Όπως γράφει ο Αργύρης Παναγόπουλος στην Αυγή:
Ο συντηρητικός Πρόεδρος της Πορτογαλίας Μαρσέλο Ρεμπέλο Ντε Σόουσα πυροδότησε με το πρωτοχρονιάτικό μήνυμά του την αντίστροφη μέτρηση για να ανοίξουν οι κάλπες των βουλευτικών εκλογών στις 30 Ιανουαρίου, στοχεύοντας σε μια κυβέρνηση που δεν θα εξαρτάται από τις ψήφους της Αριστεράς ή καλύτερα που θα «γυρίσει σελίδα», και μάλιστα με μια «ανανεωμένη νομιμότητα» με τη συναίνεση των πολιτών.
Θα έλεγε κανείς ότι πρότεινε ένα είδος μεγάλου συνασπισμού ή στήριξης από τη Δεξιά μιας κυβέρνησης μειοψηφίας των Σοσιαλιστών «που θα δίνει φωνή στον πλουραλισμό απόψεων και λύσεων» για να ανακτηθούν «οι χαμένες ελπίδες και η εμπιστοσύνη».
O δεξιός Πρόεδρος της Πορτογαλίας, όπως και πολλοί άλλοι λιγότερο συντηρητικοί, δεν θέλουν την ενεργό ή παθητική στήριξη των κυβερνήσεων της Ιβηρικής από την Αριστερά, τους κομμουνιστές, τους Πράσινους, την κοινωνία των πολιτών και των κινημάτων και φαίνεται ότι με τον Αντόνιο Κόστα δημιούργησαν στη Λισσαβώνα ό,τι δεν κατάφεραν στη Μαδρίτη ο Φελίπε Γκονθάλεθ και η Σουζάνα Ντίαθ, που στήριξαν με τη στάση τους την τελευταία κυβέρνηση του δεξιού Μαριάνο Ραχόι, αναγκάζοντας τον Πέδρο Σάντσεθ σε έναν ανένδοτο για να πάρει την ηγεσία του ισπανικού σοσιαλιστικού κόμματος PSOE.
Η αποτυχία του Κόστα (φωτ. επάνω) να διασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία στις 30 Ιανουαρίοu, πιθανώς θα διευκολύνει όσους μέσα στο Σοσιαλιστικό Κόμμα θέλουν την προγραμματική συνεργασία με την Αριστερά και να ξανανοίξει ο διάλογος για τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη η χώρα, ξεκινώντας από τα εργασιακά και την κατάργηση των μνημονιακών πολιτικών, που ο Κόστα προσπάθησε να διατηρήσει καλύπτοντάς τες με την αύξηση του κατώτατου μισθού και αποκλείοντας οποιαδήποτε δομική παρέμβαση στα εργασιακά και το κοινωνικό κράτος. Δύο θέματα που ταλανίζουν ακόμη την κυβέρνηση του ομοϊδεάτη και γείτονά του Σάντσεθ, που δίνει όμως διαφορετικές απαντήσεις στις ίδιες προκλήσεις.
Το συντηρητικό σενάριο
Το συντηρητικό σενάριο που αρέσει στον Ντε Σόουσα τροφοδοτήθηκε από το γεγονός ότι το δεξιό PDS, με μια απρόβλεπτη άνοδο κατά 5%, στο 31%, στη δημοσκόπηση του ISCTE/ICS που δημοσιεύτηκε στις 30 Δεκεμβρίου, μείωσε μόλις στις 7 μονάδες την απόστασή του από το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Κόστα, που κυμαίνεται στο 38%, ενώ το φασιστοειδές «Φτάνει» φαίνεται να αναδεικνύεται σε τρίτο κόμμα με 7%, αφήνοντας πίσω του τον συνασπισμό του Πορτογαλικού Κ.Κ. και των Πρασίνων CDU, που διατηρείται στο 6%, και το Μπλόκο της Αριστεράς, που φαίνεται να χάνει τα μισά ποσοστά του και να υποχωρεί στο 5%. Η νεοφιλελεύθερη Φιλελεύθερη Πρωτοβουλία κυμαίνεται στο 4% και το φιλοζωικό ΡΑΝ και το δεξιό CDS φαίνεται να σταθεροποιούνται στο 2%.
Ο Αντόνιο Κόστα, μετά την επανεκλογή του τον Οκτώβριο του 2019, απέκλεισε τις προγραμματικές συμφωνίες με τα δύο κόμματα της Αριστεράς και, αναμένοντας τους πόρους από το ταμείο ανάκαμψης, επέλεξε τη σύγκρουση με την Αριστερά απορρίπτοντας όλες τις προτάσεις των κομμάτων της για τον νέο προϋπολογισμό, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που υπήρχαν στο πρόγραμμα του Σοσιαλιστικού Κόμματος, για να οδηγήσει μεσούσης της πανδημίας τη χώρα σε πρόωρες εκλογές στοχεύοντας σε μια απίθανη απόλυτη πλειοψηφία.
Ο Κόστα σημείωσε στο πρωτοχρονιάτικό μήνυμά του από τα κοινωνικά δίκτυα ότι πραγματοποίησε για 880.000 εργαζόμενους τη μεγαλύτερη άνοδο του κατώτατου μισθού στην Ιστορία της χώρας, κατά 40 ευρώ, από τα 665 στα 705 ευρώ, από την 1η Ιανουαρίου του 2023 και ότι θα τον φτάσει στα 750 ευρώ από το 2023. «Τα τελευταία έξι χρόνια ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε περίπου κατά 40% και η οικονομία και η απασχόληση αυξάνονται. Η αύξηση του κατώτατου μισθού αποτελεί τη στοιχειώδη κοινωνική δικαιοσύνη και οδηγεί στη γενική βελτίωση των μισθών», συμπλήρωσε ο Κόστα, ενώ το μεγαλύτερο συνδικάτο της χώρας, η αριστερή CGTP, απάντησε ότι εάν υπολογίζονταν η αύξηση της παραγωγικότητας και ο πληθωρισμός, ο κατώτατος μισθός θα έπρεπε να βρισκόταν στα 1.137 ευρώ.
«Επισφαλής» η συνεργασία με την Αριστερά
Ο Κόστα συνεχίζει να διεκδικεί την απόλυτη πλειοψηφία, ως μόνο τρόπο να αποφευχθεί η επιστροφή της Δεξιάς στην εξουσία, και χαρακτηρίζει «επισφαλή» τη συνεργασία του με την Αριστερά, υπενθυμίζοντας συνεχώς ότι μετά την επανεκλογή του τον Οκτώβριο του 2019 δεν ανανέωσε τις συμφωνίες του με το Μπλόκο και το Πορτογαλικό Κ.Κ. «Δεν θα ξαναχτίσω τους τοίχους που γκρέμισα», τόνισε ο Κόστα, αποκλείοντας μια νέα συνεργασία του με την Αριστερά.
Αυτό όμως που αποφεύγουν να πουν ο Ντε Σόουζα και ο Κόστα είναι ότι και η τελευταία δημοσκόπηση δίνει μια ξεκάθαρη πλειοψηφία στα προοδευτικά και αριστερά κόμματα, που ξεπερνούν το 50%, ενώ τα δεξιά και ακροδεξιά κόμματα περιορίζονται στο 44% της πρόθεσης ψήφου. Επίσης το γεγονός ότι οι αναποφάσιστοι παραμένουν στο 38% αναμένεται να ενισχύσει το Μπλόκο της Αριστεράς, που έχει καταφέρει πολλές φορές να διαψεύσει τις αρνητικές δημοσκοπήσεις. Το 46% των ψηφοφόρων του Κόστα θα ήθελε να συνεργαστεί με την Αριστερά και μόλις το 36% με τη Δεξιά.
Ο Κόστα υποσχέθηκε ότι, με τη νέα του κυβέρνηση στιλ task force, ο κατώτατος μισθός θα φτάσει στα 850 ευρώ το 2025, το προοδευτικό Livre ζήτησε ήδη 1.000 ευρώ τον μήνα και το Μπλόκο ετήσια αύξηση κατά 10%, για να φτάσει στα 825 ευρώ το 2024, και τη μείωση των μεγάλων μισθολογικών ανισοτήτων, αναγκάζοντας τον Κόστα να υποσχεθεί, αμέσως μετά, ότι ο κατώτατος μισθός θα φτάσει στα 900 ευρώ το 2026, νέο φορολογικό νόμο για τις επιχειρήσεις και ότι θα υιοθετήσει 4ήμερη εβδομάδα εργασίας, ενώ η υπομονή των εργαζομένων φαίνεται να έχει εξαντληθεί εδώ και μήνες, όπως έδειξε το τσουνάμι των απεργιών που προκηρύχθηκαν την περίοδο που ψηφιζόταν ο προϋπολογισμός, το οποίο σε πολλές κατηγορίες φαίνεται να εξελίσσεται σε οργή με την εκτίναξη των κρουσμάτων και τα προβλήματα στον τομέα της Υγείας και τις ανατιμήσεις με άξονα τις μεταφορές και την ενέργεια, παρά τα πυροσβεστικά μέτρα του Κόστα.
Προεκλογικός αγώνας με τα ΜΜΕ απέναντι
Το Μπλόκο της Αριστεράς και το Πορτογαλικό Κ.Κ. έχουν ξεκινήσει ένα σκληρό προεκλογικό αγώνα, έχοντας να αντιμετωπίσουν την εχθρότητα των μέσων ενημέρωσης και του κατεστημένου, αλλά και τις πιέσεις του ακροδεξιού «Φτάνει», «που κυνηγάει του μετανάστες και προστατεύει τη διαφθορά και αυτούς που παίρνουν τις χρυσές βίζες», όπως κατήγγειλε η συντονίστρια του Μπλόκου Καταρίνα Μαρτίνς.
Τριάντα μία προσωπικότητες του προοδευτικού χώρου με την κοινή τους ανοιχτή επιστολή «Το θάρρος για έναν συμβιβασμό» ζήτησαν την 1η Ιανουαρίου από τις ηγεσίες του Σοσιαλιστικού Κόμματος, του Μπλόκο της Αριστεράς, του Πορτογαλικού Κ.Κ. και των Πράσινων έναν μετεκλογικό «γραπτό προγραμματικό συμβιβασμό» μεταξύ των «κεντροαριστερών και αριστερών δυνάμεων» και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών για να οικοδομηθεί μια «κοινοβουλευτική και κυβερνητική πλειοψηφία» που θα εφαρμόσει «τα απαραίτητα μέτρα» για την κοινωνική ευημερία, προειδοποιώντας τον Κόστα ότι δεν πρόκειται να αποκτήσει την απόλυτη πλειοψηφία. Ανάμεσα στις τριάντα μια προσωπικότητες βρέθηκαν πανεπιστημιακοί και διανοούμενοι, γιατροί και μηχανικοί, ακτιβιστές ΛΟΑΤΚΙ και στρατιωτικοί που συμμετείχαν στην Επανάσταση των Γαρυφάλλων.
