"Στόχος στην εποχή μετά το μνημόνιο είναι να υπάρξει μία σταδιακή υποχώρηση της λιτότητας, να πάμε σε αύξηση των δημόσιων δαπανών. Να μειώσουμε ανισότητες που υπάρχουν σήμερα στη φροντίδα. Κάνουμε μία προσπάθεια να μειώσουμε επιβαρύνσεις και να διευκολύνουμε την κάλυψη των αναγκών. Αυτό θέλει δουλειά, περισσότερους πόρους και ανθρώπινους και υλικούς. Παρότι έχουμε καλύψει ένα μεγάλο μέρος των κενών και με μόνιμο και με επικουρικό προσωπικό, σαφώς χρειάζονται περισσότεροι", δήλωσε μεταξύ άλλων στον realfm 97,8 ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός.
Όπως υποστήριξε ο κ. Ξανθός, ''τα επόμενα μετα-μνημονιακά χρόνια θα μπορέσουμε να κάνουμε μία ακόμη μεγαλύτερη ένεση ανθρώπινου δυναμικού στο σύστημα υγείας".
Αναφορικά με την χθεσινή επίσκεψη του Πρωθυπουργού στα Χανιά, ο κ. Ξανθός τόνισε ότι ''είχαμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε μία από τις καλύτερες δομές που έχουμε στο νέο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας που έχουμε αναπτύξει σε όλη τη χώρα".
"Υπάρχει η αίσθηση ότι αυτές οι δομές προσφέρουν υπηρεσίες που δεν υπήρχαν στο σύστημα, αυτό είναι το σημαντικό και κυρίως προσφέρουν νέα κουλτούρα στο σύστημα. Πρέπει να δίνεται έμφαση στην πρόληψη και την αγωγή υγείας", πρόσθεσε.
Για τους συμβεβλημένους με τον ΕΟΠΥΥ οικογενειακούς γιατρούς, ο κ. Ξανθός υποστήριξε ότι ''μέχρι τώρα υπήρχε μία σύμβαση, που αμείβονταν για 200 επισκέψεις το μήνα. Ήταν λίγο στρεβλό το σύστημα και δεν εξυπηρετούσε. Τις πρώτες μέρες του μήνα εξαντλούνταν οι επισκέψεις και μετά πλήρωνε ο κόσμος από την τσέπη του. Αυτό το αλλάξαμε, βάλαμε υποχρεωτικά να δεσμεύεται ο γιατρός τέσσερις ώρες από το ημερήσιο ωράριο, ότι θα εξετάζει δωρεάν τους ασφαλισμένους σε όλη τη διάρκεια του μήνα".
"Αυτό νομίζουμε ότι μπορεί να εξυπηρετήσει περισσότερο. Είναι λίγο λιγότερα τα χρήματα αλλά εξυπηρετείται καλύτερα ο πολίτης με αυτό τον τρόπο. Θέλουμε ο θεσμός του οικογενειακού γιατρού κατά βάση να καλυφθεί από τους γιατρούς του συστήματος υγείας, αυτούς που θα υπηρετούν είτε στα Κέντρα Υγείας είτε στις νέες δομές ΤΟΜΥ", πρόσθεσε ο υπουργός Υγείας εκτιμώντας ότι "αυτό είναι το νέο μοντέλο, είναι μία μεγάλη αλλαγή στο Σύστημα Υγείας. Αντίστοιχη οργάνωση έχουν τα συστήματα υγείας των περισσοτέρων ευρωπαϊκών χωρών. Θέλουμε να εμπεδώσουμε μία αντίληψη ότι έχω ένα γιατρό πρώτης επαφής, έναν γιατρό τον οποίο εμπιστεύομαι. Θέλουμε να πείσουμε τον κόσμο ότι αυτό οδηγεί σε ποιοτικότερη φροντίδα, σε μία πιο ορθολογική αξιοποίηση των πόρων του συστήματος".
Επίσης, ο κ. Ξανθός είπε ότι ''από την ίδρυση του ΕΣΥ πριν από 35 χρόνια, έγιναν πολλαπλές απόπειρες να εδραιωθεί ένα σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας. Δεν προχώρησε διότι δεν υπήρχε η πολιτική βούληση. Υπήρχαν στρεβλώσεις που οδήγησαν να μην προχωρήσει ποτέ".
Για τις ελλείψεις ιατρικού προσωπικού στα νοσοκομεία, ο κ. Ξανθός υποστήριξε ότι "υπάρχει αντικειμενική δυσκολία, έχουν φύγει 18.000 γιατροί από τη χώρα. Αυτό έχει μειώσει το διαθέσιμο ιατρικό δυναμικό, έχει μειώσει τη δυνατότητα να καλύψουμε τα κενά στο δημόσιο. Προκηρύσσονται θέσεις και δεν καλύπτονται. Υπήρξε αυτό το brain drain το οποίο έχει στερήσει πολύτιμους ανθρώπινους πόρους από το σύστημα".
"Υπάρχει μία επιβάρυνση αυτών που έχουν μείνει στη χώρα και ιδιαίτερα των γιατρών των νοσοκομείων που είναι γερασμένοι και κουρασμένοι και δεν έχουν ειδικευόμενους. Αυτό είναι το μεγάλο έλλειμμα. Οι ειδικευόμενοι που έχουν μείνει και αυτοί επιβαρύνονται, κουράζονται παραπάνω", πρόσθεσε.
Αναφερόμενος στις προσπάθειες που γίνονται από το υπουργείο Υγείας επισήμανε ότι "προσπαθούμε να μειώσουμε τη συμμετοχή των ασθενών στο κόστος φαρμάκου. Σε πρώτη φάση πάμε να καταργήσουμε το ένα ευρώ ανά συνταγή που είναι μία σημαντική επιβάρυνση, προγραμματίζουμε μία ελάφρυνση στη συμμετοχή με βάση κριτήρια εισοδηματικά".
"Οι μισθοί έχουν κοπεί, υπάρχει μία πολύ μεγάλη μείωση στα εισοδήματα. Εκτός από τις δημόσιες δαπάνες υγείας που έπεσαν δραματικά την περίοδο της κρίσης, καταφέραμε από το 2015 και μετά να αντιστρέψουμε λίγο αυτή την τάση".
Για τις ελλείψεις στα νησιά, ο κ. Ξανθός δήλωσε ότι "πάντοτε οι άγονες και δυσπρόσιτες περιοχές υστερούσαν σε υπηρεσίες του δημοσίου, σε κοινωνικές υπηρεσίες και του συστήματος Υγείας. Αυτό επιδεινώθηκε την περίοδο της κρίσης. Αυτό δεν αντιμετωπίζεται εύκολα. Υπάρχουν φορές που κάνουμε επανειλημμένες προκηρύξεις και δεν έχουμε ανταπόκριση. Χρειάζεται ένας συνδυασμός κινήτρων, όχι μόνο το οικονομικό κίνητρο".
"Υπάρχει ένας σχεδιασμός προσλήψεων σε βάθος τετραετίας, παίρνοντας υπόψιν και τους περιορισμούς, τον κανόνα προσλήψεων - αποχωρήσεων που από το 2019 είναι ένα προς ένα", κατέληξε ο κ. Ξανθός.
Ολόκληρη η συνέντευξη του υπουργού Υγείας:
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Λοιπόν, θα συνομιλήσουμε με τον Υπουργό Υγείας και βουλευτή Ρεθύμνου –έχουμε πιάσει τα κρητικά σήμερα- τον κύριο Ανδρέα Ξανθό. Θα τον καλημερίσουμε. Καλημέρα, Υπουργέ.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Καλημέρα, κύριε Λυριτζή, κύριε Καμπουράκη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Καλημέρα. Πήγε ο Αλέξης στα Χανιά, δεν ήρθε δίπλα.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Την άλλη φορά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Την άλλη φορά στο Ρέθυμνο. Ρέθυμνο θα κατέβουμε και την επόμενη φορά, έτσι;
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Βέβαια.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Ναι, λέω, επειδή συζητούνται διάφορα για την Κρήτη, γι’ αυτό.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Όχι, τώρα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Θα κουνηθούμε από τον τόπο μας;
Λοιπόν, τι είναι αυτό τι καινούριο, νέο σύστημα υγείας, η νέα δομή του συστήματος υγείας που παρουσιάζετε; Για τα ΤΟΜΥ μιλάμε;
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Ναι. Κοιτάξτε, επειδή έγινε χθες η επίσκεψη του Πρωθυπουργού στα Χανιά, είχαμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε μια από τις, νομίζω, καλύτερες δομές που έχουμε στο νέο σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας που έχουμε αναπτύξει σε όλη την χώρα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Το έχουμε αναπτύξει; Ή έχουμε πέντε-έξι;
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Ναι, έχουμε 94 σε λειτουργία αυτήν τη στιγμή. Δύο από αυτές συστεγάζονται στον χώρο του πρώην νοσοκομείου Χανίων.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Το παλιό νοσοκομείο, εκεί στα δικαστήρια. Ωραίος χώρος, ήταν παλιό κτήριο, αλλά τώρα έχει φτιάξει.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Πολύ ωραίος χώρος. Αυτό αξιοποιήθηκε, φτιάχτηκε ένα Κέντρο Υγείας, ένα κτήριο με προδιαγραφές Κέντρου Υγείας αστικού τύπου. Και εκεί μέσα τώρα έχουμε ενσωματώσει αυτές τις δύο τοπικές μονάδες.
Η εικόνα και από το προσωπικό, από τους γιατρούς και τους υπόλοιπους επαγγελματίες υγείας, αλλά και από τους πολίτες, είναι νομίζω πολύ καλή.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Πηγαίνουν;
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Βεβαίως, υπάρχει πολύ μεγάλη προσέλευση, υπάρχουν εγγραφές στους οικογενειακούς γιατρούς. Υπάρχει μια αίσθηση ότι αυτές οι δομές προσφέρουν υπηρεσίες που δεν υπήρχαν στο σύστημα. Αυτό είναι το σημαντικό. Και κυρίως, προσφέρουν μία νέα κουλτούρα στο σύστημα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Να μην τρέχουμε με το παραμικρό στο νοσοκομείο.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Ένα αυτό, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι πρέπει να δίνεται έμφαση στην πρόληψη και στην αγωγή υγείας. Δεν είναι μόνο συνταγογράφηση, δεν είναι μόνο παραπεμπτικά για εξετάσεις. Δεν είναι μόνο ρύθμιση κάποιων χρόνιων παθήσεων.
Είναι μια έμφαση σε κάτι που έλειπε στο σύστημα υγείας, σε μία παρέμβαση, δηλαδή, που θέλουμε να προλάβει τη νόσο, να ενημερώσει σωστά τον κόσμο, να γίνουν παρεμβάσεις ευαισθητοποίησης στην τοπική κοινωνία, στα σχολεία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Αυτό, κύριε Υπουργέ, συνδέεται και με το θεσμό του, ας πούμε, οικογενειακού γιατρού;
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Αυτό λέω, αυτός είναι ο ρόλος του οικογενειακού γιατρού.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Όχι, γιατί θέλω να ρωτήσω γι’ αυτό, επειδή έχω ακούσει και για διάφορες περιοχές, ότι υπάρχει ένα ζήτημα με τον κατάλογο των γιατρών που μετέχουν στο θεσμό.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Εσείς λέτε, προσέξτε, τους συμβεβλημένους με τον ΕΟΠΥΥ οικογενειακούς γιατρούς, οι οποίοι είναι ελευθεροεπαγγελματίες γιατροί και μέχρι τώρα υπήρχε μια σύμβαση, που δεσμευόταν για 200 επισκέψεις τον μήνα, αμειβόταν, μάλλον, για 200 επισκέψεις τον μήνα. Ξέρετε πολύ καλά ότι αυτό ήταν και λίγο στρεβλό το σύστημα και δεν εξυπηρετούσε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Ναι, πλασματικό ήταν, ναι.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Συνήθως, τις πρώτες μέρες του μήνα εξαντλούνταν οι επισκέψεις και μετά πλήρωνε ο κόσμος από την τσέπη του.
Εμείς, λοιπόν, αυτό το αλλάξαμε. Δηλαδή, βάλαμε υποχρεωτικά να δεσμεύεται 4 ώρες από το ωράριο το ημερήσιο ο γιατρός ότι θα εξετάζει δωρεάν τους ασφαλισμένους, σε όλη τη διάρκεια του μήνα. Άρα, έχουμε μια δέσμευση χρόνου που σημαίνει 320 επισκέψεις τον μήνα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Χοντρικά, ναι.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Ναι, βεβαίως. 16 την ημέρα. Και αυτό νομίζουμε ότι μπορεί να εξυπηρετήσει περισσότερο. Είναι λίγο λιγότερα τα χρήματα. Δεν είναι μεγάλη η διαφορά από τα σημερινά. Θεωρούμε, όμως, ότι πραγματικά εξυπηρετείται καλύτερα ο πολίτης με αυτόν τον τρόπο. Έχουμε μια δυσκολία να καλύψουμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Αυτός είναι ο οικογενειακός του ΕΟΠΥΥ, όμως.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Αυτός είναι ο οικογενειακός γιατρός, ελευθεροεπαγγελματίας, συμβεβλημένος στον ΕΟΠΥΥ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Τώρα μιλάμε για τον άλλο.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Εμείς θέλουμε ο θεσμός του οικογενειακού γιατρού, κατά βάση να καλυφθεί από τους γιατρούς του συστήματος υγείας. Αυτούς, δηλαδή, που θα υπηρετούν είτε στα Κέντρα Υγείας είτε στις νέες δομές αυτές, τις ΤΟΜΥ, τις λεγόμενες. Και στα Κέντρα Υγείας και της πόλης και της υπαίθρου.
Αυτό είναι το νέο μοντέλο. Νομίζουμε ότι είναι μια μεγάλη αλλαγή στο σύστημα υγείας. Αντίστοιχη οργάνωση έχουν τα συστήματα υγείας των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Στην πλήρη του ανάπτυξη, πόσα κέντρα προβλέπετε;
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Κοιτάξτε, εμείς τώρα έχουμε, είπαμε, κοντά στα 100. Θα πάμε μέχρι τέλος του χρόνου στις 120. Και ο στόχος, ο αρχικός σχεδιασμός ήταν 240, σε όλη την Ελλάδα. Χρειάζονται περισσότερες, αλλά αυτή ήταν η χρηματοδοτική ικανότητα που είχαμε, μέσα από ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Να καταλάβω, Υπουργέ, κάτι. Εγώ μένω στην Αργυρούπολη τώρα. Εγώ πρέπει να πάω να βρω οικογενειακό γιατρό στην Αργυρούπολη ή στην Ηλιούπολη ή στο Ελληνικό δίπλα ή στη Γλυφάδα; Κάπως έτσι δουλεύει;
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Ναι, έτσι θα γίνει. Δηλαδή, έχουμε στείλει μια ενημέρωση στους πολίτες, ότι έχει γίνει μια ενδεικτική αντιστοίχιση τους με έναν οικογενειακό γιατρό.
Μπορούν να πάνε μία μέρα σε μία δημόσια δομή, να επιβεβαιώσουν ή να τροποποιήσουν αυτήν την αντιστοίχιση. Δηλαδή, να επιλέξουν ποιον οικογενειακό γιατρό θέλουν, είτε από τους γιατρούς του δημοσίου συστήματος και των ΤΟΜΥ, είτε αν αυτοί δεν επαρκούν, από συμβεβλημένους ελευθεροεπαγγελματίες γιατρούς.
Στη συνέχεια, αυτό θέλουμε τώρα, να εμπεδώσουμε μία αντίληψη, που λέει ότι έχω ένα γιατρό πρώτης επαφής με το σύστημα, έναν γιατρό, τον οποίο εμπιστεύομαι.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Όχι, αυτό είναι πολύ καλό. Να ξέρω εγώ ότι έχω έναν παθολόγο στην Αργυρούπολη, που ξέρει την οικογένεια, ξέρει τι συμβαίνει.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Ξέρει το ιστορικό μου, συμπληρώνει τον ηλεκτρονικό μου φάκελο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Ωραία. Αυτό, τώρα, τι θα πει να πάω σε μια δομή; Πού να πάω; Σε ένα νοσοκομείο;
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Όχι, στα παλιά πολυϊατρεία του ΙΚΑ, ΕΟΠΥΥ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Μάλιστα, του ΠΕΔΥ, τώρα που είναι.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Τα μετέπειτα ΠΕΔΥ. Και τώρα έχουν μετονομαστεί κι αυτά σε Κέντρα Υγείας. Κέντρα Υγείας τα λέμε όλα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Μάλιστα. Και πάω εκεί τώρα εγώ, ας πούμε και βρίσκω και λέω.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Βεβαίως, αφιερώνετε λίγο χρόνο για να γίνει μια σωστή καταγραφή του ιστορικού και λοιπά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Εντάξει, ωραία, ναι.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Και στη συνέχεια, για οποιοδήποτε πρόβλημα, που φυσικά δεν είναι έκτακτο και επείγον.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Εντάξει, δε λέω τώρα να έχεις τρακάρει με το αμάξι.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Ναι. Ή όταν υπάρχει, ας πούμε, ένα σοβαρό καρδιακό επεισόδιο ή ο,τιδήποτε άλλο, μια αιμορραγία. Εννοείται ότι θα πάτε στο εφημερεύον νοσοκομείο της περιοχής ή στην επαρχία στο εφημερεύον Κέντρο Υγείας.
Αλλά για οποιοδήποτε άλλο πρόβλημα, που μπορεί να γίνει μια προγραμματισμένη επίσκεψη, που χρειάζεται να ρυθμίσετε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Τα πάντα.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Ακριβώς, να πάρετε παραπεμπτικό για εξετάσεις, να δώσετε τις εξετάσεις, για να γίνει μια ρύθμιση καλύτερη ενός χρόνιου νοσήματος και λοιπά, απευθύνεστε στον οικογενειακό γιατρό. Ο οικογενειακός γιατρός έχει μέριμνα για το πότε πρέπει να κάνετε τα εμβόλιά σας, για το πότε πρέπει να εμβολιαστείτε. Θα σας ενημερώσει γι’ αυτό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Να ρωτήσω κάτι. Κι αν εγώ αποδειχθεί από τις εξετάσεις ότι έχω, ας πούμε, διαβήτη; Κι αυτός δεν είναι διαβητολόγος.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Αυτός θα σας παραπέμψει στον ενδοκρινολόγο του Συστήματος Υγείας ή, ελλείψει αυτού, σε συμβεβλημένο ενδοκρινολόγο. Προσέξτε τώρα. Προσπαθούμε εδώ να δώσουμε ένα θετικό κίνητρο στον κόσμο να αξιοποιεί το δίκτυο των οικογενειακών γιατρών.
Δηλαδή, το ραντεβού, αν πάτε μέσω του οικογενειακού γιατρού, θα το κλείσετε νωρίτερα. Ενώ, αν πάτε μόνος σας, που θα έχετε αυτό το δικαίωμα, ενδεχομένως θα περιμένετε λίγο, θα υπάρχει ένα κόστος αναμονής μεγαλύτερο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Χρόνος, ας πούμε, μεγαλύτερος.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Δηλαδή, θέλουμε με έναν θετικό τρόπο. Κοιτάξτε, είναι μια μεγάλη αλλαγή στην κουλτούρα του συστήματος αυτό. Και των γιατρών και των επαγγελματιών υγείας, αλλά κυρίως των πολιτών. Έχουν συνηθίσει οι πολίτες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Πίσω είναι ο κόσμος, δεν το έχει μάθει αυτό ακόμα.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Ακριβώς. Θα πάμε, λοιπόν, σταδιακά. Θέλουμε να πείσουμε τον κόσμο ότι αυτό οδηγεί σε ποιοτικότερη φροντίδα, οδηγεί σε μια πιο ορθολογική αξιοποίηση των πόρων του συστήματος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Αξιοποίηση και του δυναμικού, βεβαίως, των ανθρώπων που έχουμε.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Στις άλλες χώρες, αυτές οι μεταρρυθμίσεις έκαναν 10 χρόνια για να εδραιωθούν. Στην Ελλάδα πέρσι ψηφίστηκε ο νόμος. Ήδη έχουμε το σύστημα να κινείται. Είναι η πρώτη φορά.
Αυτό τώρα, ανεξάρτητα από το αν κανείς συμφωνεί ή διαφωνεί με την ουσία της αλλαγής, το θέμα είναι από την ίδρυση του ΕΣΥ, εδώ και 35 χρόνια, έγιναν πολλαπλές απόπειρες να εδραιωθεί ένα σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας. Δεν προχώρησε, γιατί, κατά την άποψή μου, δεν υπήρχε όντως η πολιτική βούληση να προχωρήσει, μία διευρυμένη παρουσία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Ναι, αλλά καλυπτόταν και λίγο από το δίκτυο του ΙΚΑ τότε.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Αυτό θέλω να πω. Υπήρχαν αυτές οι στρεβλώσεις. Υπήρχε το ΙΚΑ, το οποίο είχε ένα παράλληλο σύστημα, το οποίο δεν ήταν σε σύνδεση με το ΕΣΥ. Υπήρχαν πολλαπλοί λόγοι, οι οποίοι οδήγησαν στο να μην εφαρμοστεί ποτέ.
Τώρα, έχουμε έναν νόμο ψηφισμένο, ο οποίος μέσα σε λίγους μήνες άρχισε να εφαρμόζεται.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Γιατρούς έχουμε;
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Νομίζω ότι αυτό είναι ενδεικτικό ότι τα πράγματα έχουν ωριμάσει και ότι σιγά-σιγά οφείλουμε να κινηθούμε προς αυτήν την κατεύθυνση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Ανδρέα, γιατί μουρμουρίζουν οι γιατροί; Οι συνάδελφοί σου. Όλοι έχουμε κάποιο γιατρό γνωστό και μουρμουράνε. Οι χαμηλές αμοιβές και τα λοιπά.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Κοιτάξτε, υπάρχει μια αντικειμενική δυσκολία. Η δυσκολία είναι πρώτον.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Τα χρήματα.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Έχουν φύγει αρκετοί γιατροί από την χώρα. Έχουν φύγει 18.000 γιατροί. Αυτό έχει μειώσει, λοιπόν, πάρα πολύ, το διαθέσιμο ιατρικό δυναμικό. Έχει μειώσει τη δυνατότητα να καλύψουμε κενά στο δημόσιο. Υπάρχουν θέσεις, δηλαδή, που προκηρύσσονται και δεν καλύπτονται. Διότι η τελευταία οκταετία της κρίσης.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Ναι, γύρισε ανάποδα πάλι το σύστημα.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Ακριβώς. Υπήρξε αυτό το braindrain, το οποίο έχει πλέον στερήσει πολύτιμους ανθρώπινους πόρους από το σύστημα. Υπάρχει, λοιπόν, μία επιβάρυνση αυτών που έχουν μείνει στη χώρα. Και ιδιαίτερα των γιατρών των νοσοκομείων, που είναι πια και αυτοί γερασμένοι και κουρασμένοι. Και δεν έχουν ειδικευόμενους, αυτό είναι το μεγάλο έλλειμμα στην ουσία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Εγώ έχω ειδικευόμενο γνωστό, παιδί, το οποίο θέλει να φύγει, δεν αντέχει άλλο.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Ναι, οι ειδικευόμενοι, λοιπόν, που έχουν μείνει και αυτοί επιβαρύνονται, κουράζονται παραπάνω. Οι ειδικευμένοι γιατροί, ελλείψει ειδικευομένων αναλαμβάνουν ένα μεγαλύτερο βάρος στη διαχείριση της καθημερινότητας, της ρουτίνας και τα λοιπά, και τα λοιπά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Οι ειδικευόμενοι κάνουν τη δουλειά της νοσοκόμας.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Οι μισθοί έχουν κοπεί, υπάρχει μία πολύ μεγάλη μείωση στα εισοδήματα, αυτό δεν το συζητάμε. Νομίζω όμως ότι κάνουμε μία προσπάθεια, ειδικά τώρα σε αυτές τις δομές τις νέες της πρωτοβάθμιας, τις ΤΟΜΥ, ο μισθός, κατά την άποψή μου, με τα δεδομένα της χώρας είναι αξιοπρεπής. Δηλαδή δώσαμε μισθό Επιμελητή Α’, παίρνουν καθαρά 1.650 ευρώ. Δεν νομίζω ότι είναι ένα ποσό ευκαταφρόνητο στις σημερινές συνθήκες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Καλύπτουμε ειδικότητες;
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Κοιτάξτε, υπάρχουν ορισμένες ειδικότητες που έχουμε μία δυσκολία. Για παράδειγμα έχουμε μία δυσκολία αυτή την περίοδο να βρούμε παθολόγους και παιδιάτρους…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Παιδιάτρους, ακούω πολύ για τους παιδιάτρους.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Ακριβώς. Γιατί είναι ειδικότητες που είναι εύκολο κανείς να ανοίξει ιδιωτικό ιατρείο, δεν χρειάζεται μεγάλη επένδυση, δεν χρειάζεται κόστος εξοπλισμού και λοιπά.
Υπάρχουν κάποιες δυσκολίες και εγώ νομίζω ότι το κρίσιμο είναι να αρχίσουμε σιγά-σιγά να αντιστρέφουμε αυτή την τάση διαρροής προς το εξωτερικό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Πάντως και τα ιδιωτικά ιατρεία, παιδιά, κλείνουν μερικά. Δεν είναι έχουν δουλειά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Δεν αντέχουν όπως παλιά.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Κοιτάξτε, ακούστε, εκτός από τις δημόσιες δαπάνες υγείας που έπεσαν δραματικά την περίοδο της κρίσης…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Έπεσαν και οι ιδιωτικές δαπάνες.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Έπεσαν και οι ιδιωτικές, βεβαίως.
Τώρα εμείς καταφέραμε λίγο να αντιστρέψουμε αυτή την τάση από το 2015 και μετά, από 4,6% του ΑΕΠ που είχαν βρεθεί οι δημόσιες δαπάνες, θυμίζω, ότι στην αρχή, πριν την κρίση, ήταν σχεδόν κοντά στο 7% όσος είναι περίπου και ο μέσος ευρωπαϊκός όρος.
Από το 4,6% το πήγαμε στο 5,2% και τώρα η προσπάθεια που θα κάνουμε είναι στην μετά το μνημόνιο περίοδο σιγά-σιγά να υπάρχει μία σταδιακή ενίσχυση αυτών των ποσών έτσι ώστε να μπορούμε με μεγαλύτερη πληρότητα να καλύπτουμε ανάγκες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Ακούγονται και ασθενοφόρα πίσω στο τηλέφωνό σου, Υπουργέ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Άλλο θέμα είναι αυτό τώρα με τα ασθενοφόρα, είναι ευρύτερη κουβέντα.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Πείτε μου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Ένα, τώρα, θέμα που τίθεται από πολλούς είναι ότι δεν είναι, όχι δεν είναι ισομερώς, είναι ετεροβαρές το σύστημα. Δηλαδή έχουμε προβλήματα σε νησιά.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Βεβαίως.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Έχουμε και δομών και ανθρώπινου δυναμικού σε πάρα πολλές περιοχές με ελλείψεις βασικών, ας πούμε, ειδικοτήτων, και σε απομακρυσμένες περιοχές και τα λοιπά.
Δηλαδή τώρα αν χρειάζεται ο άλλος να ξεκουνάει από το χωριό του ή από το νησί του, να έρχεται στο κέντρο ή σε μία….
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Από το χωριό παίρνει το αυτοκίνητο και πάει, στο νησί τώρα τι γίνεται.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Κύριε Λυριτζή, έχετε απόλυτο δίκιο σε αυτό. Πάντα…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Και ξέρετε, να σας το πω και από μία άλλη σκοπιά, αυτό έχει οδηγήσει σε ορισμένες περιοχές σε ανάπτυξη, επειδή υπάρχει έλλειψη στο δημόσιο σύστημα, σε ανάπτυξη των ιδιωτικών ιατρείων γύρω-γύρω.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Προφανώς, προφανώς. Κοιτάξτε τώρα, πάντα οι νησιωτικές, οι άγονες, σε δυσπρόσιτες περιοχές υστερούσαν σε υπηρεσίες του δημοσίου, σε κοινωνικές υπηρεσίες και ιδιαίτερα σε υπηρεσίες του συστήματος υγείας.
Αυτό επιδεινώθηκε την περίοδο της κρίσης, υπάρχει και μία εγγενής αστυφιλία ειδικά των γιατρών που επιλέγουν τα μεγάλα αστικά κέντρα…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Πιστεύει ότι θα έχει και καλύτερες παροχές, καλύτερη ζωή.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Βεβαίως. Κοιτάξτε, αυτό δεν αντιμετωπίζεται εύκολα. Πραγματικά υπάρχουν περιπτώσεις που κάνουμε επανειλημμένες προκηρύξεις και δεν έχουμε ανταπόκριση.
Έχουμε κάνει μία προσπάθεια να δώσουμε ένα επιπλέον κίνητρο, για παράδειγμα καταφέραμε να δώσουμε ένα κίνητρο 400 ευρώ επιπλέον οικονομικό, ως κίνητρο αγόνου περιοχής, για να την κάλυψη αγροτικών ιατρείων, περιφερειακών ιατρείων σε πάνω από 400 περιφερειακά ιατρεία σε όλη τη χώρα.
Αυτό δούλεψε καλά, είχαμε αυξημένη κάλυψη.
Χρειάζεται ίσως ένας συνδυασμός κινήτρων, όχι μόνο οικονομικών, που είναι ούτως ή άλλως δύσκολο σε συνθήκες δημοσιονομικής, τέλος πάντων, στενότητας, αλλά και κοινωνικών, επιστημονικών.
Κάνουμε μία προσπάθεια με την αυτοδιοίκηση να δώσει και στις περισσότερες περιπτώσεις οι Περιφέρειες έχουν ανταποκριθεί, δίνουν και αυτοί για να διευκολύνουν την κατοικία που έχει γίνει τώρα μείζον πρόβλημα ειδικά στις τουριστικές περιοχές λόγω του Airbnb, λόγω της αξιοποίησης των ακινήτων κλπ.
Είναι δύσκολη η κατάσταση. Προσπαθούμε τώρα να βρούμε και κάποιους τρόπους να κάνουμε πιο ασφαλή τη διαχείριση των περιστατικών, δηλαδή έχουμε προσθέσει μία δεύτερη βάση αεροδιακομιδών στο Αιγαίο στη Σύρο, ενώ υπήρχε παλιά μόνο στη Ρόδο.
Ετοιμάζουμε μία άλλη, μία τρίτη στο βορειοανατολικό Αιγαίο, μάλλον στην Μυτιλήνη.
Προσπαθούμε να οργανώσουμε καλύτερα αυτό το σύστημα τηλεϊατρικής έτσι ώστε σε κάποιες περιοχές ο γιατρός να μπορεί να επικοινωνήσει με ένα νοσοκομείο αναφοράς εδώ στο Λεκανοπέδιο, να πάρει οδηγίες για ένα περιστατικό, να μπορεί να το διαχειριστεί με μεγαλύτερη, ας πούμε, επιστημονική αξιοπιστία.
Γίνονται προσπάθειες αλλά η αλήθεια είναι ότι κάποια μικρά νησιά, κάποιες άγονες περιοχές έχουν μία μεγαλύτερη….
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Ούτε είναι εύκολη τώρα, μιας και είμαστε φθινόπωρο, αλλά θα το ξαναβρείς του χρόνου πάλι, ούτε είναι εύκολο, ας πούμε, μετακινείται όλος ο πληθυσμός και κατεβαίνει στα νησιά το καλοκαίρι, να κουβαλάς τους γιατρούς τους τρεις μήνες του χρόνου, έτσι;, που πενταπλασιάζεται ο πληθυσμός.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Φυσικά, ναι, αυτό έχει επιβαρύνει πάρα πολύ τις τουριστικές περιοχές, τα νοσοκομείο. Εγώ το ξέρω και από το Ρέθυμνο, πάντα το καλοκαίρι και λόγω τροχαίων ατυχημάτων κλπ, πολλαπλασιάζεται ο πληθυσμός, αυξάνεται η νοσηρότητα και η προσέλευση στο δημόσιο νοσοκομείο ειδικά σε περιοχές που δεν υπάρχουν και ιδιωτικά κέντρα. Οπότε αυτό όντως επιβαρύνει ακόμα περισσότερο τους γιατρούς και το υπόλοιπο προσωπικό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Μάλιστα. Στην κάλυψη των αναγκών έχει στον προγραμματισμό του το Υπουργείο Υγείας…
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Θα σας πω, κοιτάξτε, για την…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Για το ανθρώπινο δυναμικό λέω, για το επόμενο διάστημα.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Για το επόμενο διάστημα. Λοιπόν, κοιτάξτε τώρα. Ο στόχος σε αυτή την, ας πούμε, μετά το μνημόνιο περίοδο είναι πρώτον να υπάρξει μία σταδιακή υποχώρηση της λιτότητας, δηλαδή να πάμε σε μία αύξηση των δημοσίων δαπανών.
Ο δεύτερος είναι να μειώσουμε ανισότητες που υπάρχουν σήμερα γιατί υπάρχουν ανισότητες στην φροντίδα, παρότι κάναμε αυτή την πολύ σημαντική παρέμβαση με την κάλυψη των ανασφάλιστων, η οποία θεωρώ ότι είναι τομή όντως στην υγειονομική και κοινωνική πολιτική της χώρας, χρειάζεται αυτό να υλοποιηθεί με μεγαλύτερη πληρότητα και να περιοριστούν οι δυσκολίες που έχει κάποιος κόσμος να απευθυνθεί στο σύστημα υγείας, είτε λόγω μεγάλων αναμονών που υπάρχουν στα νοσοκομεία, είτε λόγω δυσκολιών μετακίνησης και ευχερούς πρόσβασης είτε λόγω οικονομικών επιβαρύνσεων.
Άρα, προσπαθούμε να μειώσουμε τη συμμετοχή των ασθενών στο κόστος στο φάρμακο….
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Αυτό ήθελα να σας ρωτήσω, αν είναι στον προγραμματισμό αυτό.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Βεβαίως. Κάνουμε ένα σχέδιο τώρα, πρώτον σε πρώτη φάση πάμε να καταργήσουμε το 1 ευρώ ανά συνταγή που είναι μία μικρή αλλά νομίζω σημαντική επιβάρυνση για ανθρώπους που παίρνουν κάθε μήνα φάρμακα κλπ.
Προγραμματίζουμε μία ελάφρυνση στη συμμετοχή με βάση εισοδηματικά κριτήρια και με βάση κριτήρια χρονιότητας στη λήψη φαρμάκων.
Για φέτος, πρώτη φορά, καλύπτουμε οδοντιατρική φροντίδα. Ο ΕΟΠΥΥ μέχρι τώρα δεν είχε συμβάσεις με ελευθεροεπαγγελματίες οδοντιάτρους. Φέτος θα βάλουμε περίπου 40 εκατομμύρια, ίσως και παραπάνω και θα μπορέσουμε να καλύψουμε πρόληψη και θεραπεία παιδικού πληθυσμού, οδοντιατρική φροντίδα που μέχρι τώρα δεν υπήρχε καμία, ας πούμε….
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Το παλιό το ΙΚΑ είχε, τώρα ο ΕΟΠΥΥ δεν είχε.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Ναι, δεν είχε. Υπάρχουν ακόμα κάποιοι, υπάρχουν δηλαδή οδοντίατροι στις δημόσιες δομές και τα παλιά αυτά πολυιατρεία του ΙΚΑ αλλά και τα κέντρα υγείας. Αλλά είναι λίγοι και τώρα θα αγοράσουμε υπηρεσίες από τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Επίσης προσπαθούμε να ενισχύσουμε τα εργαστήρια των δημόσιων δομών με ένα σύστημα κεντρικών εργαστηρίων, συγκεντροποίηση εξετάσεων, κλπ, που αναπτύσσουμε, μειώνοντας την ανάγκη των πολιτών να απευθύνονται στον ιδιωτικό τομέα και άρα να επιβαρύνεται με τη συμμετοχή στο κόστος των εργαστηριακών εξετάσεων.
Προσπαθούμε…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Εγώ πάντως πάω να κάνω μία εξέταση σε ένα τέτοιο κέντρο και παίρνω νούμερο 700, είναι τρομερό δηλαδή.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Τι νούμερο;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Για να πάω να κάνω μία εξέταση αίματος.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Α, λέτε σε ιδιωτικό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Ναι, βέβαια. 700; Δηλαδή τι γίνεται εκεί μέσα;
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Λοιπόν, κοιτάξτε, να σας πω ένα παράδειγμα. Εδώ τι έχουμε κάνει το λεκανοπέδιο Αττικής. Έχουμε ένα κεντρικό εργαστήριο, πολύ μεγάλο, στην οδό Δεληγιώργη, το οποίο έχουμε κανονίσει να παίρνει δείγματα, παίρνει περίπου 800 δείγματα κάθε μέρα από αιμοληψίες πολιτών που γίνονται στις περιφερειακές δομές της πρωτοβάθμιας. Μεταφέρεται το αίμα, λοιπόν, για εξετάσεις που δεν μπορούν να γίνουν εκεί, ειδικές εξετάσεις, ορμονολογικές, ανοσολογικές, καρκινικούς δείκτες και τα λοιπά, αυτές τις εξετάσεις ο κόσμος έπρεπε να πάει έξω να τις κάνει και πολλές φορές για να μην τρυπιέται δύο φορές πήγαινε μία και καλή έξω και επιβαρυνόταν όλο το ποσό.
Τώρα έχουμε αυξήσει πάνω από 30%-40% την επισκεψιμότητα ασφαλισμένων επειδή ακριβώς του δίνουμε τη δυνατότητα να κάνει το σύνολο των εξετάσεων που του ζητάει ο γιατρός χωρίς να ταλαιπωρηθεί. Παίρνει το αποτέλεσμά του εκεί που έδωσε το αίμα.
Είναι ένα πολύ ευέλικτο σύστημα αυτό, προσπαθούμε να το αναπτύξουμε και στην υπόλοιπη Ελλάδα, στην Κρήτη κάνουμε το ίδιο, παίρνουμε από τα κέντρα υγείας αιμοληψίες δύο τρεις μέρες τη βδομάδα και τις μεταφέρουμε στο κεντρικό εργαστήριο του νομού, συνήθως στο νομαρχιακό νοσοκομείο όπου επίσης με αυτό τον τρόπο γλιτώνει ο κόσμος….
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Βέβαια, είναι σημαντικό να πας στην Κάντανο και να κάνεις εξέταση αίματος και να μην τρέχεις στα Χανιά να κάνεις μία εξέταση αίματος.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Ακριβώς. Θέλω να πω ότι κάνουμε μία προσπάθεια να μειώσουμε επιβαρύνσεις και να διευκολύνουμε την κάλυψη των αναγκών. Αυτό θέλει δουλειά, θέλει περισσότερα χρήματα σαφώς, περισσότερους πόρους και ανθρώπινους και υλικούς και συνεχίζουμε σε αυτή την κατεύθυνση…
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Μα για αυτό σας ρώτησα αν είναι στο σχεδιασμό και η αύξηση του προσωπικού γιατί ακούω τους γιατρούς σε όλα τα νοσοκομεία να λένε: παιδιά, λείπουν, λείπουν, λείπουν.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Όχι, όχι. Κοιτάξτε, παρότι έχουμε καλύψει ένα μεγάλο μέρος των κενών, και αυτό δεν αμφισβητείται, και με μόνιμο προσωπικό και με άλλο τύπου εργασιακές σχέσεις, με επικουρικό προσωπικό, με συμβασιούχους και λοιπά, παρόλα αυτά σαφώς χρειάζονται περισσότερες.
Υπάρχει ένας σχεδιασμός προσλήψεων που πιστεύω ότι σιγά-σιγά θα μπορέσουμε να τους ανακοινώσουμε στο επόμενο διάστημα, σε βάθος τετραετίας, που να παίρνουμε υπόψη φυσικά και τους περιορισμούς, δηλαδή τον κανόνα προσλήψεις προς αποχωρήσεις, που από το 2019 είναι 1 προς 1, οπότε αυτό μας δίνει μία μεγαλύτερη ευχέρεια.
Και έχουμε συζητήσει και με τον Πρωθυπουργό, νομίζω ότι αμέσως τα επόμενα μεταμνημονιακά χρόνια θα μπορέσουμε να κάνουμε μία ένεση ανθρώπινου δυναμικού στο σύστημα υγείας ακόμα μεγαλύτερη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Λοιπόν, ευχαριστούμε πολύ, κύριε Υπουργέ.
Κος ΞΑΝΘΟΣ:
Να είστε καλά, σας ευχαριστώ και εγώ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:
Να είστε καλά, καλημέρα.
