Όπως ανακοινώθηκε τη Δευτέρα, με κοινή απόφαση των υπουργείων Μετανάστευσης και Ασύλου, Παιδείας και Θρησκευμάτων, Υγείας, Επικρατείας και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, ορίζεται η απόδοση Προσωρινού Αριθμού Ασφάλισης και Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού (ΠΑΑΥΠΑ) σε όλους ανεξαιρέτως τους αιτούντες διεθνή προστασία.
Η απόφαση αυτή λαμβάνει χώρα μετά από το μεγάλο διάστημα (από το περασμένο καλοκαίρι) κατά το οποίο ίσχυε ο αποκλεισμός των (δεκάδων χιλιάδων) προσφύγων από την πρόσβαση στην Υγεία λόγω μη έκδοσης ΑΜΚΑ,
«Ανάμεσα στους αιτούντες άσυλο που συναντούν μεγάλες δυσκολίες μετά την κατάργηση της χορήγησης ΑΜΚΑ είναι τα παιδιά με χρόνια νοσήματα», ανέφερε χαρακτηριστικά πρόσφατη ανακοίνωση των Γιατρών του Κόσμου.
Οι αιτούντες άσυλο απέκτησαν για πρώτη φορά ΑΜΚΑ το 2016, όταν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θεσμοθέτησεΚατεβάστε σε αυτόν τον σύνδεσμο το ΦΕΚ του νόμου 4368/2016 με τον νόμο 4368/2016 τη δωρεάν πρόσβαση των ανασφάλιστων στο ΕΣΥ. Αυτή η ρύθμιση αφορούσε όχι μόνο τους Έλληνες πολίτες, αλλά και τους μετανάστες με μόνιμη κατοικία στη χώρα, τους αιτούντες άσυλο, τους πρόσφυγες, καθώς και όλους τους αλλοδαπούς που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Αργότερα ακολούθησαν δύο εγκύκλιοι, μία τον Φεβρουάριο του 2018 και μία τον Ιούνιο του 2019, η οποία προσδιόριζε με περισσότερες λεπτομέρειες τη διαδικασία απόκτησης ΑΜΚΑ.
Με τον νόμο 4368/2016 ο τότε υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος θεσμοθέτησε τη δωρεάν πρόσβαση όλων των ανασφάλιστων στο σύστημα υγείας, συμπεριλαμβανομένων των αιτούντων άσυλο.
Την ανάγκη πρόσβασης των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη φαίνεται, θεωρητικά τουλάχιστον, να αναγνωρίζει και η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Στον νόμο 4636/2019 για τον καθορισμό των κανόνων διεθνούς προστασίας –ο οποίος είναι σε ισχύ από την 1η Νοεμβρίου– η κυβέρνηση ενσωμάτωσε τις διατάξεις της Οδηγίας 2013/33/ΕΕ σχετικά με τους κανόνες για την υποδοχή των αιτούντων διεθνή προστασία, αναφέροντας ότι «για τις ανάγκες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας, στην αγορά εργασίας και στην κοινωνική ασφάλιση, αποδίδεται στους αιτούντες διεθνή προστασία Προσωρινός Αριθμός Ασφάλισης και Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού (ΠΑΑΥΠΑ)». Μάλιστα, ο νόμος αναφέρει ότι η πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας θα γίνεται με βάση τον νόμο 4368/2016, δηλαδή τον νόμο της κυβέρνησης Τσίπρα για τη δυνατότητα δωρεάν πρόσβασης στο σύστημα υγείας από τις ευπαθείς ομάδες.
Παρότι έχουν περάσει τρεις μήνες από την ισχύ της παραπάνω διάταξης –και περισσότεροι από έξι μήνες από την ανάκληση της δυνατότητας παροχής ΑΜΚΑ στους αιτούντες άσυλο– η παραπάνω ΚΥΑ εκδόθηκε μόλις τη Δευτέρα 3/2.
Τι προβλέπει η ΚΥΑ: Απενεργοποιείται αν απορριφθεί η αίτηση ασύλου
Ο Προσωρινός Αριθμός Ασφάλισης και Υγειονομικής Περίθαλψης εκδίδεται με το δελτίο αιτούντος διεθνή προστασία από την Υπηρεσία Ασύλου και εξασφαλίζει την παροχή υγειονομικής περίθαλψης στους αιτούντες άσυλο και την πρόσβασή τους στην αγορά εργασίας, έξι μήνες μετά την αίτησή τους. Ο ΠΑΑΥΠΑ αποδίδεται στις κατά τόπους υπηρεσίες Ασύλου, όπου και καταχωρείται η σχετική αίτηση. Η πιθανή απόρριψη της αίτησης ασύλου συνεπάγεται την αυτόματη απενεργοποίηση του ΠΑΑΥΠΑ, ενώ, αντίθετα, σε περίπτωση αποδοχής της αίτησης, προβλέπεται η μετάπτωσή του σε Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ).
Όπως αναφέρεται σε σχετικό δελτίο τύπου του υπουργείου Μετανάστευσης, σκοπός της κοινής υπουργικής απόφασης είναι «η αντικατάσταση του ΑΜΚΑ για αιτούντες ασύλου με ένα νέο αριθμό (ΠΑΑΥΠΑ) που, αφενός, δεν θα κουβαλά τις δομικές αδυναμίες του (ισοβιότητα, μη δυνατότητα απενεργοποίησης), αφετέρου θα καθιστά δυνατή διοικητικά την ταυτοποίηση των δαπανών υγειονομικής περίθαλψης και την αναζήτηση τους -με τρόπο τεκμηριωμένο- από σχετικά κονδύλια της ΕΕ».
Πηγές του υπουργείου Μετανάστευσης, σύμφωνα με το ΑΠΕ - ΜΠΕ, επιτέθηκαν στην προηγούμενη κυβέρνηση, καθώς «η πρόχειρη και αποσπασματική αντιμετώπιση του προβλήματος οδήγησε στη βαθμιαία υπερφόρτωση των δημόσιων υπηρεσιών υγείας, αλλά και των ΚΕΠ για έκδοση ΑΜΚΑ, τα οποία προχώρησαν σε αποχή από τη διαδικασία έκδοσης ΑΜΚΑ για το σύνολο των πολιτών της χώρας (πλην των νεογέννητων) από τον Μάιο 2019»...
Aνδ. Ξανθδός: «Οι ανάγκες πρόληψης και αξιοπρεπούς περίθαλψης δεν μπορούν να περιμένουν…»
Η δήλωση του Ανδρέα Ξανθού για τον προσωρινό ΑΜΚΑ προσφύγων (4/2/20):
Μετά από 7 μήνες χωρίς ιατροφαρμακευτική φροντίδα για τους πρόσφυγες – αιτούντες άσυλο που έφτασαν στη χώρα, μετά από τη διεθνή κατακραυγή ( βλ. πρόσφατο δημοσίευμα στο Lancet) και την καμπάνια της Διεθνούς Αμνηστίας για επαναφορά του ΑΜΚΑ, μετά τη σοβαρή επιδείνωση της υγείας των ίδιων των προσφύγων (το 35% είναι παιδιά) αλλά και τη σοβαρή διακινδύνευση της Δημόσιας Υγείας, η κυβέρνηση αποφάσισε επιτέλους να ενεργοποιηθεί επαναφέροντας περίπου αυτό που λοιδορούσε ως πολιτική «ξέφραγου αμπελιού» του ΣΥΡΙΖΑ : μια μορφή ΑΜΚΑ, τον Προσωρινό Αριθμό Ασφάλισης και Υγειονομικής Περίθαλψης ( ΠΑΑΥΠΑ).
Το «επιτελικό Κράτος» της ΝΔ αποδείχθηκε περίτρανα στη διαχείριση του προσφυγικού όχι μόνο ανέτοιμο και ανίκανο, αλλά και ιδεοληπτικό, ανεύθυνο και, κυρίως, επικίνδυνο για τη Δημόσια Υγεία. Και φυσικά εξέθεσε ανεπανόρθωτα τη χώρα, αφού εγκαταλείφθηκε επίσημα η πολιτική της καθολικής κάλυψης υγείας και της ισότιμης υγειονομικής φροντίδας των προσφύγων-μεταναστών, που αποτελεί πρόταγμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και υποχρέωση της Ελλάδας με βάση τις διεθνείς συμβάσεις για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Μένει τώρα να παρακολουθήσουμε στην πράξη κατά πόσο η διαδικασία χορήγησης της ΠΑΑΥΠΑ από την Υπηρεσία Ασύλου και την ΗΔΙΚΑ, θα είναι γρήγορη και αποτελεσματική. Γιατί οι ανάγκες πρόληψης, προαγωγής της υγείας, αξιοπρεπούς περίθαλψης ενός κατ’ εξοχήν ευάλωτου πληθυσμού όπως οι πρόσφυγες και προστασίας της Δημόσιας Υγείας, δεν μπορούν να περιμένουν…
