Ο Χρήστος Σταϊκούρας βρέθηκε το πρωί της Τρίτης στο στούντιο του ΑΝΤ1, καλεσμένος του Γιώργου Παπαδάκη στην εκπομπή «Καλημέρα Ελλάδα». Και από την αρχή ο υπουργός Οικονομικών κλήθηκε να μιλήσει όχι τόσο για μακροοικονομικά μοντέλα και στόχους, αλλά για το πώς ο πολίτης βιώνει την οικονομική του κατάσταση – «είμαστε μια λαϊκή εκπομπή» τον προειδοποίησε ο παρουσιαστής. Ετσι, ο κ. Σταϊκούρας βρέθηκε από την πρώτη στιγμή της τηλεοπτικής παρουσίας του στον πλατό του ΑΝΤ1 να σχολιάζει τα αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας του ΟΟΣΑ για τα ελληνικά νοικοκυριά – το 12,9% ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, 55,4% δεν μπορεί να συντηρηθεί για παραπάνω από τρεις μήνες αν δεν έχει έσοδα, το 10% των Ελλήνων κατέχει το 42% του πλούτου.
«Οι αριθμοί επιβεβαιώνουν την πραγματικότητα, γι’ αυτό χρειάζεται επιμονή, υπομονή και σχεδιασμός», είπε ο υπουργός Οικονομικών. «Ηρθαμε το καλοκαίρι του 2019, βρήκαμε λίγο δημοσιονομικό χώρο, μειώσαμε το ΕΝΦΙΑ, χωρίς ταξικό πρόσημο για το σύνολο της κοινωνίας, διότι, ναι, ένα κομμάτι κατέχει τον πλούτο, αλλά αυτό το κομμάτι πληρώνει και πολλούς φόρους», σημείωσε με νόημα για να προσθέσει ότι σε κάθε περίπτωση η στόχευση ήταν να βοηθηθούν τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα. Ακολούθως ο κ. Σταϊκούρας απαρίθμησε και άλλα μέτρα ελάφρυνσης, αναφέροντας το επίδομα θέρμανσης που «το φέραμε μπροστά» και βοήθησε 600.000 πολίτες, τις 120 δόσεις, τη μείωση κατά 5% της προκαταβολής φόρου για τις επιχειρήσεις. «Στη συνέχεια βρήκαμε λίγο χώρο ακόμα και σε κάποιες ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες δώσαμε μια έκτακτη ενίσχυση. Προσπαθήσαμε να ανταποκριθούμε σε όλο το κομμάτι της κοινωνίας», είπε. Ωστόσο παραδέχτηκε ότι η «άσκηση δεν βγαίνει» και δεν μπορεί για όλα να υπάρξει κατάργηση, αναφερόμενος στον ειδικό φόρο στο πετρέλαιο και στην (κατά τα άλλα παράλογη) προκαταβολή φόρου που αποτελεί, όπως είπε, ένα έσοδο 2 δισ. ευρώ για τον κρατικό προϋπολογισμό. «Ολα σε όλα σε όλους δεν μπορούν να δοθούν αμέσως» τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Σταϊκούρας. «Προσπαθούμε όμως να φέρουμε όσο πιο νωρίς γίνεται τις φοροελαφρύνσεις. Εχουμε υποσχεθεί ότι μόλις δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος, κατά τον Απρίλιο – Μάιο, θα μειώσουμε την εισφορά αλληλεγγύης και πάλι τον ΕΝΦΙΑ», τόνισε. Στόχος της κυβέρνησης, σύμφωνα με τον υπουργό, είναι μέσα από μια σειρά μέτρων, να μειωθεί η φοροδιαφυγή και το λαθρεμπόριο, έτσι ώστε να δημιουργηθεί περισσότερος δημοσιονομικός χώρος χωρίς νέους φόρους και χωρίς, για παράδειγμα, τη μείωση του αφορολόγητου, όπως είχε ψηφίσει η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Ξεχωριστό ενδιαφέρον είχαν τα όσα ανέφερε για την πρώτη κατοικία.
Ο κ. Σταϊκούρας υποστήριξε ότι με βάση τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του, «ένας στους δύο πολίτες που έχει μπει στον Νόμο Κατσέλη είναι στρατηγικός κακοπληρωτής». Και εξήγησε ότι ο στρατηγικός κακοπληρωτής χρησιμοποιούσε το πλαίσιο προστασίας «για να κερδίσει χρόνο», αυξανόταν το χρέος και τελικά κατέληγαν τα παιδιά του να αποποιούνται τις κληρονομιές. Και έπειτα, ακολουθώντας τα τηλεοπτικά πρότυπα και μιλώντας με τίτλους, είπε: «Πρώτη κατοικία. Αλήθειες. Πρώτον: Υπάρχει δικαστική προστασία της πρώτης κατοικίας. Απάντηση, όχι. Πότε καταργήθηκε; 28 Φεβρουαρίου 2019. Η προστασία παρέχεται πράγματι από το 2010, αλλά για τον πολίτη που θα πληρώσει το χρέος του. Ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί. Πριν από την κρίση γίνονταν 52.000 ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, τώρα γίνονται 20.000… Ευκλείδης Τσακαλώτος: “Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί είναι σημαντικοί, όχι μόνο για να έχουμε καλές τράπεζες, αλλά και για αναπτυξιακούς και κοινωνικούς λόγους”. Κρατήστε τα αυτά θα τα πούμε στη Βουλή. 20.000 ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί. Από αυτούς, το ένα τρίτο βρήκαν λεφτά και πήγαν και πλήρωσαν!» Ο υπουργός κάλεσε τους πολίτες που έχουν οφειλές και θέλουν να προστατέψουν την πρώτη τους κατοικία να μπουν στη σχετική πλατφόρμα και να ακολουθήσουν τη διαδικασία, υπενθυμίζοντας ότι η κυβέρνηση έδωσε τετράμηνη παράταση ως τις 31 Απριλίου του 2020. Ο ίδιος παρατήρησε ότι μολονότι, κατ’ εκτίμηση, η πλατφόρμα καλύπτει ως και 120.000 κατοικίες, μέχρι χθες, Δευτέρα, είχαν εισαχθεί λίγο περισσότερες από 60.000. Οπως είπε, από την 1η Μαΐου, θα υπάρχει νέο πτωχευτικό πλαίσιο το οποίο θα δίνει δεύτερη ευκαιρία σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Στο πλαίσιο αυτό θα γίνεται αξιολόγηση για το ποιος πραγματικά έχει τη δυνατότητα να αποπληρώσει τις υποχρεώσεις του, αλλά ακόμα και στις περιπτώσεις που κάποιος χάσει το σπίτι του, θα ληφθούν μέτρα κοινωνικής προστασίας ώστε, αν είναι δυνατόν, να μη γίνεται έξωση. Στην ερώτηση γιατί ένα στεγαστικό δάνειο που πωλείται «κουρεμένο» σε fund να μην πωλείται στον δανειολήπτη σε αντίστοιχη έκπτωση, ο κ. Σταϊκούρας εξήγησε ότι δεν μπορεί να γίνει αυτό και ότι έτσι θίγεται η τραπεζική πίστη. Αυτό υπακούει στη λογική ότι α) τα fund αγοράζουν «χοντρική» σε έκπτωση και β) αν αρχίζουν να πωλούνται κουρεμένα τα δάνεια στους ιδιώτες, θίγονται οι λεγόμενοι συνεπείς δανειολήπτες. Στην παρατήρηση του κ. Παπαδάκη, λίγο αργότερα, ότι ενώ λέμε ότι θίγεται η τραπεζική πίστη οι τράπεζες είναι υπόλογες για το πώς έδιναν αλόγιστα, στεγαστικά και όχι μόνον, δάνεια, ο υπουργός Οικονομίας προχώρησε σε μια πολιτικά αμφιλεγόμενη τοποθέτηση: «Η αλήθεια είναι ότι, ναι, οι τράπεζες έχουν ευθύνες, αλλά οι τράπεζες έχουν πληρώσει και το μάρμαρο της κρίσης της χώρας», είπε ο υπουργός Οικονομικών, προφανώς προσπερνώντας τις τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζικών ιδρυμάτων που πλήρωσαν με βαρύτατες θυσίες οι έλληνες φορολογούμενοι. «Εχασαν πολλές καταθέσεις, γιατί οι πολίτες φοβήθηκαν από αυτό που γινόταν στη χώρα επί μία δεκαετία, με επίκεντρο κυρίως το πρώτο εξάμηνο του 2015, οπότε υπήρξε μεγάλη διαρροή καταθέσεων: 34 δισ. ευρώ έφυγαν», εξήγησε ο κ. Σταϊκούρας. Σε ό,τι αφορά, δε, την επιβράβευση των συνεπών δανειοληπτών, είπε ότι η κυβέρνηση έχει καλέσει τις τράπεζες να προχωρήσουν σε κινήσεις επιβράβευσης, αλλά δεν έχει τη δυνατότητα να τις υποχρεώσει να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα. Ο κ. Σταϊκούρας δήλωσε ότι η κυβέρνηση διαπραγματεύεται με τους δανειστές τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων και είναι αισιόδοξος ότι στον προϋπολογισμό του 2021 θα υπάρχει πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος. Σε ό,τι αφορά τον κατώτατο μισθό, ο κ. Σταϊκούρας επανέλαβε ότι ισχύει η κυβερνητική δέσμευση για την αύξησή του, αλλά για το πότε και το πόσο θα αυξηθεί, θα πρέπει να περιμένουμε να ολοκληρωθεί σχετική διαβούλευση όπως προβλέπει ο νόμος, κάτι που αναμένεται να έχει γίνει μέχρι τον προσεχή Μάιο.
