Ερευνητές έδωσαν στη δημοσιότητα την πρώτη φωτογραφία της γιγάντιας μαύρης τρύπας στην καρδιά του γαλαξία μας. «Πήραμε την πρώτη φωτογραφία μιας μαύρης τρύπας», δήλωσε ο διευθυντής του προγράμματος EHT Sheperd S. Doeleman. «Πρόκειται για ένα εξαιρετικό επιστημονικό κατόρθωμα που επιτεύχθηκε από μια ομάδα περισσότερων από 200 ερευνητών».
Η μαύρη τρύπα - που ονομάζεται Sagittarius A* ή Sgr A* (Τοξότης Α*)- είναι η δεύτερη που έχει ποτέ φωτογραφηθεί. Το κατόρθωμα επιτεύχθηκε από την ίδια διεθνή συνεργασία του Event Horizon Telescope (EHT) που το 2019 αποκάλυψε την πρώτη φωτογραφία μιας μαύρης τρύπας, στην καρδιά ενός άλλου γαλαξία. Το ΕΗΤ συνδυάζει την ισχύ οκτώ ραδιοτηλεσκοπίων σε ένα ενιαίο εικονικό τηλεσκόπιο, παρατήρησε τον Τοξότη Α* στη διάρκεια πολλών νυχτών, συλλέγοντας δεδομένα πολλών ωρών.
Η φωτογράφηση έγινε εφικτή χάρη στο Τηλεσκόπιο Ορίζοντα Γεγονότων (ΕΗΤ), το οποίο επιβεβαίωσε για μια ακόμη φορά τη θεωρία Γενικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν. Οι ερευνητές έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής «The Astrophysical Journal Letters».
Η μαύρη τρύπα απέχει σχεδόν 27.000 έτη φωτός από τη Γη, και φαίνεται να έχει περίπου το ίδιο μέγεθος στον ουρανό όσο ένα «ντόνατ» πάνω στη Σελήνη. Ο Τοξότης Α* έχει 4 εκατομμύρια φορές τη μάζα του ήλιου μας.
Η εικόνα της μαύρης τρύπας του γαλαξία μας μοιάζει πολύ με την πρώτη εικόνα μαύρης τρύπας που είχε «τραβήξει» το ΕΗΤ το 2019 σε έναν άλλο γαλαξία, τον Messier 87 (M87), σε απόσταση 54 εκατομμυρίων ετών φωτός.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η φωτογράφηση του Τοξότη Α* ήταν σημαντικά πιο δύσκολη, παρόλο που βρίσκεται πολύ πιο κοντά από την μαύρη τρύπα του Μ87, καθώς η σκόνη στο κέντρο του δικού μας γαλαξία θέτει μεγαλύτερα εμπόδια για τη φωτογράφηση.
Η τελική εικόνα της μαύρης τρύπας του γαλαξία μας που δόθηκε στη δημοσιότητα, προέκυψε από τον συνδυασμό των διαφορετικών εικόνων που τράβηξαν οι επιστήμονες σε διαδοχικές φάσεις. Στην όλη προσπάθεια, που κράτησε πέντε χρόνια, συμμετείχαν περισσότεροι από 300 ερευνητές 80 ερευνητικών φορέων πολλών χωρών.
Οι μαύρες τρύπες είναι εξαιρετικά κοσμικά αντικείμενα με τεράστιες μάζες αλλά εξαιρετικά συμπαγή μεγέθη. Η παρουσία αυτών των αντικειμένων επηρεάζει το περιβάλλον τους με ακραίους τρόπους, διαστρεβλώνοντας τον χωροχρόνο και υπερθερμαίνοντας κάθε περιβάλλον υλικό.
The image shows a bright ring around a spot of darkness, a spot we have come to understand as a shadow of a black hole, the direct visual evidence of the black hole's existence. https://t.co/MrDlVNE9Sc#SgrABlackHole #OurBlackHole pic.twitter.com/HsleS5GPMI
— National Science Foundation (@NSF) May 12, 2022
«Αν βυθιστεί σε μια φωτεινή περιοχή, όπως ένας δίσκος με λαμπερό αέριο, περιμένουμε ότι μια μαύρη τρύπα θα δημιουργήσει μια σκοτεινή περιοχή παρόμοια με σκιά - κάτι που προβλέπεται από τη γενική σχετικότητα του Αϊνστάιν και δεν έχουμε ξαναδεί», εξήγησε ο πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου της EHT Heino Falcke. «Αυτή η σκιά, που προκαλείται από τη βαρυτική κάμψη και τη σύλληψη του φωτός από τον ορίζοντα γεγονότων, αποκαλύπτει πολλά για τη φύση αυτών των συναρπαστικών αντικειμένων και μας επέτρεψε να μετρήσουμε την τεράστια μάζα της μαύρης τρύπας του Μ87».
Με πληροφορίες από Αυγή
