Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) κάνει εκ νέου εκκλήσεις να σταματήσουν οι βομβαρδισμοί και οι συγκρούσεις γύρω από το πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζια, καθώς η κατάσταση γίνεται όλο και περισσότερο επισφαλής και απειλείται η λειτουργία του σταθμού. Εξαιτίας των βομβαρδισμών έχει προκληθεί μπλακ άουτ στο Ενεργκοντάρ, όπου ζουν οι εργαζόμενοι στον πυρηνικό σταθμό.
Ο επικεφαλής του ΙΑΕΑ, Ραφαέλ Γκρόσι, επισήμανε ότι αυτό που συμβαίνει «είναι απολύτως απαράδεκτο. Δεν μπορεί να συνεχιστεί», και τόνισε ότι ζητά «να σταματήσουν αμέσως οι βομβαρδισμοί στη ζώνη αυτή. Μόνο έτσι θα διασφαλιστεί η ασφάλεια του προσωπικού και θα επιτραπεί η αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης στην Ενερχοντάρ και στον πυρηνικό σταθμό».
Εδώ και πολλές εβδομάδες, επικρατεί σύγχυση γύρω από όσα συμβαίνουν στον μεγαλύτερο πυρηνικό σταθμό της Ευρώπης, που ελέγχουν οι ρωσικές δυνάμεις, ενώ Κίεβο και Μόσχα ανταλλάσσουν αλληλοκατηγορίες για τους βομβαρδισμούς στην περιοχή. Η ανησυχία για το ενδεχόμενο ενός πυρηνικού ατυχήματος είναι διαρκώς αυξανόμενη, καθώς οι δύο πλευρές δεν φαίνεται να υποχωρούν.
Εμπειρογνώμονες του ΙΑΕΑ, έπειτα από μακρές και δύσκολες διαπραγματεύσεις, βρίσκονται στη Ζαπορίζια και όπως τόνισε ο Γκρόσι, μετά την ενημέρωσή του «οι υποδομές ηλεκτρικής ενέργειας που τροφοδοτούν την πόλη καταστράφηκαν λόγω των βομβαρδισμών στο ύψος του θερμοηλεκτρικού εργοστασίου, προκαλώντας την πλήρη διακοπή στην υδροδότηση και την ηλεκτροδότηση».
Όπως εξήγησε, «δεδομένης της έντασης των αδιάκοπων βομβαρδισμών, είναι ελάχιστα πιθανό να αποκατασταθεί με αξιόπιστο τρόπο η τροφοδοσία» του πυρηνικού σταθμού.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής του ΙΑΕΑ, υπό αυτές τις συνθήκες, η ουκρανική εταιρεία Energoatom «εξετάζει το ενδεχόμενο να κλείσει τον μοναδικό αντιδραστήρα που λειτουργεί» και ο οποίος παράγει την αναγκαία ηλεκτρική ενέργεια για την ψύξη του πυρηνικού καυσίμου και την ασφάλεια των εγκαταστάσεων. Σε αυτήν την περίπτωση, όλα τα συστήματα του σταθμού θα πρέπει να στηριχθούν στις εφεδρικές ντιζελογεννήτριες.
Επιπλέον, λόγω των «δραματικών συνθηκών που βιώνουν οι κάτοικοι του Ενερχοντάρ», μπορεί να μην είναι διαθέσιμο στο εξής το αναγκαίο προσωπικό για τη διατήρηση της ασφάλειας της μονάδας.
Για όλους αυτούς τους λόγους ο Ραφαέλ Γκρόσι επανέλαβε την έκκληση για δημιουργία ζώνης ασφαλείας γύρω από τον πυρηνικό σταθμό, που πριν από τον πόλεμο κάλυπτε το 20% των ενεργειακών αναγκών της Ουκρανίας.
Το Συμβούλιο των Κυβερνητών αποδοκιμάζει Μόσχα
Στο μεταξύ, το σχέδιο απόφασης που εν όψει του Συμβουλίου των Κυβερνητών του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (IAEA) ζητά από τη Ρωσία να σταματήσει κάθε δραστηριότητα στις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Ουκρανίας.
Το κείμενο του σχεδίου που συντάχθηκε από την Πολωνία και τον Καναδά και περιήλθε στην κατοχή του Reuters, «αποδοκιμάζει τη συνέχιση των βίαιων ενεργειών της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων στην Ουκρανία, περιλαμβανομένης της συνεχιζόμενης παρουσίας των ρωσικών δυνάμεων και του προσωπικού της Rosatom στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια» και καλεί την Ρωσία να σταματήσει άμεσα όλες τις ενέργειες στις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Ουκρανίας.
Το σχέδιο απόφασης που κυκλοφορεί μεταξύ των 25 χωρών που συμμετέχουν στο Συμβούλιο των Κυβερνητών αποτελεί συνέχεια της απόφασης που εγκρίθηκε τον Μάρτιο κατά την διάρκεια επείγουσας σύγκλησης του Συμβουλίου τον Μάρτιο. Τότε, μόνο η Ρωσία και η Κίνα την καταψήφισαν. Τον Μάρτιο, ο σκοπός ήταν να τονιστεί ότι η Ρωσία είναι διπλωματικά απομονωμένη και να ασκηθεί πίεση για τον τερματισμό της κατοχής του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια.
Πλέον, στο νέο προσχέδιο της απόφασης υπογραμμίζεται η πρόσφατη έκκληση του επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας Ραφαέλ Γκρόσι για τη δημιουργία ζώνης πυρηνικής ασφαλείας και προστασίας γύρω από τον πυρηνικό σταθμό.
Συγκρούσεις στο Χάρκοβο
Την ίδια ώρα οι συγκρούσεις συνεχίζονται με αμείωτη ένταση στο Χάρκοβο και εξαιτίας της ουκρανικής αντεπίθεσης, οι Ρώσοι εκκενώνουν τρεις πόλεις. Σύμφωνα με τον Ρώσο διοικητή, Βιτάλι Γκάντσεφ, πρόκειται για τις πόλεις Ιζιούμ, Κουπιάνσκ και Βέλικι Μπουρλούκ.
Η εκκένωση ξεκίνησε από το Κουπιάνσκ και το Ιζιούμε, αλλά «μαθαίνουμε ότι το Βέλικι Μπουρλούκ βομβαρδίζεται από το πυροβολικό και επομένως, ζητήθηκε φυσικά από τους πολίτες να φύγουν για ασφαλέστερους οικισμούς». Εάν υπάρξουν προβλήματα με τη μετεγκατάσταση των ανθρώπων αυτών ο Γκάντσεφ είπε ότι θα ζητήσει βοήθεια από τις αρχές του Μπέλγκοροντ, στη νότια Ρωσία.
Οι πόλεις Κουπιάνσκ και Ιζιούμ θεωρούνται ζωτικής σημασίας κέντρα στην εφοδιαστική αλυσίδα του ρωσικού στρατού στην περιοχή του Ντονμπάς και σύμφωνα με το Ινστιτούτο Μελέτης Πολέμου, που εδρεύει στις ΗΠΑ, οι ουκρανικές δυνάμεις μπορεί να ανακαταλάβουν το Κουπιάνσκ εντός των επόμενων 72 ωρών. Και ο ίδιος ο Γκάντσεφ παραδέχτηκε ότι οι ουκρανικές δυνάμεις πέτυχαν μια «σημαντική νίκη» στην περιοχή του Χαρκόβου.
CIA: Η ρωσική εισβολή μοιάζει με «αποτυχία»
Από την πλευρά τους οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες εκτιμούν ότι η ρωσική εισβολή μπορεί να αποτυγχάνει. Σύμφωνα με τον Γουίλιαμ Μπερνς, αρχηγό της CIA, έπειτα από έξι μήνες, και με την Ουκρανία να έχει ξεκινήσει τις αντεπιθέσεις, «η ρωσική εισβολή μπορεί να ιδωθεί μόνο ως αποτυχία». Τη θέση αυτή διατύπωσε και ο Άντονι Μπλίνκεν.
Ο Μπερνς, μιλώντας στο συνέδριο Billington CyberSecurity στην Ουάσιγκτον και αναφερόμενος στις αντεπιθέσεις στα νότια και γύρω από το Χάρκοβο, και στην Χερσώνα στην νοτιοανατολική Ουκρανία, είπε ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν υποτίμησε σοβαρά το θάρρος και τις δυνατότητες της Ουκρανίας να πολεμήσει.
Το τελευταίο κεφάλαιο του πολέμου δεν έχει ακόμη γραφτεί, πρόσθεσε και τόνισε ότι «είναι δύσκολο να δούμε τον απολογισμό του Πούτιν στον πόλεμο ως οτιδήποτε άλλο εκτός από μια αποτυχία».
«Το στοίχημα του Πούτιν αυτήν τη στιγμή είναι ότι θα είναι πιο σκληρός από τους Ουκρανούς, τους Ευρωπαίους, τους Αμερικανούς», πρόσθεσε σημειώνοντας ότι αυτό θα έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες. «Όχι μόνο έχει αποκαλυφθεί η αδυναμία του ρωσικού στρατού», είπε, «αλλά θα έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες στη ρωσική οικονομία και σε γενιές Ρώσων».
