Η βρετανική Independent παρατηρεί ότι «δεν μπορεί κανείς να συγκρίνει πραγματικά τις διαμαρτυρίες στην Τουρκία με τα κινήματα διαμαρτυρίας σε Κάιρο και Τύνιδα στην απαρχή της Αραβικής Άνοιξης», καθώς η Τουρκία «έχει μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση, η οποία έφερε οικονομική ευημερία».
Ωστόσο, όπως επισημαίνει η Independent, ο Ερντογάν «δείχνει όλο και περισσότερο αυταρχικές τάσεις, ακόμη κι αν έχει ανοίξει την πόρτα της συμφιλίωσης προς τους Κούρδους: Καταπιέζει τα μέσα ενημέρωσης ενώ οι περιορισμοί στην πώληση αλκοόλ έφεραν στην επιφάνεια φόβους για έναν υφέρποντα εξισλαμισμό».
«Εάν οι διαμαρτυρίες αυτές εξελιχθούν σε εσωτερική αναταραχή, τότε αυτό θα μπορούσε να υπονομεύσει την πολιτική και οικονομική ιστορία επιτυχίας της Τουρκίας», προειδοποιεί ο συντάκτης του άρθρου.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η βελγική De Standaard. «Θα ήταν λάθος να εξομοιώσει κανείς τις αραβικές επαναστάσεις με τις ταραχές στην Τουρκία. Την ώρα που οι Άραβες κατέβαιναν στους δρόμους για να ξεφορτωθούν τους δικτάτορές τους, οι Τούρκοι μάχονται για τη διατήρηση της δημοκρατίας», αναφέρει η εφημερίδα.
«Ενισχυμένος από την επιτυχή οικονομική πολιτική των τελευταίων δέκα χρόνων, ο Ταγίπ Ερντογάν επιχείρησε να δει σε ποιο βαθμό μπορεί να εμφυσήσει στον τουρκικό λαό τις ισλαμιστικές και παραδοσιακές πεποιθήσεις του. Γι΄ αυτό τιμωρήθηκε τώρα κυρίως από τους καλά μορφωμένους Τούρκους», σημειώνει το δημοσίευμα.
«Για μεγάλο διάστημα διαφαινόταν ότι ο Ερντογάν θα κατάφερνε να γίνει την επόμενη χρονιά ο πρώτος εκλεγμένος από το λαό πρόεδρος της Τουρκίας. Εντούτοις ίσως να υπερεκτίμησε τη δημοτικότητά του, όπως δείχνει η κριτική για την πολιτική του έναντι της Συρίας ή οι διαμαρτυρίες των πολιτών στην Κωνσταντινούπολη», παρατηρεί με τη σειρά της η ελβετική Neue Zürcher Zeitung.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, ο Ερντογάν «θα αποτύχει όπως φαίνεται στην προσπάθειά του να εισαγάγει στο νέο σύνταγμα ένα προεδρικό σύστημα κατά το γαλλικό πρότυπο, το οποίο προφανώς θα ήταν κομμένο και ραμμένο στις πολιτικές του φιλοδοξίες».
«Καλή είδηση» χαρακτηρίζει η Frankfurter Allgemeine Zeitung την ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εσωτερικών για τη διεξαγωγή μιας ενδελεχούς έρευνας για τα έκτροπα.
«Άγνωστο εάν όντως συμβούν όλα αυτά. Ούτως ή άλλως, το σημαντικότερο είναι ότι η Τουρκία αρχίζει να συνηθίζει σε μια διαφορετική μεταχείριση των μειονοτήτων. Δεν αρκεί να δείχνει κανείς κατανόηση για αυτές μόνον όταν παρακολουθεί τυχαία και ο υπόλοιπος κόσμος», τονίζει η εφημερίδα.
«Την ώρα που ο Ερντογάν συνιστά στις υπόλοιπες χώρες της περιοχής που θέλουν τη δημοκρατία, να έχουν την Τουρκία ως πρότυπο, είναι έτοιμος να εφοδιάσει τη χώρα του με ένα προεδρικό σύνταγμα το οποίο θα έδινε στον μελλοντικό πρόεδρο άνευ προηγουμένου εξουσίες», αναφέρει σχόλιο της Handelsblatt. Σύμφωνα με την εφημερίδα, δεν είναι μυστικό ότι ο Ερντογάν την επόμενη χρονιά θέλει να εκλεγεί στο ανώτατο αξίωμα. «Θα πρέπει όμως μάλλον να θάψει τα σχέδια αυτά. Οι μαζικές διαδηλώσεις των τελευταίων ημερών έδειξαν ότι οι Τούρκοι δεν θέλουν έναν ‘ισχυρό άνδρα’», καταλήγει το δημοσίευμα.
Δεν ήταν δύσκολο να βρεθεί ο κοινός παρανομαστής στις αναλύσεις των ευρωπαϊκά ΜΜΕ μετά το πρώτο ξέσπασμα των ταραχών, οι οποίες γρήγορα αναγνωρίστηκαν ως «εξέγερση» στα πρωτοσέλιδα: «Τουρκική άνοιξη» είδε το γερμανικό Spiegel, «ένα πάρκο θερίζει τους σπόρους μίας τουρκικής άνοιξης» περιγράφει ο βρετανικός Guardian, έναν «άνεμο άνοιξης στην Τουρκία» βλέπει το πρωτοσέλιδο της γαλλικής Liberation τη Δευτέρα.
Τα κείμενα αυτά όμως δεν περιορίζονται στην «εύκολη» ερμηνεία με βάση τις πρόσφατες εξεγέρσεις στον αραβικό κόσμό. Βάζοντας μεν τον τίτλο «Αραβική Άνοιξη», το Spiegel επισημαίνει: «Το Ταξίμ δεν είναι η Ταχρίρ, η κατάσταση στη χώρα είναι θεμελιωθώς διαφορετική από την Αίγυπτο του 2011». Ο Ερντογάν, υπενθυμίζει, επανεξελέγη με ισχυρότατη πλειοψηφία, πολλοί Τούρκοι τού αναγνωρίζουν ότι ανανέωσε τη χώρα και έβαλε ξανά στα πόδια της την τουρκική οικονομία.
Το πρόβλημα, για αυτή την ανάλυση, είναι αφ'ενός το αυταρχικό στιλ διακυβέρνησης αλλά και η οικονομία, παρά την ανάκαμψη: «Ο τούρμπο-καπιταλισμός που στηρίζει η κυβέρνηση», γράφει το περιοδικό, «μεγαλώνει το ρήγμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών και προσπερνά ανάλγητα τους αδύναμους».
Και πάλι όμως: «Ούτε άνοιξη, ούτε αγανάκτηση» γράφει η ισπανική El Pais, που ερμηνεύει την εξέγερση ως αντίδραση στην στροφή του Άγκυρας μετά την επανεκλογή Ερντογάν από τα πρώτα χρόνια πραγματιστικής διακυβέρνησης. Η τουρκική κυβέρνηση, γράφει, έχει αρχίσει να απομακρύνεται από τη μάχη για την ένταξη στην ΕΕ, έχει προσπαθήσει όλο και επιθετικότερα να αμφισβητήσει τη μέχρι τώρα δομή του κράτους και «μπροστά σε όλα αυτά οι κεμαλιστές κινητοποιούνταν όπως μπορούσαν».
Κι αν ήταν ακόμη Τουρκική Άνοιξη, θα ήταν μία αντεστραμμένη Αραβική Άνοιξη: Απέναντι στον Ερντογάν, γράφει ο γαλλικός Monde, «βρίσκονται οι κοσμικοί, που όλο και περισσότερο βλέπουν τη θρησκεία να εμφανίζεται στη δημόσια σφαίρα και τον Ερντογάν να την χρησιμοποιεί για να κυβερνά». Εκεί που οι εξεγέρσεις στον αραβικό κόσμο οδήγησαν σε ενίσχυση των ισλαμιστών, αυτή η αναταραχή τροφοδοτείται με επίκληση στο «κοσμικό ρεύμα» (δηλαδή, κεμαλικό) της τουρκικής πολιτικής.
Πηγές: thepressproject.gr, in.gr
