Το «βασιλικό» μονοπώλιο του ΟΑΣΘ στηρίζεται εδώ και χρόνια σε ακραίες πρακτικές που αναφέρονται εκτενώς στην  έκθεση των επιθεωρητών για την περίοδο 2011-2016 η οποία δημοσιεύτηκε στο voria.gr. 

Ο έλεγχος έγινε από μεικτό κλιμάκιο έξι επιθεωρητών (δύο από το Σώμα Επιθεωρητών Ελεγκτών του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, ένας οικονομικός επιθεωρητής, ένας δημοσιονομικός επιθεωρητής και δύο επιθεωρητές της Περιφερειακής Διεύθυνσης Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος Αττικής – Αιγαίου) και ήταν εξονυχιστός.
 

Μείωση των οδηγών-αύξηση του διοικητικού προσωπικού

Καταρχήν, σύμφωνα με το πόρισμα, από το 2011 μέχρι το 2016 ο αριθμός των υπαλλήλων βαίνει μειούμενος. Το  2010 οι εργαζόμενοι ήταν 2.625 το 2016 μειώθηκαν σε 2.330. Ωστόσο ενώ οι οδηγοί μειώνονται (από 1.793, έμειναν 1.469) αυξάνονται οι διοικητικοί υπάλληλοι κατά 4,9% την περίοδο 2011-2015 ενώ το 2016 παρουσίασαν μείωση 1,57% σε σχέση με το 2015.  

Το 1/5 των δρομολογίων δεν πραγματοποιήθηκε
 

Η έκθεση δείχνει ακόμη ότι ο στόλος των λεωφορείων είναι γερασμένος, ο μέσος όρος ηλικίας του ξεπερνά τα 12,5 χρόνια, το 2012 αγοράστηκαν τα τελευταία 26 οχήματα με τις βλάβες να αποτελούν σχεδόν καθημερινό φαινόμενο. Έτσι 90 λεωφορεία είναι ηλικίας 18-19 ετών, 327 10-13 ετών, 175 ηλικίας 5-9 ετών και 26 ηλικίας 4 ετών  αποτελούν σχεδόν καθημερινό φαινόμενο
 

Οι έξι επιθωρητές που εξέτασαν τα βιβλία, τα παραστατικά, τις προμήθειες, τα ενοίκια, τα καύσιμα και το αν ο Οργανισμό πληροί τις συμβατικές του υποχρεώσεις, εντόπισαν σε ελέγχους τον Σεπτέμβριο και στα μέσα Οκτωβρίου ότι περίπου το 1/5 των δρομολογίων δεν εκτελούνται. Συγκεκριμένα διαπιστώθηκε ότι αντί για 520 κυκλοφορούσαν από 421 έως 462 λεωφορεία και αυτό λόγω έλλειψης οδηγών «κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων»

Προσλήψεις ημετέρων

Οι επιθεωρητές εντόπισαν επίσης αιτήσεις πρόσληψης με χειρόγραφη σημείωση ότι ο αιτών είναι κάτοχος ποσοστού μετοχής του ΟΑΣΘ ή συγγενής με εργαζόμενου του ΟΑΣΘ και αναφέρεται ότι οι σημειώσεις αυτές ενδεχομένων να είχαν αντίκτυπο και να έπαιξαν ρόλο στην πρόσληψή τους.
 

Ο ΟΑΣΘ νοικιάζει…από τον εαυτό του αμαξοστάσια από τον Προμηθευτικό Συνεταιρισμό «Ηρακλής» (έχει στην ιδιοκτησία του όλους τους χώρους στέγασης των γραφείων του ΟΑΣΘ και τα αμαξοστάσια σε Φοίνικα-Σταυρούπολη) και η μετοχική σύνθεση του είναι η ίδια με αυτή του ΟΑΣΘ. Για το 2010-2015 δόθηκαν για ενοίκια συνολικά 11.442.715,08 ευρώ, ενώ το μεγαλύτερο μέρος των μισθωμάτων, ύψους 9.236.686,37 ευρώ, καταβλήθηκε στον Προμηθευτικό Συνεταιρισμό «Ηρακλής»
 

Τα μισθώματα από το 2010 και μετά βαίνουν μειούμενα, το έτος 2015 σημειώθηκε αύξηση κατά 4,27% σε σχέση με το 2014. Ωστόσο, από τον δειγματοληπτικό έλεγχο που έγινε προκύπτει ότι είναι υψηλότερα των τεκμαρτών. 

Μισθολογικές δαπάνες
 

Όσον αφορά τις μηνιαίες αποδοχές των εργαζομένων στον ΟΑΣΘ αυτές αποτελούνται από το βασικό μισθό κατά 35% και από ορισμένα επιδόματα κατά 65%. Έτσι σε δύο ενδεικτικά παραδείγματα εργαζόμενος με βασικό μισθό 578,27 ευρώ φτάνει με τα επιδόματα στα 2.153,58 ευρώ ενώ άλλος εργαζόμενος με 868,36 ευρώ βασικό μισθό, με τα επιδόματα φτάνει στα 4.370,90 μικτά.

Το μέσο ετήσιο μισθολογικό κόστος ανά εργαζόμενο αποτυπώθηκε το 2011 41.307,44 ευρώ, το 2012 42.559,97 ευρώ, το 2013 42.103,57 ευρώ, το 2014 42.708,54 και το 2015 έπεσε στα 38.777,74 ευρώ. 
 

Την περίοδο 2011-2015 καταβλήθηκαν άλλα 2. 438.071,56 ευρώ υπό μορφή «παροχής σε είδος» (δικαίωμα ελεύθερης μετακίνησης με τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ) αλλά το ποσό αυτό δεν αποτυπώθηκε στις οικονομικές καταστάσεις, γεγονός που στέρησε από το ελληνικό δημόσιο ποσόν 280.486,03 ευρώ από την μη απόδοση ΦΠΑ. 

Απευθείας αναθέσεις
 

Από τους επιθεωρητές αναφέρονται επίσης αναθέσεις εργασιών παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών σε εταιρίες που εκπροσωπούνται από τα ίδια άτομα μεταξύ των οποίων και ο πρώην γενικό διευθυντής του ΟΑΣΘ και συγγενείς του.

Ενδιαφέρον αποτελεί ότι  συγκεκριμένη εταιρεία είχε συμβάσεις με τον ΟΑΣΘ διετούς διάρκειας αλλά τιμολογούσε τις υπηρεσίες της μετά τη λήξη της σύμβασης!
 

Επίσης στα «διάφορα έξοδα της διοίκησης» βρέθηκαν αποδείξεις ύψους 5.000 ευρώ κατ’ έτος, που αντιστοιχούσαν σε δαπάνες για καύσιμα τα οποία προορίζονταν για τα ιδιωτικά αυτοκίνητα δύο μελών του δ.σ. του ΟΑΣΘ ενώ παράλληλα υπήρχαν δαπάνες οι οποίες είναι καταχωρισμένες με αποδείξεις λιανικής, ενώ θα έπρεπε να υπάρχουν τιμολόγια.

Οι επιθεωρητές εντόπισαν ακόμη ότι οι περισσότερες συμβάσεις έργου γίνονταν με απευθείας αναθέσεις και ότι  πολλές συμβάσεις παρατείνονταν, έως τέσσερα έτη μετά τη λήξη τους, με τους ίδιους οικονομικούς όρους κάτι που ενώ προβλέπεται στον Κανονισμό Προμηθειών του ΟΑΣΘ αλλά μόνο για «ειδικές περιπτώσεις», όμως για τον αποτελούσε πάγια πρακτική.  
 

Στην έκθεση επισημαίνεται ανάθεση όλων των επιμέρους έργων στην ίδια εταιρεία και συγκεκριμένα ότι την ίδια ημερομηνία υπογράφονται δυο και τρεις συμβάσεις με τον ίδιο ανάδοχο, για παρεμφερές έργο, ενώ θα μπορούσε να γίνει μια εργολαβία και να ανατεθεί με δημόσιο διαγωνισμό.
 

Σχετικά με τον τραπεζικό δανεισμό το 2011 αυξήθηκε κατά 201,42% φτάνοντας στα 23,4 εκατ. ευρώ για να μειωθεί στη συνέχεια μέχρι τα 16,2 εκατ. το 2015. Από τγ μη επιστροφή χρημάτων σε όσους εκδίδουν εισιτήριο από τα μηχανήματα εντός των λεωφορείων  ο ΟΑΣΘ ωφελήθηκε το 2015 436.270,49 ευρώ, το 2014 429.020,30 ευρώ και το 2013 453.784,22 ευρώ.
 

Τέλος, όσον αφορά την κρατική επιχορήγηση από τον έλεγχο για το διάστημα από 1/1/2016 έως 12/10/2016 προέκυψε ότι το ελληνικό δημόσιο κατέβαλλε στον ΟΑΣΘ αντισταθμιστικές οφειλές 84.147.419,12 ευρώ εκ των οποίων 24.535.364,82 αφορούσε υπόλοιπα του 2013, 17.386.982,10 υπόλοιπα του 2014 και 42.225.072,20 την αντισταθμιστική οφειλή έως τις 12/10/2016. 

Να τροποποιηθεί η σύμβαση Δημοσίου -ΟΑΣΘ
 

Οι επιθεωρητές προχωρούν σε προτάσεις προς τους δύο υπουργούς τονίζοντας την ανάγκη να τροποποιηθεί η υπάρχουσα οικονομική συμφωνία μεταξύ του ελληνικού δημοσίου και του ΟΑΣΘ τον οποίο χαρακτηρίζουν «ιδιότυπο νομικό μόρφωμα». Προτείνουν επίσης να καταργηθεί ο σημερινός Κανονισμός Προμηθειών και να ενταχθεί ο ΟΑΣΘ στο νομικό καθεστώς περί δημοσίων συμβάσεων.
 

Επίσης προτείνουν επανυπολογισμό και εξορθολογισμό των επιδομάτων τονίζοντας ότι «οι ισχύουσες Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας μεταξύ ΟΑΣΘ και εργαζομένων περιλαμβάνουν προνομιακές παροχές με ικανό αριθμό επιδομάτων τα οποία ως επί το πλείστον έλκουν την πρόβλεψή τους από την Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας των ετών 1981 και 1982, ο δε τρόπος υπολογισμού τους παράγει πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα που οδηγεί σε δυσανάλογη αύξηση του συνόλου των μηναίων αποδοχών».
 

Ζητούν μεταξύ άλλων να ελεγχθούν εάν τα χειρόγραφα σημειώματα τα οποία υπήρχαν σε αιτήσεις προσλήψεων έπαιξαν ρόλο στην πρόσληψη των συγκεκριμένων υπαλλήλων και να εξεταστεί το σύνολο των προκηρύξεων πρόσληψης προσωπικού για την περίοδο 2011 – 2015 ως προς την τήρηση της σαφήνειας και ακρίβειας των όρων τους.