Η ελληνική κοινωνία σήμερα βιώνει μια κρίσιμη συγκυρία. Η ακροδεξιά επιχειρεί να επιστρέψει στο προσκήνιο, με όχημα το μεταναστευτικό ζήτημα αξιοποιώντας τα συνήθη ρατσιστικά και φοβικά επιχειρήματα. Η ανησυχητική όξυνση των φαινομένων βίας και μισαλλοδοξίας και η καθημερινή ρητορική μίσους και σεξισμού θα πρέπει να ανησυχήσουν κάθε προοδευτικό πολίτη.

Την ίδια στιγμή, η ανάγκη ενίσχυσης του κοινωνικού κράτους, το οποίο υπονομεύθηκε από ένα διαχρονικό συστηματικό έλλειμμα σχεδιασμού και ελέγχου και αποδιαρθρώθηκε λόγω της κυριαρχίας του νεοφιλελευθερισμού, εξακολουθεί να βρίσκεται στο προσκήνιο του πολιτικού ανταγωνισμού και να είναι περισσότερο επίκαιρη από ποτέ. Η ανάγκη κρίσιμων αλλαγών και ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων στους τομείς της Υγείας και της Πρόνοιας, της Παιδείας, της Εργασίας και της Ασφάλειας είναι επιτακτική καθώς αποτελούν αναγκαίους όρους κοινωνικής συνοχής και ευημερίας.

Σε συνάφεια με όλα αυτά, παρατηρείται και μία γενικευμένη αμφισβήτηση των συλλογικών διαδικασιών και ένα έλλειμμα εμπιστοσύνης στους δημοκρατικούς θεσμούς: σύμφωνα με την έρευνα Παλιό-Νέο: Τάσεις και στάσεις στην Ελλάδα σήμερα του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών αμφισβητείται από μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης η αποτελεσματικότητα των δράσεων μέσω συλλογικών οργάνων και παρεμβάσεων, καθώς θεωρείται «ξεπερασμένη» προσέγγιση για την άρθρωση αιτημάτων και την επίλυση προβλημάτων.

Παρ’ όλα αυτά στην περίοδο της κρίσης, παρατηρούμε ότι το εν λόγω μοντέλο αλλάζει σταδιακά και ότι δημιουργείται ένα διακριτό ρεύμα νεανικής κινητοποίησης, μία συνεχής προσπάθεια από πλευράς των νέων με δράσεις αντιμετώπισης της βίας, του ρατσισμού, της ανεργίας και των επισφαλών συνθηκών εργασίας, υπεράσπισης των δικαιωμάτων των νέων, των μειονοτήτων, των εργαζόμενων κι όλα αυτά μέσω συλλογικών διαδικασιών και αγώνων.

Είναι πλέον σαφές ότι οι νέοι αντιλαμβανόμαστε την ανάγκη προώθησης ενός δικού μας σχεδίου παρέμβασης, διεκδικώντας συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις, δυνατότητες παρέμβασης στα δημόσια τεκταινόμενα μέσω των θεσμών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης..

Η Τ.Α. προσφέρει ένα ευνοϊκό πλαίσιο για τη συμμετοχή των νέων

Ο χώρος δράσης και έκφρασης της νεολαίας μέσα στα κοινά, και ιδιαίτερα στο επίπεδο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ήταν ανέκαθεν περιορισμένος, αφενός λόγω του αφιλόξενου περιβάλλοντος των οργάνων διοίκησης, και αφετέρου, λόγω της κυρίαρχης πολιτικής αντίληψης της εγχώριας δεξιάς, που ανέκαθεν προωθούσε έναν στείρο τεχνοκρατισμό, αποκλείοντας έτσι, όσους δεν ήταν γόνους πολιτικών τζακιών και «άριστοι τεχνοκράτες» της πολιτικής.

Όπως προαναφέρθηκε, αυτό το μοντέλο φαίνεται πως αλλάζει. Βλέπουμε και την Τοπική Αυτοδιοίκηση να κάνει σημαντικά βήματα προς την διεύρυνση των πεδίων ενασχόλησης των νέων, τα οποία μπορούν να αποτελέσουν το έναυσμα για την ισότιμη κινητοποίηση και συμμετοχή των νέων στον τόπο τους. Οι νέοι σήμερα - διαθέτουν πολύτιμες γνώσεις, όρεξη και ιδέες, οι οποίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν εφαλτήριο για την ανάπτυξη διαλόγου μεταξύ τοπικών φορέων, κινημάτων, νεολαίας και αυτοδιοικητικών οργάνων για την ουσιαστική διοίκηση κάθε τόπου. Η τοπική νεολαία μπορεί να λειτουργήσει ως φορέας κοινωνικής αλλαγής, να προάγει, δηλαδή, την συλλογική τοπική συνείδηση γύρω από θέματα αλληλεγγύης, ζητήματα που αφορούν τα άτομα τρίτης ηλικίας, τους πρόσφυγες, την προάσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών, των ΑμεΑ και την προστασία των αδέσποτων. Επίσης, ο διαρκής αγώνας σε τοπικό επίπεδο μπορεί να λειτουργήσει ως ανάχωμα στον εθνικισμό, τη βία κι άλλες μορφές φασισμού και να σταθεί ενάντια στην κοινωνική οπισθοδρόμηση, ώστε να δοθεί ένα ηχηρό μήνυμα από τις γειτονιές μας κατά της άκρας δεξιάς και των εκπρόσωπών της.

Πρέπει να επανακτήσουμε την εμπιστοσύνη μας στους δημοκρατικούς θεσμούς, τις αρχές του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να παλέψουμε μέσω της συμμετοχής μας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση για την οικοδόμηση ενός νέου μοντέλου άσκησης διοίκησης σε επίπεδο Δήμου και Περιφέρειας, απαλλαγμένο από πελατειακές σχέσεις.

Οι δυνατότητες της Τ.Α. για την προώθηση αριστερών πολιτικών

Επομένως, πρωταρχικός μας σκοπός θα πρέπει να είναι να αναπτύξουμε ένα δίχτυ κοινωνικής προστασίας των συμπολιτών μας και να εξασφαλίσουμε την καθολική δωρεάν υγειονομική κάλυψη του πληθυσμού, μέσω της ενίσχυσης του Δημόσιου Συστήματος Υγείας με δυναμικό προσωπικό και επέκταση των δομών Υγείας. Επίσης, πρέπει να εξασφαλίσουμε το δικαίωμα όλων στη στέγαση, να αντιμετωπίσουμε τα ζητήματα αστεγίας και να εξετάσουμε τα όποια θέματα εγείρονται γύρω από την όλο και αυξανόμενη χρήση πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης, όπως το Αirbnb, Blueground κ.α.. Τέλος πρέπει να να δημιουργήσουμε δομές, όχι μόνο για την αυτονόητη στήριξη των αδύναμων, αλλά και για την ισότιμη πρόσβαση στον δημόσιο βίο όλων των κοινωνικών ομάδων. Στο πλαίσιο αυτό, να δρομολογήσουμε και να υποστηρίξουμε τη λειτουργία κοινωνικών δομών αλληλεγγύης σε κάθε Δήμο (Κέντρα φιλοξενίας, ΚοινΣΕπ, Κοινωνικά Φαρμακεία, Κοινωνικά Παντοπωλεία, Κοινωνικά Φροντιστήρια κλπ).

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση οφείλει να διασφαλίσει την καθημερινή ποιότητα ζωής, την κατάλληλη αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου των πολιτών και το δικαίωμα στον πολιτισμό, στις Τέχνες και στον αθλητισμό με ελεύθερους κοινωνικούς χώρους και στέκια, πάρκα και αθλητικές εγκαταστάσεις διαθέσιμες σε όλους. Ψηλά στην ατζέντα όλων είναι και ο εκσυγχρονισμός της πόλης μας, ο ενεργειακός μετασχηματισμός, η αξία της ανακύκλωσης, η πρόσβαση σε ψηφιακές τεχνολογίες, ο ηλεκτρονικός μετασχηματισμός δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για μία πιο άνετη καθημερινότητα, η πρόσβαση όλων στην πληροφορία (μέσω καθολικής τηλεοπτικής κάλυψης, πρόσβαση και χρήσης διαδικτύου από συνεχώς περισσότερα άτομα κ.λπ.).

Ως εκ τούτου, ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ως ασπίδα κατά της ακροδεξιάς, εργαλείο αναπτυξιακής πολιτικής και μέσο κοινωνικής συνοχής είναι απαραίτητος.

Μπορούμε, λοιπόν, να δημιουργήσουμε ένα σχέδιο που θα μας εξασφαλίζει τα παραπάνω. Οι νέοι οφείλουμε να μεταλαμπαδεύσουμε τα δικά μας προτάγματα και τις αξίες μαζί με την όρεξη και τις γνώσεις μας σε όλους τους χώρους συζήτησης και δράσεων, να παρέμβουμε στον δημόσιο διάλογο και να αγωνιστούμε για όλα τα παραπάνω, όχι μόνο με την ιδιότητα των «υποψηφίων», αλλά και ως ενεργοί πολίτες και ψηφοφόροι.

*Η Ειρήνη Νταή είναι μέλος Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ