“Μεσόγειος, θάλασσα - υπόδειγμα το 2030”. Ο τίτλος μίας από τις τέσσερις θεματικές ενότητες της πρόσφατης συνόδου κορυφής με τον τίτλο “One planet summit”, που διοργάνωσε διαδικτυακά η Γαλλία, η οποία ξεκίνησε τη σχετική πρωτοβουλία το 2017, ακούγεται ως στόχος, ως ανάγκη και ως ευχή. Στόχος απαραίτητος σε μια περίοδο κατά την οποία η βιοποικιλότητα απειλείται σοβαρά, ανάγκη όταν κάθε λύση για την κλιματική κρίση προϋποθέτει υγιείς θάλασσες. Και ευχή να μην μείνουν οι εμπλεκόμενοι φορείς για άλλη μία φορά στα λόγια. Δυστυχώς, η μέχρι σήμερα διεθνής και εθνική εμπειρία δεν δημιουργεί αισιοδοξία και μάλιστα παρά το γεγονός ότι πλέον όλοι οι επιστήμονες προειδοποιούν για νέες πανδημίες που συνδέονται με ζωονόσους, απόρροια των καταστροφικών ανθρώπινων παρεμβάσεων στο περιβάλλον...

Ο χρόνος τελειώνει και η κλεψύδρα αδειάζει επικίνδυνα. “Όμως ο κόσμος δεν έχει πετύχει κανέναν από τους παγκόσμιους στόχους για τη βιοποικιλότητα που είχαν τεθεί ώς το 2020 και η βιοποικιλότητα αντιμετωπίζει έλλειμμα 711 δισ. δολαρίων ετησίως έως το 2030”, έκρουσε για πολλοστή φορά τον κώδωνα του κινδύνου ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρεζ, στην παρέμβασή του στη σύνοδο του Παρισιού - την οποία συνδιοργάνωσε ο διεθνής οργανισμός μαζί με την Παγκόσμια Τράπεζα και τη Γαλλία. Το στοίχημα της Μεσογείου, όπως άλλωστε και συνολικά εκείνο των ωκεανών που μετριάζουν την κλιματική αλλαγή, είναι ζωτικής σημασίας να μη χαθεί. Στην κατεύθυνση αυτή η σύνοδος δημιούργησε μια “συμμαχία για τη Μεσόγειο, υποδειγματική θάλασσα το 2030”, με τη συμμετοχή της Ισπανίας, της Γαλλίας και του Πριγκηπάτου του Μονακό, και μεγάλο στόχο την προστασία του 30% της Μεσογείου ώς το 2030, ενώ το 10% θα αφορά σε ισχυρή προστασία.

Ο στόχος αυτός αφορά τέσσερις δεσμεύσεις: την ανάπτυξη ενός δικτύου προστατευόμενων περιοχών, το τέλος της υπεραλίευσης, τον αγώνα κατά της θαλάσσιας ρύπανσης και το τέλος των πλαστικών μίας χρήσης, το “πρασίνισμα” των θαλάσσιων μεταφορών. Για την υλοποίηση ενός κοινού σχεδίου δράσης, η συμμαχία αυτή πρόκειται να κινητοποιήσει και άλλα κράτη της Μεσογείου, για περιφερειακή δυναμική με τη συμβολή όλων των βαθμίδων διακυβέρνησης, κυρίως των τοπικών, καθώς και τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και του ιδιωτικού τομέα. Προθεσμία κατάληξης των διαπραγματεύσεων αυτών προτάθηκε να είναι το Παγκόσμιο Συνέδριο για τη Φύση που θα διεξαχθεί στη Μασσαλία τον Σεπτέμβριο. Μια πρωτοβουλία που εγγράφεται στο ευρύτερο πλαίσιο νομικής προστασίας της Μεσογείου, όπως το ορόσημο της Σύμβασης της Βαρκελώνης, του 1976, με τη συμμετοχή 22 κρατών και τη σημαντική της επικαιροποίηση, με επτά πρωτόκολλα, το 1995, για τη ρύπανση, τη βιοποικιλότητα, τη διαχείριση παράκτιων περιοχών κ.ά..

Εργαλεία λοιπόν, διεθνείς συμβάσεις, πρωτοβουλίες, συμμαχίες, υπάρχουν και εκσυγχρονίζονται. Για τη Μεσόγειο, τους ωκεανούς, τη βιοποικιλότητα, το κλίμα. Με το ζητούμενο να παραμένει: δράση και αποτελέσματα. Γιατί, όπως παραδέχτηκε και ο Πρόεδρος Μακρόν, “μπορούμε να αλλάξουμε τα πράγματα, αλλά αυτό δεν γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη”. Είχε προηγηθεί το καυστικό τουίτ της Γκρέτα Τούνμπεργκ για σύνοδο - “μπλα, μπλα, μπλα”...

* Η Ρένα Δούρου είναι μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία, εκπρόσωπος για θέματα Κλιματικής Αλλαγής