Μέσα στη θερινή ραστώνη συνεχίζω να σας παρουσιάζω φωτογραφίες από διακοπές, αλλά αυτή τη φορά λέω να είναι όλες ασπρόμαυρες.
Ξεκίνησα να μαθαίνω φωτογραφία μετατρέποντας ένα δωμάτιο του (τότε…) σπιτιού μου σε σκοτεινό θάλαμο τυπώνοντας αρχικά ασπρόμαυρες και, λίγο αργότερα, ακόμα και έγχρωμες φωτογραφίες -που εκείνη την εποχή ήταν ολόκληρη περιπέτεια. Για παράδειγμα, έπρεπε να έχεις θερμοστάτες για να κρατάς τη θερμοκρασία των φωτοχημικών υγρών σε συγκεκριμένο επίπεδο.
Η ασπρόμαυρη φωτογραφία έχει, κατά τη γνώμη μου, δυο πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα. Το πρώτο, προέρχεται από το ίδιο το γεγονός ότι δεν υπάρχει χρώμα. Στην «πραγματική ζωή» (;) βλέπουμε έγχρωμα, οπότε η ασπρόμαυρη φωτογραφία σχεδόν παραιτείται από το ρεαλισμό της φωτογραφικής εικόνας: υποδηλώνει, εξ’ αρχής, ότι δεν αναπαράγει πιστά την «πραγματικότητα» (;) αλλά αποτελεί ένα σχολιασμό επί της «πραγματικότητας».
Το δεύτερο πλεονέκτημα της έλλειψης του χρωματικού εφέ, είναι ότι καθιστά πιο εύκολη την ανάδειξη της φόρμας, της υφής, του σχήματος των πραγμάτων. Επακόλουθο, αυτού του δεύτερου πλεονεκτήματος της μαυρόασπρης φωτογραφίας, είναι η ευκολία με την οποία μπορεί κανείς να δραματικοποιήσει τα θέματά του.
Τα παραπάνω, ασφαλώς, μπορούν κάλλιστα να αποτελέσουν και παγίδα: εύκολα μπορεί κάποιος να παρασυρθεί από την ευκολία και να καταλήξει σε μια απλή μανιέρα. Έτσι παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι φωτογράφοι (επαγγελματίες, αλλά και παθιασμένοι ερασιτέχνες) φαίνεται να προτιμούν την ασπρόμαυρη φωτογραφία, εκτιμώ πάρα πολύ όσες από τις έγχρωμες φωτογραφίες, παρά τις δυσκολίες που ανακύπτουν από το χρώμα, μπορούν ταυτόχρονα να καταγράψουν την ατμόσφαιρα και παράλληλα να αποτελέσουν ένα σχολιασμό των πραγμάτων.
Αυτά τα ολίγα για σήμερα. Περισσότερα θα έπεφταν λίγο βαριά…
