Βίντεο: Άγγελος Καλοδούκας, κείμενο: Τάσος Γιαννόπουλος
*Να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης του ΣΥΡΙΖΑ στον κινηματογράφο Αλκυονίς, την Τετάρτη 9/11, μέλη της ομάδας «400Generation» επιχείρησαν να εισβάλουν στην αίθουσα της εκδήλωσης. Οι διοργανωτές, αφού εμπόδισαν την εισβολή, τους κάλεσαν επανειλημμένα να πραγματοποιήσουν τοποθέτηση, με έναν ομιλητή, πρόταση που δεν έγινε δεκτή. Αντίθετα, κάποιοι από τα μέλη της ομάδας προκάλεσαν ένταση και ολιγόλεπτη διακοπή της εκδήλωσης ενώ τελικά οι διαμαρτυρόμενοι αποχώρησαν αφού, με την παρέμβαση μελών του ΣΥΡΙΖΑ, είχε ήδη απομακρυνθεί διμοιρία των ΥΜΕΤ που βρέθηκε έξω από τον κινηματογράφο.
Ο Ντάνιελ Μπλέικ στην Ελλάδα της λιτότητας
Ενώ στην Ευρώπη της λιτότητας ο όρος εργασιακά δικαιώματα τείνει να γίνει ευφημισμός, ενώ στην Ελλάδα έχουμε φτάσει «από τη γενιά των 700 ευρώ στην εργατική τάξη των 300 ευρώ» («το πραγματικό sucees story» των μνημονίων, όπως συνηθίζει να λέει ο Νάσος Ηλιόπουλος), ο Κεν Λόουτς, με την πολυσυζητημένη ταινία του, η οποία που προβάλλεται αυτές τις ημέρες στις ελληνικές αίθουσες, καταφέρνει να μιλήσει για τα «βάσανα της εργατικής τάξης της Βρετανίας και όλης της Ευρώπης», όπως έγραψε κάποιος στο facebook, με τρόπο τόσο δυνατό που δύσκολα σε αφήνει ανεπηρέαστο. Τα βάσανα αυτά αποτελούν την ίδια στιγμή τις μεγαλύτερες φαντασιώσεις κάθε νεοφιλελεύθερου: σχεδόν ολική απόσυρση του κράτους από την ουσιαστική προστασία των εργαζομένων, πλήρης απορρύθμιση της αγοράς εργασίας, εξαέρωση κάθε μορφής συλλογικής διεκδίκησης, ταπείνωση που καθιστά τον (ένοχο για την κατάστασή του) εργαζόμενο έτοιμο να δεχτεί κάθε δουλειά. Στην ταινία ««Εγώ, ο Ντάνιελ Μπλέικ» βλέπουμε εικόνες από τη σημερινή Ελλάδα, μετά από 6 χρόνια λιτότητας, όπως ανέφεραν οι περισσότεροι από τους ομιλητές στην εκδήλωση του ΣΥΡΙΖΑ στην Αλκυονίδα. Αλλά βλέπουμε και την προσπάθεια να τεθεί, τουλάχιστον από τον Κεν Λόουτς, η διεκδίκηση του δικαιώματος στην εργασία σε πρώτο πλάνο. Τι πιο συναφές και επίκαιρο με την ελληνική πραγματικότητα της ανεργίας και της επισφάλειας;
Ανασύνταξη του συνδικαλιστικού κινήματος
Αυτήν την κατάσταση και, μάλιστα, σε μια περίοδο που τα εργασιακά μπαίνουν στο επίκεντρο της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές, καλείται να ανατρέψει το εργατικό κίνημα. Σε συνθήκες πολυδιάσπασης και με την συνδικαλιστική πυκνότητα στον ιδιωτικό τομέα να μην ξεπερνά το 4% (αν εξαιρέσουμε μερικούς ιστορικούς κλάδους με ισχυρή εκπροσώπηση, όπως οι τραπεζοϋπάλληλοι), η ανασύνταξη του συνδικαλιστικού κινήματος αποτελεί επιτακτική ανάγκη. «Αν κάτι πρέπει να αφήσει ως παρακαταθήκη αυτή η κυβέρνηση και φυσικά ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι ένα συνδικαλιστικό κίνημα με αξιοπρεπή παρουσία και δυνατότητες ουσιαστικής διεκδίκησης και ανατροπής της εργασιακής απορρύθμισης που συντελέστηκε τα προηγούμενα χρόνια», υπογράμμισε ο Νάσος Ηλιόπουλος, μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ και υπεύθυνος Εργατικής Πολιτικής του κόμματος. «Η εργατική δουλειά είναι πρώτιστο καθήκον για ένα κόμμα της Αριστεράς και οι μικρές μάχες που κερδίζονται στους χώρους δουλειάς είναι ζωτικής σημασίας για να κάνουμε βήματα μπροστά σε αυτό που ονομάζουμε αλλαγή του κοινωνικού συσχετισμού», πρόσθεσε.
«Μια κυβέρνησης της Αριστεράς οφείλει να αλλάξει το κλίμα μέσα στο οποίο διεκδικούν οι εργαζόμενοι, οφείλει να εντάξει στην καθημερινότητα και στη συλλογική συνείδηση την όποια θετική νομοθεσία και πρακτική υπέρ των εργασιακών δικαιωμάτων. Οφείλει, επίσης, να αφήσει δομές και θεσμούς που θα δίνουν ώθηση στις διεκδικήσεις των εργαζομένων, ώθηση ανάλογη με αυτή που είχε ο κόσμος της εργασίας τον Γενάρη του 2015», σημείωσε, σε αντίστοιχο μήκος κύματος, ο Κώστας Κεχαγιόγλου, γενικός γραμματέας της Πανελήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος Ακροάματος.
Τι δεν πρέπει να κάνει το συνδικαλιστικό κίνημα; Ο Ανδ. Νεφελούδης, γενικός γραμματέας του υπουργείο Εργασίας που «αντικατέστησε» την Έφη Αχτσιόγλου στην εκδήλωση, έφερε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: Όταν διέκοψε οριστικά τη λειτουργία της η Softex στον Βοτανικό και το υπουργείο αναζήτησε φόρμουλα επαναλειτουργίας της από το συνεταιρισμό των εργαζομένων, το σωματείο, που ελέγχεται από το ΠΑΜΕ, αρνήθηκε με το επιχείρημα ότι «δεν μπορεί να δημιουργήσει σοσιαλιστικές νησίδες στον καπιταλισμό». Έτσι, το εργοστάσιο έκλεισε και οι εργαζόμενοι πήραν την αποζημίωσή τους.
Πάταξη της εργοδοτικής αυθαιρεσίας
Ο Ανδ. Νεφελούδης σταχυολόγησε τι (πρέπει να) κάνει από την πλευρά του το υπουργείο Εργασίας για να χτυπηθεί η εργοδοτική αυθαιρεσία σε μια αγορά εργασίας που χαρακτήρισε «γαλέρα»: Πέρα από τα μέτρα ανακούφισης (επιδοματικού χαρακτήρα) για εργαζόμενους που απολύονται, το υπουργείο, μέσα από την ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών, χτυπάει τη μαύρη εργασία ενώ με τη βοήθεια της Οικονομικής Αστυνομίας επιχειρεί να ελέγξει το φαινόμενο των «δόλιων πτωχεύσεων». Μέχρι τώρα, με πάνω από 350 τριμερείς συναντήσεις (εργαζόμενοι-εργοδοσία-υπουργείο) έχει βρει λύσεις σε περιπτώσεις εργοδοτικής αυθαιρεσίας ενώ στοχεύει σε περαιτέρω ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών ώστε να μειωθεί η μαύρη εργασία που αγγίζει το 20%. Στην κατεύθυνση αυτή, θα παρθούν το προσεχές διάστημα μέτρα από πλευράς υπουργείου.
Ως κρίσιμη μάχη, πέρα από την εν εξελίξει διαπραγμάτευση, χαρακτήρισε στο χαιρετισμό της που διαβάστηκε στην αρχή της εκδήλωσης, την επαναφορά της νομιμότητας στην αγορά εργασίας και η νέα υπουργός, Έφη Αχτσιόγλου, προαναγγέλοντας παράλληλα επέκταση του κοινωνικού εισοδήματος αλληλεγγύης (ΚΕΑ) στους δήμους όλης της χώρας. Για την ώρα, το ΚΕΑ εφαρμόζεται πιλοτικά σε 30 δήμους και η επέκταση θα γίνει σταδιακά εντός του επόμενου έτους προκειμένου να επωφεληθούν περίπου 700.000 άτομα συνολικά.
Η μάχη της διαπραγμάτευσης
Κεντρικό ρόλο στη διαπραγμάτευση για τη δεύτερη αξιολόγηση έχουν τα εργασιακά. Στη μάχη αυτή η ελληνική κυβέρνηση μπαίνει, όπως τόνισε ο Νάσος Ηλιόπουλος, τόσο «παίζοντας» άμυνα (για τις ομαδικές απολύσεις, το συνδικαλιστικό νόμο κ.α.) όσο και επιθετικά, βάζοντας στο τραπέζι την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας (με αιχμή, όπως επανέλαβε ο Ανδ. Νεφελούδης την επαναφορά της αρχής της ευνοϊκοτερης ρύθμισης αλλά και της επεκτασιμότητας των κλαδικών συμβάσεων). Όπως επισήμαναν όλοι οι ομιλητές, η ουσιαστική επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας θα δημιουργήσει τις απαραίτητες συνθήκες για την αντεπίθεση του κόσμου της εργασίας βάζοντας φραγμό στην αχαλίνωτη λεηλασία των εργοδοτών.
(«Στόχος η αναστροφή της σημερινής κατάστασης απορρύθμισης στις εργασιακές σχέσεις», τόνισε στην έναρξη της εκδήλωσης ο συντονιστής του Τμήματος εργατικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ Γ. Τοπαλιάν)
Το περίφημο Πόρισμα της Ανεξάρτητης Επιτροπής Ειδικών (διαβάστε αναλυτικά), «όχι μόνο δεν τα διαλύει όλα όπως καταστροφολογούν τα κυρίαρχα ΜΜΕ, αλλά ζητεί βήματα σε διαφορετική κατεύθυνση από αυτήν της εργασιακής απορρύθμισης» (στην οποία επιμένει το ΔΝΤ). «Σε μια σειρά από ζητήματα», σημειώνει ο Ν. Ηλιόπουλος, «το πόρισμα δικαιώνει τις θέσεις της ελληνικής πλευράς, όπως για παράδειγμα στην επαναφορά της επεκτασιμότητας, τον καθορισμό του κατώτατου μισθού μέσω κοινωνικής διαπραγμάτευσης και όχι με υπουργική απόφαση κ.α.ενώ δεν αναγνωρίζει την ανάγκη επί τα χείρω αλλαγής στις ομαδικές απολύσεις ή τον συνδικαλιστικό νόμο». Να σημειωθεί ότι, ακόμα και στο θέμα του μισθού των νέων εργαζομένων, για το οποίο θέση της κυβέρνησης η κατάργηση της μισθολογικής ανισότητας, η πρόταση της επιτροπής είναι πολύ καλύτερη από το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο.
Για να γυρίσουμε στο πολιτικό σινεμά του Κεν Λόουτς, καμία μάχη, όσο δύσκολη κι αν μοιάζει, δεν είναι χαμένη. Και σίγουρα, αξίζει να τη δώσεις όταν σε παρακολουθεί η εργατική τάξη όλης της Ευρώπης...
