Στη φωτογραφία «Paolo Woods- Gabriele Galimberti, Marina Bay Sands Hotel, Σιγκαπούρη, από τη σειρά «The Heavens», 2015. Εντάσσεται στην ενότητα «Συντελεσμένο μέλλον» της κεντρικής έκθεσης της PhotoBiennale
Η πάλαι ποτέ Φωτοσυγκυρία που δημιούργησε 30 χρόνια πίσω ο φωτογράφος και ‘πρωτομάστορας’ του Μουσείου Φωτογραφίας Άρις Γεωργίου, εξελίχθηκε ως γνωστόν εδώ και χρόνια σε διετή διοργάνωση, δηλαδή σε Μπιενάλε. Προ τετραετίας ωστόσο, λίγο η έλλειψη χρημάτων εν μέσω της κρίσης, λίγο η (τότε) αλλαγή διοίκησης του Μουσείου, της έβαλαν… φρένο.
Δικαίως λοιπόν, επιστρέφει φέτος με εορταστική διάθεση. Το φανερώνει αυτό και το πλούσιο πρόγραμμα της και η κάποια οικονομική άνεση που διαθέτει, καθώς ‘στήθηκε’ χάρη σε έναν προϋπολογισμό 100.000 ευρώ (από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων του Υπουργείου Πολιτισμού) αλλά και 25.000 ευρώ που προέρχονται από χορηγούς.
Την ίδια ώρα όμως, όπως ανέφερε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ο διευθυντής του ΜΦΘ Ηρακλής Παπαϊωάννου «μολονότι δεν πιστεύω ότι θα υπερβούμε τον προϋπολογισμό της Φωτομπιενάλε, υπάρχει και μια εξοικονόμηση από τον προϋπολογισμό του Μουσείου του 2017, οπότε μπορούμε να κινηθούμε πιο άνετα». Και είναι ευχάριστο να ακούς τέτοιες δηλώσεις (χωρίς να σημαίνει ότι έχουν λυθεί όλα τα προβλήματα ενός φορέα!), όταν συνήθως ‘πρωταγωνιστεί’ η φράση «δεν έχουμε χρήματα».
Ανανέωση
Ο κ. Παπαϊωάννου αναφέρθηκε σε ορισμένα νέα στοιχεία της διοργάνωσης μεταξύ των οποίων η παρουσίαση δύο πρωτοεμφανιζόμενων Ελλήνων φωτογράφων που επιλέχθηκαν μετά από ανοιχτό κάλεσμα, η έκθεση έργων που προέρχονται από τη συλλογή του Μουσείου, η συνεργασία με άλλα φεστιβάλ φωτογραφίας της χώρας (Athens Photo Festival, Φωτογραφικές Συναντήσεις Κυθήρων κ.α.). Θα υπάρχει επίσης μια έκθεση όπου υπογραμμίζεται η στενή πλέον σχέση της φωτογραφίας με τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης –«για παράδειγμα στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΜΜΣΤ) θα υπάρχει έκθεση αναφορικά με τις σέλφι που βγάζουν επισκέπτες μπροστά από τον πίνακα της Μόνα Λίζα στο Λούβρο, αντί να δούνε το έργο αυτό καθ’αυτό»-, καθώς και διεθνή έκθεση photobook «ή αν προτιμάτε φωτοβιβλίων, καθώς οι νέες τεχνολογίες επιτρέπουν πλέον στους φωτογράφους να κάνουν τις μικρές τους εκδόσεις. Εικοσιένα photobook θα έχουμε φέτος με καλλιτέχνες κυρίως από την Τουρκία και άλλες χώρες του εξωτερικού», σημείωσε ο διευθυντής του ΜΦΘ.
Μέλλον και παρελθόν
Η κεντρική έκθεση της PhotoBiennale φέρει τον τίτλο «Capitalist Realism» και ενώνει για πρώτη φορά ‘στενά’ το ΜΦΘ με το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης (ΚΣΤ), αφού θα απλωθεί με δύο ενότητες και στους δύο χώρους. Το «Συντελεσμένο μέλλον» θα φιλοξενηθεί στο ΜΦΘ και το «Παρελθόν διαρκείας» στο ΚΣΤ (εγκαίνια έκθεσης 28/9 και διάρκεια έως 27/1/2019 το πρώτο μέρος και 25/10 το δεύτερο).
«Ο όρος ‘Καπιταλιστικός ρεαλισμός’ που εισήγαγε ο Μάρκ Φίσερ στο ομώνυμο βιβλίο του, αφορά σε ένα σύστημα που δεν σε αφήνει να δεις πέρα απ’αυτό. Εν ολίγοις, όπως αναφέρει και ο Φίσερ ‘είναι ευκολότερο να φανταστεί κανείς το τέλος του κόσμου παρά το τέλος του καπιταλισμού’», εξήγησε ο κ. Παπαϊωάννου και διευκρίνισε ότι τα έργα της έκθεσης «αφορούν στην κρίση, αλλά εστιάζουν στις αιτίες της και όχι στα αποτελέσματα της».
Πλάι στις εικόνες των καλλιτεχνών όμως, που κατορθώνουν εντέλει «να ισορροπούν ανάμεσα στην ιστορική φωτογραφία, στους καταξιωμένους, αλλά και στους νεώτερους φωτογράφους» όπως σημείωσε ο επιμελητής Θοδωρής Μάρκογλου και κατ’αυτό τον τρόπο «μας μαθαίνουν πώς να βλέπουμε και το μεγάλο και το μικρό», όπως τόνισε η διευθύντρια του ΜΜΣΤ Θούλη Μυσιρλόγλου, θα πραγματοποιηθούν και παράλληλες δράσεις.
Ανάμεσα τους, εκδηλώσεις που θα γίνουν σε συνεργασία με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, αλλά και μια διεθνής ημερίδα (23-24/11) και αφιερώματα σε πρόσωπα που χάραξαν την ιστορία τους στη φωτογραφία και τη Φωτομπιενάλε όπως ο Άρις Γεωργίου (17/10, στο ΜΜΣΤ).
