Μία μέρα πριν τις κάλπες για την εκλογή προέδρου και Κεντρικής Επιτροπής, το Σάββατο 14 Μαΐου, τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. που είχαν εκλεγεί αντιπρόσωποι στο 3ο Συνέδριο θα ψηφίσουν διαδικτυακά για το νέο Καταστατικό. Οι σύνεδροι θα ψηφίσουν το Καταστατικό επί της αρχής με ενσωματωμένες τις τροποποιήσεις που έγιναν ομόφωνα δεκτές στη συνεδριακή Επιτροπή Καταστατικού. Παράλληλα, θα κληθούν να ψηφίσουν τις τροπολογίες που δεν εγκρίθηκαν ομόφωνα. Η ΑΥΓΗ της Κυριακής παρουσιάζει συνοπτικά τις ανοιχτές διατάξεις με την εκατέρωθεν επιχειρηματολογία. Αναλυτικά το Καταστατικό και οι ανοιχτές διατάξεις προς ψήφιση δημοσιεύονται στο avgi.gr, όπου μπορείτε να μεταφερθείτε σκανάροντας τα QR codes.
1η διάταξη
Αρθρο 4: Ένταξη μελών
Για την ένταξη νέου μέλους, χρειάζεται αίτηση στην αντίστοιχη Οργάνωση Μελών ή προς οποιοδήποτε κεντρικό ή ενδιάμεσο όργανο του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. ή διαδικτυακά μέσω της ιστοσελίδας ή της ψηφιακής πλατφόρμας/εφαρμογής του κόμματος. Η αίτηση γνωστοποιείται στο Συντονιστικό της οικείας Οργάνωσης Μελών εντός δεκαπέντε ημερών και θεωρείται ότι έχει γίνει αυτοδικαίως δεκτή και το μέλος έχει ενταχθεί από την ημέρα υποβολής της.
Επιχειρηματολογία: Η ατομική ένταξη μπορεί να γίνει είτε με φυσική παρουσία είτε διαδικτυακά μέσω του isyriza και κάθε μέλος της Οργάνωσης Μελών έχει δικαίωμα να υποβάλει τις αντιρρήσεις του. Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζονται και η απρόσκοπτη ένταξη νέων μελών, και η ύπαρξη ισχυρών δικλείδων ασφαλείας. Το μέτρο έρχεται να ενισχύσει τη συμμετοχική δημοκρατία στο κόμμα και να απαντήσει στις απαιτήσεις της εποχής, στα ωράρια εργασίας και στους σύγχρονους τρόπους επικοινωνίας ειδικά των νέων ανθρώπων που ψηφίζουν το κόμμα.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη στο κόμμα, η αυτοπρόσωπη παρουσία ενός νέου μέλους σε τουλάχιστον μία διά ζώσης ή διαδικτυακή συνεδρίαση της οικείας Ο.Μ. ή του Συντονιστικού.
Επιχειρηματολογία: Κρίνεται απαραίτητη η αυτοπρόσωπη παρουσία (α) για να εξασφαλιστεί η ενθάρρυνση της ουσιαστικής ένταξης του νέου μέλους, καθώς συνειδητοποιείται η ανάγκη και η σημασία της έμπρακτης συμμετοχής του στη συλλογική ζωή και δράση, και (β) για την αποφυγή κακόβουλων εγγραφών, καθώς μόνη η αίτηση εγγραφής οδηγεί σε αυτοδίκαιη κτήση της ιδιότητας του μέλους από την ημέρα υποβολής της ως άνω αίτησης. Δημιουργούνται επομένως τετελεσμένα και ο εκ των υστέρων έλεγχος είναι εμφανώς δυσχερής.
2η Διάταξη
Αρθρο 8: Φίλοι/ες του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
Διαμορφώνεται ειδικό Μητρώο Φίλων του Κόμματος. Οι φίλοι του κόμματος, μεταξύ άλλων, έχουν δικαίωμα συμμετοχής σε δημοψηφίσματα ή προκριματικές εσωκομματικές εκλογές για την επιλογή υποψηφίων για δημόσια αξιώματα, όπου οι ειδικότερες διατάξεις του παρόντος καταστατικού δίνουν τη σχετική δυνατότητα αλλά και να θέτουν υποψηφιότητα για ορισμό ή εκλογή σε όλα τα δημόσια αξιώματα που καταλαμβάνονται μέσω ή χάρη σε στήριξη του κόμματος.
Επιχειρηματολογία: Σκοπός του άρθρου είναι να ενισχύσει τον ρόλο των φίλων του κόμματος θεσπίζοντας δικαιώματα και υποχρεώσεις. Σε ένα σύγχρονο-ανοιχτό-δημοκρατικό κόμμα είναι αναγκαίο ΚΑΙ οι φίλοι του να μπορούν να συμμετέχουν σε δημοψηφίσματα και προκριματικές εσωκομματικές εκλογές για την επιλογή υποψηφίων για δημόσια αξιώματα, ως ελάχιστο βήμα δημοκρατικής διαδικασίας και συμμετοχής της κοινωνίας σε καθοριστικά ζητήματα. Η δυνατότητα να εκφράζονται, εκτός από τα μέλη, και άλλοι πολίτες πρέπει να είναι διαρκής στόχος κάθε προοδευτικής πολιτικής
Οι φίλοι-ες του κόμματος ενημερώνονται για τις αποφάσεις του, συμμετέχουν στις τοπικές, συνδικαλιστικές, κινηματικές ή άλλες δράσεις του, σε θεματικές ή άλλες μορφές δικτύωσης μαζί με τα μέλη, στις συνελεύσεις των Ο.Μ. (εκτός ειδικής θεματολογίας), στα Τμήματα του κόμματος και μπορούν να καταθέτουν προτάσεις για την οργανωτική και πολιτική του λειτουργία καθώς και να θέτουν υποψηφιότητα για δημόσιο αξίωμα με πιθανή στήριξη του κόμματος.
Επιχειρηματολογία: Η συμμετοχή των φίλων σε δημοψηφίσματα ή προκριματικές εσωκομματικές εκλογές για την επιλογή υποψηφίων για δημόσια αξιώματα αδικεί τα μέλη του κόμματος, καθώς παραχωρεί στους φίλους σημαντικά δικαιώματα, χωρίς αντίστοιχες υποχρεώσεις, με αποτέλεσμα να πριμοδοτεί την επιλογή της ιδιότητας του φίλου. Τέλος, θεωρείται προβληματική η συμμετοχή των φίλων, ενός σώματος «ασαφούς» και μεταβαλλόμενου, στη λήψη αποφάσεων που αφορούν τη στρατηγική του κόμματος, καθώς είναι δύσκολο να ελεγχθούν οι πιθανές σκοπιμότητες των επιλογών του.
3η διάταξη
Αρθρα 10 και 4: Συγκρότηση Οργανώσεων Μελών
Συγκρότηση εδαφικής Ο.Μ. με αναφορά σε υποδημοτική χωρική ενότητα ή κλαδικής/ομοιοεπαγγελματικής Ο.Μ. σε χώρο όπου υπάρχει και λειτουργεί ήδη άλλη Ο.Μ., με πρωτοβουλία οκτώ τουλάχιστον μελών και για την ίδρυσή της ενημερώνεται η οικεία Νομαρχιακή Επιτροπή ή, αν δεν υπάρχει, η Κεντρική Επιτροπή που λαμβάνει και την οριστική απόφαση.
Επιχειρηματολογία: Ρυθμίζεται η συγκρότηση των Οργανώσεων Μελών σε εδαφικό, κλαδικό ή ομοιοεπαγγελματικό επίπεδο, ενώ προβλέπονται οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορούν να συγκροτούνται νέες Ο.Μ. εκεί που υπάρχουν και εκεί που δεν υπάρχουν ήδη προϋφιστάμενες οργανώσεις, δίνοντας κατ’ αρχήν την πρωτοβουλία στα μέλη του κόμματος και την κατ’ εξαίρεση δυνατότητα των ανώτερων οργάνων και των υφιστάμενων Ο.Μ. να αντιλέξουν, μέσα από μία σύντομη χρονικά, θεσμική διαδικασία, στην οποία τον αποφασιστικό ρόλο έχει η Κ.Ε.
Για τη δημιουργία νέων Οργανώσεων Μελών σε υποενότητα γεωγραφικής περιοχής όπου υπάρχει ήδη Οργάνωση Μελών σε λειτουργία, η απόφαση για την ίδρυσή της λαμβάνεται από την αρμόδια Νομαρχιακή Επιτροπή ή, αν δεν υπάρχει, από την Κ.Ε. Αυτά τα όργανα καλούνται να εγκρίνουν ή να απορρίψουν με αυξημένη πλειοψηφία των δύο τρίτων το σχετικό αίτημα των μελών που ζητούν τη συγκρότηση νέας οργάνωσης, αφού πρώτα λάβουν υπόψη τους τις ιδιαίτερες συνθήκες και τη γνωμοδότηση της Οργάνωσης Μελών που ήδη υπάρχει.
Επιχειρηματολογία: Η ίδρυση νέας οργάνωσης από (8) μέλη σε περιοχή που ήδη υφίσταται Ο.Μ. χωρίς προηγούμενη έγκριση από τη Νομαρχιακή και χωρίς γνώμη της υφιστάμενης οργάνωσης αντιβαίνει προς τη θεμελιώδη αρχή του Καταστατικού ότι «οι Ο.Μ. αποτελούν το κόμμα στον χώρο τους». Ποια από τις Ο.Μ. θα αποτελεί «το κόμμα στον χώρο της» αν αυτές υποστηρίζουν διαφορετικές δημοτικές ή συνδικαλιστικές παρατάξεις; Επιπλέον, η εκ των υστέρων προσφυγή στην Κεντρική Επιτροπή θα δημιουργεί κρίσεις, καθώς θα πρέπει να ανατραπούν τετελεσμένα.
4η διάταξη
Αρθρα 11 και 7: Θητεία των οργάνων της Ο.Μ.
Η θητεία των οργάνων της Ο.Μ. έχει διάρκεια ενός έτους.
Επιχειρηματολογία: Η θητεία των συντονιστικών των Οργανώσεων Μελών οφείλει να είναι ετήσια με στόχο τόσο την ανανέωση του οργάνου όσο και τη δυνατότητα περισσότερων μελών να διεκδικήσουν την εκλογή τους στον συντονισμό της Ο.Μ. και να αναλάβουν επιτελική πολιτική δουλειά. Διευκολύνει επίσης τον αναστοχασμό της Ο.Μ. για την πορεία του τοπικού της προγράμματος. Η διετής θητεία του συντονιστικού ενδέχεται εξάλλου να εμποδίσει υποψηφιότητες μελών που αδυνατούν να δεσμευθούν για δύο χρόνια.
Η θητεία των οργάνων της Ο.Μ. έχει διετή διάρκεια.
Επιχειρηματολογία: Η διετής θητεία των συντονιστικών των Οργανώσεων Μελών προτείνεται για να υπάρξει αντιστοίχιση με τον χρόνο θητείας των Νομαρχιακών Επιτροπών και για τον αποτελεσματικότερο συντονισμό δεδομένου ότι ο ένας χρόνος είναι διάστημα ιδιαιτέρως βραχύ για αποτελεσματική πολιτική δουλειά.
5η διάταξη
Αρθρο 13: Νομαρχιακή Επιτροπή
Η εκλογή της Νομαρχιακής Επιτροπής γίνεται κάθε δύο χρόνια από συνδιάσκεψη εκλεγμένων αντιπροσώπων από τις Οργανώσεις Μελών κάθε νομού.
Επιχειρηματολογία: Με δεδομένο ότι με τις αποφάσεις του 3ου Συνεδρίου αλλάζει ο τρόπος εκλογής προέδρου και μελών της Κ.Ε., κρίνεται απαραίτητο να διατηρηθεί η εκλογή της Νομαρχιακής Επιτροπής από συνδιάσκεψη εκλεγμένων από τις Ο.Μ. αντιπροσώπων, που είναι το κορυφαίο όργανο λογοδοσίας, διαλόγου και λήψης αποφάσεων σε επίπεδο νομού. Το καταστατικό όπως και το συνέδριο είναι ένα καταστατικό αλλαγής αλλά και συνέχειας. Κρίνουμε σκόπιμο να διατηρήσουμε στη λειτουργία του κόμματος τις ενδιάμεσες κομματικές δομές και να προχωρήσουμε με σύνεση σε περαιτέρω αλλαγές.
Η Νομαρχιακή Επιτροπή εκλέγεται κάθε δύο χρόνια από το σύνολο των μελών των Ο.Μ. του αντίστοιχου νομού, με ισότιμη εκπροσώπηση των φύλων στο εσωτερικό της. Ταυτόχρονα προτείνεται η διατήρηση της νομαρχιακής συνδιάσκεψης με τη συμμετοχή όλων των μελών των Ο.Μ. του αντίστοιχου νομού.
Επιχειρηματολογία: Η εκλογή των Νομαρχιακών Επιτροπών από το σύνολο των μελών των Ο.Μ. προτείνεται για την άμεση έκφραση των μελών μας για τα μέλη των Ν.Ε. Η τροπολογία βρίσκεται σε πλήρη αντιστοίχιση και συμφωνία με την απόφαση του συνεδρίου για άμεση εκλογή του προέδρου και της Κ.Ε. από το σύνολο των μελών του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. σε σχέση με την εκλογή των Ν.Ε. από νομαρχιακή συνέλευση αντιπροσώπων που ίσχυε έως σήμερα.
6η διάταξη
Αρθρα 18 και 4, 5, 6 και 7: Συγκρότηση τμημάτων και θεματικών επιτροπών
Η Κ.Ε. ορίζει δύο μέλη της ως συντονιστή/τρια και αναπληρωτή/τρια συντονιστή/τρια. Με εισήγησή τους που εγκρίνεται από την Πολιτική Γραμματεία ορίζεται η γραμματεία του τμήματος.
Επιχειρηματολογία: Τα τμήματα ως βοηθητικές επιτροπές της Κ.Ε. συγκροτούνται για την επεξεργασία θέσεων που εγκρίνονται από την Κ.Ε. και νομοσχεδίων για τη διευκόλυνση της Κ.Ο. Παράλληλα, συγκροτούν δίκτυα και θεματικές ομάδες για την εμβάθυνση των πολιτικών του κόμματος. Προκειμένου να ανταποκριθούν στα καθήκοντά τους, είναι ανάγκη να είναι ευέλικτα και να συγκαλούνται άμεσα. Ταυτόχρονα να μην υποκαθιστούν τα δίκτυα και τις θεματικές ομάδες. Τέλος, επειδή τα τμήματα είναι βοηθητικές επιτροπές της Κ.Ε., είναι λογικό η Κ.Ε. να επιλέγει τους συντονιστές/τριες.
Τα τμήματα συγκροτούνται με απόφαση της Κ.Ε. ως βοηθητικές επιτροπές της Κ.Ε. με δημόσιο κάλεσμα σε συνέλευση, όπου και αναδεικνύεται κατόπιν εκλογικής διαδικασίας η γραμματεία του τμήματος.
Επιχειρηματολογία: Η συγκρότηση των τμημάτων με ανοιχτό κάλεσμα και η εκλογή γραμματειών των τμημάτων διασφαλίζει τον ρόλο τους ως η φωνή του κόμματος και της κοινωνίας στην παραγωγή πολιτικών θέσεων και στη λήψη των αποφάσεων της Κεντρικής Επιτροπής και των τομέων της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Με αυτόν τον τρόπο δεν καταργείται το δημοκρατικό δικαίωμα της επιλογής από τα μέλη και αποφεύγεται η «ιεραρχική οργάνωση χωρίς περιορισμό του αδιαμεσολάβητου διαλόγου εντός του κόμματος.
7η διάταξη
Αρθρο 23: Εθνικό Συμβούλιο
Συγκρότηση Εθνικού Συμβουλίου που συγκαλείται μία φορά τον χρόνο και έκτακτα με γνωμοδοτικό χαρακτήρα που θα αποτελείται από μέλη της Κ.Ε., εκλεγμένους εκπροσώπους από τα μέλη του κόμματος ανά περιφέρεια, υπουργούς, υφυπουργούς, γενικούς και ειδικούς γραμματείς, ευρωβουλευτές και βουλευτές, περιφερειάρχες, δημάρχους, εκλεγμένους σε τριτοβάθμια συνδικαλιστικά όργανα, συντονιστές τμημάτων, εκπροσώπους της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
Επιχειρηματολογία: Το Εθνικό Συμβούλιο με γνωμοδοτικό χαρακτήρα δίνει τη δυνατότητα οργανωμένης επικοινωνίας ανάμεσα στα μέλη της Κ.Ε. και σε πολιτικά στελέχη του κόμματος με το σύνολο της Κ.Ο., στελέχη της κυβέρνησης, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του συνδικαλιστικού κινήματος και των κοινωνικών κινημάτων. Είναι ένας χώρος ανταλλαγής εμπειριών και κατάθεσης διαφορετικών προσεγγίσεων για την αποτελεσματικότητα των πολιτικών πρωτοβουλιών του κόμματος. Η επικοινωνία και η αλληλοενημέρωση ήταν άλλωστε από τις αδυναμίες που εντοπίστηκαν στο παρελθόν και ιδιαίτερα στη διάρκεια της κυβερνητικής περιόδου.
Κατάργηση άρθρου 23 για την ίδρυση Εθνικού Συμβουλίου.
Επιχειρηματολογία: Η λειτουργία του Εθνικού Συμβουλίου ενδέχεται να επικαλύπτει τη λειτουργία της Κ.Ε. ως ανώτατου καθοδηγητικού οργάνου του κόμματος, πολύ περισσότερο που στη σύνθεσή του προβλέπεται η συμμετοχή σημαντικού αριθμού βουλευτών. Επιπλέον, ενέχει τον κίνδυνο δυισμού σε κρίσιμα θέματα. Είναι εξαιρετικά πιθανό οι δημοσιοποιημένες γνωμοδοτήσεις του Εθνικού Συμβουλίου να οδηγήσουν σε σοβαρές κρίσεις το κόμμα όταν αυτές έρθουν σε αντίθεση με αποφάσεις αιρετών οργάνων.
8η διάταξη
Αρθρο 30 και 2: Ισάριθμη αντιπροσώπευση των φύλων (προσθήκη)
Η πρώτη πρόταση προβλέπει πως η ισάριθμη αντιπροσώπευση των φύλων δεν αφορά τη σταυροδοσία κατά την εκλογή των οργάνων
Επιχειρηματολογία: Στα όργανα, ανεξαρτήτως σταυροδοσίας, θα υπάρχει ισάριθμη αντιπροσώπευση φύλων. Πρόκειται για μία τομή και είμαστε το πρώτο κόμμα στην Ελλάδα που το προτείναμε, το αποφασίσαμε και θα το εφαρμόσουμε. Προφανώς η απόφαση για 50-50 αφορά την τελική σύνθεση των οργάνων και δεν μπορεί να αφορά την ελεύθερη επιλογή υποψηφίων κατά τη σταυροδοσία. Δεν μπορεί να υπάρξει πρόβλεψη επιβολής ορίου σταυροδοσίας ανά φύλο. Η πρότασή μας συνάδει με τις βασικές αρχές της ελεύθερης βούλησης στην επιλογή υποψηφίων.
Η δεύτερη πρόταση είναι προσθήκη στο παραπάνω άρθρο και αναφέρει ότι η ισάριθμη αντιπροσώπευση των φύλων τηρείται και κατά την εκλογή των οργάνων με την υιοθέτηση ορίου σταυροδοσίας ανά φύλο στο ήμισυ των σταυρών που θα αποφασίζεται κάθε φορά.
Επιχειρηματολογία: Το όριο σταυροδοσίας ισχύει κατά την εκλογή όλων των οργάνων και είναι δημοκρατικό μέτρο για την αντιπροσωπευτική τους σύνθεση. Το φύλο είναι σημαντικός παράγοντας για τη δημοκρατική σύνθεση των οργάνων. Η εξαίρεσή του διαιωνίζει το φαινόμενο της πριμοδότησης του κυρίαρχου φύλου, υποθάλπει τη δυσαρέσκεια για τη συμμετοχή των εκλεγμένων «με ποσόστωση» γυναικών στα όργανα και αναπαράγει επιχειρήματα για μια δήθεν αντικειμενική αξιοκρατία που δεν έχει φύλο, τάξη, χρώμα κ.λπ. Η πρόταση είναι ομόφωνη απόφαση της Συνέλευσης Γυναικών.
9η διάταξη
Αρθρο 46: Δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι στην εκλογή οργάνων και αντιπροσώπων
Η πρώτη πρόταση προβλέπει ότι δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι για τα όργανα και τα αξιώματα του κόμματος έχουν όλα τα ταμειακώς εντάξει μέλη του κόμματος στο αντίστοιχο επίπεδο (πανελλαδικά, περιφέρεια, νομός, Ο.Μ.). Οι απώτατες προθεσμίες εντός των οποίων πρέπει κάποιος/α να έχει γίνει μέλος του κόμματος για να συμμετέχει σε συγκεκριμένη εκλογική διαδικασία (συνέδριο, νομαρχιακή συνδιάσκεψη, εκλογοαπολογιστική συνέλευση Ο.Μ. κ.ο.κ.) καθορίζονται κάθε φορά με απόφαση της Κ.Ε.
Επιχειρηματολογία: Το ασυμβίβαστο στην εκλογή των οργάνων θα στερήσει την Κ.Ε. από την πολιτική εμπειρία των στελεχών του κόμματος. Είναι, για παράδειγμα, λάθος ο/η συντονιστής/στρια μιας μεγάλης Νομαρχιακής να μην έχει το δικαίωμα συμμετοχής στην Κ.Ε. Ταυτόχρονα, θα στερήσει τα υπόλοιπα όργανα λήψης αποφάσεων από τα μέλη του ανώτατου καθοδηγητικού οργάνου και θα οδηγήσει σε μια κομματική ιεραρχία νέας μορφής, τη στιγμή που όλη η προσπάθεια του νέου Καταστατικού είναι η ενδυνάμωση των μελών του κόμματος.
Η δεύτερη πρόταση διαφοροποιείται ως προς το ότι τα μέλη έχουν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι σε ένα όργανο εκ των Κ.Ε., Ν.Ε. και Συντονιστικά των Ο.Μ. Μεταβατικά η διάταξη ισχύει από την πρώτη εκλογική διαδικασία των Ν.Ε. και των Συντονιστικών των Ο.Μ.
Επιχειρηματολογία: Η συμμετοχή κάθε μέλους μας σε ένα όργανο αντιμετωπίζει την κομματική πολυθεσία και συμβάλλει στην αξιοποίηση περισσότερων συντρόφων στην πολιτική δουλειά του κόμματός μας. Η συμμετοχή των συντονιστών/στριών των Ο.Μ. στις Ν.Ε. προβλέπεται θεσμικά σε άλλο άρθρο του Καταστατικού. Η διάταξη θα έχει μεταβατική περίοδο και θα εφαρμοστεί στην πρώτη εκλογή των Ν.Ε. και των Συντονιστικών των Ο.Μ.
Το κείμενο του καταστατικού όπως διαμορφώθηκε από την Επιτροπή Καταστατικού
Oι τροπολογίες επί του καταστατικού που θα τεθούν προς ψήφιση
