Το ποσό αυτό, το οποίο θα μοιραστούν οι οικογένειες των δέκα Τούρκων πολιτών που σκοτώθηκαν, καταβλήθηκε περίπου εννέα μήνες αφότου το Ισραήλ, το οποίο είχε ήδη ζητήσει συγγνώμη για την έφοδο αυτή — επρόκειτο για έναν από τους όρους που είχε θέσει η Άγκυρα για να υπάρξει επαναπροσέγγιση — συμφώνησε να προσφέρει αποζημιώσεις στους οικείους των νεκρών.
«Καταβλήθηκε αποζημίωση στις οικογένειες εκείνων που έχασαν τη ζωή τους κατά την επίθεση στο Μαβί Μαρμαρά», είπε ο Αγμπάλ, σύμφωνα με τουρκικά τηλεοπτικά δίκτυα.
Οι σχέσεις του Ισραήλ και της Τουρκίας υπέστησαν βαρύ πλήγμα το 2010, όταν τούρκοι φιλοπαλαιστίνιοι ακτιβιστές σκοτώθηκαν από τους ισραηλινούς καταδρομείς που ήθελαν να εμποδίσουν την παραβίαση του ναυτικού αποκλεισμού της Λωρίδας της Γάζας. Η επιδρομή έγινε στο μεγαλύτερο πλοίο του στολίσκου, το Μαβί Μαρμαρά, που κατευθυνόταν στον παλαιστινιακό θύλακα που κυβερνά η Χαμάς.
Το χρονικό της επίθεσης
Στις 25 Μαΐου τα πλοία «Ελεύθερη Μεσόγειος» και «Σφενδόνη» αναχώρησαν για τη Λωρίδα της Γάζας από το λιμάνι του Πειραιά. Παράλληλα, άλλα έξι πλοία (Mavi Marmara, Defne, Gazze, Challenger I, Challenger II και Rachel Corrie) θα ταξίδευαν με τον ίδιο προορισμό. Από αυτά, το Challenger II και το Rachel Corrie έμειναν πιο πίσω, λόγω τεχνικών προβλημάτων.
Στις 27 Μαΐου το υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ ανακοίνωσε ότι δεν θα επιτρέψει στα πλοία να φτάσουν στη Λωρίδα της Γάζας.
Στις 29 Μαΐου η Κυπριακή Δημοκρατία απαγόρευσε τον απόπλου του Στόλου της Ελευθερίας από τα λιμάνια της Κύπρου. Το αποτέλεσμα ήταν να μην καταφέρει να επιβιβαστεί αντιπροσωπεία βουλευτών και ευρωβουλευτών. Τα πλοία μετέφεραν περίπου 700 πολίτες και 10.000 τόνους ανθρωπιστικής βοήθειας.
Στις 23:00 τοπική ώρα, της 30ης Μαΐου, η νηοπομπή έπλεε σε διεθνή ύδατα, 100 μίλια μακριά από τη Λωρίδα της Γάζας. Τότε ήρθε σε επαφή με τον Στόλο το πολεμικό ναυτικό του Ισραήλ. Έδωσε εντολή στα έξι πλοία να απομακρυνθούν και οι καπετάνιοι τους αρνήθηκαν, τονίζοντας ότι βρίσκονταν σε διεθνή ύδατα, μετέφεραν ανθρωπιστική βοήθεια και δεν έκαναν απολύτως τίποτε παράνομο.
Γύρω στις 4:00 το πρωί της 31ης Μαΐου, το ισραηλινό ναυτικό ξεκίνησε την επίθεση στο Στόλο της Ελευθερίας. Κατέλαβε πειρατικά τα πλοία του, οδηγώντας στο θάνατο εννέα επιβάτες του Mavi Marmara και τραυματίζοντας άλλους εξήντα.
Η Huwaida Araf, επιβαίνων στο πλοίο Challenger I εξηγεί πώς ξεκίνησε η επίθεση: «Μέσα στη νύχτα, το Ισραήλ άρχισε να απειλεί το πλοίο διατάζοντάς μας να γυρίσουμε πίσω γιατί δεν πρόκειται να μας αφήσουν να πάμε στη Γάζα. Αρχικά το κάθε καράβι του στόλου απαντούσε μεμονωμένο. Στο τέλος όμως τους μίλησα εγώ εκ μέρους όλου του στόλου. Τους είπε ότι είμαστε ο Στόλος της Ελευθερίας, ότι είμαστε άοπλοι πολίτες και πως έχουμε μαζί μας μόνον ανθρωπιστική βοήθεια για τους ανθρώπους στη Γάζα. Εξήγησα ότι δεν αποτελούμε απειλή για το Ισραήλ και ζήτησα να μην χρησιμοποιήσουν βία εναντίον μας. Μάλιστα επαναλάμβανα αυτά τα λόγια συνεχώς, ώστε να μην μπορούν να ισχυριστούν ότι δεν γνώριζαν. Στη συνέχεια, σταμάτησαν την επικοινωνία μαζί μας. Λίγες ώρες αργότερα, περίπου 4 ώρες μετά, στις 4 το πρωί, ένας από τους εθελοντές μας είπε ότι ο ισραηλινός στρατός άρχισε την επίθεση».
Ο Δημήτρης Πλειώνης, επιβαίνων στο Mavi Marmara, που δέχτηκε την ωμότερη επίθεση, διηγείται το τραγικό συμβάν: «Οι Ισραηλινοί, αφού κατέλαβαν το πάνω μέρος του πλοίου άρχισαν να πυροβολούν προς τα κάτω. Υπάρχουν θάνατοι ανθρώπων, οι οποίοι δεν ήταν ανάμεσα στους αντιστεκόμενους αλλά απλώς έτυχε να βρεθούν στην εμβέλεια και στο οπτικό πεδίο των ισραηλινών κομάντος. Δηλαδή βγήκαν έξω να δουν τι γίνεται και σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν. Μέσα στο πλοίο επικρατούσε κατάσταση πανικού. Φέρνανε πτώματα συνέχεια και ανθρώπους τραυματισμένους κάτω στα σαλόνια... Υπήρχαν λίμνες αίματος παντού. Το σοκ το διαδέχθηκε η παγωμάρα. Δεν πιστεύαμε στα μάτια μας αυτό το δολοφονικό όργιο που γινόταν πάνω στο πλοίο».
Οι νεκροί Τούρκοι ακτιβιστές ήταν:
Ibrahim Bilgen, 61 ετών.
Ali Haydar Bengi, 39 ετών, απόφοιτος του τμήματος Αραβικής λογοτεχνίας του πανεπιστημίου Al-Azhar του Καϊρου.
Cevdet Kiliçlar, 38 ετών, δημοσιογράφος που συμμετείχε σε πολλές ανθρωπιστικές αποστολές.
Çetin Topçuoglu, 54 ετών, πρωταθλητής του taekwondo και προπονητής της εθνικής ομάδας taekwondo της Τουρκίας.
Necdet Yildirim, 32 ετών, εργαζόμενος σε ανθρωπιστικά προγράμματα.
Fahri Yaldiz, 43 ετών, πυροσβέστης.
Cengiz Songür, 47 ετών, δημοτικός υπάλληλος.
Cengiz Akyüz, 41 ετών, εργαζόμενος σε ανθρωπιστικά προγράμματα.
Furkan Dogan, 19 ετών, φοιτητής ιατρικής (διπλής υπηκοότητας, Αμερικανός και Τούρκος).
Αλλά τον Ιούνιο του 2016, οι δύο χώρες ανακοίνωσαν ότι άρχισαν μια διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεών τους. Η επαναπροσέγγιση οφειλόταν στην προοπτική σύναψης ιδιαίτερα κερδοφόρων συμφωνιών για την εκμετάλλευση υποθαλάσσιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου, αλλά και τις αμοιβαίες ανησυχίες για τα ρίσκα στον τομέα της ασφάλειας στη Μέση Ανατολή.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διόρισε νέο πρεσβευτή της χώρας του στο Ισραήλ τον περασμένο Νοέμβριο, ανταποδίδοντας μια κίνηση των ισραηλινών στο πλαίσιο της διαδικασίας αποκατάστασης των διπλωματικών σχέσεων των δύο χωρών, άλλοτε στενών εταίρων και συμμάχων.
Πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ,
