Εκλογές την Κυριακή 2 Οκτώβρη στην Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Ένα κράτος, παρόμοιο του οποίου δεν μπορείς να συναντήσεις πουθενά στον κόσμο και την δομή του οποίου δεν γνωρίζουν καλά-καλά ούτε οι κάτοικοί του. Ως προϊόν των περίφημων συμφωνιών του Ντέυτον μετά τον γιουγκοσλαβικό εμφύλιο, προέκυψαν δύο οντότητες: η Ομοσπονδιακή (Μουσουλμάνοι - Κροάτες) και η Σερβική Δημοκρατία. Επίσης δέκα Καντόνια και πολλές Περιφέρειες, οι επικεφαλής των οποίων αποκαλούνται πρωθυπουργοί (ίσαμε 17 τον αριθμό), σε μία χώρα κατά τι μικρότερη των 3,5 εκατ. κατοίκων…. Κάθε οντότητα έχει δική της αστυνομία, εκπαιδευτικό σύστημα, φορολογία κ.ο.κ.
Πάνω απ’ όλους, ένας ύπατος αρμοστής, ο οποίος ενεργεί κατά το δοκούν. Ο τωρινός είναι Γερμανός και ο προκάτοχός του Αυστριακός, ο οποίος 10 ημέρες πριν φύγει εισήγαγε την ποινικοποίηση όσων αρνούνται την γενοκτονία. Αυτό έκανε έξαλλους τους Σέρβους, οι οποίοι έκτοτε μποϋκοτάρουν τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες.
Περπατώντας στο Σεράγεβο, διαπιστώνεις ότι, από την προηγούμενη επίσκεψή σου, ουρανοξύστες έχουν φυτρώσει σαν μανιτάρια - εικόνα που δεν μπορεί να κρύψει μία καχεκτική οικονομία χωρίς παραγωγική βάση και μια μαζική μετανάστευση Βόσνιων στο εξωτερικό. Παρ’ όλα αυτά, στο Πάλε, όπου το πάλαι ποτέ έδρευε το Στρατηγείο των Σερβοβόσνιων, αντικρύζεις μία νοικοκυρεμένη κατάσταση, που σου κάνει εντύπωση.
Στην χώρα υπάρχουν -σε Ομοσπονδιακό ή σε Περιφερειακό επίπεδο- περί τα 100 κόμματα, χωρίς το ενδιαφέρον για την πολιτική να είναι αντίστοιχο. Το βασικό κυβερνητικό κόμμα (δεξιό, μουσουλμανικό εθνικιστικό) έχει πρόεδρο τον Μπακίρ Ιζετμπέκοβιτς, γιό του ιδρυτή και πρώτου προέδρου της χώρας Αλίγια Ιζετμπέκοβιτς. Περισσότερους συγγενείς σε κυβερνητικό κόμμα συναντάς στην Ελλάδα. Στην Σερβική Δημοκρατία ο ισχυρότερος ηγέτης επενδύει στον εθνικισμό. Αντιμετωπίζει ανταγωνισμό από κόμματα που δεν έχουν παρόμοιο προσανατολισμό, παίρνοντας υπ’ όψιν τα τραγικά αποτελέσματα του εθνοτικού διχασμού.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση προβάλλει ως βασική προϋπόθεση προσέγγισης την καταπολέμηση της διαφθοράς, καθώς βασικά κόμματα διασπώνται ή συγκροτούν συμμαχίες, όχι με ιδεολογικά κριτήρια. Όλα αυτά σε μία περίκλειστη χώρα, που της δόθηκε ένας διάδρομος 20 χλμ. προς τη θάλασσα, χωρίς λιμάνι -έτσι για να κάνουν μπάνιο, που λέει ο λόγος. Προς το παρόν, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη κολυμπάει σε προβλήματα, ενώ παραμένει ψυχολογικά διαιρεμένη και δυσλειτουργική.
* Ο Γ. Βαρεμένος είναι βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας και αναπληρωτής τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ.
