έχει ένα σοβαρό Εθνικό Σύνολο Δεδομένων έτσι ώστε να είναι δυνατή η ψηφιακή διαχείριση του Ιατρονοσηλευτικού Προσωπικού (Μητρώο Επαγγελματιών Υγείας), των Ιατρικών Εξετάσεων, των Υγειονομικών και Λοιπών Ειδών και Αναλωσίμων, του Ιατροτεχνολογικού Εξοπλισμού, των Δομών Υγείας και της Διάρθρωσής τους κτλ ώστε κάθε πηγή και στοιχείο πληροφορίας να χαρακτηρίζεται με κοινό και μοναδικό τρόπο και κάθε περιφερειακό σύστημα να κάνει χρήση του ενιαίου αυτού συνόλου δεδομένων χωρίς χρονικές καθυστερήσεις και ελλείψεις.
Και δεύτερο στη χώρα μας ελάχιστα συστήματα «μιλούν» με τα υπόλοιπα και εάν κάτι τέτοιο μπορεί και είναι εφικτό ,δεν είναι προτυποποιημένο αλλά ο ισχυρός θέτει του όρους της Διαλειτουργικότητας. Επί της ουσίας ποτέ δεν υπήρξε Εθνικό Πλαίσιο Διαλειτουργικότητας με κοινές προδιαγραφές και προτυποποιήσεις ώστε αυτές να αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο της λειτουργικής επάρκειας κεντρικών εφαρμογών όπως τα ΟΠΣΥ των Νοσοκομείων.
Αυτά τα εντοπίσαμε,όπως εντοπίσαμε και την ανάγκη ύπαρξης κεντρικών συντονιστικών κόμβων σε κεντρικό κυβερνητικό επίπεδο και προχωρήσαμε στη δημιουργία της Γενικής Γραμματείας Ψηφιακής Πολιτικής η οποία πλέον βρίσκεται κάτω από την εποπτεία του συγγενούς της Υπουργικού Σχηματισμού.
Η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Υγείας αρμόδια για τα θέματα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στο χώρο της Υγείας από την πρώτη στιγμή συνεργάστηκε στενά με τη ΓΓΨΠ στην προσπάθεια ανεύρεσης οριζόντιων και κάθετων λύσεων με κριτήριο την οικονομία κλίμακας αλλά και τη σωστή εφαρμογή κάθε νέου αναπτυξιακού σχεδίου με τη μέγιστη εκμετάλλευση υπαρχουσών λύσεων.
Ανταποκριθήκαμε και στις δύο προσκλήσεις για έργα ΤΠΕ της ΓΓΨΠ - η πρώτη στις 28/02 και η δεύτερη στις 10/03 του 2017 - και καταθέσαμε στην πρώτη η οποία αναφέρεται στις μνημονιακές ανάγκες ΤΠΕ του Υπουργείου δύο έργα ενώ στη δεύτερη τρία έργα κατόπιν περιορισμού προτεραιιοποίησης που έθετε η ίδια η ΓΓΨΠ.
Έργα που καταθέσαμε στην πρώτη πρόσκληση:
Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα για την Υποστήριξη του νέου μοντέλου εφαρμογής της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας της Υγείας. Το έργο ανέρχεται στα 2,6 εκ ευρώ και έχει ως φορέα υλοποίησης την ΗΔΙΚΑ.
Εθνικό Πλαίσιο Διαλειτουργικότητας για την Ηλεκτρονική Υγεία. Το έργο ανέρχεται στα 2 εκ ευρώ και το έργο φαίνεται από τις προεκτάσεις του πως θα είναι άκρος συνεργατικό. Εξετάζουμε τη δυνατότητα να το αναλάβει ομάδα των Διευθύνσεων του Υπουργείου.
Έργα που κατατέθηκαν στη δεύτερη πρόσκληση:
Τα συστήματα RIS-PACS για τη διαχείριση, αρχειοθέτηση των αποτελεσμάτων των απεικονιστικών εξετάσεων στα Δημόσια Νοσοκομεία. Το έργο ανέρχεται στα 8.4 εκ και εξετάζεται η δυνατότητα να γίνει κεντρικά ή μέσω των ΥΠΕ.
Το σύστημα Vein to Vein του Εθνικού Κέντρου Ελέγχου Αιμοδοσίας. Το έργο ανέρχεται στα 3,6 εκ και θα το αναλάβει το ΕΚΕΑ και το ΕΔΕΤ.
Και τέλος την επέκταση του Κεντρικού Νεφοϋπολογιστικού Συστήματος Αρχειοθέτησης των Απεικονιστικών Εξετάσεων της Κνωσού με τη διασύνδεση όλων και των υπόλοιπων Νοσοκομείων (υπόλοιπων 100) με το κεντρικό σύστημα στο Ηράκλειο. Το έργο ανέρχεται στα 5 εκ και θα το αναλάβει το ΕΔΕΤ.
Σχετικά με τα υπόλοιπα έργα του υπουργείο υγείας που βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη και αναφέρομαι στο ΒΙ του Υπουργείου ενημερώθηκα πως εντός της εβδομάδας θα υπογραφούν οι συμβάσεις για τις 4ες πρώτες εκτελεστικές που καλύπτουν τη διασύνδεση 75 Νοσοκομείων με τον κεντρικό Σταθμό του Υπουργείου. Θέλω να πιστεύω πως παρά τις καθυστερήσεις που εντοπίζονται και κυρίως για διαχειριστικούς λόγους, αφού μιλάμε για ένα πρόγραμμα πλαίσιο τα πράγματα θα πάνε καλά. Θέλει όμως συνεργατικό πνεύμα από όλες τις πλευρές και κυρίως από τους αναδόχους των εφαρμογών των Νοσοκομείων που πρέπει να δουν το έργο σαν μια δυνατότητα ανάδειξης της καλής δουλειάς τους εντός του νοσοκομείου (αλλιώς θα ξέρουμε πραγματικά πως η δεδηλωμένη αυτή καλή δουλειά δεν υπάρχει στην πραγματικότητα.)
Ο Άτλαντας Υγείας συνεχίζει να αναπτύσσεται και εντός των επομένων εκδόσεών του θα φιλοξενήσει τόσο τις δημόσιες δομές υγείας σε επίπεδο διάρθρωσης που αλλά και επιδημιολογικά στοιχεία και στοιχεία νοσηρότητας του Ελληνικού Πληθυσμού, στοιχεία τα οποία θα αντλούνται αυτόματα τόσο από το ΒΙ του Υπουργείο όσο και από το Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης.
Προχωράμε με την ΗΔΙΚΑ στη διαμόρφωση του κεντρικού portal υπηρεσιών υγείας για τον πολίτη, όπου ο τελευταίος θα έχει τη δυνατότητα να ενημερώνεται για τις συνταγογραφικό του προφίλ αλλά και για τις εξετάσεις που έχει εκτελέσει στη βάση του συνοπτικού του ιστορικού υγείας. Στην πλατφόρμα αυτή εντάσσονται και τα Ηλεκτρονικά Ραντεβού για τις δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (ΠΕΔΥ και ΚΥ) ενώ θα μπει μπροστά και η χρήση των Ηλεκτρονικών Ραντεβού τόσο για τα Πρωινά και Τακτικά Απογευματινά Ιατρεία των Νοσοκομείων. Το σύστημα θα επεκταθεί και για την κάλυψη των αναγκών των νέων μονάδων ΤΟΜΥ που προβλέπεται να ανοίξουν μέχρι το τέλος του έτους.
Το Εθνικό Δίκτυο Τηλεϊατρικής συνεχίζει την επιτυχημένη λειτουργία του όμως είναι σαφής η διαπίστωση πως απαιτείται η διαμόρφωση του κατάλληλου ρυθμιστικού και νομοθετικού πλαισίου. Είμαστε σε συζητήσεις αξιολόγησης της επέκτασης του έργου και σε συνεννόηση με το ΕΚΕΠΥ και το ΕΚΑΒ θα φροντίσουμε τη διασύνδεση του Εθνικού Κέντρου Αμέσου Βοηθείας με έναν επιπλέον σταθμό Συμβούλου Ιατρού στην Ελευσίνα για τη δημιουργία ενός τριγώνου υποστήριξης των επειγόντων περιστατικών.
Μπήκε σε τροχιά η διασύνδεση του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης (ΗΔΙΚΑ) με το σύστημα ελέγχου εκτέλεσης των εξετάσεων του ΕΟΠΥΥ ( e ΔΑΠΥ) και εξετάζονται οι τεχνικές λεπτομέρειες της αυτόματης άντλησης των αποτελεσμάτων των εργαστηριακών εξετάσεων.
Από τα έργα που σας προανέφερα να τονίσω πως το Υπουργείο βρίσκεται σε συνεχή επαφή διαβούλευση με τη ΓΓΨΠ για να οριστικοποιήσει τα 2 πρώτα έργα της πρώτης πρόσκλησης και εν συνεχεία θα περάσουμε και στα έργα της δεύτερης πρόκλησης.
Θα μου επιτρέψετε όμως να σας πω πως το μεγάλο στοίχημα για την Ηλεκτρονική Υγεία στο Υπουργείο είναι το έργο του Εθνικού Πλαισίου Διαλειτουργικότητας που τόσο ανάγκη το έχουμε.
Μου ζητήθηκαν κάποια νούμερα και στοιχεία και καλό θα ήταν να σας αναφέρω κάποια στοιχείο από τη Ευρωπαική Λευκή Βίβλο για την υγεία.
1) Οι αναγκαίες δαπάνες για την υγεία και τη μακροχρόνια φροντίδα αυξάνονται σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και αναμένεται να αυξηθούν ακόμη περισσότερο ως συνέπεια της γήρανσης του πληθυσμού της Ευρώπης
2) Ενώ το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται σε όλη την ΕΕ ο μέσος όρος των υγειών ετών ζωής βαίνει μειούμενος
3) Οι χρόνιες ασθένειες θα αυξήσουν τις απαραίτητες δαπάνες για την υγεία κατά 1 με 2 % του συνολικού ΑΕΠ της ΕΕ μέχρι το 2060.
4) Η έλλειψη προσφοράς εργασίας σε όλη την ΕΕ στα Επαγγέλματα Υγείας θα ανέλθει στα 20 εκατομμύρια ελλείψεις μέχρι το 2025.
Πάμε τώρα σε πιο συναφή με το συνέδριό μας θέματα:
1) Μόνο το 9% των Ευρωπαϊκών Νοσοκομείων παρέχουν στον ασθενή τη δυνατότητα πρόσβασης στα στοιχεία του Ηλεκτρονικού του Φακέλου και σε μεγάλο βαθμό αυτή είναι περιορισμένη σε επίπεδο στοιχείων
2) Μόνο το 4% των δημόσιων και ιδιωτών παρόχων φροντίδας υγείας ανταλλάσσουν ψηφιακά στοιχεία σε διακρατικό επίπεδο μεταξύ των ΚΜ. Θα με ρωτήσετε εδώ δεν έχουμε ανταλλαγή στοιχείων από το ένα Νοσοκομείο στο άλλο!!
3) Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπιστώνει σοβαρές νομοθετικές και τεχνικές ελλείψεις τόσο σε επίπεδο ασφάλειας όσο και σε επίπεδο ανωνυμοποίησης των δεδομένων των πολιτών για την υγείας
Θα ήθελα λοιπόν να σας ευχαριστήσω για τιμή να με προσκαλέσετε και να μοιραστώ μαζί σας κάποιες σκέψεις και γνώσεις θα ήθελα να κλείσω την ομιλία μου με έναν όχι και τόσο δόκιμο και συνήθη τρόπο σε σχέση με το τι έχετε συνηθίσει στα συνέδρια Ηλεκτρονικής Υγείας και ακόμη περισσότερο στον άξονα της τεχνολογικής καινοτομίας.
Θα ήθελα να θυμίσω λοιπόν σε όλους μας ένα αρκετά διδακτικό παιδικό παραμύθι που όλοι μας το έχουμε ακούσει, στα πρώτα μας ηλικιακά χρόνια, ένα παραδοσιακό παραμύθι της Κεντρικής Ευρώπης, που κατεγράφη για πρώτη φορά στη συλλογή παραμυθιών του Σαρλ Περώ, την ιστορία «Le Petit Poucet» ή στην ελληνική του απόδοση «Κοντορεβυθούλη».
Στο παραμύθι αυτό ο γνωστός μικρός μας ήρωας σώζει τα αδέρφια του αποδεικνύοντας την ευφυΐα του και δίνοντας λύση στο διαφαινόμενο αδιέξοδο που είχαν όλα τα αδελφάκια περιέλθει ακόμα και τα πιο δυνατά και τα πιο μεγάλα.
Τι προσπαθώ να πω με αυτό το παράδειγμα. Όχι βεβαία ότι ζούμε σε ένα παραμυθένιο κόσμο ούτε πως με ψίχουλα μπορούμε να βρούμε το δρόμο μας. Προσπαθώ με παραστατικό τρόπο να σας πω πως πιστεύω ακράδαντα πως η ηλεκτρονική υγεία και γενικότερα η ηλεκτρονική διακυβέρνηση είναι η λύση στον τρόπο λειτουργίας και επιτελικής διαχείρισης του εθνικού συστήματος υγείας και ευρύτερα της διαχείρισης υπηρεσιών υγείας. Η ηλεκτρονική υγεία είναι ο κοντορεβιθούλης του Εθνικού Συστήματος Υγείας και πιστέψτε με είναι το μέσο για την επίτευξη ενός νέου ορθολογικού μοντέλου υποστήριξης και παρακολούθησης της λειτουργίας του δημόσιου συστήματος υγείας.
