Η αποστολή εκείνη συνέπεσε με πολύ ταραγμένη περίοδο για το ΚΚΕ, που είχε βγει από το 13ο Συνέδριό του (Φλεβάρης 1991) βαθύτατα διχασμένο. Από τις δύο πτέρυγες του ΚΚΕ, τους παραδοσιακούς και ανανεωτικούς, η επίσκεψη, με επικεφαλής την Αλέκα Παπαρήγα και μέλη της αντιπροσωπείας τον Ορέστη Κολοζώφ και τον υπογράφοντα, συνοδευόταν από διαφορετικές προσδοκίες, με την ηγετική ομάδα να επιδιώκει τις «ευλογίες» της ηγεσίας του ΚΚΣΕ, τους δε ανανεωτικούς να τρέφουν αμυδρές ελπίδες ότι το «κόμμα του Λένιν» θα επιδρούσε στην αποτροπή τής ήδη δρομολογημένης διάσπασης.
Αρχικά, δεν προβλεπόταν συνάντηση της αντιπροσωπείας μας με τον Γκορμπατσόφ, αλλά τη ζήτησε, ενώ ήμασταν στη Μόσχα, ο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ, μέλος του Π.Γ. του ΚΚΣΕ και ηγέτης του Καζακστάν. Το πρόγραμμά μας είχε αρχίσει με τη μόνη γυναίκα μέλος του Π.Γ. του ΚΚΣΕ Γκαλίνα Σεμιόνοβα.
Είχε ακολουθήσει συνάντηση με τον αναπληρωτή γενικό γραμματέα του ΚΚΣΕ Βλαντιμίρ Ιβάσκοφ. Σε εκείνον η Αλέκα Παπαρήγα είχε δηλώσει ότι «τολμούμε ένα νέο συνέδριο», κάτι που δεν είχε συζητηθεί στο Π.Γ., αλλά ακούγοντας τη δήλωση αυτή, είχα πειστεί πλήρως ότι η διάσπαση του ΚΚΕ ήταν προ των πυλών.
Η συνάντηση με τον ηγέτη της ΕΣΣΔ ορίστηκε για την Τετάρτη 19 Ιουνίου 1991. Σχετικά με αυτήν, έχω γράψει βιβλίο με τίτλο «Συνάντηση με τον Γκορμπατσόφ» (Εκδόσεις Δελφίνι, 1992), από το οποίο παραθέτω το ακόλουθο απόσπασμα: «Στο Κρεμλίνο έμπαινα για πρώτη φορά. Διάβαινα το κατώφλι με δέος, παρά το γεγονός ότι με την πολιτική της “γκλάσνοστ”, που εμπνευστής της ήταν ο Αλεξάντρ Γιάκοβλεφ, το σύμβολο αυτό του συγκεντρωτισμού είχε αρχίσει να απομυθοποιείται».
Σε όλη τη διάρκεια της συνάντησης, κρατούσα σημειώσεις και μόνο μία φορά είχα πάρει τον λόγο για να τονίσω ότι το μεγαλύτερο επίτευγμα του ΚΚΕ τα τελευταία χρόνια είναι η συγκρότηση του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου και πρέπει να διατηρηθεί με κάθε τρόπο, με τον Γκορμπατσόφ να απαντά: «Θα βρείτε τρόπο να συνεργαστείτε».
Από εκείνη την αξέχαστη συνάντηση παραμένει χαραγμένο στη μνήμη μου το σχόλιο του Γκορμπατσόφ σε αναφορά της Αλέκας Παπαρήγα ότι στηρίζουμε την ελληνοσοβιετική συμφωνία για το φυσικό αέριο, ο οποίος απάντησε χαμογελώντας: «Τι το θέλετε το φυσικό αέριο, εσείς έχετε τόσο ήλιο!». Διορατική πρόγευση για το οικολογικό μέλλον που επιθυμούσε.
*μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία
