Στο κενό πέφτουν μετά τη διάλυση της Επιτροπής Ανταγωνισμού τα ασφαλιστικά μέτρα που είχε αποφασίσει η Επιτροπή κατά της Ελμίν Βωξίτες τον περασμένο Ιούνιο. Αυτή είναι η πρώτη συνέπεια της πρωτοφανούς σπουδής του Κυρ. Μητσοτάκη και συγκεκριμένων στελεχών της Ν.Δ. να απαλλαγούν μια για πάντα από τη Βασιλική Θάνου και τα υπόλοιπα μη αρεστά στη νέα κυβέρνηση μέλη της Επιτροπής Ανταγωνισμού.
Χαράς ευαγγέλια τώρα για τα μονοπώλια και τις «δεσπόζουσες» θέσεις των εταιρειών που ελέγχονται είτε για αθέμιτες πρακτικές καρτέλ είτε για αυθαίρετες αυξήσεις τιμολογίων που αυτομάτως έχουν οικονομικό -και όχι μόνο- αρνητικό αντίκτυπο σε κάθε τομέα της αγοράς και κατά συνέπεια στους πολίτες και στο Δημόσιο. Ανάμεσα στις άλλες άμεσες αποφάσεις της έκπτωτης προέδρου και των μελών της Επιτροπής ήταν και τα ασφαλιστικά μέτρα για την υπόθεση της εμπορίας βωξίτη στη χώρα.
Η απόφαση ασφαλιστικών μέτρων της Επιτροπής κατά της εταιρείας Ελμίν Βωξίτες (γαλλικός όμιλος IMERYS), σε συνέχεια του σχετικού αιτήματος της Αλουμίνιον της Ελλάδος (Ομιλος Μυτιληναίος), διέταζε την απρόσκοπτη παράδοση επιπλέον μηνιαίων ποσοτήτων βωξίτη μέχρι το τέλος του 2019 και την έναρξη διαπραγματεύσεων εντός 20 ημερών για σύναψη νέας σύμβασης προμήθειας για μετά το 2020.
Χωρίς κλήτευση
Ο γαλλικός όμιλος, ενημερωμένος ίσως για τα τεκταινόμενα, προσέφυγε στο Διοικητικό Εφετείο ζητώντας ακύρωση της απόφασης της Επιτροπής και προσωρινή διαταγή αναστολής των ασφαλιστικών μέτρων.
Η πρόεδρος του αρμόδιου τμήματος του Διοικητικού Εφετείου δίκασε χθες το αίτημα χωρίς κλήτευση της Επιτροπής Ανταγωνισμού όπως υποχρεωτικά προβλέπει ο Νόμος 3959/11 και έκανε δεκτό το αίτημα του μονοπωλιακού γαλλικού ομίλου. Κατά συνέπεια, μέχρι την εκδίκαση της προσφυγής (που δεν έχει οριστεί ακόμη), αναστέλλεται η εφαρμογή της απόφασης της Επιτροπής Ανταγωνισμού.
Μπορεί λοιπόν τώρα η... δεσπόζουσα γαλλική εταιρεία να πουλάει σε όποια τιμή θέλει και όση ποσότητα βωξίτη επιθυμεί στην Ελλάδα, με άμεσες φυσικά επιπτώσεις όχι μόνο στον προσφεύγοντα Ομιλο Μυτιληναίου αλλά και σε κάθε τομέα που χρησιμοποιεί αλουμίνιο.
Ακούγεται μάλιστα -χωρίς να έχει εξακριβωθεί- ότι υπήρξαν και πολιτικές επαφές με δέλεαρ μια θετική απόφαση για τον γαλλικό όμιλο προκειμένου να πεισθούν κάποιοι... γαλλόφωνοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι για την πρωταρχική ανάγκη να απαλλαγεί επιτέλους ο τόπος από τη Β. Θάνου και τους ομοίους της που τολμούν και τα βάζουν με μεγάλους ομίλους και συμφέροντα.
Ο βωξίτης
Ο γαλλικός όμιλος παράγει αποκλειστικά τον βωξίτη που προμηθεύεται η χώρα μέσω της εταιρείας Μυτιληναίου η οποία, ως γνωστόν, δεν συγκαταλέγεται στις αγαπημένες εταιρείες της σημερινής κυβέρνησης. Οταν έληξε η πολυετής σύμβαση των δύο ομίλων, η γαλλική εταιρεία ανακοίνωσε μονομερώς τιμολογιακές αυξήσεις, με αποτέλεσμα να ζητήσει ο ελληνικός επιχειρηματικός όμιλος ασφαλιστικά μέτρα.
Ολα αυτά συνέβησαν την εποχή που ακόμα πρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισμού ήταν (μετά και τις παρατάσεις της θητείας του) ο Δ. Κυριτσάκης. Κλήθηκαν μάλιστα τότε τα δύο μέρη σε επαφές προκειμένου αντί των ασφαλιστικών μέτρων να υπάρξει μια μεταβατική συμφωνία.
Πράγματι έγινε μια διετής συμφωνία που έληξε στο τέλος του 2018, οπότε και ο γαλλικός όμιλος επανήλθε με αυξήσεις αλλά και με δραστική μείωση στις ποσότητες που επιθυμεί να διαθέσει.
Ηταν γνωστό από τον περασμένο Μάιο ότι υπήρχε εισήγηση προκειμένου να προχωρήσει η Ε.Α. στην αυτεπάγγελτη λήψη ασφαλιστικών μέτρων στην αγορά παραγωγής και εμπορίας βωξίτη κατά της (γαλλικών συμφερόντων) εταιρείας Ελμίν Βωξίτες Α.Ε.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής (29/5/2019), επρόκειτο να συνεδριάσει η Ολομέλεια στις 12/6 προκειμένου να εξετάσει με βάση την εισήγηση «εάν πιθανολογείται παράβαση των διατάξεων των άρθρων 2 του ν.3959/2011 και 102 της ΣΛΕΕ (Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ε.Ε.) από την εταιρεία Ελμίν Βωξίτες Α.Ε. που δραστηριοποιείται στην αγορά παραγωγής και εμπορίας βωξίτη και εάν συντρέχει επείγουσα περίπτωση για την αποτροπή άμεσα επικείμενου κινδύνου ανεπανόρθωτης βλάβης στο δημόσιο συμφέρον.
Στα τέλη Ιουλίου εκδόθηκε η απόφαση της Ολομέλειας για την αυτεπάγγελτη λήψη ασφαλιστικών μέτρων σε συνέχεια του αιτήματος της εταιρείας Μυτιληναίος Α.Ε. Κατά πλειοψηφία η Ολομέλεια, με μειοψηφία μόλις δύο μελών, για την οποία μάλιστα έκανε -ανεξήγητα- λόγο μέσα στη Βουλή ο κ. Πικραμμένος, αποφάσισε ότι σύμφωνα με τον νόμο «πληρούνται σωρευτικά οι προϋποθέσεις λήψης ασφαλιστικών μέτρων» και ότι «πιθανολογείται η παράβαση της καταχρηστικής εκμετάλλευσης δεσπόζουσας θέσης από τη συμπεριφορά της Ελμίν Βωξίτες» (ανακοίνωση Ε.Α. 1/8/2019).
Βλάβη Δημοσίου
Οι λόγοι που οδήγησαν την Ολομέλεια στην εκτίμηση αυτή ήταν: α) η αδικαιολόγητη και αιφνίδια άρνηση πώλησης με σκοπό την επιβολή μη εύλογων όρων, συνδυαστικά με β) έμμεση επιβολή μη εύλογων όρων πώλησης και γ) περιορισμό παραγωγής με ζημία καταναλωτών.
Σε ό,τι αφορούσε δε τη βλάβη του Δημοσίου, η ανακοίνωση/απόφαση της Ε.Α. συνοπτικά σημείωνε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του φακέλου: δεν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις για την προμήθεια βωξίτη, υπάρχει δυσχέρεια προσφυγής σε εναλλακτικές λύσεις προμήθειας από τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις αγορές επόμενων σταδίων, με αποτέλεσμα να υφίσταται κίνδυνος αποκλεισμού τους.
Η αιφνίδια μείωση χωρίς αιτιολογία καθιστά αδύνατη την αναπλήρωση των ποσοτήτων που θα λείψουν, διακινδυνεύονται τόσο η δραστηριότητα της Μυτιληναίος όσο και ο ομαλός εφοδιασμός της αγοράς.
Επιπλέον, η απόφαση επισήμαινε τους κινδύνους ακόμα και ατυχημάτων από την προβληματική λειτουργία του εργοστασίου, με αλλεπάλληλες διακοπές λειτουργίας, ενώ παράλληλα η ανορθόδοξη παραγωγική διαδικασία που ακολουθείται για να αντισταθμίσει τις μειωμένες προσφερόμενες ποσότητες βωξίτη από την Ελμίν μπορούσε να οδηγήσει σε απώλεια ελέγχου της κοκκομετρίας της αλουμίνας, με πιθανό επακόλουθο τη μηδενική παραγωγή αξιοποιήσιμου προϊόντος, γεγονός που προκαλεί κίνδυνο ανεπανόρθωτης βλάβης στο δημόσιο συμφέρον.
Στη συνέχεια η Ε.Α. επέβαλε συγκεκριμένα ασφαλιστικά μέτρα (συμμόρφωσης) μέχρι την έκδοση της οριστικής απόφασης. Τα ασφαλιστικά μέτρα, που υιοθετούσαν και τις βασικές προτάσεις της εισήγησης, προέβλεπαν: «Η εταιρεία Ελμίν Βωξίτες να προμηθεύσει άμεσα τη Μυτιληναίος με τις απαιτούμενες ποσότητες στάνταρντ ποιότητας βωξίτη για το έτος 2019, αντίστοιχα με τις ποσότητες βωξίτη του έτους 2018, για την αντιμετώπιση του πιθανολογούμενου συστημικού κινδύνου στις σχετικές αγορές».
Η απόφαση αναφερόταν σε συγκεκριμένες ποσότητες ανάλογες με τις προηγούμενες, έτσι ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες της αγοράς. Ο γαλλικός όμιλος όφειλε άμεσα να έρθει σε διαπραγματεύσεις με την εταιρεία Μυτιληναίος μέσα σε 20 ημέρες, με τη διαπραγμάτευση να πρέπει να καταλήξει σε διάστημα δύο μηνών. Τέλος, σε περίπτωση παράλειψης των προηγούμενων, «η Επιτροπή Ανταγωνισμού απειλεί την Ελμίν Βωξίτες με πρόστιμο ποσού οχτώ χιλιάδων ευρώ (€8.000) για κάθε μέρα παράβασης, το οποίο επιβάλλεται με απόφασή της που βεβαιώνει τη μη συμμόρφωση».
Οπως είναι γνωστό, η άλλη εταιρεία σε βάρος της οποίας υπήρξε όχι μόνο απόφαση της Ε.Α. για ασφαλιστικά μέτρα αλλά και το πόρισμα εμπειρογνωμόνων για τα οικονομικά της είναι το μονοπώλιο-πρακτορείο Διανομής Τύπου «Αργος», ευρύτερων συμφερόντων Μαρινάκη.
Κατά παράξενο δε τρόπο, ενώ τις προηγούμενες δεκαετίες τα διάφορα καταγγελλόμενα καρτέλ (από τους γαλάζιους κουμπάρους στο γάλα, τους ακτοπλόους, τις κατασκευαστικές κ.λπ.) έβγαιναν στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, σήμερα μεγάλη μερίδα των... Ενωμένων ΜΜΕ είχε αποκλειστικό στόχο την πρόεδρο της ελέγχουσας Ανεξάρτητης Αρχής.
