Ετσι, χιλιάδες πρόσφυγες, ανάμεσά τους οικογένειες με παιδιά, μάνες μόνες με παιδιά, άνθρωποι ευάλωτοι με προβλήματα υγείας, σωματικής και ψυχικής, θα βρεθούν άστεγοι στον δρόμο (εξαιρέσεις γίνονται μόνο για έγκυες γυναίκες και μητέρες με δύο μηνών μωρά, για τις οποίες θα παραταθεί για λίγο η διαμονή τους στις δομές).

Υπάρχει και συνέχεια. Υπολογίζεται ότι συνολικά 16.000 θα βρεθούν στον δρόμο μέχρι τα τέλη Ιουνίου. Τα πράγματα θα είναι τραγικά γι’ αυτούς τους ανθρώπους χωρίς στήριξη και πολιτικές ένταξης. Δεν θα μπορούν πλέον να παίρνουν το επίδομα που μέχρι τώρα έδινε η Υπατη Αρμοστεία για έξι μήνες μετά την αναγνώρισή τους ως γέφυρα στήριξης μέχρι να βρουν κάποιο σπίτι και δουλειά.

Οι άνθρωποι αυτοί θα καταλήξουν στις πλατείες εν μέσω κορονοϊού. Χωρίς να μιλούν ελληνικά, θα έχουν μεγάλη δυσκολία στην πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες, στο σύστημα υγείας, στο να βρουν στέγη και δουλειά, παντού. Θεωρούνται ότι πλέον έχουν ίσα δικαιώματα με τους Ελληνες πολίτες. Αυτή η τυπική ισονομία καταλήγει εργαλείο μεγάλης ανισότητας, αφού στην πραγματικότητα κάθε άλλο παρά ίση πρόσβαση έχουν στις δημόσιες υπηρεσίες και στα βασικά κοινωνικά αγαθά.

Υπάρχει μόνο ένα πρόγραμμα ένταξης, το ΗΛΙΟΣ, που δίνει τη δυνατότητα σε 5.000 να μάθουν ελληνικά και να βοηθηθούν στην εύρεση σπιτιού και εργασίας. Ομως, επειδή οι προκλήσεις είναι μεγάλες, από τον Ιούνιο του 2019 που εφαρμόζεται, λιγότεροι από 2.000 πρόσφυγες απολαμβάνουν ενεργά τις υπηρεσίες αυτές.

Αναρωτιέμαι ακόμα πώς θα γίνει η έξωση από τις δομές, αφού μόνοι τους δεν θα φεύγουν οι άνθρωποι; Με την αστυνομία και την καταστολή; Τι θα γίνει όταν συγκεντρωθούν στο κέντρο της Αθήνας στις πλατείες και τα πάρκα; Θα εκδιωχθούν με τη βία; Τι κλίμα ξενοφοβίας και ρατσισμού θα καλλιεργηθεί με μια τέτοια κατάσταση;

Ναι, πράγματι να «αποσυμφορηθούν» τα νησιά, αλλά όχι πάση θυσία, με τους αναγνωρισμένους πρόσφυγες να πετιούνται στον δρόμο.

Θα έπρεπε τα ευρωπαϊκά κονδύλια να πήγαιναν για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων ένταξης και όχι για κλειστά κέντρα-φυλακές, που δημιουργούν αβίωτες συνθήκες για τους αιτούντες άσυλο και άλλα τόσα αδιέξοδα για την ελληνική κοινωνία και την κοινωνική συνοχή. Είναι ένας μεγάλος αγώνας να αναγνωριστεί κάποιος ως πρόσφυγας και δεν μπορεί στο τέλος να καταλήγει στον δρόμο!

* Συντονίστρια της Κοινωνικής Υπηρεσίας του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες