H κατάσταση του περιβάλλοντος είναι ανησυχητική, σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό, εθνικό και τοπικό επίπεδο. Είμαστε αντιμέτωποι, αν δεν υπάρξει ριζική αλλαγή πορείας, με συγκλονιστικές ανακατατάξεις. Η σχέση φύσης - ανθρώπου ακροβατεί σε επικίνδυνα τεντωμένο σχοινί. Η επιταχυνόμενη περιβαλλοντική κρίση μάς βάζει απότομα σε αχαρτογράφητες περιοχές σε σχέση με τις άμεσες και τις έμμεσες επιπτώσεις της στην οικονομία και στην καθημερινότητα των πολιτών.
Η οικονομική κρίση χρησιμοποιείται ως άλλοθι για εκπτώσεις στην προστασία του περιβάλλοντος. Η ανάγκη για οικολογική ανασυγκρότηση της οικονομίας απαιτεί νέο πρότυπο για την κοινωνική οργάνωση, την κατανάλωση, την παραγωγή, την εργασία και την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών και των λαών. Η περιβαλλοντική κρίση συμπυκνώνει όλες τις αντιφάσεις ενός στρεβλού αναπτυξιακού προτύπου που κυριάρχησε στον σύγχρονο κόσμο.
...και της οικολογίας
Ο ΣΥΝ στην 20ετή διαδρομή του δικαιώθηκε σε πολλά. Αν ξεχωρίσουμε ένα, είναι το γεγονός ότι η Αριστερά που εκπροσωπούσε και εκπροσωπεί είναι στο “DNA” της οικολογική. Αριστερά και Οικολογία μαζί συνθέτουν ένα καινούργιο όραμα, μια προγραμματική καινοτομία για τις κοινωνίες, που φέρνει βαθιές αλλαγές στον τρόπο σκέψης και δράσης, στα οράματα, στις αξίες και στις προτάσεις.
Ενεργειακός σχεδιασμός
Επιβάλλεται η δημιουργία ενός οικολογικού - αναπτυξιακού κοινωνικού συμβολαίου για την έξοδο της Ελλάδας από την κρίση. Για παράδειγμα, η υποστήριξη των ΑΠΕ έχει πολλαπλά οφέλη, όπως η έμμεση μείωση της χρηματοδότησης σε νοσοκομειακή περίθαλψη και η διασφάλιση νέων θέσεων εργασίας. Η απουσία στρατηγικής για την ανάπτυξη των ΑΠΕ οδηγεί σε εκτροχιασμό τον στόχο διείσδυσής τους κατά 20% μέχρι το 2020.
Η παραγωγή καθαρής ενέργειας αποτελεί τον έναν πυλώνα της ενεργειακής πολιτικής, ο δεύτερος έχει να κάνει με την εξοικονόμηση, το μεγαλύτερο ενεργειακό κοίτασμα διεθνώς. Μεγάλο μέρος του εισοδήματος των πολιτών καταναλώνεται στις ανάγκες για θέρμανση - ψύξη, ιδίως σε περιόδους οικονομικής κρίσης. Σε μια χώρα που ο κτηριακός της τομέας είναι ιδιαίτερα ενεργοβόρος, ποτέ κανείς δεν ασχολήθηκε σοβαρά με την ενεργειακή θωράκιση των πόλεων, τον χωροταξικό σχεδιασμό...
Έκθεση της ΤτΕ για την κλιματική αλλαγή
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, η ανάγκη θωράκισης της Ελλάδας έναντι των κινδύνων της κλιματικής αλλαγής και το κόστος αντιμετώπισης των αλλαγών είναι κατά πολύ μικρότερο από εκείνο που θα προκύψει εάν την αφήσουμε να εξελιχθεί. Το 2100, η σωρευτική ζημία για την οικονομία θα φθάνει τα 701 δισ. ευρώ, δηλαδή ισοδυναμεί με το υπερτριπλάσιο του σημερινού ετήσιου ΑΕΠ της χώρας.
Το κόστος προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, που αντιστοιχεί σε μακροχρόνιο πρόγραμμα επενδύσεων για την προστασία από τις ζημίες ώς το 2100, φθάνει τα 67 δισ. ευρώ, το 1/3 του σημερινού ετήσιου ΑΕΠ. Οι επενδύσεις σε μέτρα προσαρμογής θα διασφαλίσουν μείωση του κόστους από την κλιματική αλλαγή σχεδόν κατά 30% (σε 510 δισ. ευρώ σωρευτικά έως το 2100, έναντι 701 δισ. ευρώ σε περίπτωση μη δράσης).
Όταν αυτές οι εκτιμήσεις γίνονται όχι από τον ΣΥΡΙΖΑ ή κάποιο ινστιτούτο περιβαλλοντικών μελετών ή κάποιον φορέα με ιδιαίτερες οικολογικές ευαισθησίες αλλά από την ΤτΕ και διεθνείς οργανισμούς, όπως ο ΟΟΣΑ και η Παγκόσμια Τράπεζα, δεν δικαιούται κανείς να καθυστερεί και να αμφιβάλλει. Η περιβαλλοντική κρίση ανοίγει ένα νέο πεδίο αντιπαράθεσης, που διαπερνά όλα τα επιμέρους ζητήματα κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής φύσης. Αυτήν την πρόκληση, η δική μας Αριστερά την έχει δει εγκαίρως και την έχει εντάξει σε ένα συνολικότερο σχέδιο μετασχηματισμού της κοινωνίας σε πιο δίκαιη, δημοκρατική και αλληλέγγυα κατεύθυνση.
Του Κώστα Ζαχαριάδη
