to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

20:47 | 29.04.2019

Κοινωνία

Σοφία Κωνσταντέλλια: Είναι μεγάλη χαρά να βλέπεις τις πληγές των παιδιών να κλείνουν

Η Σοφία Κωνσταντέλλια, επικεφαλής του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Αττικής, μιλάει για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένα παιδί μεγαλώνοντας σε ίδρυμα και για όσα σου επιστρέφει πίσω συναισθηματικά η απόφαση να γίνεις ανάδοχος γονέας


Υιοθεσία και αναδοχή: Με αφορμή την εφαρμογή του νέου νόμου της αναπληρώτριας υπουργού Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θ. Φωτίου, η Σοφία Κωνσταντέλλια, επικεφαλής του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Αττικής, μιλάει στην ΑΥΓΗ για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένα παιδί μεγαλώνοντας σε ίδρυμα και για όσα σου επιστρέφει πίσω συναισθηματικά η απόφαση να γίνεις ανάδοχος γονέας.

Σήμερα τα περισσότερα ιδρύματα όπου φιλοξενούνται παιδιά δεν έχουν την τρομακτική όψη του παρελθόντος. Έχουν όλα τα παιχνίδια, ωραία χρώματα και επίπλωση, φροντισμένους χώρους και καλούς ανθρώπους. Τι είναι λοιπόν αυτό που κάνει οδυνηρή τη ζωή ενός παιδιού εκεί;

Η Σοφία Κωνσταντέλλια, επικεφαλής του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Αττικής, μιλώντας στην «Αυγή» τονίζει ότι ναι μεν «τα ιδρύματα στην εποχή μας δεν είναι κακά», θα πρέπει όμως να αντικατασταθούν σταδιακά από άλλες μονάδες μικρότερες και προσαρμοσμένες στις ανάγκες του κάθε παιδιού ξεχωριστά.

«Αν επισκεφθεί κάποιος ένα ίδρυμα, μπορεί να πει 'αχ και τι ωραία που είναι'. Λείπει όμως κάτι πολύ βασικό για το παιδί, το πρόσωπο συναισθηματικής αναφοράς, όπως και η συναισθηματική συνέχεια. Η πρωινή βάρδια φροντίζει με αγάπη ένα παιδί, με αγάπη το φροντίζει και η απογευματινή, με αγάπη και η βραδινή. Η έκφραση του παιδιού σ' αυτή την αγάπη, διαφορετική από τρία πρόσωπα, δεν είναι η ίδια και δεν μπορεί να είναι η ίδια».

"Άλλο το κοίταγμα της μάνας, άλλο του εργαζόμενου"

Η Σ. Κωνσταντέλλια αναφέρει ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα από την καθημερινότητα στο ίδρυμα που την κάνουν διαφορετική από εκείνη ενός παιδιού έξω απ' αυτό. «Δεν μπορεί ο εργαζόμενος που έχει στη βάρδια του τρία και τέσσερα παιδιά που πεινούν την ίδια ώρα να τα ταΐσει με την ίδια ηρεμία. Να τους πει μια ιστορία, να κάνει ένα παιχνίδι, να κοιτάξει το πρόσωπο του παιδιού, που είναι πάρα πολύ σημαντικό να κοιτάς το παιδί. Με άλλον τρόπο κοιτάζει μια μάνα ένα παιδί, με άλλον τρόπο το κοιτάζει μια εργαζόμενη».

«Το πρόγραμμα στο ίδρυμα δεν είναι ευπροσάρμοστο ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες του παιδιού. Ας πούμε ένα παιδί δεν θέλει να φάει τώρα ή δεν θέλει να κοιμηθεί εκείνη την ώρα ή θέλει να βγει έξω στις 9. Μια μάνα με το παιδί της μπορεί να το κουκουλώσει, να το βγάλει στη βεράντα και να αρχίσει να του μιλάει για τον ουρανό, για χίλια δύο πράγματα. Η βρεφοκόμος δεν μπορεί να το κάνει αυτό γιατί, αν βγει έξω, θα μείνουν ελλιπώς φροντισμένα τα άλλα παιδιά μέσα. Μπορεί κάτι να συμβεί. Πρέπει να έχει, την ασφάλειά τους προτεραιότητα».

«Είναι μικρά πράγματα, αλλά καθιστούν μια ζωή πολύ μονότονη και περιορισμένη. Δεν είναι μια ζωή ελεύθερη αυτή στο ίδρυμα κι ο άνθρωπος, όταν είναι μικρός, πρέπει να αναπτύσσεται ελεύθερα, να μην έχει εμπόδια στην ανάπτυξή του» υπογραμμίζει η κ. Κωνσταντέλλια.

Υποχρεωμένα τα ιδρύματα να βγάλουν τα παιδιά από εκεί

Ο νέος νόμος για την υιοθεσία και αναδοχή (4538/2018) αναμένεται να διευκολύνει κατά πολύ τους ανθρώπους που θέλουν να προσφέρουν μια αγκαλιά στα παιδιά που το έχουν ανάγκη.

Τρεις βασικές τομές που περιλαμβάνει ο νόμος, σύμφωνα με την Σ. Κωνσταντέλλια, είναι, πρώτον, ότι «υποχρεώνει τα ιδρύματα να βγάλουν τα παιδιά από εκεί και να τα αναθέσουν σε μια οικογένεια, στην οικογένεια που ταιριάζει στις ανάγκες τους. Υποχρεώνει τους φορείς να μην βλέπουν σαν μοναδική λύση το ίδρυμα για τα παιδιά που βρίσκονται εκτός της φυσικής τους οικογένειας, αλλά να βλέπουν και να λαμβάνουν υπ' όψιν τις εναλλακτικές λύσεις φέρνοντας μπροστά τις ανάγκες των παιδιών όπως πρέπει να τις φέρει. Εξατομικευμένα και πιο ταιριαστά για τη σωστή τους ανάπτυξη.»Δεύτερον, καθιερώνει ένα σύστημα που έχει πανελλαδική εφαρμογή και, τρίτον, δίνει τη δυνατότητα στον πολίτη να παίρνει έγκαιρα απαντήσεις".

Η επιθυμητή εξέλιξη θα ήταν στο μέλλον να περιοριστεί σημαντικά ο αριθμός των ιδρυμάτων. Αντ' αυτών το ιδανικό θα ήταν να εδραιωθούν, σύμφωνα με τη Σ. Κωνσταντέλλια «Familly type centers / homes». «Δηλαδή σπίτια με πέντε - έξι παιδιά που θα λειτουργούν στη γειτονιά με όλους τους άλλους, θα πηγαίνουν στο σχολείο της γειτονιάς, θα κάνουν τα πάντα στη γειτονιά και που θα μπορεί ο άνθρωπος που τα φροντίζει, να δώσει πιο πολλή προσοχή, να ξέρει τι τρώει το καθένα, να κάνει τα φαγητά που ταιριάζουν και τους αρέσουν. Κάτι που δεν συμβαίνει σε μια μεγάλη ομάδα παιδιών σε ίδρυμα, όπου επικρατεί μια ίδια και αναγκαστική συνθήκη για όλους. Αυτά τα υπηρετεί η αναδοχή».

Όπως τονίζει, ο θεσμός της αναδοχής δεν αποτελεί ούτε καινούργιο ούτε άγνωστο φαινόμενο για την Ελλάδα. «Η ελληνική κοινωνία ξέρει χιλιάδες ανάδοχες οικογένειες ανά την Ελλάδα. Μετά τον πόλεμο υπήρχαν στις φτωχικές γειτονιές της Αθήνας τροφοί, όπως λέγονταν, που υποδέχονταν παιδιά των ιδρυμάτων γιατί δεν υπήρχαν θέσεις».

Εκείνο που συνέβη είναι ότι ο θεσμός υποβιβάστηκε το 2003, μετά την κατάργηση της πρωτοβάθμιας γενικής φροντίδας. «Ήταν μια δυσάρεστη χρονιά για την πρόνοια. Τα κέντρα φροντίδας οικογένειας που υπήρχαν σε όλη τη χώρα και φρόντιζαν ολιστικά την οικογένεια καταργήθηκαν. Το ίδιο και τα πολυϊατρεία του ΠΙΚΠΑ, που παρείχαν πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και μέσω των οποίων μπορούσε να βρεθεί πιο εύκολα μια οικογένεια στη γειτονιά ή μια γιαγιά ή μια θεία και να γίνουν ανάδοχοι και να κρατήσουν το παιδί».

Η έλλειψη στήριξης ήταν και οικονομική. «Δεν επιδοτούσε κανείς τις ανάδοχες οικογένειες και δεν ξαναμπήκαν έτσι στη διαδικασία. Χάθηκαν σχεδόν όλες οι ανάδοχες οικογένειες ανά το πανελλήνιο γιατί σταμάτησαν οι υπηρεσίες να τις υποστηρίζουν. Τώρα ο θεσμός επανακάμπτει».

Με βάση το νέο νομοσχέδιο οι ενδιαφερόμενοι ανάδοχοι ή θετοί γονείς μπορούν να υποβάλουν την αίτησή τους από το σπίτι στο anynet.gr και να ενημερωθούν από τον τοπικό φορέα εποπτείας της αναδοχής (Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας ή υπηρεσία της Περιφέρειας).

"Δεν αρκεί η καλή πρόθεση, αλλά αξίζει όσο τίποτα"

Η μεγαλύτερη ανάγκη εντοπίζεται στα μεγαλύτερα σε ηλικία παιδιά. Σε πολλούς μπορεί να μην ακούγεται «εύκολο» να μπουν στη διαδικασία, όμως αξίζει. "Ο τρόπος για να προσεγγίσουν οι ενδιαφερόμενοι τα μεγαλύτερα παιδιά είναι να ενημερωθούν σωστά και να περάσουν την κατάλληλη εκπαίδευση. Οι προκλήσεις θα είναι πολλές σε αυτή τη σχέση. Δεν είναι μια σχέση που χτίστηκε στην οικειότητα. Μια βιολογική μητέρα, ενόσω το παιδί της κοιμάται 20 ώρες το 24ωρο, μαθαίνει σιγά - σιγά τη νέα της θέση και το νέο της ρόλο. Συνηθίζει το παιδί σιγά - σιγά να το πονάει μέσα από τις αρρώστιες του και να δημιουργείται ένας δεσμός.

Στην αναδοχή μιλάμε για ένα μεγάλο παιδί που κουβαλάει τραύματα και χρειάζεται έναν άλλο τρόπο. Δεν αρκεί η καλή πρόθεση, χρειάζεται να εκπαιδευτεί ο γονιός και να ενημερωθεί καλά. Η χαρά όμως είναι πολύ μεγαλύτερη αν καταφέρεις να βλέπεις να κλείνουν οι πληγές του παιδιού".

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)