Τα «Ελλη­νι­κά Ναυ­πη­γεία Α­Ε» (Ε­ΝΑ­Ε) ι­δρύ­θη­καν στον ό­ρ­μο του Σκα­ρα­μα­γκά το 1958 α­πό τον ε­φο­πλι­στή Σταύ­ρο Νιά­ρ­χο. Ως έ­δρα των Ε­ΝΑ­Ε ε­πε­λέ­γη πα­λαιό­τε­ρο ναυ­πη­γείο του Πο­λε­μι­κού Ναυ­τι­κού (ΠΝ), το ο­ποίο εί­χε ι­δρυ­θεί το 1935, α­λ­λά εί­χε δια­κό­ψει τις ε­ρ­γα­σίες του λό­γω του Β’ Πα­γκο­σμίου Πο­λέ­μου, ε­νώ εί­χε υ­πο­στεί και βο­μ­βα­ρ­δι­σμό α­πό την να­ζι­στι­κή Γε­ρ­μα­νία το 1944.
Τα Ε­ΝΑ­Ε ε­κτεί­νο­νται σε χώ­ρο 832.000 τ.μ., με 65.000 τ.μ. α­πό αυ­τά να εί­ναι στε­γα­σμέ­να. Δια­θέ­τουν δύο μό­νι­μες δε­ξα­με­νές 500 και 250 χι­λιά­δων τό­νων (η δε­ξα­με­νή των 500 χι­λιά­δων τό­νων εί­ναι η με­γα­λύ­τε­ρη αυ­τού του εί­δους στη Με­σό­γειο) κα­θώς και τρεις μι­κρό­τε­ρες πλω­τές δε­ξα­με­νές (72 χι­λιά­δες, 60 χι­λιά­δες και 36 χι­λιά­δες τό­νοι). Επί­σης, κε­κλι­μέ­νη ναυ­πη­γι­κή κλί­νη για την κα­θέ­λ­κυ­ση πλοίων ή τμη­μά­των αυ­τών. Από την ί­δρυ­ση των Ε­ΝΑ­Ε, πε­ρι­σ­σό­τε­ρα α­πό 9.000 πλοία έ­χουν πε­ρά­σει α­πό τις ε­γκα­τα­στά­σεις τους.

Τι κά­νουν στη Μέ­κ­κα του κα­πι­τα­λι­σμού

Η πε­ρί­πτω­ση των Ε­ΝΑ­Ε, κυ­ρίως α­πό τα τέ­λη του ’90 έως και σή­με­ρα, α­να­δει­κνύει με τα με­λα­νό­τε­ρα χρώ­μα­τα την α­πο­τυ­χία της ε­φα­ρ­μο­γής του ι­διω­τι­κο - οι­κο­νο­μι­κού νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρου μο­ντέ­λου σε ε­πι­χει­ρή­σεις στρα­τη­γι­κής ση­μα­σίας για την ε­θνι­κή οι­κο­νο­μία.
Στις Η­ΠΑ ο νό­μος για την Εμπο­ρι­κή Ναυ­τι­λία του 1920, προέ­βλε­ψε ό­τι στους ε­σω­τε­ρι­κές πλό­ες κι­νού­νται πλοία που δεν φέ­ρουν α­πλά την α­με­ρι­κα­νι­κή ση­μαία, α­λ­λά και έ­χουν κα­τα­σκευα­στεί στην α­με­ρι­κα­νι­κή ε­πι­κρά­τεια. Πα­ρά την έ­ντο­νη κρι­τι­κή που έ­χει α­σκη­θεί α­να­φο­ρι­κά με την ε­πί­δρα­ση του πα­ρα­πά­νω νό­μου στο κό­στος θα­λά­σ­σιας με­τα­φο­ράς προ­σώ­πων και ε­μπο­ρευ­μά­των, η συ­μ­βο­λή του στην ε­νί­σχυ­ση της α­με­ρι­κα­νι­κής ναυ­πη­γο­κα­τα­σκευής δεν α­μ­φι­σβη­τεί­ται.
Εί­ναι πρό­δη­λο ό­τι α­κό­μα και η Μέ­κ­κα του κα­πι­τα­λι­σμού έ­χει συ­νει­δη­το­ποιή­σει ό­τι οι κα­νό­νες της «α­γο­ράς» δεν ε­ξυ­πη­ρε­τούν την α­νά­πτυ­ξη της ναυ­πη­γο­κα­τα­σκευής και δεν δί­στα­σε να ε­πι­λέ­ξει τη θε­σμο­θέ­τη­ση ε­νός προ­στα­τευ­τι­κού κα­θε­στώ­τος, ό­ταν χρειά­στη­κε. Την ί­δια ώ­ρα, οι ε­λ­λη­νι­κές κυ­βε­ρ­νή­σεις ΝΔ και ΠΑ­ΣΟΚ προ­σποιού­νται ό­τι δεν υ­πά­ρ­χει κα­μία α­πο­λύ­τως δυ­να­τό­τη­τα θε­σμι­κής α­ντί­δρα­σης στη ναυ­πή­γη­ση πλοίων για λο­γα­ρια­σμό ε­λ­λή­νων ε­φο­πλι­στών α­πό ναυ­πη­γεία της Άπω Ανα­το­λής.

Η προ­α­να­γ­γε­λ­θεί­σα α­πα­ξίω­ση

Επι­πρό­σθε­τα, η πα­ρά­δο­ση των Ε­ΝΑ­Ε στην γε­ρ­μα­νι­κή ThyssenKrupp ε­νεί­χε και το ε­ξής σο­βα­ρό λο­γι­κό σφά­λ­μα: τα Ναυ­πη­γεία Σκα­ρα­μα­γκά α­πο­τε­λού­σαν εν δυ­νά­μει και εν τοις πρά­γ­μα­σι ι­σχυ­ρό α­ντα­γω­νι­στή των γε­ρ­μα­νι­κών ναυ­πη­γείων. Κα­τά συ­νέ­πεια, ή­ταν α­πό­λυ­τα προ­βλέ­ψι­μο ό­τι η γε­ρ­μα­νι­κή ι­διο­κτη­σία δεν εί­χε κα­μία πρό­θε­ση στρα­τη­γι­κής α­νά­πτυ­ξης των Ε­ΝΑ­Ε, ε­πέ­ν­δυ­σης στην έ­ρευ­να και α­νά­πτυ­ξη και προ­σα­ρ­μο­γής τους στις ε­ξε­λι­σ­σό­με­νες α­παι­τή­σεις της ναυ­τι­λίας, δηλ. ε­πι­χει­ρη­μα­τι­κών ε­πι­λο­γών που θα ε­νί­σχυαν τη δυ­να­μι­κή του Ναυ­πη­γείου σε βά­ρος των ε­μπο­ρι­κών συ­μ­φε­ρό­ντων του ι­διο­κτή­τη του. Αντί­θε­τα, εί­χε ε­μ­φα­νές συ­μ­φέ­ρον να κρα­τή­σει τη με­γα­λύ­τε­ρη ναυ­πη­γο­ε­πι­σκευα­στι­κή μο­νά­δα της Με­σο­γείου μα­κριά α­πό πα­ρα­γ­γε­λίες και πε­λά­τες, που μπο­ρού­σαν να «χτυ­πή­σουν» α­πευ­θείας τα γε­ρ­μα­νι­κά ναυ­πη­γεία.
Ση­μειω­τέ­ον ό­τι α­πό τις 19 Φε­βρουα­ρίου 1999 έως τις 13 Απρι­λίου 2000, δη­λα­δή σε μια πε­ρίο­δο κα­τά την ο­ποία η κυ­βέ­ρ­νη­ση Ση­μί­τη έ­λα­βε κρί­σι­μες α­πο­φά­σεις για την ι­διω­τι­κο­ποίη­ση των Ε­ΝΑ­Ε, υ­που­ρ­γός Ανά­πτυ­ξης, α­ρ­μό­διος με­τα­ξύ ά­λ­λων και για τη ναυ­πη­γι­κή πο­λι­τι­κή, ή­ταν ο κ. Ευά­γ­γε­λος Βε­νι­ζέ­λος.
Το «δό­λω­μα» για την ε­πι­τυ­χία του γε­ρ­μα­νι­κού σχε­δίου υ­πή­ρ­ξε η ναυ­πή­γη­ση υ­πο­βρυ­χίων τύ­που 214 για το ΠΝ. Υπε­ν­θυ­μί­ζε­ται ό­τι η Ελλά­δα δια­τη­ρεί το ι­στο­ρι­κό προ­βά­δι­σμα στην πα­ρα­γ­γε­λία υ­πο­βρυ­χίων α­πό την HDW, ή­δη α­πό την δε­κα­ε­τία του ‘60. Ωστό­σο, εί­ναι ε­ρευ­νη­τέο εάν στη στά­θ­μι­ση της συ­μ­φε­ρό­τε­ρης για το Ελλη­νι­κό Δη­μό­σιο ε­πι­λο­γής α­ξιο­λο­γή­θη­καν οι ε­μπο­ρι­κές πρα­κτι­κές της συ­γκε­κρι­μέ­νης ε­ται­ρείας, η ο­ποία - σύ­μ­φω­να με δη­μο­σιεύ­μα­τα - α­πό το 1987 έως το 2005 μπή­κε στη «μαύ­ρη λί­στα» του ι­ν­δι­κού πο­λε­μι­κού για «μί­ζες» και το 2011 ξε­κί­νη­σε έ­ρευ­να σε βά­ρος της και πά­λι για «μί­ζες» σχε­τι­κά με την πώ­λη­ση υ­πο­βρυ­χίων στη Νό­τιο Κο­ρέα.
Στα­δια­κά οι Γε­ρ­μα­νοί - με την α­γα­στή σύ­μπνοια του κ. Χ. Αλμού­νια και της Ευ­ρω­παϊκής Επι­τρο­πής Αντα­γω­νι­σμού - πέ­τυ­χαν το στό­χο τους. Τα Ε­ΝΑ­Ε α­πο­ψι­λώ­θη­καν α­πό κά­θε ε­μπο­ρι­κή δρα­στη­ριό­τη­τα (ναυ­πή­γη­ση ε­μπο­ρι­κών πλοίων, κα­τα­σκευή τρο­χαίου υ­λι­κού κ.α.) και πε­ριο­ρί­στη­καν στην υ­λο­ποίη­ση του προ­γρά­μ­μα­τος των υ­πο­βρυ­χίων. Με αυ­τή τη με­θό­δευ­ση ξε­φο­ρ­τώ­θη­καν έ­ναν ι­σχυ­ρό α­ντα­γω­νι­στή στην πε­ριο­χή της Με­σο­γείου.

Το Βα­τε­ρ­λό της δια­φά­νειας

Μέ­σα σε αυ­τό το βλα­πτι­κό για το δη­μό­σιο συ­μ­φέ­ρον προ­σα­να­το­λι­σμό των πο­λι­τι­κών ε­πι­λο­γών του δι­κο­μ­μα­τι­σμού, η α­νά­πτυ­ξη στρε­βλώ­σεων και α­θέ­μι­των ε­μπο­ρι­κών πρα­κτι­κών δεν α­πο­τε­λεί έ­κ­πλη­ξη. Ωστό­σο, η προ­σε­κτι­κή α­νά­γνω­ση της υ­πό­θε­σης των κ.κ. Άκη Τσο­χα­τ­ζό­που­λου και Γιά­ν­νη Σμπώ­κου α­να­δει­κνύει την ύ­πα­ρ­ξη ε­νός θε­σμι­κού ε­λ­λεί­μ­μα­τος ε­γ­γυή­σεων δια­φά­νειας, δε­δο­μέ­νου ό­τι η ά­σκη­ση ποι­νι­κών διώ­ξεων σε βά­ρος 29 α­κό­μα προ­σώ­πων για την υ­πό­θε­ση των υ­πο­βρυ­χίων α­πο­δει­κνύει ό­τι οι ε­ρευ­νώ­με­νες ε­πι­λο­γές στα ε­ξο­πλι­στι­κά προ­γρά­μ­μα­τα δεν σχε­τί­ζο­νται μό­νον προ­σω­πι­κά με συ­γκε­κρι­μέ­νους α­ξιω­μα­τού­χους, α­λ­λά και με έ­να δια­χρο­νι­κό σύ­μπλε­γ­μα ο­ρ­γά­νων, προ­σώ­πων, δια­δι­κα­σιών, ε­πι­χει­ρη­μα­τιών, πο­λι­τι­κών προ­σα­να­το­λι­σμών και ε­πι­λο­γών, που σή­με­ρα πια α­πα­σχο­λεί ε­κτε­τα­μέ­να τις α­να­κρι­τι­κές α­ρ­χές.
Ιδω­μέ­νος υ­πό αυ­τό το πρί­σμα, ο νό­μος 3885/2010, με τον ο­ποίο η Βου­λή κύ­ρω­σε την Εκτε­λε­στι­κή Συ­μ­φω­νία του Ελλη­νι­κού Δη­μο­σίου, της ThyssenKrupp και του κ. Isk. Safa, εί­ναι σα­φές ό­τι δεν πέ­τυ­χε κα­νέ­ναν α­πό τους δια­κη­ρυ­γ­μέ­νους στό­χους του. Να ση­μειω­θεί ε­δώ ό­τι ο νό­μος αυ­τός και η Εκτε­λε­στι­κή Συ­μ­φω­νία εί­ναι έ­ρ­γο α­πο­κλει­στι­κά του τό­τε υ­που­ρ­γού Εθνι­κής Άμυ­νας κ. Ευά­γ­γε­λου Βε­νι­ζέ­λου. Το ε­λα­φρυ­ντι­κό που ε­πι­κα­λεί­ται ο κ. Βε­νι­ζέ­λος, ό­τι ή­δη το Ελλη­νι­κό Δη­μό­σιο ή­ταν σε α­διέ­ξο­δο, εί­ναι πρα­γ­μα­τι­κό. Εκεί­νος, ό­μως, ι­σχυ­ρί­ζε­ται ό­τι η νέα συ­μ­φω­νία ή­ρε το α­διέ­ξο­δο. Αυ­τό δεν ε­πι­βε­βαιώ­νε­ται κα­θό­λου α­πό τα πρά­γ­μα­τα.
Τα Ε­ΝΑ­Ε βυ­θί­στη­καν α­κό­μα πε­ρι­σ­σό­τε­ρο στη μο­νο­μέ­ρεια του προ­γρά­μ­μα­τος των υ­πο­βρυ­χίων και της ε­ξά­ρ­τη­σης α­πό την HDW, α­φού ο «ε­πε­ν­δυ­τής» της κυ­βέ­ρ­νη­σης Πα­πα­ν­δρέ­ου δεν με­τέ­φε­ρε πο­τέ τε­χνο­γνω­σία στα ναυ­πη­γεία και πε­ριή­λ­θε σε α­δυ­να­μία κά­λυ­ψης των λει­του­ρ­γι­κών τους δα­πα­νών.
Η θέ­ση των ε­ρ­γα­ζό­με­νων χει­ρο­τέ­ρευ­σε. Πα­ρα­μέ­νουν α­πλή­ρω­τοι για πο­λ­λούς μή­νες πα­ρά την δι­κα­στι­κή τους δι­καίω­ση.
Το πρό­γρα­μ­μα των υ­πο­βρυ­χίων δεν έ­χει ο­λο­κλη­ρω­θεί δε­κα­τρία (13) χρό­νια με­τά την υ­πο­γρα­φή της πρώ­της σύ­μ­βα­σης και τρια (3) χρό­νια με­τά την Εκτε­λε­στι­κή Συ­μ­φω­νία.
Με­τά τη θέ­ση σε ι­σχύ του νό­μου 3885/2010 το Ελλη­νι­κό Δη­μό­σιο κα­τέ­βα­λε για το Πρό­γρα­μ­μα NEPTUNE II 132.250.000 ευ­ρώ, ό­μως οι ε­ρ­γα­σίες δεν ξε­κί­νη­σαν πο­τέ. Επί­σης, κα­τέ­βα­λε 102.000.000 ευ­ρώ για πρό­σθε­τα υ­λι­κά, που μέ­χρι σή­με­ρα δεν έ­χουν πα­ρα­λη­φθεί.


Δεν εί­ναι “υ­πό­θε­ση Βε­νι­ζέ­λου”

Ο κ. Ευά­γ­γε­λος Βε­νι­ζέ­λος α­πα­γό­ρευ­σε με τρο­πο­λο­γία στο νό­μο 3892/2010 την ε­πι­βο­λή διοι­κη­τι­κών κυ­ρώ­σεων σε ό­σες ε­ται­ρείες ε­μπλέ­κο­νταν σε α­δια­φα­νείς δια­δι­κα­σίες υ­λο­ποίη­σης Αντι­στα­θ­μι­στι­κών Ωφε­λη­μά­των. Όσοι ζη­μίω­σαν το Ελλη­νι­κό Δη­μό­σιο δεν πλή­ρω­σαν πο­τέ το λο­γα­ρια­σμό. Με αυ­τά τα δε­δο­μέ­να, εί­ναι α­τυ­χές ό­τι το ΠΑ­ΣΟΚ και ο πρό­ε­δρός του ε­πι­μέ­νουν να δί­νουν προ­σω­πι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά σε μια υ­πό­θε­ση της ο­ποίας το κέ­ντρο βά­ρους δεν εί­ναι ο κ. Ευά­γ­γε­λος Βε­νι­ζέ­λος, α­λ­λά τα κλει­στά Ναυ­πη­γεία Σκα­ρα­μα­γκά, οι α­πλή­ρω­τοι ε­ρ­γα­ζό­με­νοι, τα υ­πο­βρύ­χια που σκου­ριά­ζουν και η πα­ρα­γω­γι­κή α­να­συ­γκρό­τη­ση της ναυ­πη­γι­κής βιο­μη­χα­νίας.
Αυ­τή, ό­μως, εί­ναι και η με­γά­λη δια­φο­ρά του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ με το ΠΑ­ΣΟΚ. Εμείς ε­πι­μέ­νου­με να κοι­τά­με στα μά­τια τους α­ν­θρώ­πους και τις α­νά­γκες τους, ό­ταν κά­ποιοι συ­νε­χί­ζουν να κοι­τούν το εί­δω­λό τους στον κα­θρέ­φτη.
Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ με την πρό­τα­ση για ε­ξε­τα­στι­κή ε­πι­τρο­πή κο­ρυ­φώ­νει σε αυ­τή τη φά­ση τις πο­λ­λές, συ­νε­χείς και συ­στη­μα­τι­κές πα­ρε­μ­βά­σεις του στην υ­πό­θε­ση των Ναυ­πη­γείων Σκα­ρα­μα­γκά και των υ­πο­βρυ­χίων. Εί­ναι μά­λι­στα α­ξιο­πρό­σε­κτη η συ­νέ­πεια και η συ­νέ­χεια θέ­σεων και α­πό­ψεων στη δια­δρο­μή των χρό­νων. Αν α­να­τρέ­ξει κα­νείς στα δια­θέ­σι­μα ε­πί­ση­μα ντο­κου­μέ­ντα θα ε­πι­βε­βαιώ­σει αυ­τό τον ι­σχυ­ρι­σμό. Εί­ναι μά­λι­στα χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό ό­τι στην α­πό 3 Αυ­γού­στου 2011 έ­κ­θε­ση του βου­λευ­τή του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, μέ­λους της Ει­δι­κής Δια­ρ­κούς Επι­τρο­πής Εξο­πλι­στι­κών Προ­γρα­μ­μά­των και Συ­μ­βά­σεων σχε­τι­κά με τα κρι­σι­μό­τε­ρα στοι­χεία για τις συ­μ­βά­σεις των υ­πο­βρυ­χίων 214 και 209 και τις α­ντί­στοι­χες συ­μ­βά­σεις α­ντι­στα­θ­μι­στι­κών ω­φε­λη­μά­των, ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ εί­χε προ­α­να­γ­γεί­λει τη ση­με­ρι­νή Πρό­τα­ση Εξε­τα­στι­κής Επι­τρο­πής, ό­ταν ση­μειώ­να­με με­τα­ξύ ά­λ­λω­ν: «Ο νό­μος 3885/2010 δεν ε­πι­λύει το πρό­βλη­μα, κα­θώς ου­σια­στι­κά δεν α­να­γνω­ρί­ζει και δεν α­να­τρέ­πει τις α­δυ­να­μίες των δύο κύ­ριων συ­μ­βά­σεων (για πα­ρά­δει­γ­μα, ως προς τον τρό­πο κα­τα­βο­λών του Δη­μο­σίου ή τις ποι­νι­κές ρή­τρες), α­λ­λά τις ε­πα­να­λα­μ­βά­νει και τις α­να­βι­βά­ζει σε νό­μο του κρά­τους. Δεν ε­ξα­σφα­λί­ζει τη βιω­σι­μό­τη­τα των Ναυ­πη­γείων Σκα­ρα­μα­γκά, α­λ­λά ού­τε και την πα­ρα­λα­βή των υ­πο­βρυ­χίων.»
Η κυ­βέ­ρ­νη­ση Σα­μα­ρά – Βε­νι­ζέ­λου δεν δι­καιού­ται να συ­νε­χί­σει την ε­γκλη­μα­τι­κή τα­κτι­κή τής συ­γκά­λυ­ψης, ώ­στε α­πο­φεύ­γο­ντας τον έ­λε­γ­χο να δια­τη­ρή­σει τη συ­νο­χή της. Μό­νο έ­να ε­πι­χεί­ρη­μα θα μπο­ρού­σε να α­ντι­τά­ξει: ό­τι εί­ναι έ­τοι­μη να ε­πα­να­λει­του­ρ­γή­σει το ναυ­πη­γείο, να πα­ρα­λά­βει τα υ­πο­βρύ­χια και να ε­ξα­σφα­λί­σει τις θέ­σεις ε­ρ­γα­σίας και τις α­μοι­βές των ε­ρ­γα­ζο­μέ­νων. Εάν θέ­λει και μπο­ρεί, ας α­πα­ντή­σει