Μονάδες του στρατού έχουν καταλάβει το δημαρχείο στη Γιανγκόν και άλλα στρατηγικά σημεία. Ο στρατός αμφισβητεί τη νίκη του κόμματος της Σου Κι στις εκλογές του Νοεμβρίου και προχωράει σε μια κίνηση που αποτελεί οπισθοδρόμηση στην μετάβαση προς την δημοκρατία η οποία βρισκόταν υπό εξέλιξη στη χώρα.
Η στρατιωτική τηλεόραση ανακοίνωσε ότι κηρύσσεται κατάσταση έκτακτης ανάγκης για ένα έτος, ώστε να εξασφαλιστεί η μεταβίβαση της εξουσίας. Ο στρατός υποστήριξε ότι η επιβολή πραξικοπήματος ήταν αναγκαία για την υπεράσπιση της «σταθερότητας» της Μιανμάρ.
Ο εκπρόσωπος τύπου του εκλεγμένου κυβερνώντος κόμματος επιβεβαίωσε ότι η Σου Κι και ο πρόεδρος Ουίν Μιντ, στελέχος του κόμματος, έχουν τεθεί υπό κράτηση σε αυτό που αποκαλούσε «πραξικόπημα».
Νωρίτερα, η κρατική τηλεόραση έπαψε να εκπέμπει, ενώ οι τηλεφωνικές γραμμές και η σύνδεση στο διαδίκτυο έμοιαζαν να έχουν πρακτικά κοπεί.
Το πραξικόπημα έρχεται έπειτα από την ένταση που σημειώθηκε μεταξύ της κυβέρνησης της Μιανμάρ και του στρατού μετά από αμφισβητούμενες εκλογές. Οι πραξικοπηματίες κατηγόρησαν την εκλογική επιτροπή ότι δεν φρόντισε να διορθωθούν οι «τεράστιες παρατυπίες» που κατ’ αυτούς αμαύρωσαν τις βουλευτικές εκλογές του Νοεμβρίου, στις οποίες το κόμμα της Αούνγκ Σαν Σου Κι υποστήριξε πως κατήγαγε συντριπτική νίκη.
Το πραξικόπημα έγινε τα ξημερώματα της ημέρας που θα συνερχόταν σε σώμα και θα συνεδρίαζε το νέο κοινοβούλιο, που αναδείχθηκε στις εκλογές του Νοεμβρίου.
Οι εκλογές του Νοεμβρίου
Το NLD κέρδισε το 83% των διαθέσιμων εδρών στις εκλογές της 8ης Νοεμβρίου σε κάτι πολλοί θεωρούσαν ως δημοψήφισμα για την πολιτική κυβέρνηση της Σου Κι.
Ήταν οι δεύτερες εκλογές μετά το τέλος της στρατιωτικής κυριαρχίας το 2011.
Ο στρατός αμφισβήτησε το αποτέλεσμα, καταθέτοντας καταγγελίες στο Ανώτατο Δικαστήριο κατά του προέδρου και του προέδρου της εκλογικής επιτροπής.
Οι φόβοι για πραξικόπημα αυξήθηκαν όταν ο στρατός απείλησε πρόσφατα να «αναλάβει δράση» για φερόμενη απάτη. Η εκλογική επιτροπή απέρριψε τους ισχυρισμούς.
Την Τετάρτη, ο επικεφαλής του στρατού Μιν Αούνγκ Χλάινγκ είχε απειλήσει πως το Σύνταγμα της χώρας θα μπορούσε να τεθεί «σε αναστολή» ή ακόμη και να «ανακληθεί» εάν δεν τηρείτο.
Την Πέμπτη κυκλοφόρησαν σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης φωτογραφικά στιγμιότυπα που απαθανάτιζαν τεθωρακισμένα και άλλα στρατιωτικά οχήματα να κινούνται στη Γιανγκόν και σε άλλες πόλεις.
Το σύνταγμα του 2008 επιτρέπει στον στρατό να πάρει την εξουσία σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης που θα μπορούσε να προκαλέσει αποσύνθεση της ένωσης ή «εθνική αλληλεγγύη», επιτρέποντας αποτελεσματικά στους στρατιώτες να πάρουν την εξουσία για αόριστους λόγους.
Ποια είναι η Αούνγκ Σαν Σου Κι
Να σημειωθεί ότι η Μιανμάρ, επίσης γνωστή ως Βιρμανία, βρισκόταν υπό τον έλεγχο του στρατού σχεδόν πέντε δεκαετίες και μόνο το 2011 ξεκίνησαν οι δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις το 2011.
Η 75χρονη Αούνγκ Σαν Σου Κι, η οποία είχε λάβει το Νόμπελ Ειρήνης το 1991, πέρασε 15 χρόνια σε κατ’ οίκον κράτηση και ήταν ανάμεσα στους αντιφρονούντες που αφέθηκαν ελεύθεροι. Ανέλαβε την εξουσία μετά τις εκλογές του 2015, που είχαν χαρακτηριστεί οι πιο ελεύθερες που διεξήχθησαν ποτέ στη χώρα, εν μέσω ατμόσφαιρας αισιοδοξίας για τον εκδημοκρατισμό της Μιανμάρ.
Η εικόνα και το κύρος της Σου Kι επλήγησαν σε διεθνές επίπεδο μετά τον μαζικό διωγμό χιλιάδων μελών της μουσουλμανικής μειονότητας των Ροχίνγκια στη δυτική πολιτεία Ραχίν από το 2017. Αλλά η ηγετική μορφή του Εθνικού Συνδέσμου για τη Δημοκρατία παρέμεινε πολύ δημοφιλής στο εσωτερικό.
Αύριο η συζήτηση στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών
Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών σκοπεύει να συζητήσει αύριο Τρίτη την κρίση στη Μιανμάρ, όπου ο στρατός κατέλαβε πραξικοπηματικά την εξουσία, ανατρέποντας τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση της Αούνγκ Σαν Σου Τσι.
Η 75χρονη, βραβευμένη με το Νόμπελ Ειρήνης Αούνγκ Σαν Σου Τσι έχει συλληφθεί, μαζί με άλλους πολιτικούς ηγέτες της χώρας.
Από τη Γενεύη, η επικεφαλής της Ύπατης Αρμοστείας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ ζήτησε την απελευθέρωση τουλάχιστον 45 συλληφθέντων πολιτικών και εξέφρασε την έντονη ανησυχία της για τους περιορισμούς που έχουν επιβληθεί στο διαδίκτυο και περιστέλλουν την ελευθερία της έκφρασης «σε αυτήν την κρίσιμη και τρομακτική περίοδο».
«Υπενθυμίζω στη στρατιωτική ηγεσία ότι η Μιανμάρ δεσμεύεται από το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, στο οποίο περιλαμβάνεται ο σεβασμός προς το δικαίωμα της ειρηνικής συνάθροισης και η αποφυγή χρήσης αχρείαστης ή υπερβολικής βίας», ανέφερε στην ανακοίνωσή της η Μισέλ Μπατσελέτ.
Δεν κρύβουν την ικανοποίησή τους οι Ροχίνγκια
Οι μουσουλμάνοι Ροχίνγκια που διέφυγαν από τη Μιανμάρ και αναζήτησαν καταφύγιο στο Μπανγκλαντές λόγω της αιματηρής εκστρατείας καταστολής εκ μέρους του στρατού, πριν από τρία χρόνια, δεν έκρυβαν την ικανοποίησή τους σήμερα για τη σύλληψη της Αούνγκ Σαν Σου Τσι, μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα.
Περίπου 740.000 Ροχίνγκια, μέλη μιας μειονότητας που υφίσταται διώξεις στη βουδιστική Μιανμάρ, εγκατέλειψαν την Πολιτεία Ρακίν το 2017, αφού δέχτηκαν επιθέσεις από τον στρατό και παραστρατιωτικές οργανώσεις. Οι ερευνητές του ΟΗΕ χαρακτήρισαν «γενοκτονία» αυτήν την επιχείρηση εναντίον τους.
Η Αούνγκ Σαν Σου Τσι ήταν η ντε φάκτο ηγέτιδα της Μιανμάρ εκείνη την εποχή και το 2019 είχε υπερασπιστεί τον στρατό της χώρας της ενώπιον του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου που εξέταζε τις ακρότητες σε βάρος των Ροχίνγκια, όπως βιασμούς και ανθρωποκτονίες.
Το νέο της σύλληψής της διαδόθηκε αστραπιαία στους προσφυγικούς καταυλισμούς του Μπανγκλαντές όπου ζουν σήμερα περίπου 1 εκατομμύριο Ροχίνγκια. «Αυτή είναι η αιτία για όλα τα βάσανά μας. Γιατί να μην χαρούμε;» είπε χαρακτηριστικά ο Φαρίντ Ουλάχ, ο αρχηγός μιας κοινότητας που σήμερα ζει στο Κουτουπαλόνγκ, τον μεγαλύτερο προσφυγικό καταυλισμό στον κόσμο.
Για τον Μοχάμαντ Γιουσούφ, έναν υπεύθυνο του γειτονικού καταυλισμού του Μπαλουχάλι, η Αούνγκ Σαν Σου Τσι «ήταν η τελευταία μας ελπίδα, αλλά αγνόησε την απελπισία μας και στήριξε τη γενοκτονία σε βάρος των Ροχίνγκια».
Ορισμένοι οργάνωσαν ειδικές προσευχές για να εξυμνήσουν τη «δικαιοσύνη» που αποδόθηκε σε βάρος της Αούνγκ, όπως είπε ο Μίρζα Γαλίμπ, ένας πρόσφυγας από τον καταυλισμό Ναγιαπάρα. «Αν το επέτρεπαν οι αρχές, θα βλέπατε χιλιάδες Ροχίνγκια να διαδηλώνουν γιορτάζοντας», διαβεβαίωσε.
Ο Μαούνγκ Κιάου Μιουν, ο εκπρόσωπος του ισχυρού Συνδικάτου των Φοιτητών Ροχίνγκια, εκτίμησε ότι σήμερα υπάρχουν περισσότερες ελπίδες να μπορέσουν οι άνθρωποι αυτοί να επιστρέψουν στα χωριά τους στη Μιανμάρ. «Σε αντίθεση με την εκλεγμένη κυβέρνηση, η στρατιωτική θα χρειαστεί διεθνή στήριξη για να κρατηθεί (στην εξουσία). Επομένως, ελπίζουμε ότι θα εξετάσουν το πρόβλημα των Ροχίνγκια για να κατευνάσουν τη διεθνή κοινή γνώμη», εξήγησε.
Οι αρχές του Μπανγκλαντές πάντως ανέφεραν ότι «επιτηρούν» τα σύνορα, μήκους 270 χιλιομέτρων, με τη Μιανμάρ, για να διαπιστώσουν αν συρρέουν και άλλοι πρόσφυγες στη χώρα.
