to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Τα παιδιά του επιχειρηματικού σωλήνα

Στα τέλη της δεκαετίας του ’90 είχε γίνει πολύ δημοφιλής η έκφραση «παιδιά του κομματικού σωλήνα».


Αναφερόταν σε ανθρώπους που καταλάμβαναν κυβερνητικές και κρατικές θέσεις υψηλής ευθύνης, χωρίς να έχουν κάποιες ιδιαίτερες επιστημονικές και επαγγελματικές περγαμηνές ή μια αξιοσημείωτη κοινωνική δραστηριότητα, αλλά βασιζόμενοι κυρίως στην ιδιότητά τους ως κομματικών στελεχών. Σε ανθρώπους που δεν είχαν επαφή με την κοινωνία γιατί ζούσαν στην «κομματική γυάλα».

Την ίδια περίοδο κέρδιζε έδαφος η τεχνοκρατική πρόσληψη της πολιτικής, δηλαδή η πεποίθηση πως η πολιτική δεν είναι ζήτημα κοινωνικών οραμάτων, αλλά «πρακτικής επίλυσης προβλημάτων». Ήταν η εποχή που τα ΜΜΕ ήθελαν να πλαισιώσουν ιδεολογικά την μετάβαση από το παπανδρεϊκό πρότυπο εξουσίας στο σημιτικό. Έτσι, η εικόνα του Κώστα Σημίτη ως «χαμηλών τόνων», «καθηγητή πανεπιστημίου», «υπεύθυνου τεχνοκράτη» φιλοτεχνήθηκε μεθοδικά και σε αντιπαράθεση με το πρόσφατο παρελθόν. «Ο Σημίτης εκφράζει το ότι πρέπει πλέον να σοβαρευτούμε και να δουλέψουμε», έλεγε εκείνες τις μέρες ο Πέτρος Κωστόπουλος, ο άνθρωπος που έχτισε τις επιχειρήσεις του προωθώντας το πρότυπο της Ελλάδας του life style, του χρηματιστηρίου και του εύκολου επιδεικτικού πλουτισμού.

Όσο περνούσαν τα χρόνια, όλο και κέρδιζε έδαφος ο θαυμασμός προς τον κόσμο των επιχειρήσεων. Οι από δεκαετίες μικροαστοί Έλληνες, άρχισαν να ονειρεύονται τα παιδιά τους όχι ως γιατρούς και δικηγόρους, αλλά ως μάνατζερς και χρηματιστές σε μεγάλες εταιρείες, με ακριβά αυτοκίνητα, μπόνους και σπίτια με πισίνες. Να ζουν μια ζωή μακριά από τις ανάγκες, τα προβλήματα και τις έγνοιες του μέσου ανθρώπου. Μακριά από την κοινωνία. Ασφαλώς, στην πραγματικότητα οι περισσότεροι από αυτούς που κατέλαβαν τις υψηλές θέσεις των μεγάλων εταιρειών δεν προέρχονταν από οικογένειες με χαμηλό ή μέσο εισόδημα. Ήταν και είναι άνθρωποι που οι οικογένειές τους είχαν τη δυνατότητα να τους εξασφαλίσουν σπουδές στο εξωτερικό και, κυρίως, μια κοινωνική δικτύωση που τους έστειλε απευθείας στα ψηλά κλιμάκια.

Και σήμερα ήρθε η μέρα που αυτός ο κόσμος, αυτοί οι άνθρωποι κυβερνούν. Αυτοί που ζουν μεταξύ Εκάλης και Γλυφάδας, που το πόδι τους πατάει μόνο το γκάζι των ακριβών αυτοκινήτων τους και τα παχιά χαλιά των πολυτελών εστιατορίων. Αλλά ποτέ το δάπεδο ενός λεωφορείου. Τα παιδιά του «επιχειρηματικού σωλήνα». Που πραγματικά δεν έχουν καμία επαφή με την κοινωνία. Που είναι από έναν άλλο κόσμο. Και φαίνεται. Φαίνεται όταν απαντώντας σε όσα λέει η Αριστερά για την ανάγκη προστασίας των εργαζόμενων, αυτοί πετάνε τον μπαλάκι μακριά για να το πιάσει το Αόρατο Χέρι της Αγοράς. Όταν σου λένε πως «οι επιχειρήσεις κάνουν από μόνες τους αυξήσεις στα καλά στελέχη για να τα κρατήσουν» (Μητσοτάκης), πως ο νέος εργασιακός νόμος που καταργεί το 8ωρο «είναι υπέρ του εργαζόμενου» (Σκέρτσος), πως «όσοι κάνουν διδακτορικό μάλλον δεν έχουν όρεξη για δουλειά» (Πατέλης), πως «ο εργαζόμενος ξέρει πόσες ώρες πρέπει να εργάζεται, δεν χρειάζεται συλλογική σύμβαση» (Τσακλόγλου). Και σε μεγάλο βαθμό είναι ειλικρινείς. Στο δικό τους κοινωνικό σύμπαν δεν υπάρχουν εργαζόμενοι, αλλά μόνο «στελέχη». Αυτά ξέρουν, για αυτά μιλάνε.

Οι εντολοδόχοι ενός αρχηγού που η οικογένειά του δεν έχει, ούτε καν στον ευρύτερο κύκλο της, έναν άνθρωπο που να έχει μπει για μια φορά στη ζωή του σε λεωφορείο, εντάσσονται στην πολιτική για να εξυπηρετήσουν τον κόσμο στον οποίο ανήκουν και που μόνο από την δικιά του σκοπιά μπορούν να δουν τα πράγματα. Τη σκοπιά των αντιλήψεων και των συμφερόντων μιας μειοψηφικής ελίτ. Αυτοί οι άνθρωποι που βλέπουν την πολιτική ως ένα ακόμη «πρότζεκτ», που το μοτίβο τους είναι η αντιεπιστημονική κενολογία πως «η χώρα είναι σαν μια επιχείρηση», που βλέπουν τους πολίτες και τις ανάγκες τους σαν απλά δεδομένα στο χαρτί τα οποία πρέπει να υποτάσσονται στις προτεραιότητες και τα αυτονόητα της δικής τους κοινωνικής τάξης, αυτοί που συχνά περνιούνται για οικονομολόγοι ενώ η αντιληπτική ικανότητά τους φτάνει μόνο στο να είναι λογιστές πολυτελείας, αυτοί που ζουν μόνο αναμεταξύ τους και αλληλοεπιβεβαιώνουν τις ιδέες τους χωρίς να εξετάζουν τις συνέπειές που έχουν στην άλλη πλευρά, της κοινωνικής πλειονότητας, αυτοί που έχουν μάθει να εκμεταλλεύονται και να απολύουν απενοχοποιημένα χιλιάδες εργαζόμενους και που σήμερα, μέσα στην πανδημία, έχουν φτάσει να μας λένε πως έχουμε περισσότερα νοσοκομεία από όσα χρειαζόμαστε, τίνος άλλου τις ανάγκες θα μπορούσαν να κατανοούν; Τίνος το συμφέρον και ποια αντίληψη για την πολιτική και τη δημοκρατία θα μπορούσαν να υποστηρίζουν τα παιδιά του ΣΕΒ που μας λένε ότι εργοδότες και εργαζόμενοι είναι ισότιμοι και θα μπορούν να διαπραγματεύονται ελεύθερα για τις απλήρωτες υπερωρίες και τα ρεπό; Για ποια κοινωνία θα μπορούσαν ποτέ εργάζονται αυτά τα «παιδιά του επιχειρηματικού σωλήνα»;

Ο Σταύρος Παναγιωτίδης είναι υποψήφιος διδάκτορας ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Έχει γράψει το μυθιστόρημα Το Κουρασμένο Μέλι από τις εκδόσεις Κέδρος.

tags: άρθρα

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)