to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Στο Left.gr: Δομές αλληλεγγύης, η επόμενη ημέρα (βίντεο)

«Για μια κοινωνία ισότητας, ισονομίας και ελευθερίας»: Ρεπορτάζ από την πρόσφατη εκδήλωση στο Χωριό Αλληλεγγύης του Φεστιβάλ ΣΠΟΥΤΝΙΚ - Βίντεο & φωτογραφίες: Αλληλεγγύη για Όλους


Αποεμπορευματοποίηση, οικονομία των αναγκών, κοινά αγαθά, δημόσιος χώρος, δίκαιη τιμή, Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία (Κ.ΑΛ.Ο.), Kοινωνικά Ιατρεία και Φαρμακεία (ΚΙΦΑ), Χωρίς Μεσάζοντες, αλληλέγγυα σχολεία, αμεσοδημοκρατία: Άγνωστες έννοιες και λέξεις μέχρι πριν λίγα χρόνια, σήμερα δοκιμάζονται στην πράξη φέρνοντας νέα μοντέλα κοινωνικών σχέσεων και διαμορφώνοντας μία νέα κοινωνική συνείδηση στη βάση της αλληλεγγύης και με φόντο την αμφισβήτηση της κυρίαρχης ιδεολογίας του ατομικισμού, της ανάθεσης και του ανταγωνισμού, η οποία φαντάζει (αλλά δεν είναι) ανίκητη. 

«Τα κινήματα αλληλεγγύης που ξεπήδησαν μέσα στην κρίση απέδειξαν στην πράξη ότι ο ανταγωνισμός δεν αποτελεί αμετακίνητη ανθρωπολογική σταθερά των ατόμων και ότι με τη συνεργασία και την αλληλεγγύη μπορούμε να πετύχουμε περισσότερα», τόνισε ο Κώστας Βενιώτης από την «Αλληλεγγύη για Όλους» κατά την εκδήλωση για τη σημασία και την προοπτική των δομών αλληλεγγύης, στο πλαίσιο του πρόσφατου Φεστιβάλ ΣΠΟΥΤΝΙΚ 2017.

«Μέσω του πρωτότυπου εργαλείου της «Αλληλεγγύης για Όλους» η ριζοσπαστική Αριστερά είχε τη δυνατότητα να έρθει σε επαφή με τα θύματα της ανθρωπιστικής κρίσης, να πάρει και να δώσει κουράγιο. Παρ’ ότι είναι σαφές το αριστερό πρόσημο των περισσότερων εγχειρημάτων αλληλεγγύης και ομάδων, αυτές διατήρησαν την αυτοοργάνωση ως βασικό στοιχείο καθώς και την αυτονομία στη δράση τους», συμπληρώνει ο Μιχάλης Υδραίος, μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ

Μετά την κυβέρνηση της Αριστεράς τι;

Είναι αλήθεια, προσθέτει ο Μ. Υδραίος, «ότι όσοι συμμετείχαν στα πολύμορφα κινήματα αλληλεγγύης πριν το 2015 αντιμετώπισαν αρχικά με αμηχανία την έλευση μίας κυβέρνησης που συμμερίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό τις ανησυχίες και τα αιτήματα του κινήματος αλληλεγγύης». 

«Μπορέσαμε, όμως, να προχωρήσουμε: Σήμερα, οι δομές αλληλεγγύης και συμπληρώνουν το κυβερνητικό έργο αλλά όπου χρειάζεται πιέζουν δημιουργώντας ένα ευρύ φάσμα αιτημάτων τόσο προς την κοινωνία όσο και προς την κυβέρνηση».

Έφερε ως παράδειγμα την πρόσφατη δράση στο κέντρο κράτησης μεταναστών της Κορίνθου, όπου προσφέρθηκαν βασικά είδη για την υγιεινή, τη διατροφή και την ψυχαγωγία των ανθρώπων που «φιλοξενούνται» εκεί (ως απαραίτητα «συμπληρώματα» στις παροχές της Πολιτείας). Ταυτόχρονα, δημιουργήθηκε μία σοβαρή πίεση προς την κυβέρνηση για την βελτίωση των συνθηκών: «Έτσι πρέπει να λειτουργούμε για να δώσουμε απαντήσεις στα ερωτήματα για τη σχέση Κινήματος - Κόμματος - Κυβέρνησης με δεδομένη πάντα τη σχετική αυτονομία του πρώτου από τα δεύτερα». 

Πράγματι, αναφέρει σχετικά η Χαρά Ματσούκα από το Κοινωνικό Ιατρείο - Φαρμακείο Αλληλεγγύης της Αθήνας, παρά τα υπαρκτά προβλήματα στην πρόσβαση και την επάρκεια των δημόσιων δομών, μία σειρά από καίριες παρεμβάσεις έχουν βελτιώσει σαφώς την εικόνα στην Υγεία σε σχέση με πριν το 2015. Το πρώτο πεντάμηνο του 2107, 530.000 ασθενείς μπόρεσαν να συνταγογραφήσουν τα φάρμακά τους, αξίας 60 εκατ. ευρώ και το 1/3 από αυτούς, λόγω εισοδηματικών κριτηρίων να τα πάρει χωρίς συμμετοχή.

Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν εξετάσεις ύψους 23 εκατ. ευρώ σε νοσοκομεία και ΙΚΑ ενώ σημαντική είναι και η επικείμενη διαγραφή περελθοντικών χρεών (για νοσήλεια) προς τις εφορίες των ανασφάλιστων ασθενών ενώ, επιπλέον 150 εκατ. ευρώ χρέη πάγωσαν και δεν μεταφέρθηκαν στις Δ.Ο.Υ. Ακόμη, οι νέες προσλήψεις έχουν βελτιώσει την λειτουργία του Εθνικού Συστήματος Υγείας το οποίο ανταποκρίνεται καλύτερα στις ανάγκες των ανασφάλιστων ενώ αναμένεται και η βελτίωση της πρωτοβάθμιας Υγείας.

Ωστόσο, τα ΚΙΦΑ έχουν ακόμη μεγάλο πεδίο δράσης, αν και «όραμά» τους είναι η αυτοδιάλυσή τους εφόσον θα έχουν εκλείψει οι λόγοι για τη δημιουργία τους: Παίζουν καθοριστικό ρόλο στην περίθαλψη των (ακόμα και τώρα) αόρατων ανθρώπων, των προσφύγων και των μεταναστών χωρίς χαρτιά ενώ εξίσου μεγάλη είναι συνεισφορά τους στη φαρμακευτική κάλυψη του πληθυσμού καθώς το κόστος συμμετοχής στη φαρμακευτική δαπάνη συνεχίζει να είναι δυσβάσταχτο για πολλούς συμπολίτες μας. 

Παράλληλα, η οδοντιατρική και ψυχιατρική φροντίδα συνεχίζουν να αποτελούν «τρύπες» του ΕΣΥ ενώ τα ΚΙΦΑ συνεχίζουν να ενημερώνουν τους ασθενείς για τα δικαιώματά τους και να διεκδικούν την πλήρη πρόσβαση όλων στην Υγεία, χωρίς υποσημείωσεις και εξαιρέσεις.

Εκεί για τους πρόσφυγες

«Μέσω της δικτύωσης και της επικοινωνίας, το κίνημα αλληλεγγύης απέκτησε εξαιρετική ευελιξία και ταχύτητα ανταπόκρισης σε πραγματικά προβλήματα ευαισθητοποιώντας μεγάλα τμήματα της κοινωνίας, με κορυφαίο παράδειγμα το προσφυγικό», αναφέρει ο Κώστας Βενιώτης. 

«Συμμετέχουμε ενεργά στην κάλυψη των αναγκών των προσφύγων και τους κατευθύνουμε σε συγκεκριμένα νοσοκομεία και ιατρεία του ΠΕΔΥ αλλά πηγαίνουμε και σε δομές φιλοξενίας, οργανωμένες ή άτυπες, από το Πεδίον του Άρεως το 2015 μέχρι την Αμυγδαλέζα και το Σχιστό. Διαπιστώνουμε ότι συγκριτικά με το 2015 έχει βελτιωθεί η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στις δομές φιλοξενίας ενώ παρουσιάζει κενά η κάλυψη όσων διαμένουν σε μικρούς ξενώνες και σπίτια. Μεγάλες είναι οι ανάγκες των προσφύγων στο Λαύριο, όπου βρέθηκε το ΚΙΦΑ Αθήνας δύο φορές τον περασμένο μήνα, λόγω της πρόσφατης αποχώρησης του Ερυθρού Σταυρού», αναλύει η Χ. Ματσούκα.

Το προσφυγικό αναδείχθηκε σημείο αιχμής για την παρέμβαση πολλών εγχειρημάτων αλληλεγγύης σε όλη την Ελλάδα, όπως για παράδειγμα το Στέκι «Καρντελέν» στην Ξάνθη. 

Πολιτισμός, αρμονική συνύπαρξη, αμεσοδημοκρατία

Σε μία κοινωνία όπως αυτή της Ξάνθης δεν αρκεί μόνο αυτό, όπως αναφέρει ο Παναγιώτης Καλεσιώρης: Πολύ σημαντική δράση του Στεκιού ήταν το αλληλέγγυο σχολείο το οποίο λειτουργεί τα τελευταία 3 χρόνια και έχει στόχο τη στήριξη και όχι την αντικατάσταση του δημόσιου σχολείου και τη σύνδεση του «Καρντελέν» με την τοπική κοινωνία. «Μέσω αυτού δημιουργήσαμε παράδειγμα συμβίωσης μεταξύ των ανθρώπων με διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε το έντονο μουσουλμανικό στοιχείο στη Θράκη». 

Απέναντι στην εμπορευματοποίηση του ελεύθερου χρόνου και της διασκέδασης, πολλά ακόμα τέτοια στέκια λειτουργούν με προτάγματα την αυτοοργάνωση και τη συνδιαμόρφωση. Στο Καρντελέν για όλα αποφασίζει η διαχειριστική συνέλευση του Στεκιού ενώ για τις δράσεις του αλληλέγγυου σχολείου συζητούν και συναποφασίζουν γονείς, μαθητές και καθηγητές. 

«Σταδιακά δημιουργήθηκε μία δημόσια σφαίρα των από τα κάτω, διευρύνθηκε η δημοκρατία και ενισχύθηκε η κοινωνική συμμετοχή ενώ τέθηκαν με σοβαρούς όρους πολιτικά αιτήματα και προτάσεις στο δημόσιο διάλογο», σημειώνει συμπληρωματικά ο  Κώστας Βενιώτης.

«Κ.ΑΛ.Ο.», η απάντηση στην ανεργία και την εκμετάλλευση

Βασικό κομμάτι των δομών αλληλεγγύης με εξαιρετική σημασία σε μία περίοδο με μεγάλη ανεργία, ήταν και παραμένουν οι κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις τις οποίες προσπαθεί να ενισχύσει θεσμικά η παρούσα κυβέρνηση.

«Η μετάβαση από την κινηματική δραστηριότητα στην Κ.ΑΛ.Ο. δεν είναι αυτόματη αλλά χρειάζεται συντονισμένη προσπάθεια», υπογράμμισε στη σύντομη παρέμβασή της στην εκδήλωση η Ράνια Αντωνοπούλου, Αναπληρώτρια Υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. «Το τι κάνει η κυβέρνηση πρέπει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες που δημιουργεί το κίνημα και η συνεργασία πρέπει να είναι συνεχής ώστε να περάσουμε σε ένα επόμενο στάδιο για ένα σύνολο δραστηριοτήτων και εγχειρημάτων που θα καλύψουν σημαντικούς τομείς της οικονομίας (σ.σ.: εδώ μερικές από τις νομοθετικές παρεμβάσεις, όπως αναλύθηκαν σε άλλη εκδήλωση του Χωριού Αλληλεγγύης)» ενώ, παράλληλα, οι σχέσεις εκμετάλλευσης που είναι εγγενείς στον ιδιωτικό τομέα αντικαθίστανται από εναλλακτικές και συνεργατικές μορφές παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών. 

Η Ρ. Αντωνοπουλου προσκάλεσε τον κόσμο να επισκεφθεί και να παρακολουθήσει την πρώτη έκθεση για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία, με συμμετοχές κοινωνικών επιχειρήσεων και εγχειρημάτων, που θα διεξαχθεί από την 1η έως τις 3 Νοεμβρίου, στην Τεχνόπολη της Αθήνας (σ.σ.: μείνετε συντονισμένοι/ες στο Left.gr για εκτενέστερο ρεπορτάζ).

«Καθήκοντά μας στο εξής», προσθέτει ο Κ. Βενιώτης, «είναι η ενδυνάμωση της συλλογικής συμμετοχής σε όλα τα επίπεδα ώστε να δημιουργηθεί ένα ευρύ δίκτυο υποδοχής και αναγνώρισης της κοινωνικής αυτενέργειας, η δημιουργία διαύλων επικοινωνίας με θεσμούς άσκησης πολιτικής, ο εντοπισμός των δυσλειτουργιών στην άσκηση των κοινωνικών πολιτικών από την κεντρική ή αποκεντρωμένη διοίκηση, η πραγματοποίηση άμεσων διορθωτικών παρεμβάσεων, η θέσπιση διαδικασιών κοινωνικού ελέγχου, η ενδυνάμωση και επιμόρφωση του ανθρώπινου δυναμικού στο πλαίσιο της Κ.ΑΛ.Ο., η οργάνωση επιχειρησιακών σχεδίων Κ.ΑΛ.Ο. με στόχο την αντιμετώπιση της ανεργίας η οποία αποτελεί αφετηρία των σημερινών κοινωνικών προβλημάτων».

Όχι φιλανθρωπία

Τελευταίος αλλά όχι ασήμαντος προβληματισμός, όπως τον εξέφρασε ο Μιχ. Υδραίος: «Με τη συμπυκνωμένη εμπειρία πρέπει δουλέψουμε γύρω από τα χαρακτηριστικά μας, να κάνουμε περισσότερο πολιτική με σαφές φράγμα απέναντι σε αυτό που λέμε φιλανθρωπία  (όπως το “όλοι μαζί μπορούμε του ΣΚΑΪ” οι δράσεις της Εκκλησίας, ή, ακόμα χειρότερα, οι φιέστες μίσους των νεοναζί της Χρυσής Αυγής)».

Πώς; «Αυτός που μπαίνει, για παράδειγμα, σε μία δομή αλληλεγγύης να μην είναι απλά ωφελούμενος αλλά, ανάλογα με τις δεξιότητές του, επαγγελματικές ή άλλες, να μπορεί να δίνει και να συμμετέχει στη συλλογικότητα. Έτσι, δημιουργούνται όροι ισονομίας και αλληλεπίδρασης και καταφέρνουμε να απεγκλωβιστούμε και να απομονώσουμε φαινόμενα παραγοντισμού που αναπτύσσονται στις δομές αλληλεγγύης».

Η συνέχεια το Νοέμβρη στην Τεχνόπολη...!

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)