Ο υπουργός Οικονομικών Ρίσι Σουνάκ και ο υπουργός Υγείας Σάτζιντ Τζάβιντ υπέβαλαν τις παραιτήσεις τους από το υπουργικό συμβούλιο της βρετανικής κυβέρνησης απόψε το βράδυ. Και οι δυό τους ως βασικό λόγο προτάσσουν την έλλειψη εμπιστοσύνης προς τον Μπόρις Τζόνσον.
Όπως σημειώνει ο πρώην πλέον υπουργός Οικονομικών «οι πολίτες δικαίως περιμένουν η κυβέρνηση να ενεργεί σωστά, ικανά και σοβαρά. Αναγνωρίζω ότι αυτή μπορεί να είναι η τελευταία μου υπουργική δουλειά, αλλά πιστεύω ότι γι' αυτά τα πρότυπα αξίζει να αγωνιστώ. Γι αυτό και παραιτούμαι».
Ενώ ο πρώην Υπουργός Υγείας στην επιστολή παραίτησης του, απευθυνόμενος στον Μπόρις Τζόνσον, γράφει μεταξύ άλλων: «Είμαι από τη φύση μου ομαδικός παίκτης, αλλά και ο βρετανικός λαός, δικαίως, περιμένει ακεραιότητα από την κυβέρνησή του. Ο τόνος που δίνετε ως ηγέτης και οι αξίες που εκπροσωπείτε αντικατοπτρίζουν τους συναδέλφους σας, το κόμμα σας και τελικά τη χώρα… Οι Συντηρητικοί μπορεί να μην ήμασταν πάντα δημοφιλείς, αλλά ήμασταν ικανοί να ενεργούμε για το εθνικό συμφέρον». Και συνεχίζει επισημαίνοντας: «Δυστυχώς, υπό τις παρούσες συνθήκες, το κοινό συμπεραίνει ότι τώρα δεν είμαστε κανένα από τα δύο. Η ψήφος εμπιστοσύνης τον περασμένο μήνα έδειξε ότι μεγάλος αριθμός συναδέλφων μας συμφωνεί. Ήταν μια στιγμή για ταπεινότητα, συγκράτηση και αλλαγή πορείας. Ωστόσο, λυπάμαι που λέω, για εμένα είναι σαφές ότι αυτή η κατάσταση δεν θα αλλάξει υπό την ηγεσία σας και ως εκ τούτου έχετε χάσει και την εμπιστοσύνη μου».
Όπως παρατηρούν οι αναλυτές στο Λονδίνο μετά την παραίτηση των δύο αυτών κορυφαίων στελεχών της βρετανικής κυβέρνησης o πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον βρίσκεται στο «χείλος της κατάρρευσης». Ενώ μεγάλο ερωτηματικό παραμένει ποιοι θα είναι οι αντικαταστάτες τους σε μια εποχή όπου τα δύο αυτά υπουργεία θεωρούνται «καυτές πατάτες». Το Οικονομικών γιατί ο νέος υπουργός θα πρέπει να διαχειριστεί το ολοένα και αυξανόμενο κόστος ζωής που πλήττει κυρίως τα φτωχά κοινωνικά στρώματα της χώρας ενώ ο πληθωρισμός εξακολουθεί να καλπάζει και το Υγείας γιατί είναι σχεδόν βέβαιο ότι η πανδημία του κορονοϊού κάθε άλλο παρά έχει τελειώσει.
Η παραίτηση των δύο υπουργών ήρθε λίγο μετά την παραδοχή της Ντάουνινγκ Στριτ ότι ο πρωθυπουργός είχε «ξεχάσει» πως ενημερώθηκε το 2019 για την διεξαγωγή έρευνας για σεξουαλική παρενόχληση κατά του τότε Υφυπουργού Ευρώπης Κρις Πίντσερ.
Ο Πίντσερ πρόσφατα παραιτήθηκε από το τελευταίο του αξίωμα, αυτό του αναπληρωτή υπευθύνου για την κομματική πειθαρχία, καθώς όπως παραδέχθηκε, εξαιτίας της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ θώπευσε δύο άντρες σε λέσχη του κόμματος των Συντηρητικών την προηγούμενη εβδομάδα.
I have spoken to the Prime Minister to tender my resignation as Secretary of State for Health & Social Care.
— Sajid Javid (@sajidjavid) July 5, 2022
It has been an enormous privilege to serve in this role, but I regret that I can no longer continue in good conscience. pic.twitter.com/d5RBFGPqXp
Ανταρσία και χιονοστιβάδα παραιτήσεων στους Τόρις
Την αποχώρησή του από αντιπρόεδρος των Συντηρητικών ανακοίνωσε, εμμέσως πλην σαφώς, και ο αντιπρόεδρος των Τόρις Μπιμ Αφολάμι, εκτοξεύοντας βέλη κατά του Μπόρις Τζόνσον.
Ο Αφολάμι, ενώ ήταν καλεσμένος στην TalkTV, ανέφερε «ο πρωθυπουργός νομίζω πλέον δεν έχει ούτε τη δική μου υποστήριξη, ούτε του κόμματος ούτε της χώρας. Και για τον λόγο αυτό νομίζω ότι πρέπει να αποχωρήσει. Εγώ πρέπει να παραιτηθώ δεν μπορώ να συνεχίσω να προσφέρω υπό αυτόν τον πρωθυπουργό». Λίγη ώρα αργότερα την είδηση της παραίτησης έκανε γνωστή και η πολιτική συντάκτρια του καναλιού, Κέιτ Μακάν. Ο Αφολάμι ήταν αντιπρόεδρος του κόμματος αρμόδιος για τη Νεολαία.
Την παραίτησή του από την επιτροπή εμπορίου υπέβαλε και ο βουλευτής Άντριου Μάρισον, ενώ, ένας ακόμη βουλευτής των Τόρις προαναγγέλλει μπαράζ παραιτήσεων εντός της ημέρας. Μιλώντας στο πρακτορείο PA, ο Άντριου Μπρίτζεν δήλωσε «νομίζω ότι έφτασαν εκεί που το μεγαλύτερο κομμάτι του κόμματος έχει φτάσει εδώ και εβδομάδες εάν όχι μήνες. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι, είναι σε αποδρομή». Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο παραίτησης του Τζόνσον απάντησε: Θα παραιτηθούν και άλλοι υπουργοί και θα του δείξουν την πόρτα της εξόδου.
Εκτός κόμματος έθεσαν, ακόμη, τους εαυτούς τους ο Τζόναθαν Γκούλις, γραμματέας της κοινοβουλευτικής ομάδας για τη Βόρεια Ιρλανδία και Σακίμπ Μπατί, γραμματέας της κοινοβουλευτικής ομάδας.
Το σκάνδαλο που φέρνει την πτώση;
Οι παραιτήσεις ήρθαν την ώρα που είναι σε εξέλιξη ακόμη ένα μεγάλο σκάνδαλο για τον πρωθυπουργό και την κυβέρνησή του. Ο Μπόρις Τζόνσον απολογούνταν, χαρακτηρίζοντας «λάθος» τον διορισμό του Κρίστοφερ Πίντσερ ως αναπληρωτή υπεύθυνου κομματικής πειθαρχίας, παρότι εμπλέκεται σε σεξουαλικό σκάνδαλο.
Δεν είναι λίγοι, άλλωστε, οι αναλυτές που εκτιμούν ότι αυτή ίσως να είναι η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για τον Βρετανό πρωθυπουργό και δεν αποκλείεται να φέρει τη δική του πτώση, αν όχι όλης της κυβέρνησης των Τόρις.
Ήδη από την αντιπολίτευση ακούγονται φωνές με τον Κιρ Στάρμερ, επικεφαλής των Εργατικών, να δηλώνει «είναι ξεκάθαρο ότι αυτή η κυβέρνηση καταρρέει, μετά από όλα τα σκάνδαλα και τις αποτυχίες» και να προσθέτει «οι βουλευτές των Τόρις ήξεραν από την αρχή ποιος είναι αυτός ο πρωθυπουργός και ήταν χειροκροτητές του».
Ο Πίντσερ και οι δικαιολογίες
Πριν από μερικές ημέρες ο Πίντσερ εξαναγκάστηκε σε παραίτηση, δηλώνοντας μόνο ότι «ήπιε πάρα πολύ» και έφερε σε δύσκολη θέση τον εαυτό του και άλλους. Ο Πίντσερ αποβλήθηκε και από την κοινοβουλευτική ομάδα.
Ο πρώην βουλευτής κατηγορείται ότι επιτέθηκε σεξουαλικά σε δύο άνδρας, μέσα σε ιδιωτική λέσχη του Λονδίνου, ενώ το 2017 είχε κατηγορηθεί ότι έκανε σεξουαλικές προτάσεις σε αθλητή της κωπηλασίας αλλά απαλλάχθηκε, κατόπιν εσωτερικής έρευνας στο κόμμα.
Ο εκπρόσωπος του Μπόρις Τζόνσον είχε δηλώσει ότι ο πρωθυπουργός δεν γνώριζε τις καταγγελίες όταν διόρισε τον Πίντσερ στην κυβέρνησή του.
Σήμερα, ο πρωθυπουργός, πριν από το μπαράζ παραιτήσεων, υποστήριξε ότι ήθελε να δώσει μια ευκαιρία στον βουλευτή του να «αποδείξει ότι μπορεί να τα πάει καλύτερα».
Έκανε λόγο για λανθασμένες επιλογές, καθώς, μέχρι την αποπομπή του, τον είχε διορίσει δύο φορές σε υπουργικές θέσεις προτού τον κάνει αναπληρωτή υπεύθυνο κομματικής πειθαρχίας, ενώ αρνήθηκε τα όσα ήρθαν στη δημοσιότητα και έκαναν λόγο για πιέσεις προς τον εκπρόσωπο τύπου ώστε να πει ψέματα για τις κατηγορίες εις βάρος του Βρετανού πολιτικού.