Τα exit polls δείχνουν νίκη για το συντηρητικό κόμμα Gerb του πρώην πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ στις βουλγαρικές εκλογές. Ο Μπορίσοφ εξασφαλίζει το 25,% των ψήφων σύμφωνα με το exit poll της Alpha Research, το 24,6%, σύμφωνα με το exit poll της Gallup International.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις, έπεται το κόμμα του αντιπάλου του, του κεντρώου Κίριλ Πετκόφ, με το 19% των ψήφων.

Ωστόσο, είναι πιθανόν ότι ο Μπόικο Μπορίσοφ θα δυσκολευθεί να εξασφαλίσει εταίρους για να σχηματίσει κυβέρνηση.

Οι Βούλγαροι ψήφισαν χωρίς ενθουσιασμό -το ποσοστό συμμετοχής ήταν σε ιστορικό χαμηλό (25% στις 16H00), όπως και τον Νοέμβριο 2021 - και σε κλίμα κατήφειας, καθώς πλησιάζει ο χειμώνας, λόγω της εκτίναξης των τιμών της ενέργειας και του πολέμου στην Ουκρανία.

«Το μικρότερο κακό»

Ενισχυμένος από την εμπειρία του έπειτα από μία δεκαετία στην εξουσία, ο Μπόικο Μπορίσοφ υποσχέθηκε ότι «θα νικήσει το χάος». Πολλοί Βούλγαροι θεωρούν ότι είναι το «μικρότερο κακό» και επενδύουν στο ότι μπορεί να εξυπηρετεί ταυτόχρονα τα δυτικά και τα ρωσικά συμφέροντα. «Ο πόλεμος είναι πολύ κοντά μας, καλύτερα να μην προκαλούμε κανέναν»..., εξηγούσε μία ψηφοφόρος.

Αλλά, η εικόνα του Μπόικο Μπορίσοφ είναι σπιλωμένη. Αφού η λαϊκή αγανάκτηση εναντίον του κορυφώθηκε, το 2020 η Βουλγαρία συγκλονίσθηκε από μαζικές διαδηλώσεις κατά της διαφθοράς. Σήμερα είναι απομονωμένος και κινδυνεύει να δυσκολευτεί να βρει εταίρους για να κυβερνήσει, δηλώνουν οι πολιτικοί αναλυτές.

Σήμερα, ο πρώην πρωθυπουργός επικαλέσθηκε «την λογική» απέναντι στους άλλους πολιτικούς και δήλωσε ανοικτός σε όσους υπερασπίζονται «την θέση της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση και το ΝΑΤΟ».

Ενα κατακερματισμένο κοινοβούλιο

Ο πολιτικός του αντίπαλος και πρώην πρωθυπουργός Κίριλ Πετκόφ έχει εκ προοιμίου αρνηθεί οποιαδήποτε συμμαχία με αυτόν που ενσαρκώνει το διεφθαρμένο παρελθόν της Βουλγαρίας.

Ο πρώην επιχειρηματίας, 42 ετών, απόφοιτος του Harvard, έκανε την είσοδό του το 2021 στην βουλγαρική πολιτική σκηνή. Ανετράπη τον περασμένο Ιούνιο με πρόταση μομφής. Κυβέρνησε συνολικά επί ένα επτάμηνο.

Ετοιμος να συνεχίσει την δουλειά, κάλεσε τους Βούλγαρους να επικυρώσουν την επιλογή τους «για μία νέα Βουλγαρία της ευημερίας».

Μαζί με τους δύο συμμάχους του, τους Σοσιαλιστές (11%) και την Δημοκρατική Βουλγαρία (8%) «δεν διαθέτουν αρκετούς βουλευτές για να σχηματίσουν κυβέρνηση», σύμφωνα με την αναλύτρια του ινστιτούτου Alpha Research Μποριάνα Ντιμιτρόβα, η οποία προβλέπει μακρές διαπραγματεύσεις και δεν κρύβει την απαισιοδοξία της για την προοπτική σχηματισμού σταθερής κυβέρνησης με βάση ένα κατακερματισμένο κοινοβούλιο.

Αλλο σενάριο θα ήταν η συμμαχία του Gerb με το κόμμα της τουρκικής μειονότητας MDL (12%-14%) και με τους υπερεθνικιστές της παράταξης Vazrajdane (Αναγέννηση) που πρόσκειται στο Κρεμλίνο.

«Ενας συνασπισμός μαθηματικά εφικτός, αλλά κοινωνικά μη αποδεκτός» λόγω των μεγάλων διαφορών ανάμεσα στις τρεις παρατάξεις, λέει η Μποριάνα Ντιμιτρόβα.

Οι εν σειρά πολιτικές κρίσεις στην Βουλγαρία, πέραν όλων των άλλων, επιταχύνουν την έξοδο των νέων από την χώρα που έχει χάσει το ένα δέκατο του πληθυσμού της σε μία δεκαετία.

Τα θέματα που κυριάρχησαν στις βουλγαρικές εκλογές

Αν η ενδημική διαφθορά δέσποζε στις συζητήσεις στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές, η οικονομική ανασφάλεια κυριάρχησε αυτή τη φορά στην προεκλογική εκστρατεία, ενώ ο πληθωρισμός αγγίζει το 20% σ' αυτή τη χώρα των Βαλκανίων που είναι η πιο φτωχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

«Οι τιμές είναι αυτό που ανησυχεί τους ψηφοφόρους, πολύ περισσότερο από τα γεωστρατηγικά ζητήματα που απασχολούν τα κόμματα», εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο ο εκλογολόγος Άντονι Τοντόροφ του Νέου Βουλγαρικού Πανεπιστημίου.

Οι μελέτες δείχνουν «ένα φόβο για το χειμώνα», μήπως οι τιμές της θέρμανσης και των τροφίμων, που αυξάνονται κάθετα, οδηγήσουν τους ανθρώπους στη φτώχεια.

Σ' αυτό το κλίμα ανησυχίας, ο πρώην πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ, 63 ετών, ενδέχεται να επανέλθει δυναμικά: τα ινστιτούτα δημοσκοπήσεων φέρουν το συντηρητικό κόμμα του, το Gerb, να βρίσκεται στην πρώτη θέση με 25% της πρόθεσης ψήφου.

Με την εμπειρία του από μια δεκαετία στην εξουσία, υποσχέθηκε την Παρασκευή, κατά την τελευταία συγκέντρωση των υποστηρικτών του στη Φιλιππούπολη (Πλόβντιβ, νότια Βουλγαρία) να νικήσει «το χάος», να «εργαστεί για τη σταθερότητα της χώρας».

«Πολλή δουλειά» 

Παρά το γεγονός ότι υπολείπεται κατά εννέα μονάδες στις δημοσκοπήσεις, ο κεντρώος αντίπαλός του Κίριλ Πετκόφ θέλει να πιστεύει στη νίκη για «να συνεχίσουμε την αλλαγή», όπως είναι η ονομασία του σχηματισμού του.

Ο 42χρονος πρώην επιχειρηματίας, που έχει σπουδάσει στο Χάρβαρντ, κυβέρνησε μόλις επτά μήνες, πριν ανατραπεί με πρόταση μομφής.

Σε συνέντευξή του στο Γαλλικό Πρακτορείο, εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι επιτέθηκε στις «πρακτικές διαφθοράς» για να αναδιανείμει το χρήμα στους νεότερους και τους συνταξιούχους, όμως «μένει να γίνει πολλή δουλειά».

«Η πρόκληση έγκειται στην επιλογή ανάμεσα σε μια ευρωπαϊκή, προοδευτική και διάφανη Βουλγαρία και στην επιστροφή στα χρόνια της πολιτικής διαφθοράς», συνοψίζει σε μια ύστατη έκκλησή του προς τους ψηφοφόρους.

Ρυθμιστές οι φιλορώσοι; 

Το κόμμα Gerb δηλώνει από την πλευρά του «ανοιχτό σε όλους».

«Δεν πιστεύω πως θα επιστρέψουν στην εξουσία, είναι υπερβολικά απομονωμένοι», σχολιάζει ο Τοντόροφ. «Η κατάσταση είναι κρίσιμη, η Βουλγαρία έχει ανάγκη μια κυβέρνηση, όμως όχι με οποιοδήποτε τίμημα», υπογραμμίζει.

Για τον πολιτειολόγο Γκεόργκι Κιριάκοφ, ο Μπόικο Μπορίσοφ θα μπορούσε πάντως να συμμαχήσει με το κόμμα της τουρκικής μειονότητας MDL και τον υπερθνικιστικό και φιλορωσικό σχηματισμό Vazrajdane (Αναγέννηση), του οποίου «η συμπεριφορά θα έχει καθοριστική σημασία».

Η κίνηση αυτή, η οποία πιστώνεται στις δημοσκοπήσεις με 11% ως 14% των ψήφων, αύξησε τη δύναμή της μετά την έναρξη της ρωσικής επίθεσης, καθώς η Βουλγαρία είναι μια χώρα η οποία έχει ισχυρούς ιστορικούς, οικονομικούς και πολιτικούς δεσμους με τη Μόσχα.