Η ιστορία δεν σταματά, λέει ο Αλεχάντρο Κάστρο. Είναι ο γιος του Ραούλ, του σημερινού ηγέτη της Κούβας και ανιψιός του Φιντέλ. Μιλά για κοινωνική δικαιοσύνη και εθνική ανεξαρτησία. Επικαλείται το παράδειγμα της Λατινικής Αμερικής, όπου η οικονομική κρίση έφερε στην εξουσία κυβερνήσεις της Αριστεράς, τον Τσάβες στη Βενεζουέλα, τον Μοράλες στη Βολιβία, που εθνικοποίησε το φυσικό αέριο και το νερό και την Αργεντινή, που παρά τον ανελέητο πόλεμο που εξακολουθεί να δέχεται, διέγραψε το μεγαλύτερο μέρος του χρέους και έβαλε μπροστά τις ανάγκες των πολιτών.
«Η βίαιη επιβολή του νεοφιλελεύθερου μοντέλου έχει προκαλέσει πολιτικές ανακατατάξεις σε όλο τον κόσμο. Πρέπει να τελειώνουμε με το νεοφιλελευθερισμό. Δεν ανταποκρίνεται καν στην πραγματική παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών, πόσο μάλλον στις ανάγκες των πολιτών. Για κάθε 100 δολάρια, τα 97 είναι αέρας, χρηματοπιστωτική κερδοσκοπία. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως έχει αποτύχει. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως υπάρχει εναλλακτική».
«Οι Έλληνες μπορούν»
Τον ρωτάω για την Ελλάδα και τις πιέσεις που δέχεται από τους εκπροσώπους των δανειστών. Δεν μπορεί μια χώρα να εκβιάζεται όταν το μόνο που θέλει είναι να υλοποιήσει αυτό που ζητάει ο λαός, απαντά. Μετά χαμογελάει.
«Οι μεγάλες κρίσεις φέρνουν και μεγάλες αλλαγές. Οι Έλληνες μπορούν».
Αν και η ανάλυση του είναι μαρξιστική, είναι σαφές πως ο λόγος του και κυρίως η ορολογία που χρησιμοποιεί, δεν είναι παραδοσιακά επαναστατικός, τουλάχιστον όχι περισσότερο απ’όσο είναι της Ναόμι Κλάιν. Τον ρωτάμε αν η σοσιαλιστική Κούβα έχει ρίξει νερό στο κρασί της. Αν τα οικονομικά ανοίγματα των τελευταίων ετών και το ενδεχόμενο αμερικάνικων επενδύσεων τώρα που οι σχέσεις με τις ΗΠΑ βαίνουν προς αποκατάσταση, θα αλλοιώσουν τη φυσιογνωμία της κουβανικής επαναστατικής κυβέρνησης. Η απάντηση του είναι πως ο σοσιαλισμός στην Κούβα παραμένει ζωντανός. Πως η συνταγή μπορεί να άλλαξε, αλλά ο προσανατολισμός παραμένει ο ίδιος. Δεν πρόκειται να πάμε προς τα πίσω λέει.
«Όταν έπεσε η ΕΣΣΔ δεν υπήρχε ούτε ένας αναλυτής που να πίστευε πως η Κούβα μπορούσε να επιβιώσει»
«Στις αρχές της δεκαετίας του 90, το 85% των εμπορικών σχέσεων της Κούβας ήταν με χώρες της σοσιαλιστικής κοινότητας. Μέσα σε λίγους μήνες χάσαμε τα πάντα, δεν μπορούσαμε καν να εισάγουμε πρώτες ύλες, το ΑΕΠ έπεσε κατά 50%. Τότε ο Φιντέλ πήρε την απόφαση να υπάρξει ένα οικονομικό άνοιγμα. Ξεκινήσαμε να έχουμε εμπορικές σχέσεις με όλον τον κόσμο πλην της Αμερικής που μας είχε επιβάλει τον αποκλεισμό. Δεν υπήρχε τότε ούτε ένας αναλυτής που να πίστευε πως η Κούβα θα μπορούσε να επιβιώσει. Κι όμως, αντισταθήκαμε στην επέλαση του καπιταλισμού. Η χώρα μας έχει γνωρίσει στο παρελθόν άγριο και καταστρεπτικό καπιταλισμό και οι μνήμες ήταν ακόμη νωπές. Δεν πρόκειται να πάμε προς τα πίσω».
Ένας δημοσιογράφος τον ρωτάει για τις καταγγελίες για παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, φέρνοντας ως παράδειγμα τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων. Ο Αλεχάντρο Κάστρο γελάει.
«Η αδελφή μου η Μαριέλα Κάστρο είναι σεξολόγος και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων. Μετά από δικές τις πιέσεις, πέρασε νόμος το 2008, με τον οποίο όποιος επιθυμεί μπορεί να κάνει εγχείρηση αλλαγής φύλου με έξοδα του κράτους».
H Μαριέλα Κάστρο σε πορεία για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων»
Μιας και η συζήτηση ήρθε στην οικογένεια, τον ρωτάμε για τον Φιντέλ. Είναι καλά, μελετάει και γράφει, απαντά
«Ο Φιντέλ είναι καλά και σωματικά και πνευματικά. Σε λίγες ημέρες μάλιστα θα συναντηθεί με τους 5 συμπατριώτες μας που αποφυλακίστηκαν μετά από 15 χρόνια που ήταν φυλακισμένοι στις ΗΠΑ».
Η προσέγγιση με τις ΗΠΑ και ο ρόλος του Ομπάμα
Πρόκειται για την ιστορική συμφωνία της 17ης Δεκεμβρίου, όταν ο Μπάρακ Ομπάμα και ο Ραούλ Κάστρο ανακοίνωσαν πως θα κινηθούν προς την αποκατάσταση των διπλωματικών τους σχέσεων, οι οποίες είχαν διακοπεί το 1961. Η συμφωνία περιλάμβανε και την ανταλλαγή «κατασκόπων», των 5 Κουβανών που κρατούνταν στις ΗΠΑ από το 2001 και του Αμερικανού Άλαν Γκρος που είχε καταδικαστεί για κατασκοπία το 2009. Ήταν ένα μεγάλο βήμα λέει ο Αλεχάντρο Κάστρο.
«Η αναγνώριση των λαθών του παρελθόντος είναι ο μόνος δρόμος για να αποκατασταθούν οι σχέσεις μας με σεβασμό στους λαούς και των δύο χωρών. Είναι παρήγορο πως ακούσαμε τον Ομπάμα να αναγνωρίζει πόσο λάθος ήταν η πολιτική των 10 προηγούμενων Προέδρων των ΗΠΑ. Ο Ομπάμα δεσμεύτηκε να διαγράψει την Κούβα από την λίστα των χωρών που προωθούν την τρομοκρατία. Όπως όμως είπε και ο Ραούλ, ο εμπορικός και οικονομικός αποκλεισμός της Κούβας παραμένει. Η ζημιά που έχει προκαλέσει στην κουβανική κοινωνία είναι ανυπολόγιστη. Ήταν η μεγαλύτερη τρομοκρατική ενέργεια που έχει γίνει ενάντια στη χώρα μας και διαρκεί 50 χρόνια».
Τι άλλαξε τον ρωτάμε. Οφείλεται μόνο στην αλλαγή προσώπου, στον Ομπάμα;
«Δεν οφείλεται μόνο σε ένα άτομο και φυσικά δεν εξαρτάται μόνο από αυτόν. Κατά τη γνώμη μου ο Ομπάμα προσπάθησε να κάνει βαθιές τομές, αλλά το καθεστώς των ΗΠΑ εξακολουθεί να είναι ιμπεριαλιστικό και να είναι δέσμιο συγκεκριμένων συμφερόντων. Προσπάθησε να ελέγξει την χρηματοπιστωτική κερδοσκοπία, προσπάθησε να χτίσει ένα σύστημα δημόσιας υγείας, αλλά δεν τα κατάφερε, το Γκουαντάναμο δεν έχει κλείσει ακόμα παρόλο που είχε δεσμευτεί ότι θα το έκλεινε από τους πρώτους μήνες της εκλογής του. Θέλησε να αποσύρει τις στρατιωτικές δυνάμεις από το Αφγανιστάν και το Ιράκ και ως ένα βαθμό τα κατάφερε, αλλά η καταστρεπτική πολιτική των 8 ετών της διακυβέρνησης Μπους έχει ακόμη συνέπειες».
Στο βιβλίο του «το τίμημα της ισχύος, η αυτοκρατορία του τρόμου», ο Αλεχάντρο Κάστρο επιχειρεί να αναλύσει τα οικονομικά συμφέροντα που καθόρισαν την πολιτική της Αμερικάνικης υπερδύναμης ήδη από το τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Ξεχωριστό κεφάλαιο αφιερώνεται στην διακυβέρνηση Μπους, το σχέδιο του βιομηχανικού και στρατιωτικού συμπλέγματος για την αλλαγή του χάρτη στη Μέση Ανατολή, ήδη πριν από το 2000 και αποδίδει εκεί τον πόλεμο στο Αφγανιστάν και στο Ιρακ και όχι στην τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου. Αναλύει τις συνέπειες της πολιτικής αυτής για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την εμφάνιση των τζιχαντιστών. Η τρομοκρατία είναι έγκλημα και δεν συμψηφίζεται, ούτε δικαιολογείται δηλώνει. «Δεν γίνεται όμως να έχουμε διπλά στάνταρ. Για να την αντιμετωπίσουμε θα πρέπει να αρθούν οι αδικίες του παρελθόντος».
Το βιβλίο του Αλεχάντρο Κάστρο «το τίμημα της ισχύος, η αυτοκρατορία του τρόμου», εκδίδεται στα ελληνικά από τη New Star.
