Οι δράσεις του Συνηγόρου του Πολίτη για την υπεράσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών του κράτους δικαίου, της κοινωνικής συνοχής και της βιώσιμης ανάπτυξης, βρέθηκαν στο επίκεντρο εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε απόψε στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, στο πλαίσιο της συμπλήρωσης 20 χρόνων από την ίδρυση της ανεξάρτητης Αρχής. Στην εκδήλωση παρευρέθηκε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, η υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Όλγα Γεροβασίλη, ο βουλευτής της ΝΔ, Κώστας Καραγκούνης, ο δήμαρχος Αθηναίων, Γιώργος Καμίνης, η πρόεδρος του ΚΠΙΣΝ Λυδία Κονιόρδου καθώς και ο υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων με την «Ανοιχτή Πόλη», Νάσος Ηλιόπουλος.
Ο Συνήγορος του Πολίτη, Ανδρέας Ποττάκης, κατά τη διάρκεια ομιλίας του, επισήμανε: «Γιορτάζουμε σήμερα μαζί με όλους εσάς την ολοκλήρωση 20 χρόνων λειτουργίας της ανεξάρτητης αρχής του Συνηγόρου του Πολίτη, ενός θεσμού που γεννήθηκε σε χώρες με διοίκηση υψηλών προδιαγραφών με παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας, σε χώρες με μακρά παράδοση διαφάνειας στη δημόσια ζωή. Ενός θεσμού που εισήχθη στο θεσμικό αρχιτεκτόνημα της ελληνικής πολιτείας με αξιοσημείωτη καθυστέρηση σε σχέση με τα υπόλοιπα κράτη της Ευρώπης κι ιδίως τα κράτη- μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η καθυστέρηση αυτή νομίζω θα πρέπει να αναγνωριστεί ως σύμπτωμα της απροθυμίας του πολιτικού προσωπικού και του συστήματος διακυβέρνησης της χώρας να αποδεχθεί ένα νέο, εξωτερικό κι ανεξάρτητο επίπεδο ελέγχου παράλληλο και συμπληρωματικό πολλές φορές προς το δικαστικό, το διοικητικό και το κοινοβουλευτικό έλεγχο».
Και πρόσθεσε: «Ο Έλληνας Συνήγορος του Πολίτη ακολούθησε το μοντέλο των συνομήλικων θεσμών του, αυτό του συνδυασμού των ιδιοτήτων του διαμεσολαβητή για την επίλυση περιστατικών κι εστιών προβληματικής λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης με εκείνο του υπερασπιστή, του προστάτη, του θεματοφύλακα των δικαιωμάτων όλων των κατοίκων της επικράτειας μέσα από ένα ευρύ πλαίσιο αρμοδιοτήτων, κι η επιλογή αυτή σηματοδότησε και τη φιλοσοφία του Συνηγόρου έκτοτε. Για τον Συνήγορο του Πολίτη η χρηστή διοίκηση είναι πάνω από όλα ένα δικαίωμα, η δε αρχή αποτελεί τη θεσμική κατοχύρωση του δικαιώματος του αναφέρεσθαι, που αποτελεί θεμέλιο της χρηστής διοίκησης και κατοχυρώνεται πρωτίστως στο άρθρο 10 του συντάγματος, αναγνωρίζεται δε κι από το άρθρο 41 του χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Όσον αφορά τις δράσεις της ανεξάρτητης αρχής τα τελευταία χρόνια ο κ. Ποττάκης σημείωσε: «Τα τελευταία χρόνια ο Συνήγορος αναγορεύτηκε σε φορέα εξωτερικού ελέγχου επιχειρήσεων αναγκαστικών επιστροφών απομακρύνσεων αλλοδαπών, στη βάση της οδηγίας των επιστροφών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με αποστολή να εποπτεύει την τήρηση της νομιμότητας των διαδικασιών και το σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Αναγορεύτηκε επίσης σε εθνικό μηχανισμό πρόληψης βασανιστηρίων και άλλων τρόπων σκληρής απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας στη βάση του σχετικού πρωτοκόλλου του ΟΗΕ για την εποπτεία των συνθηκών διαβίωσης και το σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων όσων βρίσκονται σε καθεστώς στερητικό της πλήρους ελευθερίας τους. Αναγορεύτηκε επίσης σε πλαίσιο παραγωγής της σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, σύμβασης του ΟΗΕ, για την παρακολούθηση της εφαρμογής σε εθνικό επίπεδο των προνοιών της σύμβασης και την ενεργή προώθηση θετικών πολιτικών για την άρση των διακρίσεων. Τέλος αναγορεύτηκε σε εθνικό μηχανισμό διερεύνησης περιστατικών αυθαιρεσίας στα σώματα ασφαλείας και στους υπαλλήλους των καταστημάτων κράτησης για την αναβάθμιση ποιότητας του πειθαρχικού ελέγχου αλλά και την παρακολούθηση της συμμόρφωσης προς την νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των δικαιωμάτων του ανθρώπου».
Επιπλέον υπογράμμισε: «Οι πολίτες από τα πρώτα χρόνια λειτουργίας της αρχής στράφηκαν μαζικά προς τον Συνήγορο του Πολίτη προκειμένου να αναχαιτίσουν τις δυσμενείς επιπτώσεις στα δικαιώματά τους, στο βιοτικό τους επίπεδο, στην καθημερινότητά τους αλλά και στους μελλοντικούς τους σχεδιασμούς για την προσωπική, οικογενειακή και κοινωνική ζωή τους από τις δυσλειτουργίες και αυθαιρεσίες κυρίως της διοίκησης. Είναι συνήγορος για τον πολίτη, τον κάτοικο της χώρας μας, παρεμβαίνοντας διαμεσολαβητικά για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων του και επιλύοντας εξωδικαστικά κι ανέξοδα τις διαφορές του αλλά κι ενημερώνοντας τον για τα άκρα όρια αυτών. Είναι αρωγός προς τη διοίκηση, την κεντρική κι αποκεντρωμένη για την αποτελεσματικότερη λειτουργία της, την εμπέδωση των αρχών της χρηστής διοίκησης, της νομιμότητας, τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Είναι προνομιακός θεσμικός συνομιλητής της πολιτείας με καίριες και πολύτιμες συστάσεις, επισημάνσεις, προτάσεις κι αξιολογήσεις νομοθετικών πρωτοβουλιών. Σε όλη την εικοσαετή διαδρομή του ο Συνήγορος συνεισφέρει στον δημόσιο διάλογο, καταθέτει τις απόψεις του για θεσμικές αλλαγές, συμβάλλει στην καταπολέμηση κοινωνικών προκαταλήψεων και στερεοτύπων».
«Ο αγώνας για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων, την εμπέδωση του κράτους δικαίου, την αναβάθμιση της διοικητικής λειτουργίας είναι συνεχής, ακόμα και στις πιο προηγμένες δημοκρατίες. Την τελευταία δεκαετία μάλιστα ο αγώνας αυτός έγινε πιο έντονος, πιο επίκαιρος μπροστά στις δύο μεγάλες κρίσεις που βίωσε η Ευρώπη και το κοινό οικοδόμημά της, μία οικονομική και δημοσιονομική και μία ανθρωπιστική. Η Ελλάδα βρέθηκε στο επίκεντρο των κρίσεων που δοκιμάζουν τη συνοχή ολόκληρης της Ευρώπης, ως οικονομικής και πολιτικής οντότητας. Η ελληνική κοινωνία αλλά και η οικονομία και η διοίκηση δοκιμάστηκαν όσο ποτέ άλλοτε σε περίοδο ειρήνης κι οι προκλήσεις για την ανεξάρτητη αρχή υπήρξαν πρωτοφανείς. Κατορθώσαμε όμως να σταθούμε όρθιοι, να είμαστε παρόντες στην πρώτη γραμμή για την άρση των αδικιών για τη θωράκιση του κράτους δικαίου για τη διάσωση του κοινωνικού κράτους, την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων για όλους όσους διαβιούν ή διαμένουν στη χώρα μας», συμπλήρωσε ο κ. Ποττάκης.
Σχετικά με τις "υποχρεώσεις'' της ανεξάρτητης αρχής ανέφερε: «Ο θεσμός οφείλει να βρίσκεται διαρκώς σε μία δυναμική κατάσταση, οφείλει να αναζητά συνέχεια τρόπους και μεθόδους αποτελεσματικότερης και ουσιαστικότερης δράσης, να είναι σύγχρονος και να παρακολουθεί τις αλλαγές που συντελούνται στο κράτος, τη διοίκηση, την κοινωνία, την οικονομία και την καθημερινότητα. Να ανταποκρίνεται στις παρούσες αλλά και στις επερχόμενες προκλήσεις. Ενισχύουμε με τις πρωτοβουλίες μας και σχεδιάζουμε τις δράσεις μας ώστε να είμαστε ολοένα και πιο κοντά σε όποιον κι όποια χρειάζεται τις υπηρεσίες μας. Ως αρωγός της διοίκησης, στοχεύουμε στον εξορθολογισμό της λειτουργίας της. Χωρίς τη δράση μας το λεγόμενο διοικητικό κόστος θα υπερέβαινε κατά πολύ τα σημερινά επίπεδα».
«Προσηλωμένοι στην υπεράσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών του κράτους δικαίου, της κοινωνικής συνοχής και της βιώσιμης ανάπτυξης δηλώνουμε έτοιμοι για τις προκλήσεις της νέας εποχής με τον ίδιο ενθουσιασμό, την ίδια αφοσίωση και το ίδιο μεράκι, με συσσωρευμένη εμπειρία και τεχνογνωσία, με πίστη ότι μπορούμε να συμβάλλουμε αποφασιστικά στην εξασφάλιση διοικητικής δράσης, διαφανούς, σύννομης, αποτελεσματικής και δημοκρατικής. Για ένα κράτος πιο δίκαιο και μία κοινωνία πιο ανθρώπινη», κατέληξε ο κ. Ποττάκης.
«Βασικό πυλώνα της σύγχρονης δημοκρατίας» χαρακτήρισε τον Συνήγορο του Πολίτη, ο πρόεδρος του ΙΟΙ (Διεθνές Ινστιτούτο Διαμεσολάβησης) και Συνήγορος του Πολίτη της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας, Πίτερ Τίνταλ, τονίζοντας ότι «έχει παίξει σημαντικό ρόλο στα ανθρωπινά δικαιώματα και στο κράτος δικαίου».
Και συμπλήρωσε: «Η προώθηση της ευημερίας αποτελεί μία από τις προτεραιότητες του. Η βασική δουλειά του είναι να ερευνά τις καταγγελίες και να δίνει λύσεις. Υπάρχουν μεγάλες προκλήσεις παγκοσμίως, όπως η άνοδος του λαϊκισμού, η ξενοφοβία και ο ρατσισμός που σημαίνει ότι ο σεβασμός του κράτους δικαίου αντιμετωπίζει προκλήσεις».
«Ο συνήγορος είναι εκεί για να υπερασπιστεί τα δικαιώματα όσων δεν είναι στη θέση να το κάνουν. Ο Έλληνας Συνήγορος του Πολίτη δεν άλλαξε τις βασικές του αρχές ποτέ με το πέρασμα των χρόνων», κατέληξε ο κ. Τίνταλ.
Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ
